Karta oceny ryzyka zawodowego

Ocena ryzyka zawodowego pracownika zatrudnionego przy ładowaniu akumulatorów kwasowo-ołowiowych (operatora akumulatorowni)

Identyfikacja i charakterystyka zagrożeń

Zagrożenie Źródło zagrożenia Skutek zagrożenia

Pożar, wybuch. Mieszanina ulatniającego się wodoru z Ciężkie poparzenia ciała i dróg tlenem. Zagrożenie potęgują:  używanie otwartego ognia i palenie pożarowymi, a nawet śmierć tytoniu,  używanie niesprawnych urządzeń poszkodowanego w wyniku elektrycznych,  niesprawna wentylacja.

Wybuch Zagrożenie powoduje wybuchowa Ciężkie urazy ciała, w tym akumulatora. mieszanina wodoru z tlenem (w szczególnie niebezpieczne urazy stosunku 2:5 objętościowo), która może oczu.

eksplodować pod wpływem iskry elektrycznej, np. w sytuacji nieprawidłowego podłączenia, zwarcia wewnętrznego akumulatora, ładowania bez wyjęcia korków zabezpieczających czy zwarcia końcówek zewnętrznych akumulatora.

Kontakt z kwasem Nieprawidłowe obchodzenie się z Ciężkie poparzenia chemiczne, w siarkowym. kwasem siarkowym w trakcie transportu tym bardzo groźne urazy oczu aż i przygotowywania elektrolitu, do utraty widzenia włącznie.

zagrożenie wzrasta przy niestosowaniu środków ochrony indywidualnej.

Kontakt z Zagrożenie jest największe w trakcie Poparzenia chemiczne, w tym elektrolitem. sporządzania, przenoszenia lub bardzo groźne urazy oczu.

nalewania elektrolitu. Nieuwaga przy obsłudze akumulatora, uszkodzone obudowy i ścianki ogniw akumulatora, pośpiech przy wykonywaniu czynności to czynniki sprzyjające wypadkom, podobnie jak brak środków ochrony indywidualnej podczas wykonywania ww. zadań.

Kontakt z oparami Wdychanie oparów kwasu siarkowego, Urazy organów wewnętrznych kwasu siarkowego. szczególnie w przypadku niesprawnego (np. poparzenia, groźba obrzęku systemu wentylacji w ładowni i przy płuc), zatrucia oparami kwasu, niestosowaniu środków ochrony śmierć (dawka śmiertelna to 4–8 indywidualnej. g) podrażnienie oczu, górnych dróg oddechowych, skóry, alergie.

Zapylenie. Pył powstający w trakcie oczyszczania Podrażnienia górnych dróg akumulatorów – w szczególności oddechowych, oczu oraz skóry sworzni przyłączeniowych. dłoni.

Łuk elektryczny. Powstaje podczas wykonywania Groźne poparzenie łukiem czynności przy akumulatorze w sposób elektrycznym, szczególnie niezgodny z instrukcją ładowania. Jest narażone są ręce (dłonie), twarz, konsekwencją zwarcia wewnętrznego oczy.

lub zewnętrznego akumulatora.

Niebezpieczne Podczas pracy bezpośredni lub Porażenie prądem elektrycznym napięcie w instalacji pośredni kontakt z elementami o napięciu 230/400 V. elektrycznej. będącymi pod napięciem. Niesprawna Konsekwencje mogą być bardzo instalacja i urządzenia elektryczne, brak poważne – śmierć, ciężkie osłon, wykonywanie czynności przy uszkodzenie ciała, poparzenia, urządzeniach elektrycznych (naprawy) pośrednie skutki porażenia – bez wymaganych kwalifikacji. Brak lub stłuczenia, uszkodzenia układów niesprawne systemy nerwowego i krwionośnego.

Poślizgnięcie, Niewłaściwy stan posadzki (pęknięcia, Złamania, zwichnięcia, skręcenia upadek na tej samej ubytki). Niewłaściwy sposób kończyn oraz stłuczenia całego płaszczyźnie. składowania akumulatorów, ciała.

materiałów, narzędzi. Bałagan na podłodze.

