Wniosek o zmianę decyzji ostatecznej

ul. Słoneczna 12, dnia 20.03.2024 r.

Dyrektor Wydziału Architektury Urzędu Miasta KrakówUrząd Miasta Krakówul. Krakowska 2, 30-001 Kraków

Strona wnioskująca: Jan Kowalskiul. Kwiatowa 531-002 Krakówreprezentowany przez:Radca Prawny Anna Nowak(pełnomocnictwo w załączeniu)Adres dla doręczeń: Kancelaria Radcy Prawnego Anna NowakJan Kowalskiul. Kwiatowa 531-002 Kraków

Dotyczy sprawy: WA/001/2023

Wniosek o zmianęostatecznej decyzji Dyrektora Wydziału Architektury Urzędu Miasta KrakówWA/001/2023 z 15.02.2023 r.

Działając w imieniu Jana Kowalskiego na podstawie pełnomocnictwa, którego odpis wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej przedkładam przy niniejszym wniosku, w oparciu o art. 154 § 1 KPA,

wnoszę o zmianę

ostatecznej decyzji Dyrektora Wydziału Architektury Urzędu Miasta Kraków WA/001/2023 z 15.02.2023 r. odmawiającej Janowi Kowalskiemu zgody na budowę garażu w odniesieniu do nieruchomości działka nr 123/4, wydanej w sprawie oznaczonej numerem WA/001/2023 i doręczonej wnioskodawcy w dniu 18.02.2023 r., przez orzeczenie o przyznaniu Janowi Kowalskiemu zgody na budowę garażu w odniesieniu do nieruchomości działka nr 123/4.

Uzasadnienie

Decyzją WA/001/2023 z 15.02.2023 r. Dyrektor Wydziału Architektury Urzędu Miasta Kraków odmówił Janowi Kowalskiemu udzielenia zgody na budowę garażu w odniesieniu do nieruchomości działka nr 123/4. Decyzja ta została doręczona wnioskodawcy w dniu 18.02.2023 r. i – wobec jej niezaskarżenia – stała się ostateczna.

Podstawę do odmowy udzielenia wnioskodawcy zgody na budowę garażu w odniesieniu do nieruchomości działka nr 123/4 stanowił przepis art. 34 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego, który przez długi okres był rozumiany w orzecznictwie i stosowany w praktyce administracyjnej w sposób wskazujący na brak spełnienia przez wnioskodawcę przesłanki do uzyskania zgody na budowę garażu odnośnie do nieruchomości działka nr 123/4. Ponadto w okresie od stycznia 2020 r. do 31.12.2022 r. obowiązywała poprzednia strategia rozwoju Urzędu Miasta Kraków, która określała całkowicie inne priorytety w odniesieniu do tej części Krakowa, w której położona jest nieruchomość działka nr 123/4.

W okresie po wydaniu decyzji WA/001/2023 z 15.02.2023 r. odmawiającej Janowi Kowalskiemu udzielenia zgody na budowę garażu w odniesieniu do nieruchomości działka nr 123/4 zaszły jednak istotne zmiany w obydwu nadmienionych wyżej aspektach.

Po pierwsze, w praktyce organów i sądów administracyjnych nastąpiła zasadnicza zmiana sposobu wykładni przepisu art. 34 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego, co zostało niejako usankcjonowane w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15.01.2024 r. (II OPS 1/24). Ten kierunek (sposób) wykładni przepisu art. 34 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego ma w okolicznościach niniejszej sprawy takie znaczenie, że wskazuje na fakt spełnienia przez Jana Kowalskiego przesłanki do uzyskania zgody na budowę garażu w odniesieniu do nieruchomości działka nr 123/4.

Po drugie natomiast, od końca 31.12.2022 r. obowiązuje nowa strategia rozwoju Urzędu Miasta Kraków, która określa zupełnie nowe priorytety w odniesieniu do obszaru, na którym położona jest nieruchomość działka nr 123/4. W świetle tych nowych priorytetów udzielenie Janowi Kowalskiemu zgody na budowę garażu odnośnie do nieruchomości działka nr 123/4 jest nie tylko możliwe, ale wręcz pożądane.

Ponadto należy podnieść, że wnioskodawcy wiadomo jest od sąsiadów, że w analogicznych (tożsamych) okolicznościach co najmniej od marca 2023 r. otrzymują oni w odniesieniu do swoich nieruchomości decyzje pozytywne wydane na podstawie tego samego przepisu art. 34 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego, co wiąże się właśnie ze zmianą sposobu wykładni tej normy oraz zmianą polityki Urzędu Miasta Kraków wynikającej z przyjęcia nowej strategii rozwoju tej jednostki administracyjnej.

