Program szkolenia stanowiskowego BHP dla pracownika myjącego okna i elewacje

I. Podstawy opracowania programu

Przy opracowaniu programu szkolenia uwzględniono przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 2020 r. Nr 1320, poz. 940, ze zm.) oraz regulacje zapisane w rozporządzeniach:

 Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bhp (Dz.U. Nr 109. poz. 704, ze zm.),

 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.),

 Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 47, poz. 401),

 Ministra Gospodarki z 20 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. Nr 229, poz. 1957, ze zm.),

 Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. Nr 60, poz. 279),

 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 14 marca 2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.),

 Ministra Zdrowia z 30 kwietnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz.U. z 2011 r. Nr 165, poz. 984, ze zm.),

 Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332, ze zm.).

Opracowując program szkolenia, należy uwzględnić także:

 instrukcje wewnątrzzakładowe,

 instrukcję ppoż. obowiązującą w miejscu wykonywania prac oraz

 karty charakterystyki wykorzystywanych do mycia substancji.

2. Cel szkolenia

Celem szkolenia jest uzyskanie przez pracownika:

 informacji o czynnikach środowiska pracy występujących w miejscu, gdzie wykonywane są prace związane z myciem okien bądź elewacji, w jego bezpośrednim otoczeniu oraz o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą,

 wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed urazami i chorobami w warunkach normalnej pracy i w warunkach awaryjnych,

 wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania pracy,

 informacji o zasadach postępowania w razie wypadku, awarii lub innej nietypowej sytuacji.

3. Sposób organizacji szkolenia

Szkolenie prowadzone będzie w formie instruktażu – na stanowisku, na którym będzie zatrudniony instruowany pracownik, na podstawie programu szczegółowego.

Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego części należy dostosować do przygotowania zawodowego i dotczasowego stażu pracy instruowanego pracownika.

Proponujemy, aby w formie wykładu poprowadzić punkty 1–3, 7 i 8 programu, natomiast pozostałe punkty (4, 5, 6, 9) powinny mieć postać ćwiczeń.

4. Plan instruktażu stanowiskowego pracownika zatrudnionego przy myciu okien i elewacji

Lp. Szczegółowa tematyka instruktażu stanowiskowego Czas trwania szkolenia

1. Warunki środowiska pracy. 15 min

2. Czynności, jakie należy wykonać przed przystąpieniem do prac związanych z myciem okien bądź elewacji.

3. Zakres obowiązków pracownika myjącego okna bądź elewacje.

4. Bezpieczne sposoby wykonywania prac oraz czynności zabronione przy wykonywaniu prac związanych z myciem okien bądź elewacji.

5. Zasady postępowania w razie wypadku lub awarii maszyn i urządzeń wykorzystywanych przy myciu okien i elewacji.

6. Środki ochrony indywidualnej obligatoryjne dla pracowników podczas wykonywania 30 min zadań.

7. Ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą. 15 min

8. Pokaz przez kierującego pracownikami wykonywania pracy, ze zwróceniem 30 min szczególnej uwagi na środki ochrony indywidualnej stosowane na danym stanowisku.

9. Próbne wykonanie zadania przez pracownika pod kontrolą osoby kierującej 60 min pracownikami.

10. Samodzielna praca pracownika pod nadzorem osoby kierującej pracownikami. 60 min

11. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika. 15 min

Razem 240 min

1 godzina instruktażu = 60 minut

Program opracował: Po konsultacji z pracownikami zatwierdził:

........................................... ......................................................................

