Ocena ryzyka zawodowego

Ocena ryzyka zawodowego Kominiarz

Identyfikacja zagrożeń

Podczas prac, Kominiarz narażony jest m.in. na upadek z wysokości i bezpośredni kontakt (przez skórę i drogi oddechowe) z substancjami niebezpiecznymi:

 tlenkiem węgla (CO),

 dwutlenkiem siarki (SO2) (zwanym też ditlenkiem siarki, bezwodnikiem siarkawym),

 pyłami i sadzami,

 wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi,

 dioksynami,

 metalami ciężkimi.

Praca wykonywana jest często w środowisku, gdzie panuje niedobór tlenu oraz podwyższona temperatura.

Zagrożenie lub Źródło zagrożenia Możliwe skutki

czynnik zagrożenia

niebezpieczny,

szkodliwy, uciążliwy

Upadek z wysokości. Położenie stanowiska pracy na poziomie Śmierć lub ciężkie uszkodzenie

różnym od otoczenia – na dachu, drabinie ciała, w tym:

bądź na innym podwyższeniu (pomost  złamania i zwichnięcia

roboczy). Najczęściej przy braku lub kończyn,

niewłaściwie do warunków dobranych  urazy głowy,

zbiorowych bądź indywidualnych środków  urazy kręgosłupa.

ochrony zabezpieczających przed upadkiem z

wysokości.

Wpadnięcie, Zmurszałe poszycie dachu, stropu. Ciężkie uszkodzenie ciała, w

spadnięcie na niższy tym:

poziom.  złamania i zwichnięcia

kończyn,

 urazy głowy i kręgosłupa.

Czynniki chemiczne Bezpośredni kontakt przez skórę i drogi Bolesny trądzik chlorowy.

rakotwórcze, oddechowe z substancjami niebezpiecznymi, Choroby układów

toksyczne, drażniące w tym z: tlenkiem węgla, dwutlenkiem siarki, pokarmowego, oddechowego,

oddziałujące przez wielopierścieniowymi węglowodorami nerwowego i krążenia.

skórę i drogi śluzowe. aromatycznymi, dioksynami, metalami Tlenek węgla – działa

ciężkimi. toksycznie przez drogi

oddechowe, stwarza poważne

zagrożenie dla życia w

następstwie długotrwałego

narażenia.

Czynniki biologiczne – Pasożyty, pleśń, roztocza. Choroby alergiczne.

mikroorganizmy.

Pył przemysłowy. Prace związane z czyszczeniem przewodów Rak płuc, pylica płuc, astma

kominowych dymowych, spalinowych, oskrzelowa, zmiany

wentylacyjnych, czopuchów, trzonów patologiczne w opłucnej i

kuchennych i pieców domowych, kominków, osierdziu.

pieców rzemieślniczych i przemysłowych,

kotłów, kominów fabrycznych. Pył sadzy i

węgla, a ponadto włókna azbestu, krystaliczna

krzemionka.

Podwyższona Piece domowe, kominki, piece rzemieślnicze i Oparzenia I i II stopnia skóry,

temperatura przemysłowe, kotły. najczęściej rąk.

powierzchni.

Uderzenie, Materiały i narzędzia transportowane ręcznie. Urazy kończyn. Czasem

przyciśnięcie Chwiejne, źle mocowane (obluzowane) niebezpieczne urazy głowy.

spadającym elementy dachów, komina.

materiałem bądź

przedmiotem.

Powierzchnie, na Nierówne i śliskie drogi komunikacyjne w Złamania, zwichnięcia

których możliwy jest miejscu wykonywania prac. kończyn, stłuczenia ciała i

upadek na tym samym urazy głowy.

poziomie.

Ostrza, ostre Narzędzia ręczne do czyszczenia przewodów Urazy ciała, szczególnie dłoni

kominowych, czopuchów, trzonów – najczęściej skaleczenia.

kuchennych, pieców, kotłów i kominów

fabrycznych.

Nadepnięcia na ostre Deski z gwoździami, zniszczone blachy z Urazy stopy.

elementy. obróbek blacharskich.

Naruszenie Niewłaściwy stan techniczny dachu, komina. Ciężkie uszkodzenie ciała lub

konstrukcji. nawet śmierć.

Uderzenie o Kominy, maszty, ogniomurki, klapy od Drobne stłuczenia ciała,

nieruchome elementy. wyłazów dachowych. szczególnie kończyn i głowy.

Pożar, wybuch. Nieprawidłowy sposób prowadzenia prac Ciężkie uszkodzenie ciała –

związanych z czyszczeniem przewodów poparzenia.

kominowych, czopuchów, trzonów

kuchennych i pieców, kominków, kotłów,

kominów fabrycznych. Niewłaściwy sposób

usuwania sadzy.

