Pouczenie wnioskodawcy w postępowaniu nieprocesowym

POUCZENIE WNIOSKODAWCY

W POSTĘPOWANIU NIEPROCESOWYM

1) Strony i ich przedstawiciele mają obowiązek zawiadamiać sąd o każdej zmianie swego zamieszkania. W razie zaniedbania tego obowiązku pismo sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres ul. Polna 12, 00-001 Warszawa jest sądowi znany (art. 136 § 1 i 2 k.p.c.).

2) Usprawiedliwienie niestawiennictwa z powodu choroby stron, ich przedstawicieli ustawowych, pełnomocników, świadków i innych uczestników postępowania, wymaga przedstawienia zaświadczenia potwierdzającego niemożność stawienia się na wezwanie lub zawiadomienie sądu, wystawionego przez lekarza sądowego. (art. 214¹ § 1 k.p.c.).

3) Strona może działać osobiście albo przez pełnomocnika. Skorzystanie z pomocy prawnej pełnomocnika procesowego (adwokata lub radcy prawnego) w postępowaniu przed sądami powszechnymi nie jest obowiązkowe, lecz może ułatwić stronie dochodzenie i obronę jej praw. Strona której nie stać na opłacenie honorarium pełnomocnika lub korzysta ze zwolnienia od kosztów sądowych (w całości lub części) może zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego z urzędu. Sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny (art. 117 k.p.c.)

4) Terminy liczy się od daty doręczenia pisma sądu wzywającego do wykonania określonej czynności procesowej. Jeżeli koniec 14 dni przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy okres 7 dni upływa dnia następnego.

5) Oddanie pisma procesowego w polskiej placówce operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo w zagranicznej placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej jest równoznaczne z wniesieniem tego pisma do sądu. To samo dotyczy złożenia pisma przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej albo przez osobę pozbawioną wolności w administracji Zakładu Karnego w Krakowie oraz przez członka załogi polskiego statku morskiego u kapitana statku (art. 165 § 2 i 3 k.p.c.).

6) Strona powinna zwrócić uwagę sądu na uchybienia przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu. Zastrzeżenia można zgłosić najpóźniej na kolejnym posiedzeniu (art. 162 § 1 k.p.c.).

7) Każda ze stron jest obowiązana do złożenia oświadczenia co do twierdzeń strony przeciwnej dotyczącej faktów. Strona jest przy tym obowiązana wyszczególnić fakty, którym zaprzecza. W przypadku jeżeli strona nie wypowie się co do faktów wskazanych przez stronę przeciwną, to sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może je uznać za bezsporne (at. 230 k.p.c.). Nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości (art. 229 k.p.c.).

8) Jeżeli nie wyznaczono posiedzenia przygotowawczego, strona może przytaczać twierdzenia i dowody aż do zamknięcia rozprawy, z zastrzeżeniem niekorzystnych skutków, które wg. przepisów mogą dla niej wyniknąć z działania na zwłokę lub niezastosowania się do zarządzeń przewodniczącego i postanowień sądu.

9) Złożenie pisma przygotowawczego może nastąpić tylko na zarządzenie przewodniczącego. Niezależnie od tego strona może zasygnalizować przewodniczącemu potrzebę złożenia pisma, informując o jego treści. Przewodniczący może zobowiązać stronę, by w piśmie przygotowawczym podała wszystkie twierdzenia i dowody istotne dla rozstrzygnięcia sprawy pod rygorem utraty prawa do ich powoływania w toku dalszego postępowania. W takim przypadku twierdzenia i dowody zgłoszone z naruszeniem tego obowiązku podlegają pominięciu, chyba że strona uprawdopodobni, iż ich powołanie w piśmie przygotowawczym nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. Późniejsze wyznaczenie posiedzenia przygotowawczego nie powoduje otwarcia 30 dni do zgłaszania nowych twierdzeń i dowodów. Pismo przygotowawcze należy własnoręcznie podpisać i złożyć wraz z odpisami dla pozostałych uczestników postępowania. Przewodniczący zarządza zwrot pisma przygotowawczego złożonego z uchybieniem terminu 7 dni albo bez zarządzenia (art. 205³ k.p.c.).

10) Spór może zostać rozwiązany w drodze ugody zawartej przed sądem lub mediatorem. Sąd może skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania. Mediacja jest dobrowolna, zaś mediator jest obowiązany do zachowania bezstronności i poufności. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, stanowi tytuł wykonawczy, który może podlegać przymusowemu wykonaniu w trybie egzekucji komorniczej. W przypadku zakończenia postępowania w drodze ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem, w razie braku odmiennego postanowienia zawartego w ugodzie, wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postępowania sądowego związane ze swoim udziałem w sprawie we własnym zakresie. Sąd zwraca wnioskodawcy część opłaty sądowej od wniosku inicjującego postępowanie – całą opłatę w przypadku zawarcia ugody sądowej przed rozpoczęciem rozprawy przed sądem pierwszej instancji, połowę opłaty w przypadku zawarcia ugody sądowej po rozpoczęciu rozprawy przed sądem pierwszej instancji, trzy czwarte opłaty w przypadku zawarcia ugody przed mediatorem, przy czym opłatę zwracaną obniża się o kwotę równą opłacie minimalnej.

