Zażalenie na postanowienie o umorzeniu postępowania

ul. Kwiatowa 12, 01-001 Warszawa, 2023-10-27

Jan Kowalski

Kancelaria Adwokacka "Lex"

ul. Słoneczna 23, 02-002 Warszawa

555 123 456

[email protected]

pełnomocnik Anna Nowak

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia

Wydział I Karny

za pośrednictwem

Sąd Rejonowy w Krakowie

Wydział V Karny

ul. Przy Rondzie 7, 30-001 Kraków

Kraków

V K 123/23

Zażalenie

na postanowienie o umorzeniu postępowania

Jako pełnomocnik oskarżyciela prywatnego Adama Wiśniewskiego, na podstawie art. 425 § 1 i art. 459 § 1 KPK, niniejszym zaskarżam postanowienie Sądu Rejonowego w Krakowie, Wydziału V Karnego z 2023-09-15 w przedmiocie umorzenia postępowania na podstawie art. 101 § 2 KK w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 KPK.

Na zasadzie art. 427 § 2 i art. 438 pkt 2 i 3 KPK zaskarżonemu postanowieniu zarzucam:

1. Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie obrazę:

a) art. 51 § 2 KPK w zw. z art. 101 § 2 KK poprzez przyjęcie, iż dla oceny świadomości pokrzywdzonego, co do osoby sprawcy przestępstwa ma znaczenie świadomość pokrzywdzonego małoletniego i niemającego zdolności do podejmowania czynności procesowych na gruncie KPK, a nieuprawnionego do działania w jego imieniu przedstawiciela ustawowego – kuratora,

b) art. 7 i 92 w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 KPK i art. 101 § 2 KK poprzez nieuwzględnienie faktu dokonania potwierdzenia skargi prywatnej w czasie 6 miesięcy od dowiedzenia się przez przedstawiciela ustawowego – kuratora, o przestępstwie i o osobie sprawcy przestępstwa na szkodę małoletniego, a w konsekwencji dokonanie błędnego ustalenia, iż oświadczenie popierające skargę, potwierdzające tym samym uprzednie czynności dokonane przez ojca małoletniego, zostało złożone po upływie terminu przedawnienia karalności.

2. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, że nastąpiło przedawnienie karalności czynu, co jest konsekwencją niezasadnego i błędnego pominięcia faktu potwierdzenia skargi prywatnej uprzednio złożonej przez ojca oskarżyciela prywatnego, jak również błędnego przyjęcia, iż dla upływu terminu przedawnienia ma znaczenie świadomość małoletniego i niemającego zdolności do podejmowania czynności procesowych na gruncie KPK oskarżyciela prywatnego, a nieuprawnionego do działania w jego imieniu przedstawiciela ustawowego – kuratora.

Wskazując na powyższe zarzuty na podstawie art. 427 § 1 i art. 437 § 1 KPK,

wnoszę:

o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Krakowie celem jej rozpoznania.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 2023-09-15 Sąd Rejonowy w Krakowie, Wydział V Karny postanowił o umorzeniu na podstawie art. 101 § 2 KK w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 KPK postępowania w sprawie. Podstawą do podjęcia takiej decyzji przez Sąd Rejonowy w Krakowie było przyjęcie, iż oświadczenie popierające złożoną skargę, potwierdzające tym samym uprzednie czynności dokonane przez ojca małoletniego, nie zostało dokonane przed upływem terminu przedawnienia karalności czynu, za który równocześnie Sąd Rejonowy w Krakowie uznał dzień 2022-03-10. Równocześnie Sąd Rejonowy w Krakowie przyjął, że dla ustalenia wiedzy i świadomości pokrzywdzonego co do osoby sprawcy przestępstwa istotna jest wiedza małoletniego pokrzywdzonego.

Z takim stanowiskiem Sądu Rejonowego w Krakowie nie można się zgodzić z następujących powodów:

Zgodnie z art. 51 § 2 KPK za pokrzywdzonego będącego małoletnim, prawa jego wykonuje przedstawiciel ustawowy, którym w niniejszej sprawie jest kurator, ustanowiony postanowieniem Sądu Rejonowego w Krakowie, Wydziału V Karnego z 2023-05-05.