Poruszające się Pojazdy na drogach publicznych i terenie Ciężkie uszkodzenie ciała

maszyny i wykonywania pracy. (zmiażdżenia, złamania,

mechanizmy. obrażenia wewnętrzne) lub

nawet śmierć.

Niebezpieczne Zagrożenie występuje podczas eksploatacji Ciężkie uszkodzenie ciała lub

napięcie w niesprawnych urządzeń zasilanych energią nawet śmierć.

przewodach elektryczną. Praca w pobliżu napowietrznych

elektrycznych. linii elektroenergetycznych.

Mikroklimat Praca na otwartej przestrzeni w uzależnieniu Choroby układu oddechowego,

od czynników atmosferycznych. w tym najczęściej

przeziębienia.

Oświetlenie. Źle dobrane oświetlenie sztuczne na Zmęczenie wzroku i choroby

stanowisku pracy. Zbyt duży kontrast narządu wzroku. Upadek z

oświetlenia pomiędzy płaszczyzną roboczą na wysokości – ciężkie

stanowisku pracy, a przejściem, uszkodzenie ciała lub nawet

nierównomierne lub zbyt małe natężenie śmierć.

oświetlenia na płaszczyźnie roboczej, źle

umieszczone źródła światła powodujące

olśnienia.

Obciążenie fizyczne Nieergonomiczna pozycja ciała przy Schorzenia, urazy układu

statyczne i wykonywaniu prac, np. z drabiny. mięśniowo-szkieletowego.

dynamiczne.

Pogryzienie przez Agresywne zachowanie, najczęściej psa. Rany szarpane i kłute,

zwierzęta. zwłaszcza nóg.

KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO 2023-10-27 BK/2023/10

Sporządził zespół

Stanowisko pracy Kominiarz 1

narażonych

Charakterystyka stanowiska pracy. Kominiarz wykonuje prace w pomieszczeniach Dokumenty odniesienia:

zamkniętych bądź na otwartej przestrzeni (np. dach budynku, komin).  Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650, z późn. zm.)

W pracy wykorzystuje: szczotki kominiarskie, drabiny, linki zabezpieczające.  Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń spalających paliwa gazowe (Dz.U. nr 121, poz. 1264)

Podstawowe obowiązki to: czyszczenie przewodów kominowych dymowych,  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75, poz. 690, z późn. zm.)

spalinowych, wentylacyjnych, czopuchów, trzonów kuchennych, pieców, kominków,  Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 109, poz. 719)

kotłów, kominów fabrycznych; sprawdzenie szczelności podłączeń pieca do przewodu  PN-89/B-02480 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły. Wymagania techniczne i badania przy odbiorze

kominowego; kontrola drożności przewodu kominowego; wybieranie sadzy; sporządzanie  PN-EN 1443:2006 Kominy -- Wymagania ogólne

dokumentacji z kontroli technicznych i inwentaryzacji przewodów kominowych  PN-EN 13384-1:2006 Kominy -- Metody badania kominów -- Część 1: Kominy murowane

dymowych, spalinowych i wentylacyjnych. Zadania wykonywane przez Kominiarz często  PN-EN 13384-2:2006 Kominy -- Metody badania kominów -- Część 2: Kominy z kształtek ceramicznych

są pracami na wysokości (np. przemieszczanie się po dachu, kominie fabrycznym, itp.).  instrukcje zakładowe.

Kominiarz ma do dyspozycji odzież i obuwie robocze (kombinezon ochronny) oraz środki

ochrony: rękawice ochronne, okulary ochronne, ochrony indywidualne zabezpieczające

przed upadkiem z wysokości, maskę lub półmaskę skompletowaną z filtrem lub

filtropochłaniaczem, hełm ochronny.

Kominiarz ma do dyspozycji instrukcje: bezpiecznego wykonywania prac Kominiarza,

bezpiecznego wykonywania prac na wysokości, przeciwpożarową, użytkowania środków

ochrony indywidualnej.

Inne środki profilaktyczne to: podręczny sprzęt ppoż., apteczka pierwszej pomocy,

okresowe szkolenia bhp i badania lekarskie.

Lp. Zagrożenie Źródło zagrożenia Ciężkość Prawdopodobi Oszacowanie Działania

Wyniki pomiarów szkód eństwo ryzyka profilaktyczne

1 2 3 4 5 6 7

1. Upadek z Położenie stanowiska pracy na poziomie Duża Mało Średnie – Stosować zbiorowe bądź indywidualne środki ochrony

wysokości. różnym od otoczenia – na dachu, prawdopodobne dopuszczalne zabezpieczające przed upadkiem z wysokości.

drabinie bądź na innym podwyższeniu Na dachach o spadkach ponad 20% oraz dachach

(pomost roboczy). Najczęściej przy pokrytych materiałami łamliwymi powinny być stałe

braku lub niewłaściwie do warunków dojścia do kominów. Dojścia na odcinkach o

dobranych zbiorowych bądź nachyleniu ponad 10% powinny mieć zabezpieczenia

indywidualnych środków ochrony przed poślizgiem. Przy spadkach ponad 30%

zabezpieczających przed upadkiem z powinny być zamocowane stałe uchwyty dla lin

wysokości. bezpieczeństwa lub bariery ochronne nad dolną

krawędzią dachu.

