Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy

ul. Słoneczna 12, 01-001 Warszawa, Styczeń 2024

Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy Firma "Słoneczne Ogrody" Sp. z o.o.

"Słoneczne Ogrody" Sp. z o.o. reprezentowana przez Zarząd Spółki

oraz

Zakładowa Organizacja Związkowa "Słoneczne Ogrody" Sp. z o.o.

zgodnie uchwalają niniejszy Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy:

Preambuła

Pracodawca i strona społeczna reprezentowana przez zakładową organizację związkową, łącznie zwani "Stronami", w celu ujednolicenia dotychczas obowiązujących regulacji w zakresie praw i obowiązków pracodawców i pracowników, z uwzględnieniem słusznego interesu obu Stron oraz uwarunkowań ekonomiczno-rynkowych, w których funkcjonują, w duchu wzajemnej współpracy oraz gwarancji przestrzegania powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy, respektując dotychczasowe ustalenia i cele oraz kierunki współpracy ustalane podczas spotkań i negocjacji, zgodnie uchwalają niniejszy Układ Zbiorowy Pracy.

Spis treści

I. Postanowienia wstępne

II. Zasady wynagradzania

III. Czas pracy

IV. Bezpieczeństwo i higiena pracy

V. Działalność socjalno-bytowa

VI. Gwarancje zatrudnienia

VII. Postanowienia końcowe

Część I. Postanowienia wstępne

Art. 1Zakres podmiotowy układu

Niniejszy Układ Zbiorowy Pracy zawiera się dla wszystkich pracowników zatrudnionych u Pracodawcy, z zastrzeżeniem wyłączeń określonych w ogólnie obowiązujących przepisach prawa.

Art. 2Zakres przedmiotowy układu

Układ Zbiorowy Pracy określa w szczególności: a) zasady wynagradzania i przyznawania dodatkowych świadczeń związanych z pracą, b) zasady kształtowania czasu pracy, c) obowiązki w zakresie kształtowania warunków pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, d) zasady działalności socjalno-bytowej, e) gwarancje zatrudnienia.

Art. 3Definicje

Ilekroć w Układzie Zbiorowym Pracy jest mowa o: a) "Pracodawcy" – rozumie się przez to Spółkę "Słoneczne Ogrody" Sp. z o.o. b) "pracowniku" – rozumie się przez to osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, c) "zakładowej organizacji związkowej" – rozumie się przez to organizację związkową "Słoneczne Ogrody" Sp. z o.o., będącą sygnatariuszem niniejszego Układu, d) "Układzie Zbiorowym Pracy" lub "Układzie" – rozumie się przez to niniejszy Układ Zbiorowy Pracy, e) "Stronach Układu" – rozumie się przez to Pracodawcę i zakładową organizację związkową, f) "minimalnym wynagrodzeniu" – rozumie się przez to minimalne wynagrodzenie za pracę ustalone na podstawie odrębnych przepisów.

Część II. Zasady wynagradzania

Art. 4Formy wynagradzania pracowników

1. Pracownicy mogą być wynagradzani według jednej z następujących form wynagradzania: a) czasowej, b) czasowo-premiowej, c) akordowej, d) akordowo-premiowej, e) ryczałtowej.2. Decyzję o zastosowaniu dla określonych grup pracowników odpowiedniej formy wynagradzania podejmuje, po zasięgnięciu opinii organizacji związkowej, Pracodawca.

Art. 5Ustalanie wynagrodzenia za pracę

1. Pracownikom przysługuje wynagrodzenie za pracę określone w umowie o pracę, składające się z wynagrodzenia zasadniczego i dodatkowych składników wynagrodzenia, ustalone zgodnie z zasadami wynagradzania przewidzianymi w niniejszym Układzie.2. Podstawę ustalania kategorii osobistego zaszeregowania pracownika oraz stawki wynagrodzenia zasadniczego określa: a) taryfikator kwalifikacyjny stanowiący załącznik nr 1 do Układu, b) tabela stawek wynagrodzenia zasadniczego stanowiąca załącznik nr 2 do Układu.

Art. 6Mechanizm ustalania wskaźnika wzrostu średniego wynagrodzenia u pracodawców

1. Poziom wzrostu średniego wynagrodzenia na dany rok 2024 określa się w ramach założeń budżetowych Pracodawcy na dany rok w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową.2. Szczegółowe zasady określania wskaźnika wzrostu średniego wynagrodzenia zawiera załącznik nr 3 do Układu.

