Zażalenie na postanowienie o wyłączeniu sędziego

ul. Kwiatowa 12, 00-123 Warszawa, dnia 24.05.2024.

DoSąd OkręgowyWydział Cywilnyw Warszawieul. Marszałkowska 123

III Ca 1234/23

Wnioskodawca: Jan KowalskiUczestnik: Adam Nowak,reprezentowany przez Annę Wiśniewską

Zażalenie uczestnikana postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z 15.05.2024, III Rc 4321/23

Działając w imieniu uczestnika, w oparciu o treść udzielonego mi pełnomocnictwa, złożonego do akt sprawy, na podstawie art. 374 § 1 pkt 1 w zw. z art. 397 § 2 KPC, składam zażalenie na wyżej wskazane postanowienie, doręczone 20.05.2024, i zaskarżając je w całości, wnoszę o:

1) zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez wyłączenie Marii Zielińskiej ze składu orzekającego Sądu Okręgowego rozpoznającego wniesioną przez uczestnika apelację,

2) zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa radcy prawnego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucam:

– naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść postanowienia w postaci art. 48 w zw. z art. 49 KPC, poprzez uznanie, że brak jest podstaw do wyłączenia Marii Zielińskiej ze składu sądu II instancji powtórnie rozpoznającego apelację, który uchylił orzeczenie sądu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania, podczas gdy wyraził on pogląd prawny rzutujący bezpośrednio na wynik sprawy, zaś rozpatrywana apelacja dotyczy tego samego problemu prawnego.

Uzasadnienie

Postanowieniem z 10.03.2023 Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie stwierdził, że spadek po Piotrze Wiśniewskim, zmarłym dnia 01.01.2023, na podstawie testamentu notarialnego nabyli wprost synowie Tomasz Wiśniewski i Paweł Wiśniewski po połowie. Na skutek apelacji wnioskodawcy Sąd Okręgowy w Warszawie, w którego składzie zasiadał m.in. Maria Zielińska uchylił postanowienie Sądu I instancji i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania. Podzielając zarzuty apelacji, wytknął, że Sąd I instancji pominął tę część testamentu, w którym wskazano konkretne składniki majątkowe przeznaczone konkretnym spadkobiercom, wyczerpujące cały spadek. Zdaniem Sądu Okręgowego wartość tych składników, a nie dyrektywy wynikające z art. 961 KC, wyznaczają wysokość udziałów w spadku (art. 926 KC). Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie stwierdził, że spadek na podstawie testamentu nabyli wprost Tomasz Wiśniewski w 3/4 częściach i Paweł Wiśniewski w 1/4 częściach. Uczestnik wniósł apelację od tego rozstrzygnięcia domagając się stwierdzenia, że spadkobiercy nabyli spadek po połowie. W składzie Sądu Okręgowego w Warszawie, do którego została wniesiona apelacja, ponownie zasiada Maria Zielińska, który rozpoznawał apelację i wyraził pogląd prawny przez który uchylono poprzednie orzeczenie Sądu I instancji. Uczestnik wniósł o wyłączenie tego sędziego, zaś jego wniosek został oddalony.

Zaskarżone postanowienie jest jurydycznie wadliwe z następujących względów.

Kodeks postępowania cywilnego nie przewiduje ustawowej podstawy wyłączenia sędziego ze składu sądu II instancji orzekającego w sprawie powtórnie, jeżeli zasiadał w składzie, który uchylił orzeczenie sądu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Nie mniej jednak zgodnie z art. 49 KPC niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 48 KPC, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. A zatem nie ma zasadniczych przeszkód do udziału tego samego sędziego w różnych stadiach postępowania, ale nie można wyłączać sytuacji, w których bezstronność sędziego okaże się wątpliwa.

Udział Marii Zielińskiej, który dokonał wykładni spornego przepisu na etapie postępowania apelacyjnego, a więc wyraził określony pogląd prawny, a następnie jest członkiem składu Sądu Okręgowego rozpoznającego tę samą sprawę, gdzie wykładnia tego przepisu prawa jest kluczowa, zaś uczestnik wskazuje na odmienną wykładnię, może powodować wątpliwości co do bezstronności Marii Zielińskiej. Już raz wyraził on bowiem pogląd prawny w tej sprawie i niezależnie od tego, czy jest on słuszny (co uczestnik kwestionuje), czy też nie, nie można oczekiwać, że w obiektywny sposób podejdzie do zarzutów stawianych przez uczestnika zaskarżonemu postanowieniu. Kryterium obiektywizmu wymagane przy ocenie bezstronności sądu nie jest zatem spełnione biorąc pod uwagę obecny skład Sądu.

Stanowisko to potwierdził Sąd Najwyższy wskazując, że udział sędziego w składzie sądu II instancji rozpoznającego apelację, który uchylił orzeczenie sądu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania, nie stanowi samoistnej przyczyny wyłączenia go ze składu tego sądu orzekającego w sprawie powtórnie. W sytuacji wyjątkowej możliwe jest jednak wyłączenie sędziego na wniosek strony, jeżeli w konkretnej sprawie, na skutek tego, że wyraził pogląd prawny rzutujący bezpośrednio na jej wynik, powstała uzasadniona wątpliwość co do jego bezstronności przy powtórnym rozpoznawaniu sprawy na skutek ponownego wniesienia apelacji dotyczącej tego samego problemu prawnego (art. 49 KPC) (II CZP 12/18).

W tym stanie rzeczy niniejsze zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Anna Wiśniewska…………………………(podpis własnoręczny)radca prawny

Załączniki:

1) odpis zażalenia,

2) dowód uiszczenia opłaty sądowej.