Apelacja od wyroku w sprawie o alimenty

Warszawa, dnia 15.03.2024 r.

do Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział VI Cywilny Odwoławczy ul. Marszałkowska 82 00-517 Warszawa

za pośrednictwem Sądu Rejonowego w Warszawie Wydział X Rodzinny i Nieletnich ul. Kocjana 3 00-764 Warszawa

Powódka: małoletnia Anna Kowalska reprezentowana przez matkę Janinę Kowalską

Pozwany: Tomasz Kowalski reprezentowany przez adw. Marię Nowak

I C 1234/23

Wartość przedmiotu zaskarżenia: 3000 zł. Opłata sądowa: 150 zł (w tym 50 zł uiszczone przy wniosku o uzasadnienie wyroku)

APELACJA POZWANEGO OD WYROKU Z 28.02.2024 r.

Niniejszym, działając imieniem pozwanego, zaskarżam wyrok Sądu Rejonowego w Warszawie z 28.02.2024 r., I C 1234/23, w części, w zakresie punktów 1, 2 i 3 sentencji.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucam:

1) błąd w ustaleniach faktycznych poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że zaspokojenie potrzeb życiowych małoletniej powódki wymaga wydatków rzędu 2500 zł miesięcznie, podczas gdy analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego nakazuje przyjąć, że adekwatna jest tu kwota niższa;

2) błąd w ustaleniach faktycznych poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że pozwany ma możliwość uzyskiwania zarobków na poziomie 4000 zł netto, podczas gdy faktyczne możliwości zarobkowe pozwanego są niższe;

3) naruszenie prawa materialnego – art. 135 § 2 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1359) – poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie alimentów w wysokości, która nie odpowiada usprawiedliwionym potrzebom małoletniej powódki oraz majątkowym i zarobkowym możliwościom pozwanego;

4) naruszenie prawa procesowego, a to § 2 ust. 1 w zw. z § 8 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 2667) oraz § 2 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.) poprzez niewłaściwe, kumulatywne zastosowanie tych przepisów i przyjęcie w tej samej sprawie innej stawki z tytułu zastępstwa procesowego dla małoletniej powódki, a innej dla pozwanego;

5) naruszenie art. 102 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe niezastosowanie, podczas gdy w sprawie zachodzą szczególne okoliczności uzasadniające odstąpienie od obciążania pozwanego kosztami procesu, a także nieobciążanie go obowiązkiem uiszczenia części opłaty sądowej od pozwu, od której powódka była zwolniona.

Wnoszę o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zastąpienie kwoty alimentów określonej w punkcie 1 zaskarżonego wyroku na 1500 zł kwotą 1000 zł, a ponadto o zmianę punktu 2 zaskarżonego wyroku i nieobciążanie pozwanego kosztami procesu oraz o odstąpienie od ściągnięcia od pozwanego części opłaty sądowej od pozwu i uchylenie punktu 3 zaskarżonego wyroku.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Warszawie utrzymał w mocy wyrok zaoczny wydany przez Sąd Rejonowy w Warszawie 15.01.2024 r., I C 9876/23, w punkcie 1 w zakresie zasądzonych od pozwanego Tomasza Kowalskiego na rzecz małoletniej powódki Anny Kowalskiej alimentów do kwoty po 1500 zł, a w pozostałym zakresie uchylił przedmiotowy wyrok zaoczny i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Ponadto Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 750 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty – tytułem zwrotu kosztów procesu, a także nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego kwotę 250 zł tytułem części opłaty sądowej od pozwu, od której uiszczenia powódka była zwolniona. Sąd Rejonowy nadał też swojemu wyrokowi w punkcie 3 rygor natychmiastowej wykonalności.

