Pozew o ustalenie wierzytelności i zaspokojenie wierzyciela w trybie art 533 KC

Warszawa, dnia 20.03.2023 r.

Do Sądu Okręgowy w Warszawie ul. Marszałkowska 82 00-001 Warszawa

Powód: Jan Kowalski PESEL: 80031501234 zam.: ul. Kwiatowa 12/3 02-200 Warszawa mail: [email protected] tel. kom.: 500 123 456

Pozwany: Anna Nowak PESEL: 75051012345 zam.: ul. Słoneczna 23 03-300 Warszawa

Wartość przedmiotu sporu: 150 000 zł (słownie: sto pięćdziesiąt tysięcy)

Opłata od pozwu w wysokości 750 zł opłacona w całości

Pozew o ustalenie wierzytelności i zaspokojenie wierzyciela w trybie art. 533 KC

1) niniejszym wnoszę o wydanie zastępcze oświadczenia w trybie art. 64 KC i art. 1047 KPC o zaspokojeniu przez osobę trzecią wierzyciela w trybie art. 533 KC tym samym umorzeniu zobowiązań wobec Niego, tj. złożenie oświadczenia za wierzyciela, tj. pozwanego o uznaniu, że cała kwota dochodzona od osoby trzeciej, tj. dłużnika pauliańskiego wynosi 150 000 zł (słownie: sto pięćdziesiąt tysięcy złotych) i że z chwilą dokonania zapłaty tej kwoty zobowiązanie osoby trzeciej względem wierzyciela wygasa wobec zapłaty zobowiązania w całości i wierzyciel nie będzie dochodził od osoby trzeciej, tj. dłużnika pauliańskiego żadnych roszczeń z tytułu ubezskutecznienia czynności umowy darowizny z dnia 15.05.2020 r.;

2) w związku z powyższym wnoszę o ustalenie, że kwota do zapłaty wynikająca z art. 533 KC ze strony osoby trzeciej, tj. dłużnika pauliańskiego stanowi kwotę 150 000 zł;

3) alternatywnie, że tytuł egzekucyjny wobec Powoda z tytułu skargi pauliańskiej powinien zostać ograniczony do kwoty 150 000 zł, tj. do kwoty odpowiadającej wartości nieruchomości na dzień dokonania transakcji darowizny;

4) umożliwienie złożenia do depozytu sądowego kwoty 150 000 zł stanowiącej zdaniem Powoda kwotę odpowiadającą wartości nieruchomości przeniesionej w ramach umowy darowizny na rzecz Powoda;

5) zawieszenie prowadzenia egzekucji z nieruchomości położonej w Warszawie, ul. Polna 34/2, dla której Sąd Rejonowy prowadzi KW Nr WA1M/00000000/1 oraz w związku z wolą dokonania przez osobę trzecią – dłużnika pauliańskiego, zaspokojenia wierzyciela na zasadach art. 533 KC;

6) w przypadku zakwestionowania wartości nieruchomości objętych przez dłużnika pauliańskiego powołanie biegłego w celu dokonania wyceny nieruchomości stanowiących przedmiot skargi pauliańskiej, położonych w Warszawie i okolicy na dzień dokonania transakcji darowizny;

7) dopuszczenie dowodów w postaci: a) dowodów z dokumentów w postaci:    – wyceny nieruchomości dokonanej przez biegłego rzeczoznawcę na rzecz komornika – na fakt potwierdzający wartość nieruchomości i cenę sprzedaży przez komornika,    – wyceny nieruchomości dokonanej przez biegłego rzeczoznawcę na rzecz dłużnika pauliańskiego dotyczącego jego nakładów – na fakt poniesienia nakładów,    – wycenę nieruchomości dokonanej przez biegłego rzeczoznawcę na dzień transakcji darowizny dokonanej przez dłużnika pierwotnego – na fakt ceny na datę transakcji darowizny, b) dokumentów potwierdzających poniesienie przez Powoda nakładów na nieruchomość po otrzymaniu przedmiotowej nieruchomości – na fakt poniesienia znacznych nakładów na nieruchomość, c) oświadczenia dłużnika pauliańskiego skierowane do wierzyciela pauliańskiego o woli zapłaty kwoty 150 000 zł wraz z dowodem jego wysłania i dowodem otrzymania oświadczenia przez wierzyciela – na fakt wystąpienia do wierzyciela z intencją dokonania zapłaty, d) odpis KW Nr WA1M/00000000/1 nieruchomości – potwierdzający fakt bycia właścicielem nieruchomości objętych pozwem ze skargi pauliańskiej, e) korespondencji z komornikiem – na fakt potwierdzający prowadzenie przez niego egzekucji za cenę 250 000 zł;