Dla wyjaśnienia istoty, zakresu, podstawy i skutków czynności przedstawiciela ustawowego – kuratora, prawo polskie stoi na stanowisku tzw. teorii reprezentacji. Skoro zgodnie z przyjętą w prawie polskim teorią reprezentacji (art. 95 § 2 KC) podmiotem dokonującym czynności prawnej jest przedstawiciel (a nie reprezentowany), wobec tego o wadach oświadczenia woli, dobrej lub złej wierze, świadomości prawnie relewantnych okoliczności itp. należy rozstrzygać zasadniczo na podstawie okoliczności zachodzących po stronie przedstawiciela, a nie reprezentowanego [vide Adam Zieliński, w: Jan Nowak (red.), Komentarz do Kodeksu Cywilnego, Warszawa 2020, s. 123]. Tym samym, dla oceny momentu dowiedzenia się przez pokrzywdzonego o osobie sprawcy, jako momentu rozpoczęcia 6 miesięcznego okresu przedawnienia karalności, istotna jest nie świadomość samego małoletniego pokrzywdzonego, który nie ma żadnej możliwości podejmowania czynności na gruncie KPK, lecz powzięcie wiedzy w tym zakresie przez jego przedstawiciela ustawowego – kuratora, co nastąpiło dopiero z dniem jego ustanowienia – 2023-05-05. Tym samym, to dopiero dzień 2023-05-05 jest pierwszym dniem, od którego biegnie 6 miesięczny okres przedawnienia karalności, o którym mowa w art. 101 § 2 KK.

Przyjęcie jakiejkolwiek innej koncepcji prowadziłoby do rezultatów nie do pogodzenia ani z logiką, ani z podstawowymi celami postępowania karnego, albowiem prowadziłoby to do przedawnienia karalności na skutek upływu 6 miesięcznego terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 101 § 2 KK, w sytuacji gdy pokrzywdzony nie ma żadnej możliwości samodzielnego działania w ramach postępowania karnego, zaś jedyny podmiot uprawniony do dokonywania w imieniu małoletniego pokrzywdzonego czynności procesowych – przedstawiciel ustawowy albo nie jest ustanowiony, albo nie ma wiedzy i świadomości co do popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego i osoby sprawcy przestępstwa.

Nie przypadkiem również ustawodawca rozgraniczył podstawy przedawnienia określone w art. 101 § 2 KK na przesłanki zależne tylko i wyłącznie od daty popełnienia przestępstwa i upływu czasu (6 miesięczny okres przedawnienia), co można uznać za przesłankę w pełni obiektywną (niezależną od jakichkolwiek innych czynników i w pełni chroniącą interes oskarżonego) oraz od upływu czasu i wiedzy pokrzywdzonego (6 roczny okres przedawnienia), co jest przesłanką subiektywną, skoro jest ona uzależniona od wiedzy i świadomości osoby uprawnionej do wniesienia skargi prywatnej. Ta zaś okoliczność zależna jest od wielu czynników i nie może być przyjmowana wprost tylko i wyłącznie od daty popełnienia przestępstwa.

Nie zmienia to jednak faktu, iż skarga prywatna została przecież złożona przez ojca małoletniego w dniu 2022-04-01 i dokonano w oparciu o nią czynności procesowe w postaci przesłuchania świadków. Jeżeli więc później okazało się, iż co do ważności tej czynności podniesiono zastrzeżenia, zaś braki tej czynności mogą zostać usunięte poprzez potwierdzenie złożonej skargi prywatnej, to dalsze losy tej skargi zależą od tego, czy oświadczenie o potwierdzeniu zostanie złożone przez uprawniony podmiot czy też nie. Skoro zaś oświadczenie popierające i potwierdzające złożoną przez ojca małoletniego skargę prywatną zostało złożone w dniu 2023-06-01, to tym samym nie można mówić o jakiejś nowej skardze prywatnej złożonej dopiero w dniu 2023-06-01, ale o następczym poparciu i potwierdzeniu skargi prywatnej złożonej w dniu 2022-04-01, skutkiem czego to ta właśnie skarga prywatna jest w pełni skuteczna.

Oświadczenie o poparciu i potwierdzeniu skargi prywatnej złożonej przez ojca małoletniego zostało przy tym złożone przed upływem 6 miesięcznego okresu przedawnienia, o którym mowa w art. 101 § 2 KK, zaś dotyczy skargi złożonej w dniu 2022-04-01 – czyli przed upływem 6 miesięcznego okresu przedawnienia, o którym mowa w art. 101 § 2 KK. Nie zmienia to również faktu, iż oświadczenie o poparciu i potwierdzeniu skargi prywatnej złożonej przez ojca małoletniego zostało złożone również przed upływem 6 miesięcy, od dnia kiedy przedstawiciel ustawowy małoletniego pokrzywdzonego dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa.

Przyjęcie innego rozumowania prowadziłoby do przyjęcia, iż czynności przesłuchania ojca małoletniego i samego małoletniego w dniu 2022-04-15 nie zostały dokonane, pomimo że sporządzono przecież stosowne protokoły odpowiadające warunkom art. 148 KPK, zaś protokoły te nie podlegałyby ujawnieniu na rozprawie, co nie miałoby jednak żadnego prawnego uzasadnienia w przepisach KPK.

Biorąc powyższe pod uwagę, wnoszę jak na wstępie.

Adwokat

Jan Kowalski

Załącznik:

– odpis zażalenia.