Zdaniem pozwanego Sąd pierwszej instancji naruszył art. 135 § 2 k.r.o., zgodnie z którym zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Pozwany w pierwszej kolejności kwestionuje poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenie, iż zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki wiąże się z koniecznością wydatkowania miesięcznie kwoty rzędu 2500 zł. Sąd pierwszej instancji uznał, że wyżywienie małoletniej powódki na odpowiednim poziomie to wydatek rzędu 800–1000 zł miesięcznie. Tego ustalenia pozwany nie kwestionuje, gdyż jest ono zgodne z doświadczeniem życiowym. Sąd Rejonowy przyjął również, że na środki czystości, w tym pieluchy, matka małoletniej może wydawać ok. 300–400 zł. Zdaniem pozwanego ta kwota została przez Sąd pierwszej instancji przyjęta na poziomie zawyżonym, a adekwatna w świetle realiów życiowych jest tu kwota rzędu 200–300 zł. Pozwany nie neguje celowości posyłania córki na zajęcia w przedszkolu, z czym wiąże się wydatek rzędu 200 zł miesięcznie.

Pozwany stoi natomiast na stanowisku, że Sąd Rejonowy nieprawidłowo zaliczył w poczet kosztów utrzymania małoletniej powódki połowę kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania. Sąd ustalił bowiem, czego pozwany nie kwestionuje, iż matka małoletniej wydatkuje na ten cel, wraz z kosztami czynszu, około 1500 zł miesięcznie. Uszło jednak uwagi Sądu pierwszej instancji, że mieszkanie stanowi przedmiot własności Janiny Kowalskiej. Obowiązek uiszczania przez nią czynszu do spółdzielni mieszkaniowej wynika wyłącznie z faktu, że jest ona właścicielką tego mieszkania, stosownie do art. 6 i art. 12 ust. 1 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1196). Janina Kowalska jest obowiązana do ponoszenia tych kosztów bez względu na to, czy mieszkanie zajmuje, a także niezależnie od liczby osób tam zamieszkujących. Fakt zamieszkiwania w mieszkaniu Janiny Kowalskiej i małoletniej powódki wpływa na opłaty związane z zużyciem mediów oraz wywozem śmieci, natomiast nie ma wpływu na te opłaty ponoszone na rzecz spółdzielni mieszkaniowej, które są związane z samym faktem przysługiwania Janinie Kowalskiej prawa własności i powierzchnią mieszkania – czynsz i fundusz remontowy, które wynoszą łącznie 700 zł. W ocenie pozwanego przedmiotowa kwota nie powinna być zatem uwzględniana przy ustalaniu usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniej powódki.

Naruszenie przez Sąd Rejonowy art. 135 § 2 k.r.o. polega również na nieprawidłowym ustaleniu możliwości zarobkowych pozwanego. Sąd przyjął bowiem, że oscylują one na poziomie 4000 zł netto. Tymczasem rzeczywiste możliwości zarobkowe pozwanego są niższe. Pozwany pracuje jako kierowca na podstawie umowy o pracę, a wysokość jego dochodów jest uzależniona od ilości przejechanych kilometrów. W okresie przed pandemią pozwany jedynie w „letnich” miesiącach uzyskiwał dochody na poziomie 4000 zł na rękę, podczas gdy w innych jego zarobki wynosiły 3000– 3500 zł. W 2023 roku zarobki pozwanego uległy natomiast znacznemu zmniejszeniu do kwoty 2500 zł netto, co Sąd Rejonowy wprawdzie prawidłowo ustalił, lecz nie wyprowadził z powyższego faktu właściwych skutków prawnych. Zdaniem pozwanego nie ma bowiem dostatecznych podstaw do przyjmowania, że w przewidywalnej przyszłości będzie w stanie uzyskiwać zarobki na poziomie 4000 zł, jak wadliwie przyjął Sąd a quo. Jednakże, co pozwany uważa za szczególnie krzywdzące, Sąd pierwszej instancji zasądził alimenty w wysokości 1500 zł również za te minione miesiące, w których pozwany uzyskiwał dochody na poziomie 2500 zł i nie miał realnej możliwości wypracowania wyższych zarobków.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, wnoszę o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie alimentów w kwocie realnie odpowiadającej usprawiedliwionym potrzebom małoletniej powódki oraz faktycznym możliwościom majątkowym i zarobkowym pozwanego, tj. w kwocie 1000 zł. Pozwany pragnie podkreślić, że nie uchyla się od ciążącego na nim obowiązku utrzymania córki, jednakże kwota przyjęta przez Sąd Rejonowy jest nadmiernie wygórowana i powinna ulec stosownej korekcie. Pozwany uznaje natomiast, że kwota alimentów rzędu 1000 zł, a więc taka, jaką uiszczał w toku postępowania pierwszoinstancyjnego w oparciu o postanowienie w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia, jest adekwatna.