8) dowodów z przesłuchania świadków: Piotr Wiśniewski (zawiadomienie na adres: ul. Lipowa 1/5, 01-001 Warszawa) oraz Maria Zielińska (zawiadomienie na adres: ul. Brzozowa 7, 02-002 Warszawa) – na fakt dokonanej darowizny stany nieruchomości na dzień darowizny i poczynionych nakładów;

9) przesłuchania strony – na fakt stanu nieruchomości darowanej i poczynionych nakładów.

Na podstawie art. 187 § 1 pkt 3 KPC oświadczam, że strony nie podejmowały próby mediacji ani innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu z uwagi na okoliczność, że przedmiotowy spór nie może być rozstrzygnięty ze względu na postawę wierzyciela.

Uzasadnienie

Stan faktyczny

W dniu 15.05.2020 r. doszło do przeniesienia własności nieruchomości przez matkę na powoda w ramach umowy darowizny. Wartość nieruchomości wynikająca z umowy wyniosła 150 000 zł. Wartość ta nie została zakwestionowana przez Urząd Skarbowy (umowa darowizny). W tym czasie, gdy dokonywano przeniesienia darowizny – nie było prowadzone żadne postępowanie sądowe przeciwko powodowi. Postępowanie sądowe zostało wszczęte dopiero w 2021 r. Następnie w dniu 10.10.2022 r. doszło do wydania przez Sąd Okręgowy w Warszawie wyroku ubezskutecznienia czynności darowizny. Sąd II instancji podtrzymał przedmiotowy wyrok. Sąd I instancji wskazał w sentencji wyroku jako oznaczenie wierzytelności – tytuł określony w wyroku przeciwko dłużnikowi pierwotnemu. W wyrokach zarówno Sąd I, jak i II instancji nie wskazał wartości majątku, który wyszedł z majątku dłużników. Tym samym, Sąd w wyroku nie określił wartości przedmiotowej darowizny. Postępowanie nie było prowadzone na zasadach art. 533 KC. Następnie w dniu 15.01.2023 r. osoba trzecia, tj. Powód w niniejszym postępowaniu wystąpił do Wierzyciela z wnioskiem o zaspokojenie Wierzyciela z majątku, który wyszedł z majątku dłużnika – i został określony w akcie notarialnym na kwotę 150 000 zł. Wierzyciel nie wyraził zgody na polubowne zakończenie sporu, ponieważ jego wierzytelność w stosunku do dłużnika pierwotnego wyniosła 250 000 zł.