Potrącenie, Poruszające się po drogach Ciężkie uszkodzenie ciała, najechanie, zakładowych pojazdy, zwłaszcza wózki zmiażdżenia, złamania kończyn, przygniecenie. akumulatorowe, które są ładowane bez urazy kręgosłupa i głowy – do wyjmowania z nich baterii. Szczególnie urazów śmiertelnych włącznie.

w sytuacji nieprzestrzegania zasad transportu wewnątrzzakładowego, w tym niezachowywania należytej ostrożności.

Kontakt z ostrymi Szorstkie i ostre krawędzie części Skaleczenia rąk, szczególnie krawędziami. metalowych. dłoni.

Kontakt z ostrymi Ostre krawędzie narzędzi (szczotka Skaleczenia, zakłucia, stłuczenia przedmiotami. druciana, klucze), elementów najczęściej dłoni (palce).

konstrukcyjnych wyposażenia ładowni przy niezachowaniu należytej ostrożności i stosowaniu niesprawnych lub źle dobranych narzędzi.

Kontakt ze Akumulatory, pojemniki z kwasem, Urazy ciała, szczególnie kończyn. spadającymi elektrolitem, ręczne wózki transportowe Niebezpieczne stłuczenia palców przedmiotami – – w sytuacji nieprawidłowego i nóg.

uderzenie, transportowania oraz składowania. przygniecenie. Zagrożenie rośnie, jeśli praca jest wykonywana w pośpiechu, przy braku odpowiedniej ostrożności.

Dynamiczne Niewłaściwy sposób transportu Urazy układu ruchu (naderwanie przeciążenie układu ręcznego (zwłaszcza podczas ścięgien i mięśni, złamania kości), ruchu. podnoszenia) – ręczne przepuklina.

przemieszczanie dużych ciężarów – np. akumulatorów, pojemników.

Statyczne Przeciążenia układu ruchu, zwłaszcza Choroby układu przeciążenia układu jeśli pracownik przyjmuje szkieletowo-mięśniowego, ruchu. nieprawidłową pozycję ciała przy zwyrodnienia kręgosłupa, dźwiganiu, przenoszeniu, ustawianiu przepuklina.

przedmiotów.

Kontakt z Drzwi i okna uchylne pomieszczeń – Stłuczenia szczególnie kończyn i ruchomymi uderzenie, szczególnie w sytuacji niebezpieczne urazy głowy elementami niezachowania należytej ostrożności (wstrząśnienia mózgu).

pomieszczeń. lub niesprawności drzwi, uchylnych okien.

Zmienny Okres jesienno-zimowy: konieczność Choroby układu oddechowego, mikroklimat. wychodzenia na zewnątrz przeziębienia.

pomieszczenia ładowni.

Data 2023-10-26 Numer Karty BZ/2023/10/26

Sporządził zespół: Jan Kowalski Anna Nowak

Stanowisko pracy: Operator ładowni akumulatorów Liczba narażonych 2 kwasowo-zasadowych