11) Posiedzenia sądowe odbywają się w budynku sądowym, a poza tym budynkiem tylko wówczas, gdy czynności sądowe muszą być wykonane w innym miejscu zamieszkania powoda albo gdy odbycie posiedzenia poza budynkiem sądowym ułatwia przeprowadzenie sprawy lub przyczynia się znacznie do zaoszczędzenia kosztów.

12) Przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia jawnego przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających jego przeprowadzenie na odległość (posiedzenie zdalne). Przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia zdalnego z urzędu lub na wniosek osoby, która ma uczestniczyć w posiedzeniu i wskazała adres do korespondencji. Termin 3 dni do złożenia wniosku wynosi 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia albo wezwania na posiedzenie. Zarządzając przeprowadzenie posiedzenia zdalnego, przewodniczący może zastrzec, że określona osoba weźmie udział w posiedzeniu zdalnym poza budynkiem sądu prowadzącego postępowanie, jeżeli będzie przebywać w budynku innego sądu.

13) Do udziału w posiedzeniu przygotowawczym są obowiązane osoby wezwane. Sąd dopuści do udziału w postępowaniu przygotowawczym stronę, która mimo braku wezwania stawiła się na posiedzenie. Przed rozpoczęciem posiedzenia przygotowawczego wnioskodawca może wnieść o jego przeprowadzenie bez swego udziału. Wniosek nie podlega cofnięciu, a zastrzeżenie warunku lub terminu 1 miesiąca uważa się za nieistniejące. W takim przypadku niestawiennictwo wnioskodawcy lub jego pełnomocnika na posiedzeniu przygotowawczym nie prowadzi do umorzenia postępowania, plan rozprawy sporządza się bez udziału wnioskodawcy, a ustalenia zawarte w planie rozprawy wiążą wnioskodawcę w dalszym toku postępowania. Jeżeli wezwany na posiedzenie wnioskodawca lub jego pełnomocnik bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie przygotowawcze, sąd umarza postępowanie, rozstrzygając o kosztach jak przy cofnięciu wniosku, chyba że sprzeciwi się temu obecny na tym posiedzeniu uczestnik. Jeżeli uczestnik nie stawi się na posiedzenie przygotowawcze, plan rozprawy sporządza się bez jego udziału. Ustalenia zawarte w planie rozprawy wiążą uczestnika w dalszym toku postępowania. Jeżeli strona, która stawiła się na posiedzenie przygotowawcze, nie bierze w nim udziału, plan rozprawy sporządza się bez jej udziału. Ustalenia zawarte w planie rozprawy wiążą tę stronę w dalszym toku postępowania.

14) Posiedzenie przygotowawcze służy rozwiązaniu sporu bez potrzeby prowadzenia dalszych posiedzeń, zwłaszcza rozprawy. Jeżeli nie uda się rozwiązać sporu, na posiedzeniu przygotowawczym sporządza się z udziałem stron plan rozprawy.

15) Jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że przeprowadzenie posiedzenia przygotowawczego nie przyczyni się do sprawniejszego rozpoznania sprawy, przewodniczący może jej nadać inny właściwy bieg, w szczególności skierować ją do rozpoznania, także na rozprawie.

16) Jeżeli wezwany na posiedzenie wnioskodawca lub jego pełnomocnik bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie przygotowawcze, sąd umarza postępowanie, rozstrzygając o kosztach jak przy cofnięciu wniosku, chyba że sprzeciwi się temu obecny na tym posiedzeniu uczestnik. Przed rozpoczęciem posiedzenia przygotowawczego wnioskodawca może wnieść o jego przeprowadzenie bez swego udziału. Wniosek nie podlega cofnięciu, a zastrzeżenie warunku lub okresu 2 tygodni uważa się za nieistniejące. W takim przypadku niestawiennictwo wnioskodawcy lub jego pełnomocnika na posiedzeniu przygotowawczym nie prowadzi do umorzenia postępowania, plan rozprawy sporządza się bez udziału wnioskodawcy, a ustalenia zawarte w planie rozprawy wiążą wnioskodawcę w dalszym toku postępowania.

17) Jeżeli uczestnik nie stawi się na posiedzenie przygotowawcze, plan rozprawy sporządza się bez jego udziału. Ustalenia zawarte w planie rozprawy wiążą uczestnika w dalszym toku postępowania.

18) Każda ze stron może w piśmie przygotowawczym (w tym również w odpowiedzi na pozew) żądać przeprowadzenia rozprawy lub posiedzenia przygotowawczego w jej nieobecności. Pomimo takiego wniosku strony, przewodniczący może zarządzić wezwanie strony do osobistego stawiennictwa.

19) Z uprawnienia przewidzianego w przepisach postępowania stronom i uczestnikom postępowania nie wolno czynić użytku niezgodnego z celem, dla którego je ustanowiono (nadużycie prawa procesowego). Nadużywanie przez stronę praw procesowych może skutkować zastosowaniem wobec niej sankcji przewidzianych w art. 226² k.p.c., a w szczególności skazaniem na grzywnę lub nałożeniem na stronę obowiązku zwrotu kosztów w części większej, niż wskazywałby wynik sprawy, a nawet zwrotu kosztów w całości.