Stan prawny

W przedmiotowej sprawie mają zastosowanie przepisy art. 64 KC i art. 1047 KPC w zakresie złożenia oświadczenia zastępczego oraz art. 189 KPC i art. 533 KC oraz art. 729 KPC. Złożenie oświadczenia – art. 64 KC i art. 1047 KPC. W związku z powyższym, wnoszę o umożliwienie złożenia oświadczenia zastępczego w trybie art. 64 KC i art. 1047 KPC o zaspokojeniu wierzyciela poprzez dokonanie zapłaty przez osobę trzecią, tj. złożenie oświadczenia za wierzyciela, tj. o uznaniu, że cała kwota dochodzona od osoby trzeciej wynosi 150 000 zł, i że z chwilą dokonania zapłaty tej kwoty zobowiązanie względem Wierzyciela ze strony osoby trzeciej wygasa wobec zapłaty zobowiązania w całości i wierzyciel nie będzie dochodził od osoby trzeciej żadnych roszczeń z tytułu ubezskutecznienia czynności umowy darowizny z dnia 15.05.2020 r. Sytuację tę reguluje art. 64 KC (a także art. 1047 KPC), który mówi, że prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające obowiązek danej osoby do złożenia oznaczonego oświadczenia woli, zastępuje to oświadczenie. Należy podkreślić, że regulacja ta dotyczy wyłącznie materialnoprawnych oświadczeń woli (wyr. SN z 15.03.2010 r., I CSK 420/09, Legalis). Artykuł 64 KC nie stanowi samodzielnej podstawy obowiązku złożenia oświadczenia woli (wyr. SN z 12.05.2004 r., II CK 321/03, Legalis), ale musi wynikać z czynności prawnej, zarówno jednostronnej, jak i wynikającej z umowy (dwu- i wielostronnej) oraz uchwały. Przy czym nie ma znaczenia, czy takie oświadczenie woli wymagałoby szczególnej formy. Doktryna przyjmuje, że regulacja art. 64 KC stanowi szczególny przypadek formy oświadczenia woli, a prawomocne orzeczenie sądu wydane w tym trybie spełnia wymogi każdej formy prawnej zastrzeżonej przepisami dla danej czynności prawnej. Co do zasady, przyjmuje się, że orzeczenie sądu zastępuje dochodzone oświadczenie woli, wywołując te same skutki prawne, jakie wywołałoby złożenie stosownego oświadczenia woli przez zobowiązanego, niezależnie od tego, w jakiej formie prawnej miało być ono złożone, ani przez kogo i pod jakim rygorem ta forma została zastrzeżona. Orzeczenie sądu, stanowiące zastępcze oświadczenie woli, co do zasady, wywołuje skutek prawny z chwilą uprawomocnienia się. Jednak, gdy złożenie oświadczenia woli uzależnione jest od świadczenia wzajemnego wierzyciela, skutek ten powstaje dopiero z chwilą nadania klauzuli wykonalności (art. 1047 § 2 KPC). Taka regulacja ma na celu ochronę interesu prawnego dłużnika. W orzecznictwie ugruntował się pogląd, zgodnie z którym, w przypadku uwzględnienia przez sąd powództwa o wydanie zastępczego oświadczenia woli, w oparciu o art. 390 § 2 KC (regulacja dotycząca żądania zawarcia umowy przyrzeczonej) bądź w przypadku wydania orzeczenia zgodnie z żądaniem pozwu, orzeczenie takie zastępuje oświadczenie woli obu stron (wyr. SN z 20.06.2002 r., IV CKN 1143/00, Legalis; wyr. SN z 01.07.1998 r., I CKN 845/97, Legalis; wyr. SA w Warszawie z 27.04.2005 r., VI ACa 1389/04, Legalis). Z celowościowego punktu widzenia, takie stanowisko powinno zostać uznane za uzasadnione. W przedmiotowej sprawie podstawę żądania wydania przez Sąd zastępczego oświadczenia woli stanowi art. 533 KC i art. 189 KPC o czym niżej. Uzasadnienie zastosowania art. 533 KC w zw. z art. 189 KPC. Kodeks cywilny wskazuje w art. 533 możliwość zaspokojenia wierzyciela przez osobę trzecią. Na uwagę zasługuje