Analiza stanu bezpieczeństwa i higieny pracy

ANALIZA STANU BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

W PRZEDSIĘBIORSTWIE „Feniks Consulting”

ZA ROK 2023

Sporządził

.....................................

1 Informacje ogólne

Analiza stanu bezpieczeństwa i higieny pracy (dalej: analiza stanu bhp) stanowi realizację obowiązku pracowników służby bhp oraz osób wykonujących zadania tej służby, w tym specjalistów spoza zakładu realizujących zadania służby bhp. Podstawą prawną analizy stanu bhp jest Kodeks pracy art. 237^11a.

Zgodnie z przyjętymi z pracodawcą ustaleniami, pracownik wykonujący zadania służby bhp sporządza okresową analizę stanu bhp za okresy kwartalne pokrywające się z rokiem kalendarzowym. Pracownik wykonujący zadania służby bhp przedkłada pracodawcy analizę stanu bhp do dnia 31 stycznia każdego roku kalendarzowego.

Niezależnie od powyższego, pracodawca jest na bieżąco informowany o stwierdzonych zagrożeniach zawodowych, wraz z wnioskami zmierzającymi do usuwania tych zagrożeń. Opracowywane na bieżąco, kierowane do pracodawcy pisma w powyższym zakresie stanowią załącznik do niniejszej analizy jako materiał pomocniczy.

2 Budynki oraz pomieszczenia pracy

Obiekt budowlany w którym znajdują się pomieszczenia pracy spełnia zarówno wymogi podstawowe w w zakresie technicznego bezpieczeństwa pracy uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, jak również wymogi zawarte w przepisach Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Problematyka technicznego bezpieczeństwa pracy była przedmiotem kontroli inspektora pracy (PIP/0123/2023) przeprowadzonej w dniach 12-14 marca 2023. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości między innymi w zakresie utrzymania obiektu budowlanego oraz pomieszczeń pracy w zakresie przepisów bhp.

3 Procesy pracy oraz ich organizacja

Wszyscy pracownicy zatrudnieni u pracodawcy świadczą pracę na stanowiskach biurowych. Uwzględniając powyższe, ocena warunków pracy została przeprowadzona dodatkowo w oparciu o kryteria szczegółowe zawarte w przepisach Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

Pracodawca zapewnia zarówno powierzchnię, jak i wysokość pomieszczeń pracy zgodną z przepisami rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bhp. Dotyczy to również wolnej objętości pomieszczenia oraz wolnej powierzchni podłogi nie zajętej przez urządzenia techniczne oraz sprzęt. Wszystkie pomieszczenia w których świadczą pracę pracownicy spełniają kryteria pomieszczeń pracy stałej.

We wszystkich pomieszczeniach zapewnione jest właściwe oświetlenie dzienne. We wszystkich pomieszczeniach pracy zapewniona jest właściwa temperatura. Wyrywkowe kontrole temperatury przeprowadzone w okresie zimowym 2023 wykazały każdorazowo temperaturę nie niższą niż 18°C - co jest zgodne z wymogami w zakresie temperatury dla pomieszczeń biurowych.

W styczniu 2023 pracodawca zwrócił się do służby bhp w sprawie ustalenia możliwości zapewnienia odstępstw od temperatury minimalnej w pomieszczeniach pracy. W wyniku przeprowadzonej analizy obowiązującego stanu prawnego oraz zapatrywań organu kontroli i nadzoru (Państwowej Inspekcji Pracy) ustalono, iż nie ma możliwości, niezależnie od sytuacji ekonomicznej oraz sytuacji na rynku energii wprowadzenia odstępstw od zapewniania temperatur minimalnych w pomieszczeniach pracy.

Powietrze z zewnątrz doprowadzane jest do pomieszczeń pracy z wykorzystaniem klimatyzatorów, które są na bieżąco serwisowane i czyszczone przez „Klimat Serwis”.