Niezależnie od powyższego wnoszę o zmianę rozstrzygnięcia w przedmiocie zwrotu kosztów procesu zawartego w punkcie 2 zaskarżonego wyroku. Sąd Rejonowy uznał za stosowne zasądzić od pozwanego na rzecz powódki kwotę 750 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd ten przyjął, że taryfowe wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powódki wynosi 750 zł (§ 2 ust. 1 w zw. z § 8 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych), natomiast taryfowe wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanego wynosi 600 zł (§ 2 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie). W ocenie pozwanego rozstrzygnięcie to jest wadliwe, co wynika z nieprawidłowego zastosowania w sprawie powołanych przepisów rozporządzeń. Konsekwencją takiego zastosowania tych regulacji jest bowiem przyjęcie w jednej sprawie dwóch diametralnie różnych stawek wynagrodzenia pełnomocników procesowych – aż 750 zł dla powódki i zaledwie 600 zł dla pozwanego. Sąd a quo uznał bowiem, że w sprawach o alimenty inna jest opłata minimalna dla uprawnionego do alimentów, a inna dla obowiązanego. Tymczasem zdaniem pozwanego prawidłowe zastosowanie przedmiotowych regulacji powinno polegać na ustaleniu, na której ze stron ciąży obowiązek zwrotu kosztów procesu, a następnie – zależnie od powyższego, przyjęciu takiej samej stawki dla obu stron – na podstawie § 2 ust. 1 w zw. z § 8 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych lub rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, gdy zwycięzcą jest uprawniony lub na podstawie § 2 ust. 1 pkt 5 odpowiedniego rozporządzenia, gdy zwycięzcą jest obowiązany.

Niezależnie jednak od powyższego, zdaniem pozwanego w okolicznościach sprawy zachodzą szczególne okoliczności przemawiające za potrzebą zastosowania art. 102 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 1805), a w konsekwencji odstąpienia od obciążania pozwanego kosztami procesu oraz obowiązek zapłaty części opłaty sądowej od pozwu.

Pozwany pragnie zwrócić uwagę, że nigdy nie uchylał się od alimentów. Na etapie poprzedzającym wniesienie pozwu pozwany dobrowolnie łożył na rzecz córki alimenty w wysokości po 800 zł, na co pozwalała jego ówczesna sytuacja zarobkowa, a także ukształtowane przekonanie o realnych potrzebach utrzymania małoletniej. Z kolei matka małoletniej powódki domagała się alimentów na poziomie nierealnie zawyżonym, rzędu 2000 zł miesięcznie. Po ustaleniu wysokości alimentów na poziomie 1000 zł w trybie zabezpieczenia powództwa, pozwany zaaprobował taką kwotę i bez sprzeciwu ją regulował. Pozwany zwraca również uwagę, że matka małoletniej powódki na etapie przedprocesowym nie podjęła realnych działań nakierunkowanych na polubowne załatwienie sprawy. W końcu zaś pozwany wskazuje na swoją trudną obecnie sytuację majątkową oraz na to, że na jego utrzymaniu poza małoletnią powódką pozostaje również dwoje dzieci z poprzedniego małżeństwa, co powoduje, że poniesienie przez pozwanego kosztów procesu i części opłaty sądowej od pozwu będzie się wiązać z uszczerbkiem utrzymania jego samego i jego dzieci.

(podpis)

Załączniki: 1) dowód uiszczenia uzupełniającej opłaty sądowej – 100 zł; 2) odpis apelacji.