(Jan Kowalski) (Dyrektor, Adam Nowak, BHP/2023/05/12, 2023-05-15)

5. Treść instruktażu

Warunki środowiska pracy

W pierwszej kolejności pracownika należy zapoznać z:

 miejscem wykonywania prac – należy zwrócić uwagę na oznakowanie tych miejsc i zapewnienie bezpieczeństwa innym pracownikom niezatrudnionym przy tych pracach i osobom postronnym,

 miejscem magazynowania (przechowywania) sprzętu roboczego oraz indywidualnych środków ochrony,

 miejscem, gdzie zlokalizowane jest biuro bezpośredniego przełożonego (np.: kierownika robót, kierownika budowy/obiektu, osoby odpowiedzialnej za wykonanie prac związanych z myciem okien bądź elewacji szklanych),

 zapleczem higieniczno-sanitarnym,

 uprawnieniami pracowników w związku z wykonywaną przez nich pracą.

Po oprowadzeniu pracownika po terenie zakładu pracy (określeniu bezpiecznego sposobu przemieszczania się po terenie firmy, lokalizacją poszczególnych miejsc, magazynów i pomieszczeń) zapoznajemy pracownika z:

 bezpiecznymi i ergonomicznymi pozycjami przy pracy (w tym z zasadami wykonywania ręcznych prac transportowych),

 zagrożeniem pożarowym, jeżeli takie występuje (podać podstawowe zakazy).

1.

Strefę niebezpieczną ogradza się i oznakowuje w sposób uniemożliwiający dostęp osobom postronnym.

Strefę, w której istnieje zagrożenie spadania z wysokości przedmiotów, ogradza się balustradami.

Strefa niebezpieczna w swym najmniejszym wymiarze liniowym liczonym od płaszczyzny obiektu budowlanego nie może wynosić mniej niż 1/10 wysokości, z której mogą spadać przedmioty, lecz nie mniej niż 6 m.

W zwartej zabudowie miejskiej strefa niebezpieczna może być zmniejszona pod warunkiem zastosowania innych rozwiązań technicznych lub organizacyjnych, zabezpieczających przed spadaniem przedmiotów (np.: siatki ochronne montowane na wspornikach).

2.

Wejścia, wyjścia i stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej zabezpiecza się daszkami ochronnymi.

3.

Ciężar przedmiotów podnoszonych i przenoszonych przez jednego pracownika nie może przekraczać:

 30 kg – przy pracy stałej,

 50 kg – przy pracy dorywczej.

Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 50 kg na wysokość powyżej 4 m lub na odległość przekraczającą 6 m.

Uwaga! Pracownikowi przysługują profilaktyczne napoje w związku z wykonywaniem pracy na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniżej 10°C lub powyżej 25°C.

Firma zapewnia pracownikom napoje w ilości zaspokajającej ich potrzeby, odpowiednio zimne lub gorące w zależności od konkretnych warunków wykonywania pracy.

Czynności do wykonania przed przystąpieniem do mycia

Pracownik zajmujący się myciem okien bądź elewacji prace swą wykonuje:

 na terenie czynnych zakładów pracy,

 w miejscach dostępnych osobom postronnym (np.: mycie okien, elewacji szklanych budynków użyteczności publicznej) bądź

 na zamkniętych placach budów w momencie oddawania budynku do użytkowania.

W związku z powyższym przy omawianiu czynności, jakie należy wykonać przed przystąpieniem do wykonywania pracy, nie możemy działać schematycznie. Każde nowe zlecenie należy traktować indywidualnie w zakresie doboru sprzętu roboczego, środków ochrony oraz sposobu wygrodzenia strefy niebezpiecznej.

Uwaga! Mycie okien i elewacji, jeżeli nie jest wykonywane z powierzchni podłogi bądź terenu przy budynku, zaliczamy do prac szczególnie niebezpiecznych – prac na wysokości.

Przypominamy, że pracą na wysokości w rozumieniu w § 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.) jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1 m nad poziomem podłogi lub ziemi.

Do pracy na wysokości nie zalicza się pracy na powierzchni, niezależnie od wysokości, na jakiej się znajduje, jeżeli powierzchnia ta:

 osłonięta jest ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi;

 wyposażona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem z wysokości.