okoliczność, że osoba trzecia nie wchodzi w miejsce dłużnika i nie staje się nim ex lege, a jedynie zaspokaja z majątku, który otrzymała w danym dniu transakcji. Od następnego dnia nieruchomość darowana należała do Powoda – i nie był on ograniczony w swoich prawach jako właściciel. Wierzyciel pauliański – Powód w niniejszym postępowaniu wystąpił do Wierzyciela z wezwaniem o umożliwienie zaspokojenia wierzyciela w kwotach, które zostały podane w akcie notarialnym niezakwestionowanym przez Urząd Skarbowy w żadnym postępowaniu. Tym samym kwota ta powinna zostać uznana przez Wierzyciela. Stąd – wobec ingerencji w prawo własności Powoda przez Pozwanego w stosunku do osoby, która nie jest zobowiązana wobec pozwanego i ryzyko bezpodstawnego wzbogacenia się kosztem osoby trzeciej konieczne jest ustalenie przez Sąd, że kwota, która powinna zostać zapłacona przez Osobę Trzecią jest to wartość odpowiadająca wartości nieruchomości na datę aktu notarialnego, a nie wartości nieruchomości na datę prowadzenia egzekucji. W sytuacji bowiem, gdy doszło do poniesienia nakładów przez osobę trzecią, co miało miejsce w przedmiotowej sprawie, nakłady na nieruchomość stanowią własność osoby trzeciej – i nie mogą stanowić źródła zaspokojenia roszczeń wierzyciela dłużnika pauliańskiego, ale wobec swoich wierzycieli, a nie wobec wierzycieli dłużnika pierwotnego. Inne podejście może być rozumiane jako grabież cudzej własności. W związku z powyższym należy wskazać, co następuje: Po pierwsze: Maksymalna wysokość odpowiedzialności majątkowej to kwota 150 000 zł. Jest to kwota odpowiadająca wartości rynkowej przeniesionego majątku z majątku darczyńcy do majątku Powoda na dzień transakcji. Pośrednio o fakcie zaspokojenia się jedynie do wysokości przeniesionego majątku świadczy podejście do kwestii określania wartości przedmiotu sporu, a tym samym rozumienia istoty skargi, które zostało zaprezentowane w post. z 09.12.2011 r. (I CZ 167/11, Legalis), w którym to SN stwierdził, że: „w sprawie, w której przedmiotem powództwa jest roszczenie przewidziane w art. 527 KC, dla oznaczenia wartości przedmiotu sporu miarodajne są dwie wartości: albo wartość tego, co na skutek zaskarżonej czynności z majątku dłużnika wyszło lub do niego nie weszło, albo wysokość wierzytelności zaskarżającego wierzyciela – w zależności od tego, która z tych wielkości jest niższa. Norma art. 20 KPC nie znajduje zastosowania – uwzględnienie powództwa w sprawie, w której przedmiotem ochrony jest roszczenie wynikające z art. 527 KC, oznacza bowiem, że powód może z pierwszeństwem przed wierzycielami osoby trzeciej dochodzić zaspokojenia z przedmiotów majątkowych, które wskutek czynności uznanej za bezskuteczną wyszły z majątku dłużnika albo do niego nie weszły. Wartością przedmiotu sporu jest zatem wartość wierzytelności, dla zaspokojenia której powód wystąpił z roszczeniem o uznanie umowy zawartej przez dłużnika za bezskuteczną. Będzie to wierzytelność wraz z zaległymi należnościami ubocznymi za czas poprzedzający wniesienie pozwu” (por. post. SN z 09.12.2011 r., I CZ 167/11, Legalis). Po drugie: stanowisko to jest już obecnie ugruntowane, o czym może świadczyć orz. Sądu Apelacyjnego w Krakowie – ósmy Wydział Cywilny z 24.10.2018 r. (I ACa 371/18, Legalis), który to w swojej tezie odnoszącej się do kwestii wartości przedmiotu sporu stwierdził, że: „w sprawie o roszczenie przewidziane w art. 527 KC dla