Charakterystyka stanowiska pracy. Akumulatorownia znajduje się w wydzielonej części obiektu. Dokumenty odniesienia: Wysokość pomieszczeń to 3 m, a wolna powierzchnia przekracza 20 m². Dach ma konstrukcję lekką bez  Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy nisz i załamań. Pod sufitem zamontowano detektory wodoru. Podłoga wykonana jest z kwasoodpornych materiałów niepowodujących iskrzenia. Podłoga ma spadek ze wszystkich stron do kratki ściekowej kanalizacji. Drzwi umożliwiają transport wózkami ręcznymi, otwierane są na zewnątrz. Zapewniono zimną i  Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy ciepłą bieżącą wodę, ścieki odprowadzane są do kanalizacji z systemem neutralizacji kwasu. Akumulatorownię wyposażono w wentylację grawitacyjną i mechaniczną. Ogrzewanie co zapewnia temperaturę +18°C. Oświetlenie o natężenie 300 lx. Instalacja elektryczna i oświetleniowa w wersji  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie przeciwwybuchowej (Ex) i odpornej na działanie kwasu. W ładowni znajduje się 4 stanowisk do ładowania. Wyposażenie stanowią: prostowniki z regulacją prądu i napięcia ładowania wyposażone w przyrządy  Instrukcja BHP przy ładowaniu akumulatorów pomiarowe do kontroli prądu i napięcia, pojemniki na kwas siarkowy, wodę destylowaną i elektrolit, naczynia  Instrukcja BHP przy obsłudze akumulatorowni do uzupełniania, przelewania wody i elektrolitu, wózki ręczne, woltomierz o zakresie pomiaru 0–300 V oraz  PN-EN 60896-2-1:2008 Stacjonarne akumulatory ołowiowe z elektrolitem ciekłym -- Część 2-1: Wymagania bezpieczeństwa dotyczące akumulatorów -- Ochrona przeciwpożarowa i wentylacja woltomierz o napięciu dostosowanym do ładowanej baterii akumulatorów (np. 12–24 V), areometr do mierzenia gęstości elektrolitu, termometry, lejki z tworzywa, pipety z gruszką gumową, izolowane narzędzia  PN-EN 50272-2:2001 Wymagania bezpieczeństwa dotyczące akumulatorów i instalacji akumulatorowych -- Część 2: Stacjonarne akumulatory ręczne, pojemniki na zużyte czyściwo, hermetyczna latarka, wazelina techniczna sorbenty, pojemniki na zużyte środki do neutralizacji elektrolitu. Do zadań pracownika należy: transport przy użyciu ręcznych wózków transportowych (akumulatorów, kwasu wody destylowanej i elektrolitu w pojemnikach), ocena stanu technicznego akumulatorów, oczyszczanie akumulatorów, przygotowywanie elektrolitu, podłączanie akumulatorów do prostowników, uzupełnianie wody destylowanej i elektrolitu, wymiana zużytych przewodów podłączonych, obsługa urządzeń akumulatorowni, stosowanie substancji i preparatów chemicznych niezbędnych do zapewnienia konserwacji akumulatorów (wazeliny technicznej) i neutralizacji rozlewisk kwasu, elektrolitu (wapna, diatomitu). Pracownicy są wyposażeni w odzież roboczą oraz środki ochrony indywidualnej: odzież roboczą kwasoodporną, nakrycie głowy, kurtkę na okres jesienno-zimowy, buty gumowe wysokie, chroniące przed czynnikami mechanicznymi, rękawice robocze i kwasoodporne (gumowe lub z PCV), okulary ochronne, półmaskę przeciwpyłową z filtrem. Pracownicy mają dostęp do instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, instrukcji stanowiskowej bhp, instrukcji udzielania pierwszej pomocy oraz instrukcji ppoż. Elektro-Technika Sp. z o.o. zapewnia regularne badania lekarskie oraz coroczne szkolenia z zakresu bhp. W ładowni zainstalowano myjkę do oczu. Elektro-Technika Sp. z o.o. regularnie wykonuje pomiary czynników szkodliwych.

Lp. Zagrożenie Źródło Ciężkość Prawdopodobie Oszacowanie Działania profilaktyczne zagrożenia szkód ństwo ryzyka

1. Pożar, wybuch. Mieszanina ulatniającego się Duża Mało Średnie Bezwzględny zakaz palenia tytoniu i używania wodoru z tlenem. Zagrożenie prawdopodobne – dopuszczalne otwartego ognia w pomieszczeniu ładowni. potęgują:  używanie otwartego ognia i palenie tytoniu,  używanie niesprawnych urządzeń elektrycznych,  niesprawna wentylacja. Instalacja elektryczna, osprzęt w wykonaniu przeciwwybuchowym (Ex). Sprawna instalacja wentylacyjna, zakaz ładowania akumulatorów przy niesprawnej wentylacji.

2. Wybuch Zagrożenie powoduje Duża Mało Średnie Przestrzeganie zaleceń zawartych w akumulatora. wybuchowa mieszanina wodoru z prawdopodobne – dopuszczalne instrukcjach – ładowania akumulatorów i tlenem (w stosunku 2:5 objętościowo), która może eksplodować pod wpływem iskry elektrycznej, np. w sytuacji nieprawidłowego podłączenia, zwarcia wewnętrznego akumulatora, ładowania bez wyjęcia korków zabezpieczających czy zwarcia końcówek zewnętrznych akumulatora. bezpieczeństwa pożarowego. Kontrolować sprawność instalacji wentylacyjnej – zakaz ładowania przy wentylacji niesprawnej. Zakaz pozostawiania metalowych przedmiotów na akumulatorze. Kontrola stanu technicznego akumulatorów przed ładowaniem.