Jeżeli tymczasowa praca na wysokości nie może być wykonana w sposób bezpieczny i zgodnie z warunkami ergonomicznymi z odpowiedniej powierzchni, wówczas należy:

 wybrać odpowiedni sprzęt roboczy, który zapewni bezpieczne warunki pracy;

 zapewnić pierwszeństwo stosowania środków ochrony zbiorowej nad ochronami indywidualnymi;

 dostosować parametry sprzętu roboczego do:

o charakteru wykonywanej pracy,

o dających się przewidzieć obciążeń;

 zapewniać bezpieczne przemieszczanie się pracowników;

 dobrać najbardziej odpowiednie środki umożliwiające bezpieczny dostęp do miejsc tymczasowej pracy na wysokości, stosownie do:

o różnicy wysokości, jakie pracownik musi pokonywać,

o częstości pokonywania drogi oraz

o czasu trwania użytkowania wybranych środków.

Wybrany sprzęt roboczy, w tym środki umożliwiające bezpieczny dostęp do miejsc pracy na wysokości, powinny umożliwiać ewakuację pracowników, w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa.

Uwaga! Tymczasowa praca na wysokości może być wykonywana tylko wtedy, gdy warunki pogodowe nie zagrażają bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników.

W zależności od wysokości budynku i dostępu do ścian przy myciu okien bądź elewacji możemy stosować:

 drabiny rozstawne, przystawne i linowe,

 pomosty robocze,

 rusztowania,

 wózki podnośnikowe,

 podesty ruchome,

 wejście z wykorzystaniem lin i sprzętu do ustalania pozycji pracownika podczas pracy, itp.

Uwaga! Przed rozpoczęciem wykonywania prac związanych z myciem okien bądź elewacji należy wygrodzić i oznakować strefę niebezpieczną przy budynku, w miejscu, gdzie będą prowadzone ww. prace.

Przed przystąpieniem do wykonywania prac należy przygotować narzędzia niezbędne do wykonania pracy, np.:

 skrobaczki,

 ściągaczki,

 kije teleskopowe wyposażone w gąbkę bądź szczotkę i ściągaczkę gumową,

 gąbki, szmaty i ręczniki papierowe,

 wiadra,

 płyn do mycia szyb,

 myjkę ciśnieniową.

Kolejne czynności powinny dotyczyć rozpoznania dachu, po którym pracownik będzie się przemieszczał, w tym określenie miejsc, gdzie montowane/ustawiane będą:

 urządzenia kotwiczące dla lin roboczych oraz indywidualnych środków ochrony zabezpieczających przed upadkiem z wysokości bądź

 wiszące podesty ruchome.

Ponadto należy wytyczyć ciągi komunikacyjne na dachu budynku i w zależności od pokrycia dachu ułożyć drewniane podesty zabezpieczające poszycie dachu przed uszkodzeniem.

Zakres obowiązków pracownika myjącego okna bądź elewacje

Obowiązkiem pracownika myjącego okna bądź elewacje jest m.in.:

 pobranie z magazynu sprzętu roboczego (w tym środków ochrony indywidualnej zabezpieczających przed upadkiem z wysokości) oraz narzędzi niezbędnych do prawidłowego wykonania pracy,

 dowóz sprzętu roboczego i narzędzi do miejsca wykonywania pracy,

 wygrodzenie i oznakowanie strefy niebezpiecznej,

 ustawienie, zamontowanie sprzętu roboczego,

 właściwe zastosowanie środków ochrony zbiorowej bądź indywidualnej zabezpieczających przed upadkiem z wysokości,

 prawidłowe umycie okien bądź elewacji (okna i elewacje czyste, bez zacieków i zarysowań),

 uporządkowanie miejsca wykonywania prac, demontaż sprzętu roboczego i załadowanie na środek transportu,

 powrót do firmy (jeśli prace wykonywane są poza firmą).

Osoby obsługujące wózki podnośnikowe i podesty ruchome powinny użytkować je zgodnie z wytycznymi zawartymi w instrukcji obsługi opracowanej przez ich producenta.