oznaczenia wartości przedmiotu sporu miarodajne są dwie wartości: albo wartość tego, co na skutek zaskarżonej czynności z majątku dłużnika wyszło lub do niego nie weszło, albo wysokość wierzytelności wraz z zaległymi należnościami ubocznymi za czas poprzedzający wniesienie pozwu – w zależności od tego, która z tych wielkości jest niższa. W przypadku bowiem uwzględnienia przez sąd powództwa, w sytuacji gdy wartość tego co na skutek zaskarżonej czynności z majątku dłużnika wyszło lub do niego nie weszło jest niższa od wierzytelności powoda, chroniona skargą jest wierzytelność powoda do wartości niższej i wartość ta stanowi przedmiot sporu”. Stanowisko to jest zgodne z wyr. SN z 02.07.2015 r. (I CSK 537/14, Legalis). Zgodnie z przyjętą tam tezą: „1. Dla oceny, czy zachodzi w rozumieniu art. 527 § 2 KC pokrzywdzenie wierzycieli nie jest istotny moment dokonania czynności przez dłużnika, lecz dopiero chwila poszukiwania zaspokojenia przez wierzyciela. 2. Uzyskanie przez dłużnika ekwiwalentu za dokonaną czynność prawną nie zawsze przesądza o bezzasadności skargi pauliańskiej. Czynność prawna dłużnika, za którą otrzymał on świadczenie ekwiwalentne, nie powoduje pokrzywdzenia wierzycieli, jeżeli uzyskany ekwiwalent znajduje się w majątku dłużnika lub został wykorzystany do zaspokojenia wierzycieli”. W przedmiotowej sprawie – niewątpliwie doszło do zaspokojenia jedynego wówczas znanego Powódce wierzyciela – tj. Piotr i Maria Nowak, którzy w wyniku zakupu przez Jan Kowalski przedmiotowej nieruchomości zostali całkowicie zaspokojeni. Zatem kwota uzyskana ze sprzedaży częściowo została wydatkowana na zaspokojenie wierzyciela. W dodatku nie bez znaczenia jest okoliczność, że transakcja ta została zrealizowana w ramach postępowania komorniczego. Okoliczność ta nie budziła i nie budzi wątpliwości – albowiem została wskazana w Uzasadnieniu Sądu. Zgodnie z art. 533 KC: Osoba trzecia, która uzyskała korzyść majątkową wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, może zwolnić się od zadośćuczynienia roszczeniu wierzyciela żądającego uznania czynności za bezskuteczną, jeżeli zaspokoi tego wierzyciela albo wskaże mu wystarczające do jego zaspokojenia mienie dłużnika. Aby osoba trzecia mogła zaspokoić danego wierzyciela, musi posiadać wiedzę co do wysokości, w jakiej ma zaspokoić tego wierzyciela. W przeciwnym wypadku zapis tego artykułu jest niemożliwy do realizacji. Ta transakcja jest punktem zaczepienia w ramach skargi pauliańskiej i szkoda powstała w wyniku jej zawarcia powinna stanowić podstawę ustalenia zakresu odpowiedzialności osoby trzeciej. Zatem stwierdzenie, że mamy do czynienia z korzyścią majątkową wówczas, gdy czynność jest ekwiwalentna i ma w sobie element rynkowości, jest niezasadne. Taka czynność bowiem nie może być jednocześnie czynnością z pokrzywdzeniem wierzycieli, ponieważ tego pokrzywdzenia nie ma – z istoty element rynkowości ceny stanowi o ekwiwalentności transakcji i nie następuje pokrzywdzenie kogokolwiek. Nie jest zatem możliwe co do zasady dokonanie czynności na zasadach rynkowych (ekwiwalentnych) i jednocześnie dokonanie tej czynności z pokrzywdzeniem kogokolwiek. Nie bez znaczenia jest okoliczność, że nie można zgodzić się ze stanowiskiem, że niezależnie od tego, jaka transakcja została zawarta, to przy ubezskutecznieniu dochodzi do zanegowania całej transakcji i przedmiotem egzekucji jest cała transakcja. Pogląd