W lutym 2023 została przeprowadzona ocena na stanowiskach pracy wyposażonych w monitory ekranowe. Dotyczyła ona następujących aspektów:

• organizacji stanowisk pracy, w tym rozmieszczenia elementów wyposażenia, w sposób zapewniający spełnienie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy,

• stanu elementów wyposażenia stanowisk pracy, zapewniającego bezpieczeństwo pracy, w tym ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym,

• obciążenia narządu wzroku oraz układu mięśniowo-szkieletowego pracowników,

• obciążenia pracowników czynnikami fizycznymi, w tym szczególnie nieodpowiednim oświetleniem,

• obciążenia psychicznego pracowników, wynikającego ze sposobu organizacji pracy.

Przeprowadzona ocena wykazała w 3 przypadkach zapewnienie monitorów ekranowych niespełniających wymogów minimalnych - ekrany monitorów nie były pokryte warstwą antyodbiciową.

W powyższej sytuacji zalecanym postępowaniem jest wyposażenie monitorów odpowiednie filtry antyodbiciowe - lub wykorzystanie filtrów prywatyzujących posiadających właściwości antyodbiciowe. W powyższej sprawie pracodawca został poinformowany stosownym pismem z dnia 15.02.2023 (w załączeniu).

Wspomniana w pkt 2 kontrola inspektorów pracy wykazała, iż w obrębie 2 stanowisk pracy stosowane były klawiatury posiadające błyszczące powierzchnie. Na podstawie nakazu inspektora pracy pracodawca niezwłocznie zapewnił klawiatury z powierzchnią matową. Ponadto 3 pracowników w czasie kontroli inspektora pracy zgłosili problem w ramach relacji wysokość krzesła - wysokość stołu, co uniemożliwiło spoczynkowe usadowienie stóp na podłodze. Związku z powyższym inspektor pracy wydał nakaz zobowiązujący pracodawcę do zapewnienia właściwych podnóżków. Nakaz został zrealizowany.

Uwzględniając decyzję pracodawcy w sprawie powrotu części pracowników z pracy zdalnej - do pracy na terenie zakładu pracy od początku kwietnia 2023, dokonano przeorganizowania komputerowych stanowisk pracy dla pracowników wracających z pracy zdalnej. Wymieniona została część wyposażenia - w tym zapewniono nowe, większe monitory ciekłokrystaliczne, jak również nowe biurka oraz krzesła. W związku z modyfikacjami stanowisk pracy przeznaczonych dla pracowników wracających z pracy zdalnej, w kwietniu 2023 przeprowadzona została ocena zmodyfikowanych stanowisk pracy pod kątem wymogów uregulowanych w przepisach Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie minimalnych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii na zmodyfikowanych komputerowych stanowiskach pracy wyposażonych w monitory ekranowe.

4 Organizacja pracy zdalnej

Zastosowanie pracy zdalnej poprzedziły konsultacje bhp z przedstawicielami pracowników. W konsultacjach brała również udział osoba wykonująca zadania służby bhp, jak również z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość - Anna Kowalska sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami.

Każdorazowo przed zastosowaniem względem konkretnego pracownika pracy zdalnej pracodawca wraz z osobą wykonująca zadania służby bhp przeprowadzali przy udziale pracownika ocenę warunków technicznych oraz lokalowych w kontekście możliwości wydania polecenia pracy zdalnej. W 2 przypadkach pracodawca odstąpił od wydania polecenia pracy zdalnej – z uwagi na brak możliwości lokalowych.

Narzędzia oraz materiały potrzebne do wykonywania pracy zdalnej oraz obsługę logistyczną zapewnił pracodawca. Pracownicy zostali wyposażeni w komputery przenośne oraz niezbędne stoły oraz krzesła spełniające minimalne wymogi ergonomii wynikające z rozporządzenia w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. W celu zredukowania uciążliwości związanych z pracą przy laptopie pracownicy zostali, zgodnie z sugestią pracownika wykonującego zadania służby bhp, dodatkowo wyposażeni w specjalne regulowane podstawki pod laptopy oraz osobne klawiatury i myszy, co znacząco poprawiło komfort pracy - zwłaszcza w zakresie obciążeń układu mięśniowo-szkieletowego.

