Statut Muzeum

PROJEKT

 

Statut

 

Muzeum Regionalnego Ziemi Chełmskiej w Chełmie

 

(w organizacji)

 

Rozdział 1 Postanowienia ogólne

 

§1

Muzeum Regionalne Ziemi Chełmskiej, zwane dalej „Muzeum”, jest samorządową instytucją kultury działającą w szczególności na podstawie:

1) ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. z 2021 r. poz. 115), zwanej dalej „ustawą o muzeach”;

2) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2020 r. poz. 194), zwanej dalej „ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej”;

3) ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2022 r. poz. 840), zwanej dalej „ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami”;

4) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2022 r. poz. 559)/ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 1526)/ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 547);

5) ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz.U. z 2022 r. poz. 2391);

6) ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1634);

7) ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2021 r. poz. 217);

8) ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz.U. z 2022 r. poz. 2502);

9) ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 742);

10) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 922);

11) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz. UE. L Nr 119, s. 1–88), zwanego dalej „RODO”;

12) uchwały nr XXV/250/2023 Rady Miasta Chełm z dnia 25 stycznia 2023 r. w sprawie utworzenia Muzeum Regionalnego Ziemi Chełmskiej (Dz.Urz. Woj. Lubelskiego z 2023 r. poz. 1234);

13) niniejszego statutu.

 

§2

Organizatorem Muzeum jest Miasto Chełm, zwany(-na) dalej „Organizatorem”.

 

§3

1. Muzeum jest wpisane do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Organizatora pod numerem 12.

2. Muzeum jest wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego pod numerem 543.

3. Muzeum posiada osobowość prawną.

 

§4

Muzeum jest administratorem danych osobowych w rozumieniu art. 4 pkt 7 RODO.

 

§5

1. Siedzibą Muzeum jest ul. Lubelska 45, 22-100 Chełm.

2. Terenem działania Muzeum jest obszar województwa lubelskiego.

 

§6

Ogólny nadzór nad Muzeum sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, a bezpośredni Organizator.

 

§7

1. Muzeum używa pieczątki z nazwą Muzeum, adresem i NIP/REGON/Muzeum używa okrągłej pieczęci z wizerunkiem orła ustalonym dla godła Rzeczypospolitej Polskiej w środku i nazwą Muzeum w otoku.

2. Muzeum może używać skróconej nazwy w brzmieniu: „Muzeum Ziemi Chełmskiej”.

 

Rozdział 2 Zakres działania Muzeum

 

§8

Do zakresu działania Muzeum należy gromadzenie, przechowywanie, konserwacja i udostępnianie zbiorów w zakresie archeologii, etnografii i historii regionu chełmskiego.

 

§9

Muzeum prowadzi działalność w szczególności przez:

1) gromadzenie zabytków, dzieł sztuki i materiałów dokumentacyjnych w statutowo określonym zakresie, pozyskiwanych w drodze darowizn, zakupów, depozytów, spadków, przeszukań archeologicznych;

2) inwentaryzowanie, katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów oraz materiałów dokumentacyjnych;

3) przechowywanie zgromadzonych zbiorów, w warunkach zapewniających im właściwy stan zachowania i bezpieczeństwo, oraz magazynowanie ich w sposób dostępny do celów naukowych;

4) zabezpieczenie i konserwacje zbiorów oraz, w miarę możliwości, zabezpieczanie zabytków archeologicznych nieruchomych oraz innych nieruchomych obiektów kultury materialnej i przyrody;

5) urządzanie wystaw stałych i czasowych;

6) organizowanie badań i ekspedycji naukowych, w tym archeologicznych;

7) prowadzenie badań archeologicznych oraz poszukiwanie ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych, w tym zabytków archeologicznych, przy użyciu georadarów urządzeń elektronicznych i technicznych oraz sprzętu do nurkowania, po uzyskaniu pozwoleń, o których mowa w art. 35 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

8) prowadzenie działalności edukacyjnej;

9) popieranie i prowadzenie działalności artystycznej i upowszechniającej kulturę;

10) udostępnianie zbiorów do celów edukacyjnych i naukowych;

11) zapewnienie właściwych warunków zwiedzania oraz korzystania ze zbiorów i zgromadzonych informacji;

12) prowadzenie archiwum i biblioteki zakładowej/fachowej;

13) prowadzenie działalności wydawniczej, w tym publikowanie i rozpowszechnianie katalogów, przewodników wystaw, materiałów informacyjnych z zakresu działalności Muzeum oraz wydawnictw naukowych;

14) współpracę z krajowymi i zagranicznymi muzeami, administracją rządową i samorządową, instytucjami kultury, krajowymi i zagranicznymi instytutami naukowo-badawczymi, organizacjami pozarządowymi, a także innymi osobami prawnymi, jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej oraz osobami fizycznymi.

 

§ 10

Muzeum gromadzi w szczególności:

1) przedmioty codziennego użytku z XIX i XX wieku z terenu Chełmszczyzny

2) dokumenty i fotografie związane z historią Chełma

3) zabytki archeologiczne z okresu wczesnego średniowiecza.