ten jest bardzo mylący, aczkolwiek niezwykle popularny. Niewątpliwie osoba trzecia odpowiada z tytułu skargi pauliańskiej do wysokości szkody, niemniej jednak jest ograniczona do wysokości przekazanego majątku – jest to bowiem szczególna forma ingerencji w ważnie zawartą umowę i muszą być spełnione określone przesłanki. A szkoda ta nie jest równoważna ani z wysokością zawartej transakcji, ani tym bardziej z wysokością dochodzonej wierzytelności. Transakcja zakupu nieruchomości została dokonana w określonym dniu i na ten dzień dłużnik posiadał określonego pauliańskiego wierzyciela, a nieruchomość przekazana na rzecz osoby trzeciej posiadała określoną wartość – zatem została spełniona przesłanka – „ubyło z majątku dłużnika”. Oczywistym jest, że Sąd powinien w toku postępowania określić, jakie składniki i na jaką wartość ubyły z majątku dłużnika – czego Sąd poniechał w postępowaniu ze skargi pauliańskiej. Wobec tych okoliczności nie doszło w tym zakresie do res iudicata i w tym zakresie niniejszy pozew jest konieczny. Obecnie bowiem, w sytuacji w której znalazł się Powód, tj. braku ograniczenia egzekucji wynikającej z treści art. 319 KPC, jak i wobec niemożności ograniczenia odpowiedzialności w tytule wykonawczym na podstawie art. 729 KPC, Powód, nie mając ograniczenia tytułu egzekucyjnego nie posiada żadnych środków prawnych służących jego ochronie poza art. 533 KC i art. 189 KPC. Dlatego też wręcz konieczne jest ustalenie odpowiedzialności osoby trzeciej na zasadach określonych w art. 533 KC i art. 189 KPC do kwoty 150 000 zł, albowiem tylko taka kwota stanowi równowartość wartości nabytego przez Powoda majątku. Zgodnie z ogólnymi zasadami przyjętymi i ugruntowanymi w orzecznictwie, jednym z podstawowych obowiązków osoby trzeciej jest znoszenie przez nią egzekucji skierowanej do majątku stanowiącego jej własność w wyniku zawartej transakcji – i jest to pogląd, z którym co do zasady należy się zgodzić. Znoszenie to jednak ma swoje granice, które nie zawsze i nie w każdej sytuacji „osoby dramatu” sobie uświadamiają. Znoszenie egzekucji dotyczy określonego majątku – tj. tego, który wszedł do majątku osoby trzeciej lub nie wszedł do majątku dłużnika. O ile podstawowa zasada nie budzi wątpliwości, o tyle powstają one wówczas, gdy mamy do czynienia z poszczególnymi elementami skargi, czyli wyrokiem osoby trzeciej, określonej transakcji zawartej pomiędzy dłużnikiem a osobą trzecią i wolą zaspokojenia przez osobę trzecią roszczeń wierzyciela, a niewątpliwie elementem dodatkowo komplikującym okoliczności jest upływający czas. Z powodu częstego utożsamiania wysokości szkody z wielkością zaspokajanej wierzytelności zdarza się, że w wyniku ubezskutecznienia czynności przedmiotem egzekucji staje się kwota wymagalna na podstawie wyroku zasądzającego określone roszczenie od dłużnika. Takie rozumowanie jest całkowicie błędne i jedynie potwierdza tezę o niewłaściwym rozumieniu przysporzenia majątku i szkody. Wyrok, w którym stwierdza się, że dana czynność staje się bezskuteczna w świetle ochrony interesów osoby trzeciej, należy uznać za niepełny – i nie tylko niepełny, ale dodatkowo jako bardzo niekorzystny dla ochrony interesów osoby trzeciej. W przedmiotowej sprawie nie ma wątpliwości co do tego, że doszło do przeniesienia nieruchomości na rzecz osoby trzeciej przez dłużnika. Jan Kowalski dokonał wielu nakładów na nieruchomość i w związku