Apelacja od wyroku Sądu Okręgowego

Poznań, 20.03.2024

Sąd Apelacyjny w Poznaniu

za pośrednictwem

Sądu Okręgowego w PoznaniuI Wydział Cywilny

Powód:Jan Kowalskiul. Polna 12, 60-000 Poznańreprezentowany przezadw. Annę Nowak

Pozwana:Maria Wiśniewskaul. Kwiatowa 2, 61-000 Poznań reprezentowana przezadw. Piotra Zielińskiegoul. Słoneczna 3, 62-000 Poznań

I AC 123/24wartość przedmiotu zaskarżenia: 10 000 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych)

APELACJApozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu I Wydział Cywilnyz 15.02.2024 w sprawie o sygn. akt I C 456/23

W imieniu pozwanej, powołując się na znajdujące się w aktach sprawy pełnomocnictwo, na zasadzie art. 367 § 1 k.p.c. zaskarżam w całości wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu I Wydział Cywilny z 15.02.2024 w sprawie I C 456/23.

W oparciu o art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c. zaskarżonemu wyrokowi zarzucam naruszenie prawa materialnego, tj.:

1) art. 103 ustawy Prawo wekslowe poprzez jego niezastosowanie;

2) art. 477 Kodeksu cywilnego poprzez błędne uznanie, że pozwanej przysługiwały wobec powoda jedynie zarzuty oparte na art. 513 Kodeksu cywilnego, podczas gdy pozwanej przysługiwały jeszcze zarzuty z art. 509 k.c.;

3) art. 513 Kodeksu cywilnego poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy w okolicznościach niniejszej sprawy pozwana jako dłużniczka mogła powodowi przeciwstawić nie tylko zarzuty, jakie miała osobiście wobec niego, ale też wszelkie zarzuty przysługujące jej względem indosanta w chwili powzięcia wiadomości o indosie.

Wobec powyższego, na podstawie art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c., wnoszę o:

1) zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie wydanego w niniejszej sprawie nakazu zapłaty w całości i oddalenie powództwa w całości;

2) zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 15.02.2024 Sąd Okręgowy w Poznaniu I Wydział Cywilny utrzymał w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z 10.01.2024 wydany przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt I Nc 789/23.

Pozwana kwestionuje powyższe rozstrzygnięcie, argumentując, jak poniżej:

Mimo prawidłowo poczynionych ustaleń sąd I instancji wywiódł z nich błędne wnioski, uznając że powództwo zasługiwało na uwzględnienie. W ocenie sądu I instancji nie budziło wątpliwości w świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego, że Andrzej Nowak wszedł w posiadanie weksla in blanco wystawionego przez pozwanego w sposób nieuprawniony, a następnie znalazł się on w posiadaniu Tomasza Kowalskiego, który wypełnił go, a następnie zbył w drodze indosu na rzecz powoda, mimo tego że nie nabył wierzytelności wobec wystawcy, którego miał być on zabezpieczeniem, to jednak temu ostatniemu nie może przypisać działania w złej wierze, czy też rażącego niedbalstwa przy jego nabyciu.

Dokonując tej oceny, Sąd Okręgowy pominął jednakże bezsporną okoliczność, że do indosowania weksla, którego termin płatności przypadał na 30.12.2023, przez Tomasza Kowalskiego na rzecz powoda, doszło 15.01.2024, a zatem po upływie terminu do złożenia protestu, który zgodnie z art. 44 Prawa wekslowego powinien być dokonany w jednym z dwóch dni powszednich, następujących po dniu płatności, tj. najpóźniej 02.01.2024.