3. Kontakt z Nieprawidłowe obchodzenie się z Duża Mało Średnie Przestrzegać zasady wlewania kwasu do wody kwasem kwasem siarkowym w trakcie prawdopodobne – dopuszczalne – nigdy odwrotnie. Przestrzegać instrukcji bhp siarkowym. transportu i przygotowywania elektrolitu, zagrożenie wzrasta przy niestosowaniu środków ochrony indywidualnej. podczas ładowania akumulatorów, w tym używać środki ochrony indywidualnej. Właściwie organizować pracę. Prawidłowo oświetlać stanowiska pracy. Koncentrować uwagę na wykonywanych czynnościach. Ograniczyć pośpiech przy transporcie kwasu siarkowego i elektrolitu, podczas przygotowywania elektrolitu i uzupełnianiu nim akumulatorów.

4. Kontakt z Zagrożenie jest największe w Duża Mało Średnie Przestrzegać zapisów instrukcji bhp na elektrolitem. trakcie sporządzania, prawdopodobne – dopuszczalne stanowisku sporządzania elektrolitu. przenoszenia lub nalewania elektrolitu. Nieuwaga przy obsłudze akumulatora, uszkodzone obudowy i ścianki ogniw akumulatora, pośpiech przy wykonywaniu czynności to czynniki sprzyjające wypadkom, podobnie jak brak środków ochrony indywidualnej podczas wykonywania ww. zadań. Kontrolować akumulatory i eliminować wszystkie z uszkodzonymi obudowami. Stosować środki ochrony indywidualnej.

5. Kontakt z Wdychanie oparów kwasu Średnia Prawdopodobne Średnie Regularnie kontrolować i zapewnić poprawne oparami kwasu siarkowego, szczególnie w – dopuszczalne działanie systemów wentylacji. Przeprowadzać siarkowego. przypadku niesprawnego systemu wentylacji w ładowni i przy niestosowaniu środków ochrony indywidualnej. pomiary stężeń substancji szkodliwych. Stosować właściwe środki ochrony – maskę przeciwpyłową z filtrem, okulary ochronne, rękawice ochronne. Przechowywać kwas siarkowy w opakowaniach zamkniętych, opisanych i oznakowanych (oryginalnych).

6. Zapylenie. Pył powstający w trakcie Średnia Mało Małe Stosować okulary ochronne, maski oczyszczania akumulatorów – w prawdopodobne przeciwpyłowe oraz rękawice ochronne. szczególności sworzni przyłączeniowych.

7. Łuk elektryczny. Powstaje podczas wykonywania Średnia Prawdopodobne Średnie Przestrzegać instrukcji bhp na stanowisku czynności przy akumulatorze w – dopuszczalne ładowania akumulatorów. Eliminować sposób niezgodny z instrukcją ładowania. Jest konsekwencją zwarcia wewnętrznego lub zewnętrznego akumulatora. akumulatory uszkodzone. Zakaz pozostawiania przedmiotów metalowych na akumulatorze.

8. Niebezpieczne Podczas pracy bezpośredni lub Duża Mało Średnie Zakaz użytkowania urządzeń niesprawnych, ze napięcie w pośredni kontakt z elementami prawdopodobne – dopuszczalne zdjętymi osłonami. Okresowo kontrolować i instalacji będącymi pod napięciem. elektrycznej. Niesprawna instalacja i urządzenia elektryczne, brak osłon, wykonywanie czynności przy urządzeniach elektrycznych (naprawy) bez wymaganych kwalifikacji. Brak lub niesprawne systemy przeciwporażeniowe. dokonywać pomiarów instalacji i urządzeń elektrycznych. Nie wykonywać napraw instalacji elektrycznej bez wymaganych uprawnień.

9. Poślizgnięcie, Niewłaściwy stan posadzki Średnia Prawdopodobne Średnie Okresowo kontrolować i na bieżąco usuwać upadek na tej (pęknięcia, ubytki). Niewłaściwy – dopuszczalne uszkodzenia. Zakaz składowania samej sposób składowania płaszczyźnie. akumulatorów, materiałów, narzędzi. Bałagan na podłodze. akumulatorów i innych przedmiotów w miejscach do tego nieprzeznaczonych. Dbać o czystość posadzki i porządek w pomieszczeniach akumulatorowni.