W tej sytuacji zachodzą zatem wszystkie niezbędne przesłanki do zmiany w trybie art. 154 KPA decyzji Dyrektora Wydziału Architektury Urzędu Miasta Kraków WA/001/2023 z 15.02.2023 r. – poprzez orzeczenie o udzieleniu Janowi Kowalskiemu zgody na budowę garażu w odniesieniu do nieruchomości działka nr 123/4. Trzeba bowiem wskazać, że:

1. Kwestionowana decyzja jest ostateczna.

2. Podstawy stanu faktycznego i prawnego kwestionowanej decyzji nie uległy zmianie, bowiem Jan Kowalski nadal pozostaje właścicielem nieruchomości działka nr 123/4 i jest zainteresowany w uzyskaniu zgody na budowę garażu dotyczącej tej nieruchomości, natomiast przepis art. 34 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego wciąż obowiązuje w niezmienionym kształcie (tyle że doszło w międzyczasie do zasadniczej zmiany sposobu jego wykładni i praktyki stosowania).

3. Zmiana kwestionowanej decyzji znajduje oparcie w przesłankach zarówno interesu społecznego, jak i interesu strony.

Powołując się na E. Ochendowskiego, trzeba bowiem podkreślić, że przepis art. 154 § 1 i 2 KPA „nie może być traktowany jedynie jako stwarzający możliwość uznaniowego działania organów administracji i to tylko w interesie publicznym reprezentowanym przez organy administracyjne, albowiem jest to przepis pozwalający na zajęcie się ponownie sprawą również w interesie strony. Bez tego przepisu prawidłowo wydana odmowna decyzja administracyjna pozbawiałaby stronę możliwości ubiegania się o jakieś prawa na zawsze, co dalekie byłoby od racjonalnego pojmowania administracji publicznej. Zmiany polityki administracyjnej, wykładni prawa, oceny stanów faktycznych, następujące po wydaniu w sprawie np. odmownej decyzji nie prowadzą do jej wadliwości lub bezprzedmiotowości, a wobec tego bez dopuszczenia odwołalności decyzji lub jej wzruszenia w trybie nadzoru strona byłaby pozbawiona możliwości uzyskania dla siebie nowego rozstrzygnięcia jej sprawy”. Jak dalej trafnie stwierdza E. Ochendowski, przepis art. 154 § 1 i 2 KPA jest „rodzajem procesowego «wentyla bezpieczeństwa» dla strony, która, korzystając ze zmiany zasad polityki administracyjnej, ze zliberalizowania oceny stanu faktycznego lub ze zmiany wykładni przepisów prawnych, może starać się ponownie o rozpoznanie i załatwienie jej sprawy raz już załatwionej ostateczną decyzją” (E. Ochendowski, Prawo administracyjne. Postępowanie administracyjne, Warszawa 2023).

Powyższe stanowisko w pełni koresponduje z poglądami prezentowanymi w orzecznictwie sądów administracyjnych, które jednolicie przyjmują, że: „tryb postępowania przewidziany w art. 154 KPA służy organom administracji do usuwania takich decyzji ostatecznych, które organy te uważają za niecelowe bądź sprzeczne z zakreśloną linią postępowania w sprawach danego rodzaju” (zob. wyrok NSA z 12.03.2023 r., II OSK 123/23). Przedmiotem postępowania prowadzonego przez organ w trybie art. 154 KPA jest zatem dokonanie weryfikacji decyzji ostatecznej pod kątem celowości jej zmiany z punktu widzenia kryteriów interesu społecznego lub słusznego interesu strony zrelatywizowanych do obiektywnie istniejących, niebędących wyłącznie przejawem subiektywnej oceny strony, okoliczności faktycznych i prawnych danej sprawy (zob. np. wyrok WSA w Krakowie z 25.02.2023 r., II SA/Kr 1234/22).

Trzeba więc podkreślić, że w okolicznościach niniejszej sprawy, po pierwsze, Jan Kowalski, będący właścicielem nieruchomości działka nr 123/4, nadal posiada interes prawny w uzyskaniu zgody na budowę garażu dotyczącej tej nieruchomości, czym jest żywotnie i niezmiennie zainteresowany, natomiast po drugie, udzielenie takiej zgody w trybie przepisu art. 34 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego będzie w pełni odpowiadało aktualnym, obowiązującym od 31.12.2022 r. kierunkom (priorytetom) strategii rozwoju Urzędu Miasta Kraków w odniesieniu do obszaru, na którym położona jest nieruchomość działka nr 123/4 (zmiana decyzji Dyrektora Wydziału Architektury Urzędu Miasta Kraków WA/001/2023 z 15.02.2023 r. będzie więc również odpowiadała interesowi społecznemu, tzn. będzie pozostawała w zgodzie z tym interesem).