Każde stanowisko pracy pracownika zdalnego zostało poddane ocenie zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe - z uwzględnieniem specyfiki i miejsca pracy zdalnej. W 1 przypadku zalecono modyfikację usytuowania komputerowego stanowiska pracy (konieczność ograniczenia olśnienia).

W przypadku pracowników pracujących zdalnie doszło do zwiększenia liczby godzin pracy spędzonych przed monitorem ekranowym. Jest to konsekwencją tego, że pracownicy nie analizują w ramach pracy zdalnej dokumentów papierowych tylko ich wersje elektroniczne. Ponieważ wymiar czasu pracy pracowników zdalnych przed komputerem wyposażonym w monitor ekranowy zwiększył się do ponad 4 godzin - czyli ponad połowę dobowego wymiaru czasu pracy, pracownik wykonujący zadania służby bhp zalecił pracodawcy skierowanie pracowników zdalnych na badania profilaktyczne - w celu ustalenia ewentualnej konieczności zapewnienia korekcji narządu wzroku.

W wyniku przeprowadzonych badań profilaktycznych 1 pracownik otrzymał zalecenie pracy w okularach korekcyjnych. Powyższe zalecenie zostało niezwłocznie zrealizowane, okulary zostały w całości sfinansowane ze środków pracodawcy.

5 Profilaktyczne badania lekarskie

Na podstawie przepisów ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, od dnia ogłoszenia danego stanu, zawiesza się wykonywanie okresowych profilaktycznych badań lekarskich. Uwzględniając dodatkowo rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, żaden z zatrudnionych pracowników w okresie epidemii nie był kierowany na badania okresowe.

Uwzględniając powyższe niezbędne jest monitorowanie ważności orzeczeń lekarskich w kontekście odwołania w przyszłości epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego (o ile zostanie wprowadzony).

Pracownicy w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni spowodowanej chorobą kierowani są na badania kontrolne. W 2023 na takie badania zostało skierowanych 2 pracowników. Wszyscy otrzymali orzeczenia stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy.

W maju 2023 2 nowo zatrudnione osoby zostały skierowane na profilaktyczne wstępne badania lekarskie. Ponieważ orzeczenia o braku przeciwwskazań do pracy zostały wydane przez innego lekarza - należy pamiętać, że mają one charakter tymczasowy i tracą moc po upływie 14 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii.

6 Szkolenia bhp

Nowo zatrudnieni pracownicy przed dopuszczeniem do pracy zostali przeszkoleni w ramach szkolenia wstępnego. Uwzględniając charakter pracy zatrudnionych pracowników, zostali oni przeszkoleni wyłącznie w ramach instruktażu wstępnego - przeprowadzonego w całości za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

W okresie epidemii zawieszono kierowanie pracowników na szkolenia okresowe. Zostaną one zrealizowane niezwłocznie po odwołaniu stanu epidemii - lub stanu zagrożenia epidemicznego jeżeli zostanie ogłoszony.

Z dniem 01.06.2023 został zatrudniony pracownik - John Smith, na stanowisku Specjalisty ds. marketingu - w charakterze Specjalisty. Przed dopuszczeniem do pracy pracownik miał zapewnione szkolenie wstępne - w ramach instruktażu ogólnego jak również instruktaż stanowiskowy. Szkolenie odbyło się z udziałem tłumacza. Po przeprowadzeniu szkolenia sporządzono dwie karty szkolenia wstępnego - w języku polskim oraz przetłumaczoną na język angielski. Dodatkowo zatrudniony Pracownik potwierdził w osobnym oświadczeniu fakt, iż zrozumiał wszystkie informacje przekazane w ramach szkolenia wstępnego.

