Instrukcja bezpiecznego podawania leków cytostatycznych

I. CZYNNOŚCI PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY

1. Sprawdzić porządek na stanowisku pracy oraz stan wyposażenia używanego w związku z przygotowywaniem do podania leku cytostatycznego.

2. Upewnić się, czy stan sprzętu medycznego używanego do podawania leków cytostatycznych, w szczególności strzykawki, zestawy do przetoczeń, pompy infuzyjne - jest szczelny, zapewniający niewydostawanie się leku na zewnątrz.

3. Sprawdzić i ewentualnie uzupełnić zapas jednorazowej odzieży ochronnej, rękawiczek gumowych, strzykawek jednorazowych i jałowych gazików.

II. ZASADY BEZPIECZNEGO WYKONYWANIA PRACY

1. Przy wykonywaniu czynności polegających na rozpuszczaniu i podawaniu leków cytostatycznych należy przestrzegać zaleceń producenta leku, w szczególności dotyczących stosowania środków ochrony indywidualnej: rękawiczek, fartuchów, okularów, czepków i masek ochronnych.

2. Odzież ochronna pracowników przygotowujących oraz podających leki cytostatyczne powinna być jednorazowego użytku.

3. Podczas otwierania ampułki z lekiem cytostatycznym oraz nabierania leku do strzykawki należy ampułkę przykryć jałowym gazikiem zwilżonym w spirytusie w celu uniknięcia skaleczenia i skażenia skóry wyciekającym płynem.

4. Podczas dzielenia leku w postaci tabletek nie należy dopuszczać do rozprzestrzeniania się ich pyłu lub drobin oraz nie wolno dotykać ich gołą ręką.

5. W sytuacji, gdy przed wstrzyknięciem leku zaistnieje potrzeba usunięcia powietrza ze strzykawki, należy na zakończenie igły umocowanej na strzykawce trzymanej pionowo, igłą do góry, nałożyć w sposób jałowy sterylny gazik w celu zapobieżenia rozpylaniu leku.

6. Po usunięciu powietrza ze strzykawki, a przed wykonaniem iniekcji u pacjenta, igłę należy zmienić na nową.

7. Wykonywanie wszelkich zabiegów, w tym podawanie pacjentowi leku cytostatycznego, powinno odbywać się według obowiązujących procedur lub wskazań lekarza.

8. W przypadku zakłucia się podczas zabiegu (także w każdym innym niezamierzonym przypadku skaleczenia) należy stosować się do instrukcji: Zasady postępowania przy ekspozycji na krew, materiał zakaźny lub inny niebezpieczny.

9. Wszelkie odpady powstałe podczas czynności związanych z podawaniem leków cytostatycznych należy usuwać do przeznaczonych na ten cel pojemników.

10. W pomieszczeniu, gdzie podawane są leki cytostatyczne należy przestrzegać zakazu spożywania posiłków i picia napojów.

III. CZYNNOŚCI PO ZAKOŃCZENIU PRACY

1. Miejsce skażone lekiem cytostatycznym należy dokładnie zmyć oraz oczyścić gazą lub ligniną zwilżoną wodą, a następnie osuszyć przez wytarcie; przy ewentualnym skażeniu skóry, błon śluzowych i oczu należy spłukać je za pomocą dużej ilości wody.

2. Niezwłocznie po zakończeniu pracy używane instrumenty medyczne należy poddać sterylizacji lub usunąć do przeznaczonych na ten cel pojemników.

3. Niezwłocznie po zakończeniu pracy uzupełnić niezbędny zapas sprzętu jednorazowego użytku, materiałów medycznych i opatrunkowych oraz środków ochrony indywidualnej.

4. Sprawdzić czy urządzenia są wyłączone spod napięcia, a niezużyte materiały jednorazowe, o ile nie straciły sterylności, odłożyć na miejsce dla nich przeznaczone.

5. Zamknąć gabinet i zabezpieczyć przed wejściem osób niepowołanych.

IV. POSTĘPOWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH

1. Każdy zaistniały wypadek przy pracy należy niezwłocznie zgłosić Anna Nowak, a miejsce pracy, na którym doszło do wypadku, zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych.

2. W razie wątpliwości, co do stanu bezpieczeństwa pracy, pracownik ma prawo przerwać pracę i zwrócić się do Anna Nowak o wyjaśnienie sytuacji.

Opracował: Jan Kowalski (Kwiecień 2023 i JK/2023/04)