z czym obecnie ta nieruchomość jest warta o wiele więcej. Odpowiedzialność osoby trzeciej dotyczy jedynie majątku, który wszedł do jej majątku przy czym majątek ten stanowił określoną wartość. Odpowiedzialność osoby trzeciej ograniczona jest do wartości majątku – jest to odpowiedzialność rzeczowa i nie może być rozszerzana ani na majątek osoby trzeciej, ani tym bardziej na jej odpowiedzialność osobistą – co jak widać z pisma z 05.02.2023 r. – nie jest oczywiste. Art. 189 KPC – interes prawny W przedmiotowej sprawie spełnione zostały przesłanki art. 189 KPC, zgodnie z którym powód może żądać ustalenia przez Sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa gdy ma w tym interes prawny, a ten występuje wówczas, gdy istnieje niepewność stanu prawnego lub prawa; niepewność ta powinna być obiektywna, tj. zachodzić według rozumnej oceny sytuacji, a nie tylko subiektywna, tj. według odczucia powoda. Interes ten należy rozumieć jako potrzebę wprowadzenia jasności co do konkretnego prawa lub stosunku prawnego – w celu ochrony przed grożącym naruszeniem sfery uprawnień powoda (wyr. SN z 07.05.2008 r., II CSK 616/07, OSNC 2009/3/41). Skuteczne powołanie się na interes prawny wymaga wykazania, że oczekiwane rozstrzygnięcie wywoła takie skutki w stosunkach między stronami, w następstwie których ich sytuacja prawna zostanie określona jednoznacznie i tym samym wyeliminowane zostanie ryzyko naruszenia w przyszłości praw powoda. W przypadku, gdy dojdzie już do naruszenia prawa, w związku z którym stronie służy dalej idące roszczenie, np. o świadczenie (danie, czynienie, zaniechanie lub znoszenie), wyłączona jest możliwość skutecznego wystąpienia z powództwem o ustalenie, skoro sfera podlegająca ochronie jest w takiej sytuacji szersza, a rozstrzygnięcie o różnicy zdań w stanowiskach stron nabiera charakteru przesłankowego (tak SN w wyr. z 10.03.2005 r., I CK 689/04, Legalis). W procesie o ustalenie powód musi także udowodnić, że ma interes prawny skierowania powództwa przeciwko konkretnemu pozwanemu, tj. osobie, która niekoniecznie będąc stroną stosunku prawnego lub prawa objętego petitum pozwu, pozostaje w takim związku z tym stosunkiem prawnym, że stwarza przynajmniej potencjalne zagrożenie prawnie chronionym interesom powoda (por. m.in. uzasadnienie uchw. SN z 07.05.2008 r., III CZP 29/08, OSNC 2009/3/41; wyr. SN z 14.02.2007 r., II CSK 433/06, Legalis). Zgodnie z uchwałą SN(7) z 07.05.2008 r. (III CZP 29/08, OSNC 2009/3/41) powód nie musi być stroną stosunku prawnego, którego ustalenia się domaga. Legitymację do wytoczenia powództwa o ustalenie może mieć także inny podmiot, niebędący stroną danego stosunku prawnego. Również Sąd w post. z 01.02.2023 r. o zabezpieczenie wskazał, że „w świetle utrwalonego stanowiska orzecznictwa i doktryny interes prawny zachodzi wtedy, jeżeli sam skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni Powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości” (tak też orz. SN z 07.05.2008 r. , II CSK 616/07, OSNC 2009/3/41; wyr. SN z 14.02.2007 r., II CSK 433/06, Legalis). W przedmiotowej sprawie jedyną możliwością zniesienia stanu niepewności i wskazania zakresu odpowiedzialności jest art. 189 KPC. W wyroku SN z 13.07.2007 r. (II CSK 173/07, Legalis) wskazano, że „Interes prawny może być rozumiany jako potrzeba prawna wynikająca z określonej sytuacji prawnej w przypadku, gdy powstała sytuacja