Pouczenie dla osoby nieletniej podejrzanej

Załączniki do rozporządzenia Ministra

Sprawiedliwości z dnia 23 września 2022 r. (Dz. U. poz. 2022)

Załącznik nr 1

WZÓR

WYJAŚNIENIA CO DO ZAKRESU UPRAWNIEŃ I OBOWIĄZKÓW ORAZ SPOSOBU I WARUNKÓW PRZESŁUCHANIA DLA PODEJRZANEGO, KTÓRY NIE UKOŃCZYŁ 18 LAT

PODEJRZANY

JESTEŚ PODEJRZANYM O POPEŁNIENIE PRZESTĘPSTWA

Oznacza to, że przedstawiono Ci zarzut/zarzuty popełnienia przestępstwa, czyli czynu zabronionego według ustawy. Od tego momentu postępowanie, w którym jesteś podejrzany, będzie się toczyć przeciwko Tobie.

1. POSTĘPOWANIE PRZYGOTOWAWCZE 2. POSTĘPOWANIE SĄDOWE 3. POSTĘPOWANIE WYKONAWCZE

To pierwszy etap. To drugi etap. To trzeci etap.

Rozpoczyna go złożenie Postępowanie toczy się Jest prowadzony, jeśli

zawiadomienia przed sądem pierwszej orzeczenie sądu trzeba

o przestępstwie lub instancji. Kończy się wykonać. Na przykład

ujawnienie wydaniem orzeczenia. trzeba zapłacić grzywnę

przestępstwa przez Może to być: lub przeprosić

Policji, Prokuratury lub 1) wyrok albo Annę.

inne organy prowadzące 2) postanowienie.

postępowanie

przygotowawcze.

Są dwa rodzaje

postępowania

przygotowawczego:

1) śledztwo,

2) dochodzenie.

Etap drugi może mieć dwie części. Ta druga część

to postępowanie odwoławcze. W tym

postępowaniu sprawą zajmuje się sąd drugiej

instancji. Jeśli strona (Jan Kowalski, Policja,

Prokuratura, którym może być POSTĘPOWANIE

Piotr Nowak) nie zgadza się z ODWOŁAWCZE

orzeczeniem sądu pierwszej instancji, może

odwołać się do sądu drugiej instancji.

Strona 1 z 12

Jeżeli postępowanie przygotowawcze (kolumna numer 1) kończy się skierowaniem do

sądu aktu oskarżenia albo wniosku, na przykład o:

warunkowe umorzenie postępowania albo

wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego, w którym jest propozycja kary

uzgodnionej z podejrzanym

– rozpoczyna się postępowanie przed sądem (kolumna numer 2).

PRAWO DO SKŁADANIA WYJAŚNIEŃ I PRAWO DO MILCZENIA

Podczas przesłuchania masz prawo opowiedzieć swoją wersję wydarzeń, czyli czynu

zabronionego, o który jesteś podejrzany. To są właśnie wyjaśnienia.

Nie musisz udowadniać, że jesteś niewinny. Nie masz też obowiązku dostarczania

dowodów na swoją niekorzyść.

Gdy zostanie Ci przedstawiony zarzut, czyli gdy jesteś podejrzanym, zostaniesz

pouczony/pouczona, o tym, że możesz:

złożyć wyjaśnienia,

odmówić złożenia wyjaśnień,

odmówić odpowiedzi na wszystkie pytania lub tylko niektóre pytania.

Nie musisz podawać przyczyn, dla których odmawiasz wyjaśniania albo odpowiedzi

na pytania.

Możesz zażądać, by podczas przesłuchania był obecny obrońca

(adwokat lub radca prawny).

Jednak jeśli Twój obrońca nie stawi się, to i tak można Cię

przesłuchać.

Strona 2 z 12

Złożenie wyjaśnień odbywa się ustnie.

W trakcie przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym masz

prawo do złożenia wyjaśnienia pisemnie. Możesz zażądać tego Ty lub

Twój obrońca.

Pamiętaj jednak, że:

w trakcie pisania nie możesz kontaktować się z innymi osobami,

przesłuchujący może z ważnych powodów odmówić zgody na pisemne

wyjaśnienia.

Wyjaśnienia możesz składać też co do każdego dowodu, gdy będziesz obecny/obecna

w trakcie jego przeprowadzania (na przykład przy przesłuchaniu świadka lub podczas

oględzin).

PRAWO DO OBROŃCY

W trakcie postępowania przygotowawczego i sądowego jako

podejrzany możesz mieć obrońcę – z wyboru albo z urzędu. Nie możesz

mieć jednak więcej niż trzech obrońców jednocześnie.

Obrońca z wyboru to dowolnie wybrany obrońca, którego opłacasz

Ty lub Twój rodzic albo opiekun.

Obrońca z urzędu to adwokat lub radca prawny, za którego płaci Skarb Państwa.

Jeśli nie masz 18 lat i nie masz obrońcy, sąd musi sam – z własnej inicjatywy –

wyznaczyć Ci obrońcę z urzędu. To obowiązek sądu.

Jeśli zostaniesz skazany albo postępowanie zostanie warunkowo umorzone, sąd może

nakazać Ci zapłacić za pracę obrońcy z urzędu.

Strona 3 z 12