10. Potrącenie, Poruszające się po drogach Duża Mało Średnie Przestrzegać instrukcji transportu najechanie, zakładowych pojazdy, zwłaszcza prawdopodobne – dopuszczalne wewnątrzzakładowego, w tym obowiązujących przygniecenie. wózki akumulatorowe, które są ładowane bez wyjmowania z nich baterii. Szczególnie w sytuacji nieprzestrzegania zasad transportu wewnątrzzakładowego, w tym niezachowywania należytej ostrożności. oznakowań i dopuszczalnych prędkości poruszania się pojazdów. Zachować uwagę. Nie lekceważyć niebezpieczeństwa.

11. Kontakt z ostrymi Szorstkie i ostre krawędzie części Mała Mało Małe Stosować rękawice robocze (ochronne). krawędziami. metalowych. prawdopodobne Koncentrować uwagę na wykonywanych czynnościach. Ograniczać pośpiech.

12. Kontakt z ostrymi Ostre krawędzie narzędzi Mała Prawdopodobne Małe Stosować rękawice robocze (ochronne) przedmiotami. (szczotka druciana, klucze), podczas prac narażających na kontakt z elementów konstrukcyjnych wyposażenia ładowni przy niezachowaniu należytej ostrożności i stosowaniu niesprawnych lub źle dobranych narzędzi. ostrym przedmiotem (np. podczas wyjmowania i przenoszenia akumulatorów). Eliminować niesprawne narzędzia i przyrządy.

13. Kontakt ze Akumulatory, pojemniki z Średnia Mało Małe Przestrzegać instrukcji stanowiskowej. spadającymi kwasem, elektrolitem, ręczne prawdopodobne Zachowywać ład i porządek na stanowisku przedmiotami – wózki transportowe – w sytuacji uderzenie, nieprawidłowego transportowania przygniecenie. oraz składowania. Zagrożenie rośnie, jeśli praca jest wykonywana w pośpiechu, przy braku odpowiedniej ostrożności. pracy.

14. Dynamiczne Niewłaściwy sposób transportu Średnia Średnie Średnie Przestrzegać norm dźwigania ciężarów i zasad przeciążenie ręcznego (zwłaszcza podczas – dopuszczalne podnoszenia i przenoszenia. Stosować układu ruchu. podnoszenia) – ręczne przemieszczanie dużych ciężarów – np. akumulatorów, pojemników. urządzenia pomocnicze przy przemieszczaniu ciężarów. Przy cięższych przedmiotach pracować w dwie osoby.

15. Statyczne Przeciążenia układu ruchu, Średnia Mało Małe Przestrzegać instrukcji bhp i norm dźwigania przeciążenia zwłaszcza jeśli pracownik prawdopodobne ciężarów. Stosować urządzenia pomocnicze układu ruchu. przyjmuje nieprawidłową pozycję ciała przy dźwiganiu, przenoszeniu, ustawianiu przedmiotów. (np. wózki) przy przemieszczaniu ciężarów. Podczas transportu przedmiotów cięższych lub o większych gabarytach zapewnić sobie pomoc drugiej osoby. Przestrzegać zasad ergonomii pracy.

16. Kontakt z Drzwi i okna uchylne Średnia Mało Małe Ograniczać pośpiech. Zachować należytą ruchomymi pomieszczeń – uderzenie, prawdopodobne ostrożność. Stosować odzież, obuwie i elementami szczególnie w sytuacji pomieszczeń. niezachowania należytej ostrożności lub niesprawności drzwi, uchylnych okien. rękawice robocze. Kontrolować sprawność samozamykaczy w drzwiach.

17. Zmienny Okres jesienno-zimowy: Średnia Mało Małe Używać odzieży odpowiedniej do panujących mikroklimat. konieczność wychodzenia na prawdopodobne warunków atmosferycznych, w tym zewnątrz pomieszczenia ładowni. szczególnie kurtki i nakrycia głowy w okresie jesienno-zimowym.

Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa Zatwierdził: Adam Małysz prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku, choroby.