Szkolenia z prawidłowego ustawiania drabin

(stateczność, stabilne podłoże, zabezpieczenie przed

przemieszczaniem, używane jako środki dostępu

muszą być dostatecznie długie, aby wystawały ponad

platformę dostępu).

2. Wpadnięcie, Zmurszałe poszycie dachu, stropu. Średnia Mało Małe – Przestrzegać instrukcji wykonywania prac na

spadnięcie na prawdopodobne dopuszczalne wysokości. Kontrola stanu poszycia dachu przed

niższy poziom. rozpoczęciem prac. Zalecenie ostrożności i

ograniczanie pośpiechu.

3. Czynniki Bezpośredni kontakt przez skórę i drogi Duża Mało Średnie – Stosować maski lub półmaski skompletowane z filtrem

chemiczne oddechowe z substancjami prawdopodobne dopuszczalne lub filtropochłaniaczem. Prace eksploatacyjne w

rakotwórcze, niebezpiecznymi, w tym z: tlenkiem kotłach wykonywać dopiero po ich technologicznym

toksyczne, węgla, dwutlenkiem siarki, wyłączeniu, skutecznym przewietrzeniu oraz

drażniące wielopierścieniowymi węglowodorami zabezpieczeniu przed wystąpieniem czynników

oddziałujące aromatycznymi, dioksynami, metalami mogących stwarzać zagrożenia.

przez skórę i ciężkimi. Jeżeli we wnętrzu urządzenia energetycznego mogą

drogi śluzowe. gromadzić się lub występować pary cieczy lub gazy

stwarzające zagrożenie dla zdrowia lub

bezpieczeństwa, przed każdym wejściem do

urządzenia należy:

 pomierzyć stężenia par cieczy lub gazów we

wnętrzu;

 sprawdzić, czy stężenie to nie przekracza:

– dopuszczalnych wartości NDS i NDSCh lub

– wartości określonych w przepisach dotyczących

ochrony ppoż. budynków;

 obniżyć stężenia par cieczy lub gazów co najmniej

do dopuszczalnego poziomu, gdy przekroczono

dopuszczalne wartości.

4. Czynniki Pasożyty, pleśń, roztocza. Średnia Mało Małe Stosować rękawice i okulary ochronne oraz maski lub

biologiczne – prawdopodobne półmaski skompletowane z filtrem lub

mikroorganizmy. filtropochłaniaczem.

5. Pył Prace związane z czyszczeniem Duża Mało Średnie – Stosować odzież ochronną, maskę lub półmaskę

przemysłowy. przewodów kominowych dymowych, prawdopodobne dopuszczalne skompletowaną z filtrem lub filtropochłaniaczem oraz

spalinowych, wentylacyjnych, okulary ochronne.

czopuchów, trzonów kuchennych i

pieców domowych, kominków, pieców

rzemieślniczych i przemysłowych,

kotłów, kominów fabrycznych. Pył

sadzy i węgla, a ponadto włókna

azbestu, krystaliczna krzemionka.

6. Podwyższona Piece domowe, kominki, piece Średnie Prawdopodobne Średnie – Ograniczać pośpiech. Zachować ostrożność. Stosować

temperatura rzemieślnicze i przemysłowe, kotły. dopuszczalne rękawice robocze (ochronne). Prace eksploatacyjne w

powierzchni. kotłach nie mogą być wykonywane w temperaturze

powyżej 45°C.

7. Uderzenie, Materiały i narzędzia transportowane Średnie Prawdopodobne Średnie – Prawidłowe zabezpieczenie wnoszonych (znoszonych)

przyciśnięcie ręcznie. Chwiejne, źle mocowane dopuszczalne materiałów i narzędzi. Uwaga na wszystkie

spadającym (obluzowane) elementy dachów, obluzowane elementy dachu i komina. Zakaz

materiałem, bądź komina. zrzucania z dachu zbędnych przedmiotów.

przedmiotem.

8. Powierzchnie, na Nierówne i śliskie drogi komunikacyjne Średnie Prawdopodobne Średnie – Dbałość o ład i porządek. Ograniczać pośpiech.

których możliwy w miejscu wykonywania prac. dopuszczalne Zachować ostrożność. Stosować obuwie robocze z

jest upadek na podeszwą antypoślizgową.

tym samym

poziomie.