Bezpieczne wykonywanie prac oraz czynności zabronione

Podstawowe zasady bezpiecznego wykonywania pracy w zależności od sytuacji i wykorzystywanego sprzętu roboczego przedstawiono poniżej.

Wejścia z wykorzystaniem lin oraz sprzęt do ustalania pozycji pracownika podczas pracy

Wejścia z wykorzystaniem lin oraz sprzęt do ustalania pozycji pracownika podczas pracy muszą być zgodne z następującymi warunkami:

 system wejścia z wykorzystaniem lin oraz sprzęt do ustalania pozycji pracownika powinny składać się co najmniej z dwóch oddzielnie zakotwiczonych lin:

o jednej jako drogi wejścia, zejścia i podtrzymującej – liny roboczej,

o drugiej jako ubezpieczającej – liny bezpieczeństwa;

 pracownicy muszą być wyposażeni i używać odpowiednich uprzęży oraz być przyczepieni za jej pomocą do liny bezpieczeństwa;

 lina robocza musi:

o być wyposażona w bezpieczne środki wejścia i zejścia, a także

o mieć samoblokujący się system zapobiegający upadkowi pracownika w przypadku utraty przez niego kontroli nad swoimi ruchami;

 lina bezpieczeństwa musi być wyposażona w ruchomy system zabezpieczenia pracownika przed upadkiem, który podąża za jego ruchami;

 narzędzia i inne akcesoria używane przez pracownika muszą być mocno przytwierdzone do jego uprzęży lub siedziska albo w inny odpowiedni sposób;

 praca musi być odpowiednio zaplanowana i nadzorowana, tak aby możliwe było natychmiastowe udzielenie pomocy pracownikowi, w przypadku grożącego mu niebezpieczeństwa;

 pracownicy powinni być odpowiednio przeszkoleni, szczególnie w zakresie wykonywanych czynności, w tym procedur ratunkowych.

Przy pracach wykonywanych z wykorzystaniem lin oraz sprzętu do ustalania pozycji pracownika podczas pracy należy zatrudnić osobę przeszkoloną. Szkolenie powinna przeprowadzić jednostka organizacyjna, która ma opracowany program nauczania, kadrę dydaktyczną posiadającą kwalifikacje zawodowe odpowiednie do prowadzonego kształcenia, odpowiednie pomieszczenia wyposażone w sprzęt i pomoce dydaktyczne umożliwiające prawidłową realizację kształcenia, zapewniające bezpieczne i higieniczne warunki pracy i nauki.

Rusztowania

Rusztowania mogą być montowane, demontowane lub istotnie zmieniane tylko pod nadzorem i przez osoby posiadające uprawnienia wydane przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie.

Montaż rusztowań, ich eksploatacja i demontaż powinny być wykonywane zgodnie z instrukcją producenta albo projektem indywidualnym.

Użytkowanie rusztowania jest dopuszczalne po dokonaniu jego odbioru przez:

 kierownika budowy lub

 osobę posiadającą uprawnienia budowlane w specjalności konstrukcyjno-budowlanej.

Odbierając rusztowanie, należy zwrócić szczególną uwagę na jego stabilność i zabezpieczenie przed nieprzewidywaną zmianą położenia. Rusztowanie musi mieć odpowiednią do planowanych prac wytrzymałość na obciążenie.

Uwaga! W czasie burzy i przy wietrze o prędkości większej niż 10 m/s pracę na ruchomym podeście roboczym należy przerwać, a pomost podestu opuścić do najniższego położenia i zabezpieczyć przed jego przemieszczaniem.

Uwaga! Rusztowania przejezdne powinny być zabezpieczone co najmniej w 2 miejscach przed przypadkowym przemieszczeniem.

Pomosty robocze i wózki podnośnikowe

Pomost roboczy powinien mieć:

 powierzchnię odpowiednią dla pracowników, wykorzystywanych narzędzi i niezbędnych materiałów,

 podłogę poziomą i równą, trwale umocowaną do elementów konstrukcyjnych pomostu,

 umieszczone w widocznym miejscu czytelne informacje o wielkości dopuszczalnego obciążenia.