Art. 7Wadliwe wykonanie pracy

Za wadliwe wykonanie pracy z winy pracownika wynagrodzenie nie przysługuje. W sytuacji kiedy wskutek wadliwie wykonanej pracy z winy pracownika nastąpiło obniżenie jakości produktu lub usługi, wynagrodzenie ulega odpowiedniemu zmniejszeniu.

Art. 8Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy i przestoju

1. Pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących Pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów. 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje pracownikowi za czas niezawinionego przez niego przestoju. Jeżeli przestój nastąpił z winy pracownika, wynagrodzenie nie przysługuje. 3. Pracodawca może na czas przestoju powierzyć pracownikowi inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę, nie niższe jednak od wynagrodzenia ustalonego zgodnie z ust. 1. Jeżeli przestój nastąpił z winy pracownika, przysługuje wyłącznie wynagrodzenie przewidziane za wykonaną pracę. 4. Wynagrodzenie za czas przestoju spowodowanego warunkami atmosferycznymi przysługuje pracownikowi zatrudnionemu przy pracach uzależnionych od tych warunków, o ile przepisy prawa pracy tak stanowią. W przypadku powierzenia pracownikowi na czas takiego przestoju innej pracy, przysługuje mu wynagrodzenie przewidziane za wykonaną pracę, chyba że przepisy prawa pracy przewidują stosowanie zasad określonych w ust. 3.

Art. 9Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych

1. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, Pracownik ma prawo do dodatku w wysokości: a) 100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, b) 50% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w lit. a powyżej. 2. Pracownicy zarządzający w imieniu Pracodawcy zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, z zastrzeżeniem ust. 3. 3. Kierownikom wyodrębnionych komórek organizacyjnych za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę i święto przysługuje prawo do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych w wysokości określonej w ust. 1 lit. a, jeżeli w zamian za pracę w takim dniu nie otrzymali innego dnia wolnego od pracy.

Art. 10Dodatek za pracę w porze nocnej

Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż 20% stawki godzinowej wynikającej z osobistego zaszeregowania.

Art. 11Dodatek za pracę w soboty, niedziele i święta

1. Za każdą godzinę pracy w soboty i niedziele, oprócz normalnego wynagrodzenia, pracownikom przysługuje dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 50% stawki godzinowej wynikającej z osobistego zaszeregowania. 2. Dodatek określony w ust. 1 przysługuje niezależnie od udzielenia – za pracę w sobotę, niedzielę i święta – innego dnia wolnego od pracy w wyznaczonym z góry terminie.

Art. 12Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych lub niebezpiecznych

1. Pracownikom przysługuje prawo do dodatku za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych lub niebezpiecznych. 2. Wartość dodatku należna pracownikom na zasadach obowiązujących w dniu wejścia w życie Układu zostanie włączona do wynagrodzenia zasadniczego pracowników. 3. W przypadku pracowników nowo zatrudnionych wartość dodatku, o którym mowa w ust. 1, zostanie uwzględniona w wysokości ustalonego w umowie o pracę wynagrodzenia zasadniczego.

Art. 13Odprawa emerytalno-rentowa

1. Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę lub rentę, przysługuje jednorazowa odprawa pieniężna. 2. Odprawa przysługuje w wysokości uzależnionej od stażu pracy u Pracodawcy: a) do 5 lat pracy – 1-miesięcznej podstawy wymiaru, b) po 5 latach pracy – 3-miesięcznej podstawy wymiaru, 3. Podstawę wymiaru stanowi wynagrodzenie pracownika obliczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. 4. Wysokość odprawy nie może być niższa niż wynikająca z regulacji powszechnie obowiązujących przepisów prawa. 5. Pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy podstawę wymiaru odprawy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy określonego w umowie o pracę.

Art. 14Odprawa pośmiertna

1. W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby rodzinie przysługuje od Pracodawcy odprawa pośmiertna. 2. Wysokość odprawy jest uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika u Pracodawcy u Pracodawcy i wynosi 3-miesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat lub 6-miesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat. 3. Do okresu zatrudnienia wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadach określonych w art. 23(1) k.p., a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika. 4. Odprawa pośmiertna przysługuje następującym członkom rodziny pracownika: a) małżonkowi, b) innym członkom rodziny spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z ZUS.

Art. 15Dodatkowa odprawa pośmiertna w razie śmierci pracownika w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

Członkom rodziny pracownika zmarłego w następstwie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługuje odprawa pośmiertna w wysokości 10-krotnego miesięcznego wynagrodzenia z ostatniego pełnego miesiąca pracy.

