Karta zagrożeń psychospołecznych

Prawo

praca

Kategoria

ocena

Klucze

przeciążenie ilościowe, przeciążenie jakościowe, przeciążenie roli, ryzyko psychospołeczne, skutki zagrożeń, warunki pracy, wielkość ryzyka, zagrożenia psychospołeczne, zarządzanie ryzykiem, środki ochrony

Karta zagrożeń psychospołecznych to dokument mający na celu identyfikację i ocenę czynników psychospołecznych wpływających na pracowników w miejscu pracy. W ramach analizy zagrożeń psychospołecznych przeprowadzane są badania dotyczące czynników stresogennych, mobbingu, czy wsparcia społecznego, co pozwala na wdrożenie odpowiednich działań profilaktycznych.

Karta informacji o wybranych zagrożeniach psychospołecznych na stanowisku Kasjer

 

Czynniki           Źródło zagrożenia                  Możliwe skutki                     Środki ochrony

zagrażające        (sytuacje zagrażające)                      zagrożeń                         przed zagrożeniami

1. Przeciążenie    – częsty i znaczny wysiłek fizyczny    W zależności od ekspozycji     – właściwe ustalanie ilości osób potrzebnych

  ilościowe      – zbyt dużo pracy do wykonania      i zasobów jednostki (odporności    do wykonania zadań (z uwzględnieniem

              (w okresie świątecznym)          i umiejętności radzenia      dających się przewidzieć sezonowych

              – nierównomierne tempo pracy      sobie, a także zdolności       fluktuacji w skanowaniu produktów)

             (uzależnienie od skanowania produktów)   regeneracyjnych) wystąpić     – przestrzeganie norm czasu pracy (w tym

                                          mogą:              także udzielanie dni wolnych po pracy

                                          a) zaburzenia somatyczne      w nadgodzinach lub w dni wolne,

                                           – bezsenność              przestrzeganie udzielania urlopów)

                                           – migreny               – bezwzględne przestrzeganie przepisów

                                           – obniżenie odporności     o profilaktycznych i okresowych badaniach

                                            organizmu (osłabienie,    lekarskich

                                            zwiększona podatność       – przestrzeganie norm czasu pracy (w tym

2. Przeciążenie – konieczność stałego podnoszenia    – zaburzenia metabolizmu     także przerw w pracy, dni wolnych za pracę

  jakościowe     kwalifikacji          i choroby układu            w godzinach nadliczbowych oraz urlopów)

     pracą      – duże konsekwencje błędu w pracy       trawiennego             – rygorystyczne przestrzeganie obowiązku

             – konieczność zachowania stałej       – zaburzenia gospodarki       okresowych badań psychologicznych i lekarskich, a w razie

              czujności (także podczas pracy     hormonalnej             potrzeby – także kierowanie na badania

              w nocy)                    – choroby naczyniowe:        częściej, niż wynika to z przepisów

             – konieczność tłumienia własnych      * nadciśnienie tętnicze     – ścisłe przestrzeganie obowiązków

              potrzeb i reakcji (pokonywanie      * choroba wieńcowa        związanych ze szkoleniem z zakresu BHP

              senności, tłumienie gniewu       * zawał serca            – rozwijanie systemów motywacyjnych

              w sytuacjach konfliktowych,        * udar mózgu              przeciwdziałających wypaleniu zawodowemu

              konieczność podporządkowania się)    – przeciążenie układu       – szkolenia merytoryczne związane ze zmianą

             – praca w weekendy (kradzieże)      mięśniowo–szkieletowego    przepisów i inne odpowiadające potrzebie

3. Przeciążenie    – konieczność współpracy z wieloma    – zwiększona podatność         podnoszenia kwalifikacji zawodowych

   roli         osobami (także w sytuacji istnienia    – zwiększona podatność         – szkolenia z umiejętności społecznych

              konfliktów interpersonalnych)         na choroby nowotworowe     (głównie asertywności) oraz technik radzenia

