Zażalenie na postanowienie o poddaniu badaniu psychiatrycznemu

ul. Kwiatowa 12, 01-001 Warszawa, 2023-10-27

Jan Kowalski

Kancelaria Adwokacka "Lex"

ul. Polna 34/2, 02-002 Warszawa

ul. Sądowa 1, 00-950 Warszawa

obrońca Jan Kowalski

oskarż. z art. 189 § 1 kk

Sąd Okręgowy

Wydział Karny

w Warszawie

dot. II K 123/23

Zażalenie

na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z 2023-10-20

w sprawie Jana Nowaka, oskarżonego z art. 189 § 1 kk,

o poddaniu oskarżonego badaniu psychiatrycznemu połączonemu

z obserwacją w Mazowieckim Szpitalu Specjalistycznym

Oddział Psychiatryczny w Warszawie

Na podstawie art. 425 § 1 kpk:

1) zaskarżam powyższe postanowienie w całości na korzyść oskarżonego;

2) postanowieniu temu zarzucam obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na jego treść, a mianowicie art. 203 § 1 kpk, przez zaniechanie wyjaśnienia sprzeczności występujących w opinii biegłych lekarzy psychiatrów co do konieczności poddania oskarżonego badaniu psychiatrycznemu połączonemu z obserwacją w zakładzie leczniczym;

3) podnosząc ten zarzut, wnoszę o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w Warszawie, rozpoznając apelację obrońcy oskarżonego od wyroku Sądu Rejonowego w Warszawie z 2023-09-15 w sprawie Jana Nowaka, oskarżonego o to, że w okresie od stycznia do marca 2023 roku w Warszawie pozbawił wolności Annę Wiśniewską, przetrzymując ją w mieszkaniu przy ul. Miodowej 12, tj. o przestępstwo z art. 189 § 1 kk, postanowieniem z 2023-10-20 powołał dwóch biegłych lekarzy psychiatrów w celu wydania opinii o stanie zdrowia psychicznego oskarżonego. Biegli lekarze psychiatrzy: Adam Malinowski i Ewa Nowakowska wydali wstępną opinię, w której nie stwierdzili u oskarżonego choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, a w związku z tym mógł on w czasie czynu rozpoznać jego znaczenie lub pokierować swoim postępowaniem, jak też w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania postępowaniem nie była w znacznym stopniu ograniczona. Jednocześnie jednak stwierdzili, że uzasadnione byłoby poddanie oskarżonego badaniu psychiatrycznemu połączonemu z obserwacją w zakładzie leczniczym. Nie wykazali przy tym, jakie badania chcieliby jeszcze przeprowadzić i dlaczego mogą być one wykonane w ramach obserwacji psychiatrycznej.

Sąd Okręgowy, przychylając się do tego wniosku postanowieniem z 2023-10-20, postanowił poddać oskarżonego badaniu psychiatrycznemu połączonemu z obserwacją w Mazowieckim Szpitalu Specjalistycznym Oddział Psychiatryczny w Warszawie.

Postanowienie to jest niesłuszne i zostało wydane z naruszeniem art. 203 § 1 kpk.

Wprawdzie w razie zgłoszenia przez biegłych takiej konieczności, badanie psychiatryczne oskarżonego – zgodnie z art. 203 § 1 kpk – może być połączone z obserwacją w zakładzie leczniczym, lecz nie oznacza to, że sąd zawsze w wypadku zgłoszenia takiej konieczności jest zobowiązany zarządzić takie badanie. Trafnie w judykaturze przyjmuje się, że: „wprawdzie obserwacja szpitalna, podobnie jak wszelkie badania dodatkowe, niewątpliwie poszerzają wiedzę o stanie psychicznym osoby badanej, to jednakże nie są one obowiązkowe i za takie nie mogą być uznane, niezależnie od wagi zarzutu, pod jakim pozostaje oskarżona, lecz muszą być uzależnione od wystąpienia realnej ku temu potrzeby, o czym przede wszystkim decydują biegli, choć ich stanowisko podlega ocenie organów prowadzących postępowanie (…). Nie ulega więc wątpliwości, że »żądanie biegłych« (co do połączenia badania psychiatrycznego oskarżonego z obserwacją w zakładzie leczniczym), to po prostu »opinia« biegłych, wyrażająca stanowisko, iż bez przeprowadzenia obserwacji nie jest możliwe wydanie opinii o stanie zdrowia psychicznego oskarżonego (…). Oczywistym jest, że takie oświadczenie nie wiąże organu procesowego. Jeżeli jednak organ procesowy uzna stanowisko biegłych za nieprzekonujące, to powinien wykorzystać przewidziane w art. 193 kpk możliwości wyjaśnienia wątpliwości o charakterze specjalistycznym. Naturalnie, w rachubę wchodzi również powołanie innych biegłych. Powołując zatem innych biegłych, organ powinien w sposób wyraźny zażądać od nich ustosunkowania się do kwestii celowości i nieodzowności skierowania oskarżonej na obserwację” (post. SN z 1997-03-27, III KKN 40/97).

Opinia sporządzona przez biegłych lekarzy psychiatrów, zawierająca taki wniosek, jest nieprzekonująca, gdyż z jednej strony biegli nie stwierdzili żadnych zaburzeń psychicznych u oskarżonego, a z drugiej − wnioskują o przeprowadzenie dalszych badań w zamkniętym zakładzie leczniczym. Przed uwzględnieniem tego wniosku konieczne było przesłuchanie biegłych, aby rozwiać te sprzeczności. Nieuczynienie tego doprowadziło do wydania postanowienia o poddaniu oskarżonego badaniu psychiatrycznemu połączonemu z obserwacją w zakładzie leczniczym, mimo że nie jest jasne, czy takie badanie jest rzeczywiście konieczne. Wobec tego zaskarżone postanowienie powinno zostać uchylone, a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania w celu wyjaśnienia wskazanych sprzeczności.

W tym stanie rzeczy zażalenie jest zasadne.

Jan Kowalski

adwokat

.............................................

(podpis)