Art. 16Świadczenie w razie przeniesienia do innej pracy

Pracownikowi przeniesionemu czasowo, w myśl art. 42 Układu, do innej pracy przysługuje przez okres tego przeniesienia lub przyuczenia do wykonywania nowej pracy wynagrodzenie nie niższe od wynagrodzenia dotychczas pobieranego, obliczonego jak za urlop wypoczynkowy.

Art. 17Dodatkowe wynagrodzenie za pełnienie dyżurów domowych

1. Dodatkowe wynagrodzenie za pełnienie dyżurów domowych otrzymują pracownicy, którym Pracodawca zlecił pełnienie dyżurów na piśmie w postaci polecenia lub harmonogramu dyżurów. 2. Za każdą godzinę pełnienia dyżuru (pogotowia technicznego – domowego) pracownikowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 25% stawki godzinowej wynikającej ze średniego wynagrodzenia zasadniczego u danego Pracodawcy oraz 50% powyższej stawki za każdą godzinę pełnienia dyżuru w soboty, niedziele i święta. Dopuszcza się możliwość ustalenia dziennego ryczałtu.

Art. 18Nagrody

Pracownikom mogą być przyznawane nagrody w ramach tworzonego funduszu nagród na dany rok kalendarzowy. Fundusz tworzony jest w zależności od możliwości finansowych Pracodawcy.

Art. 19Nagroda jubileuszowa

1. Pracownikom przysługuje nagroda jubileuszowa w wysokości uzależnionej od stażu pracy u Pracodawcy: a) po 10 latach pracy – 75% podstawy wymiaru, b) po 20 latach pracy – 100% podstawy wymiaru, c) po 30 latach pracy – 150% podstawy wymiaru, d) po 40 latach pracy – 200% podstawy wymiaru.2. Podstawę wymiaru stanowi wynagrodzenie zasadnicze wynikające z umowy o pracę.3. Pierwsza nagroda jubileuszowa przysługuje po przepracowaniu co najmniej 10 lat u Pracodawcy.4. Wypłata nagrody jubileuszowej powinna nastąpić nie później niż w pierwszym terminie wypłaty wynagrodzeń w miesiącu następującym po miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do tej nagrody.

Część III. Czas pracy i urlopy wypoczynkowe

Art. 20Definicja

1. Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje do dyspozycji Pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.2. Pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (dyżur). Czasu dyżuru nie wlicza się do czasu pracy, jeżeli podczas dyżuru pracownik nie wykonywał pracy. Czas pełnienia dyżuru nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku. Czas pełnienia dyżuru nie może obejmować normalnych godzin pracy danego pracownika.

Art. 21Systemy czasu pracy

1. U Pracodawcy mogą być stosowane następujące systemy czasu pracy: a) podstawowy system czasu pracy, b) równoważny system czasu pracy, c) zadaniowy system czasu pracy, d) system przerywanego czasu pracy, e) system skróconego tygodnia pracy, f) system pracy weekendowej.2. Czas pracy w podstawowym systemie czasu pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy.3. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy.4. W przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy może być stosowany system zadaniowego czasu pracy. Pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy wynikający z podstawowej normy czasu pracy.5. Przy pracach, które ze względu na technologię produkcji nie mogą być wstrzymane (praca w ruchu ciągłym) lub praca nie może być wstrzymana ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności, może być stosowany system czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie czasu pracy do 48 godzin przeciętnie na tydzień, a jednego dnia w niektórych tygodniach w tym okresie dobowy wymiar czasu pracy może być przedłużony do 12 godzin.6. Przy pracach polegających na dozorze urządzeń lub związanych z częściowym pozostawaniem w pogotowiu do pracy może być stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin.7. Do pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, a także pracowników zakładowych straży pożarnych i zakładowych służb ratowniczych może być stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 24 godzin.8. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego rozkładu przewidującego nie więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby, trwającą nie dłużej niż 5 godzin.9. Na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system skróconego tygodnia pracy. W tym systemie jest dopuszczalne wykonywanie pracy przez pracownika przez mniej niż 40 godzin w ciągu tygodnia, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin.10. Na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. W tym systemie jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin.11. Czas pracy kierowców określają odpowiednie przepisy prawa.

Art. 22Praca zmianowa

1. Praca zmianowa jest dopuszczalna bez względu na stosowany system czasu pracy.2. Przy stosowaniu pracy zmianowej może być wprowadzona wielobrygadowa organizacja pracy.