grożąca naruszeniem prawa przysługującego uprawnionemu, bądź też powstała wątpliwość co do jego istnienia i nie należy go ponadto utożsamiać z interesem jedynie ekonomicznym”. W przedmiotowej sprawie niewątpliwie powód posiada interes prawny w tym, aby Sąd potwierdził w wyroku, że odpowiedzialność Powoda w stosunku do Pozwanego – wierzyciela dłużnika pierwotnego – ograniczona jest do kwoty 150 000 zł. Nie uznanie roszczenia Powoda spowoduje, że Powód zostanie pozbawiony całkowicie ochrony swoich interesów – i nie będzie miał możliwości odzyskać poczynionych przez siebie nakładów bez ponoszenia dodatkowych kosztów poprzez wystąpienie przeciwko pozwanemu o bezpodstawne wzbogacenie. W związku z tym konieczne jest, aby osoba trzecia włożyła do depozytu przedmiotową kwotę – do czasu rozpoznania przedmiotowego postępowania – aby zaspokoić wierzyciela i tym samym co najmniej zawiesić postępowanie egzekucyjne, o czy poniżej. Brak res iudicata Potwierdzeniem, że w przedmiotowej sprawie nie doszło do spełnienia przesłanki powagi rzeczy osądzonej jest również orzeczenie SN z 21.03.2001 r. (I CKN 459/98, Legalis). Zgodnie z wyrażoną tam tezą „1. Powagę rzeczy osądzonej ma tylko rozstrzygnięcie zawarte w sentencji orzeczenia. 2. Motywy zawarte w uzasadnieniu orzeczenia (ustalenia faktyczne) nie mają powagi rzeczy osądzonej, choćby stanowiły przesłankę rozstrzygnięcia i nie wiążą sądu w rozstrzyganiu innej sprawy. Uzasadnienie służy jedynie do wyjaśnienia granic powagi rzeczy osądzonej, gdy z braku jakichś elementów wnioskowanie z treści samego rozstrzygnięcia jest niemożliwe”. W przedmiotowej sprawie Sąd odniósł się jedynie do kwestii uzasadnienia podstawy skargi, a nie sytuacji osoby trzeciej. Dla niniejszej sprawy zasadnicze znaczenie ma wyrok SN z 18.02.2016 r. (V CSK 311/15, Legalis), w którym to SN stwierdził, że: „1. Przesłanką skargi pauliańskiej (art. 527 i n. KC) jest istnienie zaskarżalnej wierzytelności pieniężnej wobec osoby, która dokonała czynności prawnej objętej żądaniem ubezskutecznienia. 2. Dla ustalenia zakresu mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia, czyli granic prawomocności materialnej orzeczenia (art. 365 § 1 KPC), mogą mieć znaczenie zawarte w uzasadnieniu orzeczenia motywy rozstrzygnięcia”. Nie powinno więc budzić wątpliwości, że skarga pauliańska nie może otwierać drogi do prowadzenia egzekucji z określonych składników majątku osoby trzeciej temu, kto nie ma możliwości zaspokojenia się z majątku kontrahenta tej osoby, gdyż nie jest jego wierzycielem. Ciężar dowodu wskazanej wyżej przesłanki skargi pauliańskiej spoczywa, zgodnie z art. 6 KC, na osobie występującej z żądaniem, o którym mowa w art. 527 § 1 KC. Oczywiście, moc wiążącą na podstawie art. 365 § 1 KC ma tylko sentencja orzeczenia, nie mają jej zaś zawarte w uzasadnieniu motywy rozstrzygnięcia sądu (por. wyr. SN z 23.04.1997 r. , I CKN 84/97, Legalis i z 11.05.2000 r., IV CKN 63/00, Legalis), niemniej w niektórych przypadkach, ze względu na ogólność rozstrzygnięcia wyrażonego w sentencji orzeczenia, okoliczności objęte uzasadnieniem mogą służyć do sprecyzowania zakresu mocy wiążącej tego rozstrzygnięcia, czyli granic jego prawomocności materialnej. Gdy chodzi o określenie granic przewidzianej w art. 366 KPC powagi rzeczy osądzonej, możliwość odwołania się do tych okoliczności nie budzi wątpliwości zarówno w piśmiennictwie, jak judykaturze (por