7 Ocena ryzyka zawodowego

Wszyscy zatrudnieni zostali zapoznani z aktualizacją oceny ryzyka zawodowego. Na podstawie przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego w ramach środków profilaktycznych pracodawca zapewnia pracownikom nieodpłatnie maseczki oraz środki do dezynfekcji rąk. Powiększono również odległości między stanowiskami pracy. Dodatkowo część pracowników została skierowana do pracy zdalnej w miejscu zamieszkania. Pracodawca nie wprowadził zasady zgodnie z którą postanowieniem pracodawcy pracownicy są zwolnieni z noszenia maseczek w sytuacji gdy w jednym pomieszczeniu pracy przebywa więcej niż 1 osoba.

W procesie oceny ryzyka zawodowego uczestniczył lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami.

Ocena ryzyka została w powyższym zakresie została przeprowadzona w styczniu 2023.

Niezależnie od powyższego, w dniu 15.03.2023 weszło w życie rozporządzenie fikcyjne rozporządzenie. Zgodnie z przepisami zawartymi w przywołanym rozporządzeniu obowiązkiem pracodawców było dokonać aktualizacji oceny ryzyka zawodowego w zakresie dotyczącym zagrożeń biologicznych – w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Ponieważ przywołane wyżej rozporządzenie nie wskazuje w sposób szczegółowy trybu przeprowadzenia aktualizacji oceny ryzyka zawodowego w zakresie dotyczącym zagrożeń biologicznych uznano, iż przeprowadzona przed wejściem w życie powyższego rozporządzenia aktualizacja oceny ryzyka zawodowego była działaniem wystarczającym - i tym samym odstąpiono od przeprowadzenia ponownej aktualizacji oceny ryzyka zawodowego po wejściu w życie wspomnianego rozporządzenia. Jednocześnie służba bhp w porozumieniu z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami monitoruje kwestię ponownej aktualizacji oceny ryzyka zawodowego, która jest planowana na grudzień 2023 - z uwzględnieniem aktualnej wówczas sytuacji związanej ze skalą zjawiska COVID-19.

8 Wypadki przy pracy

W roku 2023 żaden z pracowników pracujących na terenie zakładu nie zgłosił pracodawcy zdarzenia, które mogłyby być przedmiotem postępowania w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Pracodawca nie powziął również informacji w sprawie wypadku od pracownika wykonującego zadania służby bhp. Nie miały również miejsca zdarzenia, które mogłyby być przedmiotem badań w sprawie wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

1 wypadek został zgłoszony przez pracownika wykonującego pracę zdalną - w celu przeciwdziałania pożarowi. Przeprowadzone zostało postępowanie powypadkowe zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. W wyniku postępowania powypadkowego ustalono, iż zdarzenie nie miało związku z wykonywaną pracą - i tym samym nie zostało zakwalifikowane w protokole powypadkowym jako wypadek przy pracy.

9 Realizacja środków prawnych organów kontroli i nadzoru

W dniach 12-14 marca 2023 2 inspektorów pracy przeprowadziło kontrolę kompleksową pracodawcy obejmującą zagadnienia zarówno z zakresu prawnej ochrony pracy, jak również technicznego bezpieczeństwa pracy. Na podstawie ustaleń poczynionych w czasie kontroli inspektorzy pracy wydali:

• 2 wystąpienia,

• 3 decyzje nakazowe.

Wszystkie środki prawne zostały zrealizowane w terminie o czym inspektor pracy został poinformowany stosownym pismem przesłanym do ul. Krucza 1, 00-001 Warszawa.

10 Uwagi końcowe

Służba bhp na bieżąco monitoruje sytuację w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy zarówno na terenie zakładu pracy, jak również względem pracowników wykonujących pracę na odległość - w Krakowie oraz w Gdańsku. Na bieżąco monitorowana jest sytuacja prawna związana z problematyką okresowych szkoleń bhp, jak również okresowych profilaktycznych badań lekarskich - w kontekście obowiązku ich realizacji wraz z odwołaniem stanu epidemii oraz stanu zagrożenia epidemicznego.