Pracownik wykonujący prace z pomostu, podestu bądź innego podwyższenia, jeżeli rodzaj pracy wymaga od pracownika:

 wychylenia się poza balustradę lub obrys urządzenia, na którym stoi, albo

 przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała grożącej upadkiem z wysokości,

 powinien stosować sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości, jak: szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa (wraz z amortyzatorem) przymocowaną do stałych elementów konstrukcji urządzenia.

Uwaga! Osoba obsługująca podesty ruchome powinna posiadać uprawnienia wydane przez Urząd Dozoru Technicznego.

Osoby obsługujące wózki podnośnikowe powinny mieć uprawnienia wydane przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie bądź uprawnienia wydane przez Urząd Dozoru Technicznego.

Drabiny

Do pracy na wysokości mogą być wykorzystywane drabiny jako stanowiska robocze, jedynie w warunkach, w których wykorzystanie innego, bardziej bezpiecznego sprzętu roboczego nie jest uzasadnione z powodu niskiego poziomu ryzyka i krótkotrwałego ich wykorzystania.

Drabiny muszą być używane w taki sposób, aby:

 przez cały czas była zapewniona możliwość bezpiecznego uchwycenia poręczy i wsparcia pracowników,

 ładunek, który ma być ręcznie przeniesiony na drabinie, nie przeszkadzał pracownikowi w bezpiecznym trzymaniu się poręczy.

Drabiny muszą być tak ustawione, aby zapewnić ich stateczność w trakcie użytkowania.

Drabiny przenośne muszą:

 opierać się na stabilnym, trwałym, posiadającym odpowiednie wymiary, nieruchomym podłożu tak, aby szczeble pozostawały w pozycji poziomej oraz były zabezpieczone przed przemieszczaniem,

 być zabezpieczone przed przemieszczaniem się w trakcie ich użytkowania za pomocą urządzeń przeciwpoślizgowych przy górnych lub dolnych końcach podłużnic, albo poprzez inne rozwiązania o równoważnej skuteczności.

Przy używaniu drabin przenośnych niedopuszczalne jest w szczególności:

 stosowanie drabin uszkodzonych,

 używanie drabin jako drogi stałego transportu,

 wykorzystywanie drabin do przenoszenia ciężarów o masie powyżej 10 kg,

 użytkowanie drabiny niezgodnie z przeznaczeniem,

 używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej,

 ustawianie drabiny na niestabilnym podłożu,

 opieranie drabiny przystawnej o śliskie płaszczyzny, o elementy lekkie lub wywrotne albo o stosy materiałów niezapewniających stabilności drabiny,

 stawianie drabiny przed zamkniętymi drzwiami, jeżeli nie są one zamknięte na klucz od strony ustawianej drabiny,

 ustawianie drabin w bezpośrednim sąsiedztwie maszyn i innych urządzeń w sposób stwarzający zagrożenia dla pracowników używających drabiny,

 wchodzenie i schodzenie z drabiny plecami do niej,

 przenoszenie drabiny o długości powyżej 5 m przez jedną osobę.

Drabiny zawieszane muszą być zaczepione w bezpieczny sposób, tak aby zapobiec ich przemieszczaniu lub bujaniu (nie dotyczy drabin linowych).

Drabiny używane jako środki dostępu muszą być dostatecznie długie, tak aby wystawały ponad platformę dostępu, chyba że zostały zastosowane inne środki zapewniające pewne uchwycenie poręczy.

Drabiny wieloczęściowe łączone lub wysuwane muszą być używane w taki sposób, aby zapobiec przemieszczaniu się ich różnych części względem siebie.

Drabiny przejezdne przed ich użyciem muszą być pewnie unieruchomione.

