Postanowienie o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych

Sygn. akt I Co 1234/23

POSTANOWIENIE

Dnia 25 maja 2024 roku

Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Warszawie, Wydziale I Cywilnym w osobie Anna Kowalska po rozpoznaniu w dniu 25 maja 2024 roku w Warszawie sprawy z powództwa: Firma "XYZ" Sp. z o.o. w Warszawie przeciwko: Jan Nowak o zapłatę

postanawia:

odmówić powodowi Firma "XYZ" Sp. z o.o. w Warszawie zwolnienia od kosztów sądowych

Uzasadnienie

Powód wraz z pozwem złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w całości, do którego dołączony został bilans sporządzony na dzień 31 grudnia 2023 roku, rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym sporządzony na dzień 31 grudnia 2023 roku, uchwała nr 1/2024 podjęta przez Walne Zgromadzenie Firma "XYZ" Sp. z o.o. w Warszawie, a także jednostronny rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym sporządzony na koniec I kwartału 2024 roku.

W uzasadnieniu złożonego wniosku pełnomocnik powoda wskazała, iż powód nie dysponuje dostatecznymi środkami, aby uiścić koszty sądowe, gdyż całość zysku osiągniętego w roku 2023 na mocy uchwały Walnego Zgromadzenia z dnia 15 lutego 2024 roku została przekazana na cele statutowe powoda, natomiast na koniec I kwartału 2024 roku powód poniósł stratę w wysokości 15 000 zł.

Zgodnie z art. 102 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie.

Wskazać należy, iż ze złożonych dokumentów jednoznacznie wynika, iż powód na koniec 2023 roku osiągnął zysk w kwocie 50 000 zł, który na podstawie podjętej uchwały przez Walne Zgromadzenie został w całości przekazany na realizację celów statutowych. Jednocześnie dokonując analizy dołączonego do wniosku bilansu za rok obrachunkowy 2023 stwierdzić należy, iż z danych ujętych w tym dokumencie jednoznacznie wynika, że w części A kolumnie "Aktywa" powód wykazał kwotę 200 000 zł, w kolumnie "Pasywa" powód wskazał kwotę w wysokości 200 000 zł, na którą to kwotę składają się środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych w kwocie 150 000 zł oraz inne środki pieniężne w kwocie 50 000 zł. Z danych tych wywnioskować należy, że w roku 2023 powód posiadał znaczne środki finansowe w kasie, jak i na rachunkach bankowych. Jednocześnie powód w żaden sposób nie wykazał ilości posiadanych środków finansowych w kasie oraz na rachunkach bankowych w roku 2024.

Ponadto ze złożonego rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym, który sporządza się w systemie narastającym za cały okres obrachunkowy, w tym przypadku za okres od 01 stycznia 2023 do 31 grudnia 2023 roku, wynika iż przychody powoda wyniosły 500 000 zł, zaś inne przychody finansowe opisane w poz. 20 prezentowanego sprawozdania wynosiły 20 000 zł, natomiast w okresie rozrachunkowym powód wykazał w poz. 25 podatek dochodowy w wysokości 10 000 zł, natomiast koszty działalności operacyjnej kształtowały się na poziomie 450 000 zł. Jak zatem wynika z przedłożonego sprawozdania finansowego, powód złożył dokument, który sumuje wszystkie poniesione przez niego koszty oraz wszystkie uzyskane dochody bez rozbicia ich na poszczególne ele- menty rodzajowe, co stanowi, iż ze złożonego sprawozdania można jedynie wywnioskować, że cała działalność operacyjna podmiotu wykazuje stratę bilansową związaną z ryzykiem prowadzonej działalności gospodarczej w wysokości 15 000 zł, która obejmuje okres jedynie 3 miesięcy 2024 roku i nie przedstawia stanu faktycznego środków finansowych posiadanych przez powoda w dniu 20 maja 2024 roku, a więc w dacie złożenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Poprzez przedłożenie rachunku zysków i strat na koniec I kwartału 2024 roku również w żaden sposób powód nie wykazał stanu środków finansowych, jakie posiada w kasie oraz na rachunkach bankowych. Tym samym złożone dokumenty nie obrazują szczegółowo faktycznej kondycji finansowej powoda, co więcej kondycji, która do końca bieżącego roku może znacznie się zmieniać w wyniku prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej. Ponadto powód nie wykazał braku dostatecznych środków finansowych na ponoszenie kosztów sądowych, nie udokumentował w wystarczający sposób aktualnej sytuacji finansowej i nie przedłożył m.in. dokumentów z hi- storii posiadanych rachunków bankowych, odpisów składanych deklaracji podatkowych ani nie przedstawił posiadanych składników majątku ruchomego, jak i nieruchomego wraz z podaniem wartości i miejsc jego położenia. Sam fakt próby wykazania sytuacji gospodarczej w sposób ogólnikowy, nie jest podstawą domagania się zwolnienia od kosztów sądowych.

Jednocześnie podnieść należy, iż skoro na dochodzone należności składają się również roszczenia z lat ubiegłych, tym samym powód musiał się liczyć z koniecznością dochodzenia należności na drodze sądowej. Podejmując w dniu 15 lutego 2024 roku przez Walne Zgromadzenie uchwałę o przekazaniu całości zysku na cele statutowe zarząd powinien we właściwy sposób zarekomendować przeznaczenie części wypracowanego zysku i zabezpieczyć środki na ewentualne koszty sądowe, zaś pozostałą kwotę zysku przeznaczyć na cel w tej uchwale opisany.

Wykazanie przez powoda straty w wysokości 15 000 zł, świadczy o tym, iż powód tylko i wyłącznie na tej podstawie nie może domagać się zwolnienia od kosztów sądowych, albowiem takie postępowanie prowadziłoby do powszechności przenoszenia skutków ryzyka gospodarczego na Skarb Państwa szczególnie w sytuacji, kiedy powód posiadał dostateczne środki, które przeznaczył w całości na inne potrzeby. Natomiast zwolnienie od kosztów sądowych jest instytucją nadzwyczajną, którą ustawodawca przewidział dla podmiotów znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, jak i gospodarczej.

Mając na względzie powyższe, na podstawie art. 102 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2019 r. Nr 755, poz. 895 ze zm.) w zw. z art. 96 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, należało orzec jak w sentencji.

Zarządzenie:

1. proszę odnotować; 2. odpis postanowienia doręczyć:  pełn. powoda;  pozwanemu z pouczeniem o skardze;  7 kal. 14 dni lub z wpływem.

Warszawa, dn. 27 maja 2024 roku.