Program instruktażu stanowiskowego pielęgniarki

Program instruktażu stanowiskowego pielęgniarki

1. Podstawy opracowania programu

Przy opracowaniu programu szkolenia uwzględniono następujące ustawy:

 z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320, ze zm.),

 z 1 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 121, ze zm.),

 z 27 sierpnia 2004 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 2268, ze zm.),

 z 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz.U. 2015.287).

Uwzględniono także rozporządzenia:

 Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bhp (Dz.U. 2004.180.1860, ze zm.),

 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. poz. 1650, ze zm.),

 Ministra Zdrowia z 2 lutego 2011 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz.U. 2011.31.158),

 Ministra Zdrowia z 24 lutego 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz.U. 2017.459),

 Ministra Zdrowia z 29 sierpnia 2005 r. w sprawie bhp przy przygotowywaniu, podawaniu i przechowywaniu leków cytostatycznych w zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. 2005.191.1602, ze zm.),

 Ministra Zdrowia z 18 grudnia 2002 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmujących pracę lub zatrudnionych na tych stanowiskach (Dz.U. 2002.217.1837),

 Ministra Zdrowia z 23 grudnia 2004 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. 2005.8.61, ze zm.),

 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 14 marca 2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. 2000.26.313, ze zm.),

 Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 kwietnia 2010 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U. 2010.72.466, ze zm.),

 Ministra Zdrowia z 12 października 2012 r. w sprawie wymagań technicznych i sanitarnych dla pomieszczeń, w których można wykonać praktykę pielęgniarek i położnych, oraz wymagań, jakim powinny odpowiadać urządzenia i sprzęt medyczny umożliwiający udzielanie świadczeń zdrowotnych (Dz.U. 2012.1139),

 Ministra Zdrowia z 11 grudnia 2017 r. w sprawie badań do celów sanitarno-epidemiologicznych (Dz.U. 2017.2288).

Do opracowania programu szkolenia wykorzystano także niektóre zapisy nieobowiązujących już rozporządzeń:

 Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 grudnia 1998 r. w sprawie bhp przy użytkowaniu butli ze sprężonym tlenem w zakładach leczniczych (Monitor Polski 1999.5.83),

 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 20 września 1983 r. w sprawie bhp przy użytkowaniu butli z gazami sprężonymi, skroplonymi i rozpuszczonymi pod ciśnieniem (Dz.U. 1983.51.229, ze zm.).

Przepisy te, pomimo, że już nieobowiązujące, zostały uwzględnione na zasadach tzw. „dobrej praktyki”.

Opracowując program szkolenia uwzględniono również:

 Zarządzenie Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego nr 12/2022 z 15 marca 2022 r. w sprawie zapobiegania zwalczania zakażeń szpitalnych (ZS/12/2022) oraz postanowienia zawarte w

 Dyrektywie Rady 2000/54/WE z 18 września 2000 r. dotyczącej ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników biologicznych w pracy.

2. Cel szkolenia

Celem szkolenia jest uzyskanie przez pielęgniarkę:

 informacji o czynnikach środowiska pracy występujących na stanowisku pracy,

 wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów zapobiegania oddziaływania czynników szkodliwych, uciążliwych i niebezpiecznych,

 wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznej eksploatacji urządzeń i sprzętu medycznego,

 praktycznych umiejętności stosowania środków dezynfekcyjnych.

Po zakończeniu instruktażu pracownica powinna mieć komplet wiadomości i umiejętności istotnych dla zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, nie tylko sobie, ale również współpracownikom, pacjentom i osobom postronnym.

3. Sposób organizacji szkolenia

Szkolenie powinno zostać przeprowadzone w formie instruktażu na stanowisku (lub na stanowiskach), na którym będzie zatrudniona pielęgniarka, na podstawie programu szczegółowego.

Instruktaż stanowiskowy powinna przeprowadzić wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami albo sam pracodawca. Osoby te jednak, aby móc przeprowadzić instruktaż muszą:

 mieć odpowiednie kwalifikacje,

 posiadać doświadczenie zawodowe oraz

 być przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.

Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych części szkolenia należy dostosować do przygotowania i doświadczenia zawodowego szkolonego pracownika.

4. Plan instruktażu stanowiskowego – pielęgniarka

Lp. Temat szkolenia Liczba godzin

1. Przygotowanie pielęgniarki do wykonywania określonej pracy, a w szczególności: 8

a) omówienie warunków pracy z uwzględnieniem:

• elementów przestrzeni pielęgniarskiego stanowiska roboczego, na której będą wykonywane poszczególne zadania;

• wyposażenia w sprzęt, aparaturę, narzędzia i materiały;

• dopuszczalnych parametrów materialnego środowiska pracy;

• środków i sposobów ograniczających negatywny wpływ na organizm człowieka czynników szkodliwych, niebezpiecznych i uciążliwych;

• warunków organizacyjno-technicznych pracy, w tym:

– czasu pracy,

– tempa wykonywania poszczególnych zadań,

– wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy;

b) omówienie:

• zagrożeń występujących przy wykonywaniu poszczególnych czynności, w tym również wszelkich czynności pomocniczych (np. przy ręcznych pracach transportowych),

• wyników oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywanymi w trakcie pracy czynnościami;

c) omówienie:

• sposobów ochrony przed zagrożeniami i uciążliwościami występującymi podczas pracy,

• przebiegu czynności przed, w trakcie i po każdej zmianie roboczej, a także po wykonaniu konkretnych czynności (czystość, higiena osobista),

• stosowanych zabezpieczeń przed urazami, chorobami, uciążliwościami, w tym obligatoryjnych do stosowania ochron zbiorowych i indywidualnych,

• procedur postępowania w razie wypadku, awarii lub pożaru.

2. Pokaz przez instruktora sposobu wykonywania poszczególnych czynności bezpośrednio na 4 stanowisku pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp, z uwzględnieniem metod bezpiecznego wykonywania poszczególnych czynności i ze szczególnym zwróceniem uwagi na czynności trudne oraz niebezpieczne.

3. Próbne wykonanie zadania przez pielęgniarkę pod kontrolą instruktora. 2

4. Samodzielna praca pielęgniarki pod nadzorem instruktora. 4

5. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pielęgniarkę.