Czynności zakazane

Podczas wykonywania pracy zabronione jest:

 wykonywanie zadań na wysokości bez stosowania środków chroniących pracowników przed upadkiem z wysokości, odpowiednich do rodzaju i warunków wykonywania zadań;

 stosowanie nieprawidłowo dobranych lub uszkodzonych środków ochrony zbiorowej bądź indywidualnej zabezpieczających przed upadkiem z wysokości;

 mycie okien i elewacji, jeśli nie wygrodzono strefy niebezpiecznej przy budynku w miejscu dostępnym dla osób postronnych;

 montaż, eksploatacja i demontaż rusztowań i ruchomych podestów roboczych:

o po zmroku, jeżeli nie zapewniono oświetlenia pozwalającego na dobrą widoczność,

o w czasie gęstej mgły, opadów deszczu, śniegu oraz gołoledzi,

o podczas burzy lub wiatru, o prędkości przekraczającej 10 m/s;

 pozostawianie po zakończeniu pracy narzędzi na pomostach rusztowań i ruchomych podestów roboczych;

 wykonywanie gwałtownych ruchów, przechylanie się przez poręcze, gromadzenie narzędzi po jednej stronie ruchomego podestu roboczego oraz opieranie się o ścianę obiektu budowlanego przez osoby znajdujące się na podeście;

 łączenie ze sobą dwóch sąsiednich ruchomych podestów roboczych oraz przechodzenie z jednego na drugi;

 przemieszczanie rusztowań przejezdnych, w przypadku gdy przebywają na nich ludzie;

 korzystanie z podestów ruchomych bądź wózków podnośnikowych, jeżeli nie została wystawiona przez UDT aktualna decyzja dopuszczająca do eksploatacji ww. urządzenia;

 korzystanie z ruchomych podestów wiszących, jeżeli po przestawieniu (w obszarze tego samego budynku) podest nie został odebrany przez osobę posiadającą kwalifikacje wymagane przy konserwacji urządzeń technicznych;

 obsługiwanie podestów ruchomych oraz wózków podnośnikowych przez osoby nieposiadające kwalifikacji wymaganych przy obsłudze urządzeń technicznych;

 przy korzystaniu z wejść z wykorzystaniem lin i sprzętu do ustalania pozycji pracownika podczas pracy:

o stosowanie tylko jednej liny (lina robocza i bezpieczeństwa),

o przypinanie dwóch pracowników do jednej liny bezpieczeństwa,

o stosowanie urządzeń zaciskowych jako asekuracyjnych,

o stosowanie uszkodzonych urządzeń kotwiczących,

o stosowanie różnego rodzaju łączników, które nie posiadają blokady samoczynnej lub ręcznej.

W celu zmniejszenia prawdopodobieństwa przypadkowego otwarcia haki lub zatrzaśniki powinny być wykonane jako samozamykające oraz blokujące się samoczynnie lub ręcznie.

Zgodnie z Polską Normą PN-EN 362:2005 Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Łączniki, łączniki powinny być tak skonstruowane, aby było możliwe ich otwarcie co najmniej 2 następującymi po sobie, niezależnymi i świadomymi ruchami.

Uwaga! Zakazane jest:

 stosowanie urządzeń zjazdowych niewyposażonych w hamulec,

 stosowanie hełmów ochronnych innych niż przeznaczone do prac na wysokości, wyposażonych w więźbę czteropunktową,

 wykorzystywanie lonży wykonanej z kawałków lin półstatycznych,

 wpinanie w lonże urządzeń asekuracyjnych,

 wykorzystywanie tylko uprzęży biodrowej bądź sportowej do prac z zastosowaniem wejść z wykorzystaniem lin i sprzętu do ustalania pozycji pracownika podczas pracy,

 wykonywanie prac z wejść z wykorzystaniem lin i sprzętu do ustalania pozycji pracownika podczas pracy przez osoby, które nie zostały poddane szkoleniu, szczególnie w zakresie wykonywanych czynności, w tym procedur ratunkowych, itp.