Biorąc pod uwagę przesłankę interesu społecznego, należy dodatkowo wskazać, że: „jednym z podstawowych prawnych i politycznych zadań konstytucji we współczesnym państwie prawnym jest nie tylko określenie, jakie podstawowe prawa i wolności obywatelskie są zagwarantowane i chronione prawem, lecz także ustanowienie zasad jasnego, zrozumiałego i skutecznie działającego systemu postępowania organów władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, i to takiego systemu, który zostanie powszechnie zaakceptowany jako przejrzysty, uczciwy i sprawiedliwy. Jednym z fundamentów takiego systemu jest założenie, iż obywatele, których prawna i faktyczna sytuacja wobec działających organów jest zbliżona, mogą oczekiwać, iż zostaną wobec nich podjęte decyzje o podobnej, jeśli nie tożsamej treści” (wyrok TK z 12.04.2023 r., K 1/23). Dalej można przytoczyć wyrok NSA z 15.05.2023 r. (II OSK 234/23), w którym stwierdzono, że: „Organy administracji publicznej powinny pamiętać, iż w jednym państwie organy administracji nie mogą prezentować odnośnie tego samego stanu faktycznego skrajnie różnych poglądów, gdy chodzi o określenie obowiązków przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą”. Cytowane orzeczenia oprócz tego, że wskazują na konieczność przestrzegania w interesie publicznym (społecznym) podstawowych zasad demokratycznego państwa prawnego, dotykają także niezwykle istotnej z punktu widzenia niniejszej sprawy kwestii równości wobec prawa, która staje się tutaj łącznikiem pomiędzy interesem społecznym a słusznym interesem strony.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP wszyscy są wobec prawa równi i mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Zasada równości obywateli wobec prawa nie oznacza oczywiście, że „wszystkim należy się to samo”, lecz wymaga, aby w podobnych sytuacjach były stosowane podobne lub identyczne rozwiązania (zob. wyrok TK z 23.06.2023 r., K 2/23). Z tego punktu widzenia decyzja Dyrektora Wydziału Architektury Urzędu Miasta Kraków WA/001/2023 z 15.02.2023 r. również kwalifikuje się do zmiany, bowiem jak była mowa wcześniej, na podstawie tego samego przepisu art. 34 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego w odniesieniu do sąsiednich nieruchomości – w analogicznych (tożsamych) okolicznościach – co najmniej od marca 2023 r. zapadają decyzje pozytywne, co wynika właśnie ze zmiany sposobu wykładni normy art. 34 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego oraz zmiany polityki Urzędu Miasta Kraków związanej z przyjęciem nowej strategii rozwoju tej jednostki administracyjnej.

W ostatniej kolejności wypada wskazać, że organ stosuje przepis art. 154 KPA na zasadzie uznania administracyjnego, co wymaga respektowania postanowień art. 7 KPA, a w konsekwencji wykorzystania przez ten organ posiadanych możliwości w celu pozytywnego dla strony załatwienia sprawy, jeżeli nie sprzeciwiają się temu konkretne racje interesu społecznego (orzekanie w ramach uznania administracyjnego stwarza więc swoiste domniemanie pozytywnego załatwienia sprawy na rzecz strony).

Skoro zatem Dyrektor Wydziału Architektury Urzędu Miasta Kraków zobowiązany jest do rozpatrzenia niniejszego wniosku na zasadzie uznania administracyjnego, oznacza to, że ewentualne wydanie decyzji odmawiającej zmiany decyzji tego organu WA/001/2023 z 15.02.2023 r. w sposób zgodny z żądaniem wnioskodawcy – równoznaczne z udzieleniem ochrony interesowi publicznemu (społecznemu), a nie słusznemu interesowi strony – wymagało będzie wskazania przez Dyrektora, o jaki konkretnie interes ogólny (społeczny) chodzi, a także udowodnienia, że ten konkretny interes ogólny (społeczny) jest na tyle ważny i znaczący, że bezwzględnie wymaga ograniczenia uprawnień indywidualnych wnioskodawcy wynikających dla niego z przepisu art. 34 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego (zob. wyrok WSA w Warszawie z 10.07.2023 r., IV SA/Wa 567/23). Trzeba bowiem pamiętać, że organ administracji publicznej, nawet gdy działa w ramach uznania administracyjnego, nie wolno ograniczać się do ochrony interesów Skarbu Państwa/jednostki samorządu terytorialnego, gdyż organ administracji publicznej powinien być również obrońcą interesów jednostki, a w razie wydania negatywnej dla strony decyzji opartej na uznaniu administracyjnym powinien wyraźnie wskazać istotne, a zarazem konkretne przesłanki przemawiające za udzieleniem ochrony interesowi społecznemu zamiast interesowi obywatela (zob. wyrok NSA z 05.09.2023 r., II OSK 789/23).

Wnioskodawca nie dostrzega w niniejszej sprawie żadnego konkretnego interesu społecznego (ogólnego), który powodowałby konieczność negatywnego rozpatrzenia niniejszego wniosku przez Dyrektora, a w efekcie uzasadniałby pozostawienie w obrocie prawnym niesłusznej i nieaktualnej decyzji WA/001/2023 z 15.02.2023 r. Wręcz przeciwnie, zdaniem wnioskodawcy dopiero zmiana tej decyzji zgodnie z treścią żądania zawartego w niniejszym wniosku spowoduje, że kwestionowana decyzja będzie w prawidłowy sposób równoważyła interes społeczny oraz słuszny interes strony, tak jak tego wymaga zasada ogólna wyrażona w art. 7 KPA.

W tych okolicznościach wnoszę zatem, jak we wstępie.

Za skarżącego:Jan Kowalski(podpis własnoręczny)Radca Prawny Anna Nowakpełnomocnik

Załącznik:

1) pełnomocnictwo wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej.