Postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania

Prawo

karne

Kategoria

postanowienie

Klucze

postanowienie, prawidłowy tok postępowania, prokurator, przesłanka, sąd, tymczasowe aresztowanie, ucieczka, zatrzymanie, zażalenie, środek zapobiegawczy

Postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania jest dokumentem wydawanym przez sąd w celu zabezpieczenia dalszego postępowania karnego. Odnosi się do sytuacji, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa i konieczne staje się zatrzymanie podejrzanego w areszcie. Decyzja w tej sprawie wymaga dogłębnej analizy zarzutów oraz dowodów zgromadzonych przez organy ścigania.

1 Ds. 1234/23

1 Ds. 1234/23

Postanowienie

Dnia 24.05.2024r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia, Warszawa

w składzie:

Przewodniczący: Anna Kowalska

Protokolant: Jan Nowak

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście: Piotr Wiśniewski

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 24.05.2024r.

wniosku Prokuratora Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście z 23.05.2024r., 1 Ds. 1234/23

w przedmiocie zastosowania środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania w stosunku do Adama Zielińskiego, zatrzymanego w dniu 23.05.2024r. o godz. 14:30

podejrzanego o to, że:

22.05.2024r. w Warszawie, przy ul. Marszałkowskiej 123 zastosował groźbę bezprawną pozbawienia życia oraz przemoc przy użyciu noża wobec Jana Kowalskiego celem zmuszenia go do umożliwienia mu opuszczenia sklepu po dokonanej kradzieży, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne, za które został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa z dnia 15.01.2020r. o sygn. II K 567/19

tj. o przestępstwo z art. 280 § 2 KK w zw. z art. 64 § 1 KK

na podstawie art. 249 § 1 KPK, art. 258 § 1 KPK i art. 258 § 2 KPK.

postanawia

zastosować wobec podejrzanego Adama Zielińskiego, syna Jana i Anny z d. Nowak, urodzonego 12.03.1985r. w Krakowie, środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy, tj. w okresie od dnia 24.05.2024r. godz. 16:00 do dnia 24.08.2024r. godz. 16:00.*

Uzasadnienie

Wniosek prokuratora o zastosowanie wobec podejrzanego Adama Zielińskiego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy zasługiwał na uwzględnienie, albowiem w realiach niniejszej sprawy tylko izolacyjny środek zapobiegawczy zdolny będzie zabezpieczyć dalszy, prawidłowy tok niniejszego postępowania z udziałem osoby tego podejrzanego.

Materiał dowodowy zgromadzony na obecnym etapie postępowania przygotowawczego, a w szczególności w postaci protokołu zatrzymania osoby (k. 12), protokołu przeszukania osoby (k. 15), zeznań świadków: Anna Nowak, Piotr Wiśniewski, Maria Kwiatkowska (k. 18, 20, 22), protokołu oględzin rzeczy (k. 25) wskazuje na wysokie prawdopodobieństwo sprawstwa podejrzanego, gdy chodzi o zarzucany mu czyn.

Zachodzi zatem ogólna przesłanka z art. 249 § 1 KPK do stosowania środków zapobiegawczych.

Należy zważyć, iż „na etapie stosowania środków zapobiegawczych nie jest konieczne ustalenie prawdopodobieństwa popełnienia przestępstwa przez danego podejrzanego w takim stopniu, który prowadziłby do przypisania mu tego przestępstwa w wyroku. W związku z powyższym nie zachodzi konieczność przeprowadzania kompleksowej oceny zebranych w sprawie dowodów, a wystarczającym jest, że zgromadzone dowody, pozwalają na przyjęcie istnienia dużego prawdopodobieństwa popełnienia przez podejrzanego zarzucanego mu przestępstwa. Oczywiście, nie jest to równoznaczne z udowodnieniem tego, że podejrzany jest sprawcą zarzucanego mu czynu” (zgodnie z post. SN z 15.03.2012r., sygn. akt III KK 234/11). Na powyższym stanowisku stanął Sąd Najwyższy w post. z 15.03.2012r., sygn. akt III KK 234/11, w którym stwierdzono, że celem postępowania w przedmiocie stosowania środków zapobiegawczych nie jest merytoryczna ocena dowodów zgromadzonych w sprawie i ustalenie, czy podejrzany dopuścił się zarzucanych mu czynów, a jedynie rozważenie, czy dowody te stwarzają stan prawdopodobieństwa, o jakim mowa w art. 249 § 1 KPK.

Za koniecznością zastosowania wobec podejrzanego izolacyjnego środka zapobiegawczego przemawia przede wszystkim przesłanka szczególna w postaci obawy ucieczki lub ukrywania się podejrzanego, ujęta w przepisie art. 258 § 2 KPK. W toku postępowania ustalono, iż Adam Zieliński nie posiada w kraju stałego miejsca zamieszkania ani zameldowania. Z informacji uzyskanych od matki podejrzanego wynika, iż nie przebywa on pod adresem ul. Kwiatowa 12, Kraków od około 2 lat. Z poczynionych ustaleń wynika, iż podejrzany przebywa na klatkach schodowych, dworcach i piwnicach (k. 27). Wcześniej poszukiwany był listami gończymi, w tym 2 razy w celu doprowadzenia do Aresztu Śledczego w Krakowie lub Zakładu Karnego w Krakowie (k. 29). Dlatego też zasadnym staje się obawa – w razie pozostawania przez podejrzanego w chwili obecnej na wolności – o możliwość ucieczki i/lub ukrycia się przez niego w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej za zarzucany mu w niniejszej sprawie czyn.

Niezależnie od powyższego, uznać należy, iż w pełni uzasadniona jest obawa, iż podejrzany mógłby w sposób bezprawny utrudniać postępowanie karne, a w szczególności nakłaniać inne osoby do składania fałszywych zeznań, podejmować czynności celem uzgodnienia określonej wersji zdarzeń, co znajduje swoje uzasadnienie w przesłance szczególnej określonej w przepisie art. 258 § 1 KPK. Nadto wymaga podkreślenia fakt, iż podejmowanie ewentualnych działań zmierzających do utrudniania postępowania nie następuje w chwili popełnienia czynu zabronionego, albowiem sprawca nie zakłada, że zostanie on wykryty, ale w chwili właśnie ujawnienia przestępstwa. Sama uzasadniona obawa podejmowania przez podejrzanego zachowań wskazanych w art. 258 § 1 KPK, a nie ich podjęcie stanowi przesłankę stosowania tymczasowego aresztowania na podstawie wskazanego przepisu, a z którą to mamy do czynienia w przedmiotowym postępowaniu. Szczególnego znaczenia nabiera to w stosunku do podejrzanego, któremu znane jest miejsce pracy pokrzywdzonego, na szkodę którego podejmował również działania w przeszłości oraz świadków, stąd przebywając na wolności mógłby on swobodnie do ww. osób dotrzeć. Wyjaśnienia podejrzanego w powiązaniu z dowodami osobowymi zgromadzonymi w niniejszym postępowaniu nie sposób ocenić, jako spójne i niebudzące wątpliwości co do ich zgodności z zaistniałym zdarzeniem, co prowadzi do wniosku, iż pozostając na wolności mógłby podjąć bezprawne działania skierowane przeciwko zeznającym w niniejszym postępowaniu świadkom, a w szczególności wobec pokrzywdzonego. W związku z powyższym, zgodnie z celem stosowania środków zapobiegawczych, należy podjąć stosowne działania, aby temu zapobiec. Dlatego zachodzi przesłanka z art. 258 § 1 KPK.

Podkreślenia wymaga, stosownie do treści art. 258 § 2 KPK, iż rodzaj, charakter i nasilenia powyższych okoliczności przyjętych za podstawę zastosowania przedmiotowego środka zapobiegawczego świadczy o dużym zagrożeniu dla prawidłowego przebiegu postępowania w jego aktualnym stadium, skoro podejrzany zdecydował się na popełnienie czynu o wysokim stopniu społecznej szkodliwości, to realne jest również podejmowanie przez niego bezprawnych działań utrudniających prawidłowy tok postępowania i zmierzających do uniknięcia lub zminimalizowania zakresu odpowiedzialności karnej, co jest szczególnie istotne w sytuacji, gdy postępowanie wymaga przeprowadzenia jeszcze wielu czynności.

Tym samym jedynie zastosowanie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania zapewni prawidłowy tok postępowania i zagwarantuje, iż podejrzany będzie pozostawać do dyspozycji organów prowadzących postępowanie.

W chwili obecnej żaden inny rodzaj środka zapobiegawczego nie jest w stanie spełnić tego zadania, co eliminuje możliwość zastosowania wobec podejrzanego środków zapobiegawczych o charakterze nieizolacyjnym.

W sprawie nie zachodzą przesłanki uzasadniające odstąpienie od zastosowania tymczasowego aresztowania określone w art. 259 KPK.

Okoliczności podnoszone przez podejrzanego nie są tego rodzaju okolicznościami, które uzasadniałyby odstąpienie od stosowania tymczasowego aresztowania. Podejrzany podał, iż żona ma skierowanie do szpitala z uwagi na konieczność wykonania zabiegu leczniczego, a ich dzieci pozostają pod jej opieką, co uniemożliwi poddanie się stosownemu leczeniu. Jak wynika z ustaleń Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie, podejrzany zamieszkuje wspólnie z rodzicami, którzy pomagają w opiece nad dziećmi i mają możliwość zajęcia się nimi na czas konieczny do przeprowadzenia stosownego zabiegu leczniczego. Jednocześnie żona posiada rodzinę, do której ewentualnie może również zwrócić się o pomoc.

Przesłanka z art. 259 KPK badana jest przez cały okres stosowania tymczasowego aresztowania i jeżeli okazałoby się, iż nie jest możliwe zapewnienie opieki przez ww., to wówczas Prokurator winien uchylić stosowany środek zapobiegawczy.

Jednocześnie należy zważyć, iż pozbawienie wolności wiąże się z trudnościami, jakie pojawiają się w życiu osobistym osoby tymczasowo aresztowanej i nie stanowią szczególnej ujemnej przesłanki tymczasowego aresztowania, o której mowa w art. 258 § 2 KPK. Niemniej jednak zaistniała sytuacja stanowi konsekwencję wynikającą z podejmowanych przez podejrzanego działań.

Ponadto istnieje konieczność wykonania dalszych czynności procesowych zmierzających do wyjaśnienia okoliczności popełnienia zarzucanego podejrzanemu czynu, w tym przesłuchania świadków, a także, mając na uwadze czas niezbędny do wykonania czynności kończących postępowanie, zasadnym jest zastosowanie tymczasowego aresztowania.

Z tych wszystkich względów, orzekł więc Sąd jak w sentencji niniejszego postanowienia.

Pouczenie

1. Na postanowienie w przedmiocie tymczasowego aresztowania przysługuje zażalenie (art. 462 KPK).

2. Zażalenie przysługuje stronom, a także osobie, której postanowienie bezpośrednio dotyczy (art. 464 KPK).

3. Zażalenie na postanowienie w przedmiocie tymczasowego aresztowania sąd rozpoznaje nie później niż przed upływem 7 dni od przekazania sądowi zażalenia wraz z niezbędnymi aktami (art. 467 § 3 KPK).

4. Zażalenie wnosi się na piśmie do sądu, który wydał zaskarżone postanowienie (art. 459 § 1 KPK).

5. Zażalenie wnosi się w terminie zawitym 7 dni od daty ogłoszenia postanowienia, a jeżeli ustawa nakazuje doręczenie postanowienia – od daty doręczenia (art. 459 § 2 KPK i art. 128 KPK). Czynność procesowa dokonana po upływie terminu zawitego jest bezskuteczna (art. 126 § 1 KPK). Do biegu terminu nie wlicza się dnia, od którego liczy się dany termin. Jeżeli koniec terminu przypada na dzień uznany przez ustawę za dzień wolny od pracy, czynność można wykonać następnego dnia (art. 118 KPK). Termin jest zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej, w polskim urzędzie konsularnym lub złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej albo przez osobę pozbawioną wolności w administracji odpowiedniego zakładu, a przez członka załogi polskiego statku morskiego – kapitanowi statku (art. 123 KPK). Jeżeli niedotrzymanie terminu zawitego nastąpiło z przyczyn od strony niezależnych, strona w zawitym terminie 7 dni od daty ustania przeszkody może zgłosić wniosek o przywrócenie terminu, dopełniając jednocześnie czynności, która miała być w terminie wykonana; to samo stosuje się do osób niebędących stronami (art. 126 § 2 KPK).

6. Oskarżony może składać w każdym czasie wniosek o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego. W przedmiocie wniosku rozstrzyga, najpóźniej w ciągu 3 dni, prokurator, przed którym sprawa się toczy (art. 257 § 2 KPK).

7. Środek zapobiegawczy należy niezwłocznie uchylić lub zmienić, jeżeli ustaną przyczyny, wskutek których został on zastosowany, lub powstaną przyczyny uzasadniające jego uchylenie albo zmianę. Zastosowany przez sąd środek zapobiegawczy może być w postępowaniu przygotowawczym uchylony lub zmieniony na łagodniejszy również przez prokuratora (art. 257 § 1 KPK).

8. O zastosowaniu tymczasowego aresztowania sąd jest obowiązany bezzwłocznie zawiadomić osobę najbliższą dla tymczasowo aresztowanego; może to być osoba wskazana przez tymczasowo aresztowanego. Na wniosek tymczasowo aresztowanego można również zawiadomić inną osobę zamiast lub obok osoby wskazanej powyżej. O zastosowaniu tymczasowego aresztowania sąd zawiadamia obrońcę oskarżonego, przeciwko któremu toczy się postępowanie w innej sprawie, o ile powziął informację o tym postępowaniu. Sąd poucza oskarżonego o treści art. 83 KPK. O zastosowaniu tymczasowego aresztowania Sąd jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę, szkołę lub uczelnię, w stosunku do tymczasowo aresztowanego – jego kuratora, a w przypadku, gdy tymczasowo aresztowany jest właścicielem lub współwłaścicielem przedsiębiorcy, na jego wniosek – osobę zarządzającą przedsiębiorstwem (art. 260 § 1 KPK).

9. Sąd stosujący tymczasowe aresztowanie ma obowiązek zawiadomienia o tym ośrodka pomocy społecznej, jeżeli zachodzi potrzeba zapewnienia opieki nad dziećmi tymczasowo aresztowanego, zawiadomienia ośrodka pomocy społecznej, jeżeli zachodzi potrzeba roztoczenia opieki nad osobą chorą lub starszą, którą tymczasowo aresztowany się opiekował, przedsięwzięcia czynności niezbędnych do ochrony zwierząt i roślin domowych tymczasowo aresztowanego. O poczynionych zawiadomieniach i wydanych zarządzeniach należy powiadomić tymczasowo aresztowanego (art. 260 § 2 KPK).

10. Okres tymczasowego aresztowania liczy się od dnia zatrzymania (art. 261 KPK).

* Uwaga: (Większość orzeczników wskazuje na tą samą godzinę zakończenia stosowania środków zapobiegawczych, jak godzina rozpoczęcia, tj. w omawianym przypadku 16:00).

Potwierdzenie odbioru odpisu postanowienia:

Otrzymałam odpis postanowienia o tymczasowym aresztowaniu wraz z pouczeniem w dniu 24.05.2024r. o godzinie 16:30.

Anna Zielińska

Podsumowując, postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania ma na celu zapewnienie skutecznego prowadzenia śledztwa oraz zachowania bezpieczeństwa publicznego. Jest to środek ostateczny, stosowany w sytuacjach uzasadnionych prawem, który wpływa na ograniczenie wolności jednostki w imię dobra społeczeństwa.