Zasady postępowania w razie wypadku lub awarii

Pracownicy myjący okna i elewacje podczas pracy mogą korzystać z podestów ruchomych bądź wózków podnośnikowych. Pracownik powinien wiedzieć, jak postąpić w przypadku stwierdzenia usterki powierzonego mu sprzętu.

Informujemy pracownika, że w przypadku stwierdzenia w czasie pracy uszkodzenia obsługiwanej maszyny należy ją niezwłocznie unieruchomić.

Niedozwolone jest prowadzenie jakichkolwiek prac naprawczych bez skontaktowania się z bezpośrednim przełożonym.

Jeśli dojdzie do zdarzenia wypadkowego, należy:

 niezwłocznie zawiadomić bezpośredniego przełożonego,

 ostrzec współpracowników, a także inne osoby o grożącym im niebezpieczeństwie,

 niezwłocznie przystąpić do udzielenia pierwszej pomocy osobie poszkodowanej oraz jeśli jest to konieczne – wezwać służby ratunkowe.

Pierwsza pomoc

Urazy głowy

Niewiele urazów mózgowo-czaszkowych dotyczy tylko głowy. W większości przypadków należy zwrócić uwagę na inne części ciała (klatkę piersiową, jamę brzuszną, kończyny górne i dolne).

Najczęstsze objawy związane z uszkodzeniem głowy to:

 zaburzenia świadomości różnego stopnia aż do utraty przytomności i śpiączki;

 zmiana reakcji źrenic na światło, ich szerokości oraz symetryczności;

 ruchy samoistne (niedowład połowiczy, prężenia);

 zaburzenia czynności funkcji życiowych:

o oddechu – przyspieszenie i zwolnienie oddechu, oddech przerywany, periodyczny,

o krążenia – zwolnienie lub przyspieszenie częstości pracy serca, wzrost/spadek ciśnienia tętniczego krwi;

 w przypadku otwartych urazów mózgowo-czaszkowych:

o wypływ tkanki mózgowej z rany głowy, nosa, przewodu słuchowego lub ust,

o wypływ płynu mózgowo-rdzeniowego z nosa lub przewodu słuchowego,

o krwawienie z nosa, ust, przewodu słuchowego.

Na miejscu wypadku należy przede wszystkim:

 zabezpieczyć drożność dróg oddechowych,

 ułożyć ratowanego w pozycji leżącej z uniesionym tułowiem o 30–45°,

 zatamować krwawienie i opatrzyć rany,

 unieruchomić szyjny odcinek kręgosłupa, unikać skrajnych ruchów i ułożeń głowy (zgięcie, rozciąganie, szarpnięcie).

Przy zakładaniu opatrunku w otwartych urazach mózgowo-czaszkowych należy unikać ucisku na mózg.

Urazy klatki piersiowej

Niewielkie urazy klatki piersiowej są ograniczone tylko do tej części ciała. W większości przypadków należy zwrócić uwagę na inne części ciała (głowa, jama brzuszna, kończyny górne i dolne).

Najczęstsze objawy związane z uszkodzeniem klatki piersiowej to:

 jednostronny ból w obrębie klatki piersiowej;

 ślady stłuczenia lub rany powłok klatki piersiowej;

 przyspieszenie oddechu, duszność, ewentualnie sinica, upośledzenie ruchomości oddechowej;

 zaburzenia oddychania, bladość, zaburzenia rytmu serca;

 w przypadku otwartego urazu klatki piersiowej:

o widoczne miejsce otwarcia jamy opłucnej,

o dostrzegalne pęcherzyki powietrza w ranie.

Na miejscu wypadku należy przede wszystkim:

 ułożyć poszkodowanego w pozycji na plecach lub na zranionej stronie z uniesionym tułowiem o ok. 30°,

 przy otwartych zranieniach klatki piersiowej nie usuwać ciał obcych, założyć opatrunek nieprzepuszcz