Zgodnie z brzmieniem art. 49 Prawa wekslowego, odnoszącego się na podstawie art. 103 Prawa wekslowego także do weksla własnego, indos po proteście z powodu niezapłacenia lub po upływie terminu ustanowionego do protestu ma tylko skutki zwykłego przelewu, tj. określone w art. 509 k.c. Według dominującego poglądu zarówno w piśmiennictwie (m.in. A. Kidyba, J. A. Strzępka, Prawo wekslowe. Komentarz, Warszawa 2020, s. 234), jak i orzecznictwie (zob. wyr. SN: z 12.05.2010, II CSK 663/09, Legalis; z 24.01.2008, I CSK 365/07, OSNC), indosem po upływie terminu ustanowionego do protestu w rozumieniu art. 49 Prawa wekslowego jest nie tylko indos dokonany po upływie tego terminu, wtedy gdy posiadacz weksla nie został zwolniony od protestu, ale także indos dokonany po upływie tego terminu, wtedy gdy posiadacz weksla został zwolniony od protestu. Po upływie terminu do protestu z powodu odmowy zapłaty nie ma uzasadnienia do dopuszczenia stosowania szczególnych zasad obrotu wekslem, nie tylko wtedy gdy posiadacz weksla nie został zwolniony od protestu, ale i wtedy gdy posiadacz weksla został zwolniony od protestu.

Skutkiem przelewu będzie to, że posiadacz nie nabędzie samoistnych praw. Indosatariusz nabędzie tylko tyle praw, ile przysługiwało indosantowi. Indos po proteście daje indosatariuszowi tylko takie uprawnienia, jakie miał zbywca wierzytelności, czyli takie, jakie przysługiwały indosantowi. Dobra wiara nabywcy nie ma w tym przypadku żadnego znaczenia. Indosatariusz nie ma przywilejów przewidzianych przez prawo wekslowe. Indosatariuszowi można postawić wszystkie zarzuty oparte na pozawekslowych stosunkach z indosantem, który dokonał indosu poterminowego.

Wobec posiadacza, który nabył weksel w wyniku indosu dokonanego po proteście z powodu niezapłacenia lub po upływie terminu ustanowionego dla protestu, nie stosuje się art. 17 Prawa wekslowego, lecz art. 513 § 1 k.c. (zob. uchw. SN z 15.12.1993, III CZP 161/93, Legalis). W tych okolicznościach pozwana, jako dłużniczka, mogła zatem powodowi przeciwstawić nie tylko zarzuty, jakie miała osobiście wobec niego, ale również, zgodnie z art. 509 k.c., wszelkie zarzuty przysługujące jej względem indosanta w chwili powzięcia wiadomości o indosie.

W przypadku gdy indosowany przez remitenta był weksel własny będący uprzednio wekslem in blanco, oznacza to w szczególności możliwość bronienia się przez wystawcę przed żądaniami indosatariusza za pomocą zarzutów dotyczących nieprawidłowego uzupełnienia weksla przez indosanta bez ograniczeń przewidzianych w art. 10 Prawa wekslowego (por. wyr. SN: z 19.06.2008, V CSK 6/08, Legalis; z 04.03.2005, IV CK 652/04, OSNC i z 26.04.2002, V CKN 1049/00, Legalis).

Jak trafnie wskazał Sąd Okręgowy, zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje jakichkolwiek podstaw do uznania, że pozwana był dłużniczką Andrzeja Nowaka, a w konsekwencji również Tomasza Kowalskiego (który jako cesjonariusz nie mógł nabyć więcej praw, niż posiadał ich cedent). Wskazać przy tym należy, że ten ostatni wypełnił weksel kwotą, jaka według niego obejmowała przysługującą mu należność wobec Andrzeja Nowaka, przy czym z jego zeznań nie wynika bynajmniej, aby zawarł on z tym ostatnim umowę przelewu wierzytelności, jaka miałaby mu przysługiwać wobec pozwanej, której zabezpieczeniem miałby być wystawiony przez nią weksel in blanco, którego stał się on posiadaczem. Tym samym sąd I instancji niezasadnie utrzymał w mocy nakaz zapłaty.

Powyższe wskazuje na zasadność apelacji, wobec czego wnoszę o jej uwzględnienie.

Piotr Zieliński/podpis własnoręczny/

Załączniki:‒ odpis apelacji wraz z załącznikami,‒ dowód uiszczenia opłaty od apelacji.