4. Fizyczne      – zmienne warunki atmosferyczne     (np. przez wzmożone         sobie ze stresem – okresowo powtarzane

  warunki      – hałas i wibracje                               wydzielanie kortyzolu)    – szkolenia językowe

   pracy                                          b) zaburzenia natury        – posiłki regeneracyjne w przypadku

                                             psychicznej             konieczności pracy w zimnie, napoje

5. Ograniczony    – brak możliwości kontroli czasu      – deficyty poznawcze, w tym       w przypadku pracy w wysokiej temperaturze

  zakres       i sposobu wykonania zadania    obniżenie koncentracji       – bezwzględne przestrzeganie przepisów

  kontroli           (zadania wynikają z funkcji        uwagi i kłopoty z pamięcią     o badaniach okresowych

   nad pracą      narzuconej przez stanowisko kasjera   – podniesienie poziomu         – rotacja funkcji (zmiana zakresu czynności)

              zmiany i są uzależnione od obsługi klienta)    agresji, drażliwość        – w miarę możliwości uwzględnianie opinii

             – brak możliwości decydowania       – nerwice (zaburzenia       pracowników przy ustalaniu składu zespołu

              o doborze współpracowników      odżywiania, obsesje,     pracującego na tej samej zmianie

             – brak wpływu na fizyczne warunki     – depresje                – pozostawienie pracownikom marginesu

              pracy                          – alkoholizm           swobody w decydowaniu o warunkach pracy

             – niewielki wpływ na podejmowane    – lekomania             (np. uwzględnianie sugestii w odniesieniu do

              decyzje wpływające na organizację      (w tym nikotynizm)       funkcji wykonywanych podczas konkretnej

              pracy (o organizacji pracy decyduje     – wypalenie zawodowe     zmiany)

              kierownictwo)                  (wyczerpanie

                                 emocjonalne,

                                 depersonalizacja, utrata

                                 satysfakcji z pracy)

Oszacowanie wielkości ryzyka wynikającego z zagrożeń psychospołecznych na stanowisku Kasjer

 

                  Ekspozycja     Prawdopodo–               RYZYKO KOŃCOWE

   Zagrożenie/     Możliwe               na czynniki     bieństwo                  (po zastosowaniu

    rodzaj ryzyka     skutki                   zagrażające      zdarzenia                 Ryzyko        środków ochrony)

                                                                początkowe

         bardzo duże      częsta      mało prawdopodobne,         S = 15 E = 6 P = 0,5

Skrajne przeciążenie            (codzienna)     możliwe                   R = 45

(śmierć na skutek          (codzienna)      możliwe                   małe

   zawału serca)                                          Rp = 90

   przeciążenia pracą)          E=6          P=1                potrzebna okresowa kontrola

                                      S = 15                warunków pracy

                                               S = 7 E=6 P=1

Chroniczne        duże (ciężkie      częsta                 R = 42

przeciążenie       zapalenie stawów          (codzienna)              małe

(poważna choroba      dłoni)                                 istotne       Rp = 126

   reumatyczna lub                                       P=3                potrzebna okresowa kontrola

   nowotworowa)          S=7             E=6                 warunków pracy

                                            S=3 E=6 P=3

Przeciążenie okresowe      średnie       częsta                R = 54

(lżejsze bóle głowy       (w okresie jesiennym)    (codzienna)                małe

   migrenowe lub zaburzenia                               całkiem możliwe      istotne       Rp = 108

   stanu psychicznego)       S=3            E=6                 P=6                potrzebna okresowa kontrola

                                                     warunków pracy

Podsumowując, Karta zagrożeń psychospołecznych jest istotnym narzędziem w zarządzaniu bezpieczeństwem i higieną pracy. Dzięki jej zastosowaniu można skutecznie identyfikować, analizować i minimalizować ryzyko związanym z czynnikami psychospołecznymi w miejscu pracy.