Wyrok Sądu Administracyjnego

II SA/Wa 1234/23

Wyrok

w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

15 maja 2024 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia WSA Anna Kowalska (spr.)

Sędziowie: Sędzia WSA Jan Nowak,

Sędzia WSA Maria Wiśniewska

Protokolant: Piotr Zieliński

po rozpoznaniu na rozprawie 2 kwietnia 2024 r.

sprawy ze skargi Jana Kowalskiego

na decyzję Dyrektora Urzędu Skarbowego w Warszawie

z 15 lutego 2024 r., nr US/WA/123/2024,

w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2022:

1) stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji;

2) zasądza od Dyrektora Urzędu Skarbowego w Warszawie na rzecz Jana Kowalskiego

kwotę 500 zł tytułem

zwrotu kosztów postępowania.

(podpis) (podpis) (podpis)

Uzasadnienie

Decyzją z 15 lutego 2024 r., nr US/WA/123/2024, Dyrektor Urzędu Skarbowego w Warszawie, na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej utrzymało w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z 15 stycznia 2024 r., nr US/WA/12/2024, w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2022 na wniosek Jana Kowalskiego z 15 grudnia 2023 r.

Powyższe decyzje wydano w następującym stanie faktycznym:

Decyzją z 15 stycznia 2024 r., nr US/WA/12/2024, Naczelnik Urzędu Skarbowego ustalił na wniosek Jana Kowalskiego podatek dochodowy od osób fizycznych za rok 2022. W decyzji stwierdził m.in., że Jan Kowalski jest zobowiązany do zapłaty podatku w wysokości 1000 zł.

W odwołaniu Jan Kowalski podniósł, że kwota podatku została nieprawidłowo obliczona. W jego ocenie, organ I instancji nieprawidłowo ustalił wysokość kosztów uzyskania przychodów. Ustalenia takiego wskaźnika skarżący domagał się we wniosku. Zdaniem Jana Kowalskiego, jego żądanie opierało się na obowiązujących przepisach prawa.

Utrzymując zaskarżoną decyzję w mocy, Dyrektor Urzędu Skarbowego w Warszawie stwierdziło, że zarzuty Jana Kowalskiego nie są zasadne. Zdaniem organu odwoławczego, w świetle zebranego materiału dowodowego, ustalenia organu I instancji są prawidłowe. Organ odwoławczy wskazał na odpowiednie przepisy prawa.

Od decyzji Dyrektora Urzędu Skarbowego skargę wniósł Jan Kowalski, reprezentowany przez radcę prawnego Annę Nowak, żądając uchylenia decyzji i zasądzenia kosztów postępowania. Zarzucił naruszenie art. 233 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej poprzez jego błędną interpretację.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Urzędu Skarbowego podtrzymało dotychczasowe stanowisko i wniosło o jej oddalenie.

WSA ZWAŻYŁ, CO NASTĘPUJE:

Skarga podlega uwzględnieniu, jednakże z innych przyczyn niż w niej podniesione.

W postępowaniu sądowoadministracyjnym obowiązuje zasada iura novit curia, mająca fundamentalne znaczenie dla charakteru tego postępowania.

Zgodnie z tą zasadą, sąd administracyjny nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz zawartą w skardze argumentacją. Granice rozpoznania skargi przez sąd są z jednej strony wyznaczone przez przepisy prawa materialnego, z drugiej strony – przez skargę.

Sąd może wydać orzeczenie na niekorzyść skarżącego, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa skutkujące wadliwością decyzji (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

W niniejszej sprawie sąd dostrzegł naruszenie przepisów postępowania. Na podstawie akt administracyjnych sąd ustalił, że decyzja organu I instancji została doręczona Janowi Kowalskiemu w dniu 17 stycznia 2024 r. Czternastodniowy termin do wniesienia odwołania – od 18 stycznia 2024 r. do 31 stycznia 2024 r. (przy obliczaniu terminu nie uwzględnia się dnia doręczenia decyzji, a upływ ostatniego dnia uważa się za koniec terminu) – upłynął 31 stycznia 2024 r. (art. 233 § 2 Ordynacji podatkowej). Odwołanie zostało natomiast wniesione 1 lutego 2024 r., a więc po terminie, gdy decyzja stała się już ostateczna (art. 233 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej). Organ odwoławczy obowiązany był w takim przypadku odrzucić odwołanie (art. 229 pkt 3 Ordynacji podatkowej).

Sąd wyjaśnia, że odwołanie wniesione po upływie ustawowego terminu – bez jego przywrócenia – jest bezskuteczne. Uchybienie ustawowego terminu powoduje bezskuteczność odwołania, czego następstwem jest brak możliwości merytorycznego rozpoznania sprawy. Organ odwoławczy obowiązany jest zatem w postępowaniu wstępnym zbadać, czy odwołanie zostało wniesione w przewidzianym przepisami terminie. Rozpatrzenie odwołania wniesionego z uchybieniem terminu, który nie został przywrócony, stanowi naruszenie prawa (art. 229 pkt 3 w zw. z art. 233 § 2 Ordynacji podatkowej). Oznacza bowiem merytoryczne rozpoznanie sprawy na skutek odwołania wniesionego przeciwko decyzji ostatecznej, a zatem decyzji, która korzysta z ochrony trwałości (art. 127 Ordynacji podatkowej).

Sąd wskazuje również, że Jan Kowalski nie wystąpił o przywrócenie terminu w trybie art. 162 Ordynacji podatkowej. Podnoszone w odwołaniu okoliczności dotyczą kwestii merytorycznych wiążących się z wydaniem decyzji organu I instancji, lecz nie przyczyn losowych powodujących uchybienie terminu określonego w art. 233 § 2 Ordynacji podatkowej.

Mając na względzie powyższe, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a., należało orzec jak w sentencji wyroku.

O kosztach postępowania postanowiono w oparciu o art. 200 p.p.s.a. Kwotę 500 zł przyznano skarżącemu tytułem zwrotu kosztów postępowania. Na kwotę tę złożyły się poniesione przez niego koszty postępowania sądowego (art. 205 § 1 p.p.s.a.), stanowiące: wpis od skargi oraz koszty zastępstwa procesowego. Dodatkowo, w ramach zasądzonych kosztów, tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa przyznano skarżącemu kwotę 17 zł (art. 205 § 2 p.p.s.a.).

(podpis) (podpis) (podpis)