9. Ostrza, ostre Narzędzia ręczne do czyszczenia Średnie Prawdopodobne Średnie – Ograniczać pośpiech. Zachować ostrożność. Stosować

krawędzie. przewodów kominowych, czopuchów, dopuszczalne rękawice robocze (ochronne).

trzonów kuchennych, pieców, kotłów i

kominów fabrycznych.

10. Nadepnięcia na Deski z gwoździami, zniszczone blachy Średnia Prawdopodobne Średnie – Stosować obuwie robocze. Zachować ostrożność.

ostre elementy. z obróbek blacharskich. dopuszczalne Ograniczyć pośpiech.

11. Naruszenie Niewłaściwy stan techniczny dachu, Duża Mało Średnie – Przed przystąpieniem do pracy sprawdzić stan

konstrukcji. komina. prawdopodobne dopuszczalne techniczny konstrukcji lub urządzeń, na których mają

być wykonywane prace, w tym ich stabilność,

wytrzymałość na przewidywane obciążenie oraz

zabezpieczenie przed nieprzewidywaną zmianą

położenia. Sprawdzić także stan techniczny stałych

elementów konstrukcji lub urządzeń mających służyć

do mocowania linek bezpieczeństwa.

12. Uderzenie o Kominy, maszty, ogniomurki, klapy od Mała Prawdopodobne Małe – Utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy i

nieruchome wyłazów dachowych. dopuszczalne wokół niego. Używać odzież i obuwie robocze.

elementy. Zachować ostrożność. Ograniczać pośpiech.

13. Pożar, wybuch. Nieprawidłowy sposób prowadzenia Duża Mało Średnie – Stosować się do instrukcji przeciwpożarowej. Zakaz

prac związanych z czyszczeniem prawdopodobne dopuszczalne wypalania sadzy w przewodach kominowych.

przewodów kominowych, czopuchów,

trzonów kuchennych i pieców,

kominków, kotłów, kominów

fabrycznych. Niewłaściwy sposób

usuwania sadzy.

14. Poruszające się Pojazdy na drogach publicznych i Duża Mało Średnie – Stosować się do zasad ruchu na drogach publicznych.

maszyny i terenie wykonywania pracy. prawdopodobne dopuszczalne Ograniczać pośpiech. Zachować ostrożność.

mechanizmy.

15. Niebezpieczne Zagrożenie występuje podczas Duża Mało Średnie – Stosować tylko sprawne urządzenia zasilane energią

napięcie w eksploatacji niesprawnych urządzeń prawdopodobne dopuszczalne elektryczną. Dokonywać okresowych przeglądów elektronarzędzi

przewodach zasilanych energią elektryczną. Praca w zgodnie z ich instrukcją użytkowania.

elektrycznych. pobliżu napowietrznych linii Zachowywać podczas wykonywania prac na

elektroenergetycznych. dachu/kominie bezpieczną odległość od

napowietrznych linii elektroenergetycznych.

16. Mikroklimat Praca na otwartej przestrzeni w Średnia Prawdopodobne Średnie – Używać przydzielonych sortów ubraniowych z

uzależnieniu od czynników dopuszczalne uwzględnieniem aktualnych warunków

atmosferycznych. atmosferycznych.

17. Oświetlenie. Źle dobrane oświetlenie sztuczne na Duża Mało Średnie – Dostosować oświetlenie sztuczne w pomieszczeniach

stanowisku pracy. Zbyt duży kontrast prawdopodobne dopuszczalne pracy do wymogów PN-EN 12464-1:2011.

oświetlenia pomiędzy płaszczyzną Stosować oświetlenie miejscowe.

roboczą na stanowisku pracy, a Jeżeli światło naturalne jest niewystarczające do

przejściem, nierównomierne lub zbyt wykonywania pracy oraz w porze nocnej, stosować

małe natężenie oświetlenia na oświetlenie sztuczne.

18. Obciążenie Nieergonomiczna pozycja ciała przy Średnie Prawdopodobne Średnie – Dokonać doboru najbardziej odpowiedniego sprzętu

fizyczne wykonywaniu prac, np. z drabiny. dopuszczalne roboczego umożliwiającego bezpieczny dostęp do

statyczne i miejsca tymczasowej pracy na wysokości, stosownie

dynamiczne. do różnicy wysokości i częstości jej pokonywania oraz

czasu trwania użytkowania tego sprzętu. Przy doborze

należy uwzględnić to, aby pracownik podczas

wykonywania pracy nie musiał przyjmować

niewłaściwej pozycji ciała (pozycji wymuszonej).

19. Pogryzienie Agresywne zachowanie, najczęściej psa. Średnia Prawdopodobne Średnie – Opanowanie, wzmożona uwaga. Szkolenia z zakresu

przez zwierzęta. dopuszczalne postępowania z agresywnymi zwierzętami. Środki

odstraszające.

Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa Zatwierdził: Jan Kowalski

prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku, choroby.