Art. 23Praca w godzinach nadliczbowych

1. Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.2. Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie: a) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, b) szczególnych potrzeb pracodawcy, z wyłączeniem pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia.3. Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym.

Art. 24Harmonogramy i rozkłady czasu pracy

1. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, spowodowanych np. absencją pracowników i niemożliwością zapewnienia prawidłowej obsady stanowisk pracy, pracodawca może zmienić zaplanowany wcześniej harmonogram lub grafik pracy dla danego pracownika lub pracowników.2. Zmiana musi zostać zakomunikowana pracownikom odpowiednio wcześnie, tak aby mogli oni przygotować się do zmiany, lecz nie później niż 24 godziny przed wystąpieniem planowanych zmian.3. Harmonogramy i rozkłady czasu pracy uregulowane są w obowiązującym Regulaminie pracy.

Art. 25Urlopy wypoczynkowe

1. Urlopy wypoczynkowe udzielane są na zasadach określonych przepisami Kodeksu pracy.2. Pracownikom przysługuje, po 3 latach pracy u Pracodawcy, dodatkowe 3 dni urlopu wypoczynkowego ponad ustalony dla danego pracownika przepisami Kodeksu pracy wymiar.

Art. 26Zatrudnienie w dni wolne od pracy

1. Zatrudnienie pracownika w dniu, który według rozkładu czasu pracy jest dla niego dniem wolnym od pracy, może nastąpić w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej dla ochrony życia lub zdrowia ludzkiego albo dla ochrony mienia lub usunięcia awarii oraz szczególnych potrzeb pracodawcy.2. W innych przypadkach zatrudnienie w te dni może nastąpić za zgodą pracownika.

Art. 27Odpoczynek

1. Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku, za wyjątkiem przypadków uregulowanych w przepisach prawa pracy.2. Pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.3. W przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy, tygodniowy nieprzerwany wypoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krótszy niż 35 godzin.

Część IV. Bezpieczeństwo i higiena pracy

Art. 28Podstawowe obowiązki Pracodawcy w zakresie BHP

1. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie Pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w oparciu o przepisy i zasady dotyczące BHP i ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.2. W szczególności Pracodawca jest obowiązany: a) organizować miejsca pracy i stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami BHP, b) utrzymywać w odpowiednim stanie technicznym budynki i pomieszczenia pracy oraz maszyny i urządzenia techniczne, c) zapewnić właściwą opiekę zdrowotną pracownikom oraz informować pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami, d) prowadzić pomiary i badania czynników szkodliwych dla zdrowia, a wyniki pomiarów podawać do wiadomości pracowników, e) prowadzić systematyczną działalność szkoleniową z zakresu BHP (szkolenia wstępne i okresowe), f) prowadzić postępowania powypadkowe oraz rejestry wypadków przy pracy, urazów i chorób zawodowych, g) prowadzić postępowania odszkodowawcze w związku z chorobą lub śmiercią pracownika, będące wynikiem wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, h) ustalić okresowe plany w zakresie poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zapewnić wszelkie środki niezbędne do realizacji zadań ujętych w planie, i) utrzymać służbę bezpieczeństwa i higieny pracy jako organ doradczy, wykonawczy i kontrolny pracodawcy, zgodnie z zaleceniami zawartymi w Kodeksie pracy i przepisach wykonawczych, j) zapewnić wykonanie zaleceń zewnętrznych i wewnętrznych organów nadzoru i kontroli nad warunkami pracy.

Art. 29Podstawowe obowiązki pracownika w zakresie BHP

1. Jednym z podstawowych obowiązków pracownika jest przestrzeganie przepisów i zasad BHP.2. W szczególności pracownik powinien: a) znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniach i instruktażach z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym, b) wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych, c) dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy, d) stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielone środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, zgodnie z ich przeznaczeniem, e) poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zalecanym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich, f) niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia i zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie, g) współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

Art. 30Powstrzymanie się od wykonywania pracy

1. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracownika poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.2. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.3. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa w ust. 2, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.4. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 3, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.5. Pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.6. Przepisy ust. 2, 3 i 5 nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia.

Art. 31Odzież robocza i środki ochrony indywidualnej

1. Pracodawca obowiązany jest dostarczyć pracownikom nieodpłatnie odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej, zabezpieczające przed działaniem czynników niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy.2. Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy.3. Pracodawca jest obowiązany: a) dostarczyć pracownikom nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej, zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami, b) dostarczać pracownikom środki ochrony indywidualnej, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności, określone w odrębnych przepisach, c) dostarczać pracownikom nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy: – jeżeli odzież