Apelacja od postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku

Warszawa 2023-10-26

Sąd Okręgowy w Warszawie

Wydział II Cywilny – Odwoławczy

za pośrednictwem

Sądu Rejonowego

Wydział I Cywilny

Wnioskodawca: Anna Kowalska

Uczestnicy Uczestnik I: Jan Kowalski

Uczestnik II: Piotr Kowalski

reprezentowany przez adw. Maria Nowak

prowadzącego Kancelarię Adwokacką w

Warszawie

II Ca 1234/23

Wartość przedmiotu zaskarżenia: roszczenie niematerialne

Opłata: 500 zł

APELACJA

Uczestnika II od postanowienia Sądu Rejonowego w Warszawie Wydział I Cywilny

z dnia 2023-09-20 r. o sygn. akt I Ns 5678/23

Działając w imieniu Uczestnika II Piotr Kowalski (stosowne pełnomocnictwo wraz z opłatą

skarbową w aktach sprawy), zaskarżam w całości postanowienie Sądu Rejonowego

w Warszawie, Wydział I Cywilny, z dnia 2023-09-20 r., sygn. akt I Ns 5678/23, którym

orzeczono, że spadek po zmarłym Adam Kowalski na podstawie ustawy nabył jego syn

Jan Kowalski w 1/2 udziału w całości oraz żona spadkodawcy Anna Kowalska w 1/2 udziału

w całości.

I. Powyższemu postanowieniu zarzucam naruszenie prawa procesowego mające istotny

wpływ na treść orzeczenia, to jest:

1) art. 233 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. – przez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny

zebranego materiału dowodowego skutkujące błędnym ustaleniem kręgu

spadkobierców, na skutek przypisania zbyt wielkiej wagi zeznaniom Anny Kowalskiej i

Jana Kowalskiego, przyjęcia, że ich zapewnienia o nieistnieniu innych spadkobierców są

wiarygodne, mimo że wnioskodawczyni wspominała o tym, iż „testament mógł być

sporządzony, mąż mówił coś o tym, że jest u jego siostry, ale kto brałby to pod

uwagę”, i pominięcia dowodu z testamentu własnoręcznego sporządzonego przez

spadkodawcę;

2) art. 2352 § 1 pkt 2, 3 i 5 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. – przez pominięcie dowodu z

testamentu własnoręcznego sporządzonego przez spadkodawcę, mimo iż kwestia

sporządzenia testamentu została podniesiona w toku postępowania, a z zeznań

świadków wynikało, że w testamencie określony był inny krąg spadkodawców niż ten

wynikający z ustawy;

3) art. 670 k.p.c. – przez niepodjęcie działań mających na celu ustalenie kręgu

spadkobierców po Adamie Kowalskim oraz przez zaniechanie wezwania do złożenia

testamentu osoby, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się

znajduje, mimo że z zeznań wnioskodawczyni i Uczestnika II wynikało, iż

spadkodawca sporządził testament, który znajduje się u siostry zmarłego.

II. W związku z powyższym wnoszę o:

1) uchylenie postanowienia Sądu Rejonowego, Wydział I Cywilny, w Warszawie w

całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez sąd pierwszej instancji;

2) zasądzenie na rzecz wnioskodawcy od uczestników solidarnie kosztów postępowania

według norm przepisanych.

III. Ponadto wnoszę o:

1) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z przesłuchania stron na wykazanie faktu

posiadania wiedzy o istnieniu testamentu

2) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z przesłuchania świadka Krystyna Kowalska na

wykazanie faktu złożenia u niej testamentu przez spadkodawcę.

3) rozpoznanie sprawy na rozprawie.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 2023-09-20 r. Sąd Rejonowy w Warszawie Wydział I Cywilny,

po przeprowadzeniu rozprawy orzekł, iż spadek po zmarłym Adamie Kowalskim nabyli syn

spadkodawcy Jan Kowalski w udziale 1/2 całości oraz żona spadkodawcy Anna Kowalska

w udziale 1/2 całości. Postępowanie toczyło się na skutek wniosku Anny Kowalskiej z

Warszawy

Prowadząc postępowanie mające na celu ustalenie, kto jest spadkobiercą po zmarłym, sąd

powziął wiadomość o istnieniu testamentu własnoręcznego sporządzonego przez

spadkodawcę. W związku z tym, iż sąd pierwszej instancji ustalił, że w testamencie mógł być

wymieniony brat zmarłego – Uczestnik II, zgodnie z dyrektywą zawartą w art. 510 § 2 k.p.c.

wezwał zainteresowanego do udziału w sprawie.

Podczas rozprawy mającej miejsce w dniu 2023-09-20 Sąd Rejonowy uzyskał

wiadomość o tym, że testament mógł zostać sporządzony i znajduje się u siostry zmarłego.

Wiadomość ta wynikała nie tylko z zeznań Uczestnika II, lecz także z zeznań żony zmarłego

– Anny Kowalskiej. Pomimo tych sugestii oraz wniosku o dopuszczenie dowodu z testamentu

i zgłoszeniu wniosku o wydanie go Sąd pominął wniosek dowodowy. Pełnomocnik

Uczestnika II złożył stosowne zastrzeżenie do treści protokołu.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd uznał, iż z zeznań żony i syna spadkodawcy wynika,

że są oni jedynymi spadkobiercami po zmarłym, testament nie został sporządzony,

a zeznaniom Uczestnika II nie należy przypisywać żadnej wagi, gdyż są one chaotyczne.

Postępowanie takie nie może zostać uznane za właściwe. Przede wszystkim, rozpatrując

sprawę, Sąd jest zobowiązany dopuścić i przeprowadzić wszelkie dowody mogące mieć

wpływ na treść orzeczenia. Ponadto z art. 670 k.p.c. wynika, iż sąd z urzędu bada, kto należy

do kręgu spadkobierców po zmarłym i w wypadku powzięcia wiadomości o istnieniu

testamentu obliguje osobę, u której testament się znajduje, do wydania go. Niewątpliwie

testament jest dowodem mającym zasadniczy wpływ na treść orzeczenia o stwierdzeniu

nabycia spadku i to jemu należy przypisywać podstawową moc dowodową. W toku

postępowania należy oczywiście stwierdzić, czy testament jest ważny i skuteczny, i nie

można zakładać a priori, iż testament nie ma znaczenia dla sprawy.

Ponadto sąd powinien oceniać dowody z poszanowaniem zasad logicznego rozumowania

oraz doświadczenia życiowego. Mając na uwadze to, że również żona zmarłego wspominała

o możliwości istnienia testamentu i posiadania go przez siostrę zmarłego, Sąd powinien

rozważyć tę kwestię i wezwać siostrę zmarłego do wydania testamentu. Zaniechania sądu

prowadzą do nieprawidłowego ustalenia kręgu spadkobierców i stanowią naruszenie prawa

procesowego mającego wpływ na wynik postępowania. Uprawdopodabniając niemożliwość

złożenia wskazanych w apelacji wnioskowanych dowodów na etapie postępowania przed

sądem pierwszej instancji, należy wskazać, że brak wcześniejszej wiedzy o posiadaniu

testamentu przez siostrę zmarłego uniemożliwiło wniesienie o jego zabezpieczenie.

Mając na uwadze powyższe, wnoszę jak na wstępie.

Za Uczestnika II – pełnomocnik

Załączniki