Wyrok Sądu Administracyjnego

II SA/Gd 678/23

Wyrok

w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

15 marca 2024 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Kowalski

Sędziowie: Sędzia WSA Anna Nowak,

Sędzia WSA Piotr Wiśniewski

Protokolant: st. sekretarz sąd. Maria Zielińska

po rozpoznaniu na rozprawie 20 lutego 2024 r.

sprawy ze skargi Adama Małeckiego

na decyzję Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gdańsku

z 15 grudnia 2023 r., MOPS/Gd/1234/2023

w przedmiocie odmowy przyznania pomocy w formie gorącego posiłku:

1) uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gdańsku z 10 listopada 2023 r., MOPS/Gd/1122/2023;

2) przyznaje adwokat Katarzynie Malinowskiej od Skarbu Państwa (Prezesa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku) wynagrodzenie w kwocie 1200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych), podwyższone o kwotę 23% (276 zł), stanowiącą podatek od towarów i usług – łącznie 1476 zł (jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej.

(podpis) (podpis) (podpis)

Uzasadnienie

Decyzją z 15 grudnia 2023 r., MOPS/Gd/1234/2023, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdańsku (zwany dalej: MOPS) na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, odmówił przyznania Adamowi Małeckiemu (zwanemu dalej: skarżący) pomocy w formie gorącego posiłku. Pomorski Wojewódzki Ośrodek Pomocy Społecznej (zwane dalej: PWOPS) decyzją z 2 grudnia 2023 r., PWOPS/Gd/5678/2023, po rozpoznaniu odwołania wnioskodawcy, utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. W uzasadnieniu wskazano, że z ustaleń poczynionych w toku wywiadu środowiskowego ustalono, że odwołujący się prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, mieszka w małym, jednorodzinnym budynku bez żadnych wygód, jest osobą schorowaną i ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności. Organ wskazał, że z pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 10 października 2023 r. (k. 25 akt administracyjnych organu I instancji) wynika, że zasiłek chorobowy w październiku 2023 r. (tj. z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku o zasiłek i gorący posiłek) wyniósł brutto 2500 zł. W ocenie PWOPS organ I instancji prawidłowo pomniejszył dochód odwołującego o podatek dochodowy i o kwotę potrąconą za zaległe alimenty, bez uwzględniania kosztów komorniczych. Podkreślono, że kryterium do przyznania wnioskowanej pomocy wynosi 70% kwoty 1200 zł, czyli 840 zł, natomiast dochód skarżącego wyniósł 850 zł. Organ wywodził, że wprawdzie przekroczenie kryterium wynosi tylko 10 zł, jednak ustawa nie przewiduje odstępstwa od tej zasady. W konsekwencji zaś organ nie może uwzględnić wniosku strony o przyznanie prawa do gorącego posiłku. PWOPS wskazało, iż rozpatrując odwołanie, uznało, że organ I instancji prawidłowo ustalił dochód strony i uzasadnił celowość podjętego rozstrzygnięcia.

Skar gę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku wniósł skarżący, kwestionując wysokość ustalonego przez organy obu instancji dochodu za październik 2023 r. Powołując się na pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 20 listopada 2023 r., wskazywał, że wynika z niego, iż skarżący otrzymał zasiłek chorobowy od 15 października 2023 r. do 14 listopada 2023 r. w kwocie brutto 2500 zł, natomiast w kwocie netto 1800 zł. W tym uwzględniono kwotę potrącenia komorniczego w wysokości 500 zł i kwotę podatku w wysokości 200 zł. W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Na rozprawie w dniu 5 stycznia 2024 r. pełnomocnik skarżącego wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i decyzji organu I instancji, zarzucając organom naruszenie art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. Ponadto podał, że skarżący otrzymał zasiłek chorobowy za październik 2023 r. w dwóch transzach: pierwszą 20 października 2023 r. w kwocie 1200 zł, a drugą 5 listopada 2023 r. w kwocie 1300 zł, na dowód czego okazano kopie przekazów.

Wyrokiem z 10 lutego 2024 r., II SA/Gd 543/23, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę Adama Małeckiego.

Na skutek skargi kasacyjnej skarżącego wyrokiem z 2 marca 2024 r., II GSK 123/24, Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Na rozprawie w dniu 20 lutego 2024 r. pełnomocnik strony skarżącej wniósł o uchylenie decyzji organów obu instancji oraz zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY ZWAŻYŁ, CO NASTĘPUJE:

Sąd podziela stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w uzasadnieniu wyroku z 2 marca 2024 r.

Wobec powyższego podnieść należy, że w wyroku tym Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że zgodnie z art. 8 ust 1 ustawy o pomocy społecznej, za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o: 1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; 2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; 3) alimenty świadczone na rzecz innych osób.

Odnosząc przedstawione rozważania do okoliczności rozpoznawanej sprawy, Sąd nie stwierdził zaistnienia przesłanek umożliwiających odstąpienie od oceny prawnej wyrażonej w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 marca 2024 r.

Wobec powyższego podnieść należy, że w wyroku tym Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że organy winny ustalić, jaki dochód skarżący rzeczywiście uzyskał w październiku 2023 r.

Zdaniem NSA, którego pogląd sąd w składzie niniejszym w pełni podziela, w postępowaniu dowodowym kwestię tę pominięto, podczas gdy przedmiotem ustaleń powinien być rzeczywiście uzyskany w październiku 2023 r. przychód, pomniejszony o należności wskazane w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Biorąc pod uwagę, że wyliczone w sprawie przekroczenie wysokości dochodu wyniosło 10 zł, uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Wobec powyższego wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie − wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. − organy obu instancji nie ustaliły dokładnie stanu faktycznego sprawy.

Podkreślenia wymaga również, że strona skarżąca do skargi kasacyjnej załączyła zaświadczenie z ZUS z 1 grudnia 2023 r., z którego wynika, że zasiłek chorobowy skarżącemu za miesiąc został wypłacony w dwóch ratach. Jednakże z powyższego zaświadczenia nie wynika, jaka dokładnie kwota, w jakim miesiącu została wypłacona, co uniemożliwia dokonanie oceny, w jakiej wysokości dochód skarżący faktycznie uzyskał w październiku 2023 r., a co za tym idzie, czy przekroczone zostało kryterium dochodowe.

Sąd w tym składzie w pełni podziela pogląd wyrażony przez NSA w uzasadnieniu wyroku z 2 marca 2024 r.

W tym stanie rzeczy sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a., orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku.

O wysokości kosztów nieopłaconej pomocy prawnej przyznanych ustanowionemu z urzędu adwokatowi sąd orzekł na podstawie § 14 ust. 1 pkt 1 lit c w zw. z § 2 ust 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Obejmują one opłatę ze czynności adwokata w kwocie 1200 zł, powiększoną o należny podatek od towarów i usług, wyliczony według 23% stawki w kwocie 276 zł.

(podpis) (podpis) (podpis)

Wzór opracowany na podstawie wyr. WSA w Gdańsku z 15 stycznia 2023 r., II SA/Gd 123/22.