 

Rozdział 3 Organizacja Muzeum

 

§ 11

W skład Muzeum wchodzą następujące oddziały:

1) Oddział – Muzeum Archeologiczne w Sawinie

2) Oddział – Muzeum Etnograficzne w Dorohusku

 

§ 12

1. Organizację wewnętrzną Muzeum, w tym zakres działania komórek organizacyjnych i samodzielnych stanowisk pracy, określa regulamin organizacyjny, nadawany przez Dyrektora Muzeum, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

2. Zmiany Regulaminu Organizacyjnego dokonywane są w trybie określonym dla jego nadania.

 

Rozdział 4 Zarządzanie Muzeum

 

§ 13

1. Muzeum jest zarządzane przez Dyrektora Muzeum, zwanego dalej „Dyrektorem”, którego powołuje i odwołuje Organizator, w trybie i na zasadach przewidzianych w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz w ustawie o muzeach.

2. Dyrektor reprezentuje Muzeum na zewnątrz, odpowiada za prawidłową realizację działalności statutowej oraz właściwe gospodarowanie mieniem i środkami finansowymi Muzeum.

 

§ 14

1. Dyrektor zarządza Muzeum przy pomocy Zastępcy/Zastępców.

2. Zastępcę/Zastępców powołuje i odwołuje Dyrektor.

 

§ 15

1. Przy Muzeum działa Rada Muzeum, której członków powołuje i odwołuje Organizator w trybie i na zasadach określonych w ustawie o muzeach.

2. Rada Muzeum działa na zasadach i w zakresie określonym w art. 11 ustawy o muzeach.

3. Rada Muzeum składa się z 5 członków.

 

§ 16

1. W Muzeum mogą działać kolegia doradcze utworzone na zasadach określonych w art. 12 ustawy o muzeach.

2. Dyrektor informuje Organizatora o zamiarze utworzenia kolegium doradczego. Organizator ma prawo desygnowania przedstawiciela do składu kolegium doradczego.

3. Kolegium doradcze może mieć charakter stały albo być utworzone w związku z realizacją konkretnego zadania.

4. Zakres działania kolegium doradczego i liczbę jego członków określa Dyrektor.

5. W skład kolegium doradczego wchodzą pracownicy merytoryczni Muzeum lub osoby spoza Muzeum.

6. Członkowie kolegium doradczego wybierają ze swojego grona przewodniczącego kolegium.

7. Posiedzenie kolegium doradczego zwołuje Dyrektor.

8. Kolegium doradcze wyraża opinie w formie uchwał podejmowanych zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy składu kolegium. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego kolegium doradczego.

9. Z posiedzenia kolegium doradczego sporządza się protokół, który zawiera porządek posiedzenia, listę obecności oraz opinie zgłoszone podczas posiedzenia.

10. Protokół podpisują obecni na posiedzeniu członkowie kolegium doradczego.

11. Obsługę posiedzeń kolegium doradczego zapewnia Muzeum.

 

Rozdział 5 Gospodarka finansowa Muzeum

 

§ 17

Środki potrzebne do utrzymania i rozwoju Muzeum zapewnia Organizator.

 

§ 18

1. Muzeum prowadzi gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i innych obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.

2. Podstawą gospodarki finansowej Muzeum jest plan finansowy, ustalony przez Dyrektora, z zachowaniem wysokości dotacji Organizatora.

3. Majątek Muzeum wykorzystuje się do celów wynikających z zakresu działania Muzeum.

 

§ 19

1. Źródłami finansowania działalności Muzeum są:

1) przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego;

2) przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych;

3) dotacje podmiotowe i celowe z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego;

4) środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł.

2. Organizator przekazuje Muzeum środki finansowe w formie dotacji:

1) podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów;

2) celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;

3) celowej na realizację wskazanych zadań i programów.

 

§ 20

Dyrektor zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, obligatoryjne jego zbadanie przez Deloitte i przedłożenie go do zatwierdzenia Organizatorowi.

 

§ 21

1. Muzeum może, na zasadach przewidzianych w obowiązujących przepisach, prowadzić jako działalność dodatkową, działalność gospodarczą w zakresie:

1) odpłatnego udostępniania zbiorów;

2) najmu oraz dzierżawy majątku ruchomego i nieruchomego Muzeum;

3) usług edukacyjnych, konserwatorskich i wystawienniczych;

4) usług fotograficznych;

5) usług wydawniczych, w tym sprzedaży publikacji, pamiątek i innych wyrobów związanych tematycznie z profilem działalności Muzeum;

6) usług związanych z obsługą ruchu turystycznego.

2. Dochód uzyskany z działalności gospodarczej wykorzystuje się wyłącznie w celu finansowania działalności statutowej Muzeum.

 

§ 22

1. Do dokonywania czynności prawnych w imieniu Muzeum, w tym do składania oświadczeń woli w zakresie jego praw i zobowiązań finansowych oraz majątkowych, uprawniony jest Dyrektor.

2. Dyrektor może ustanawiać pełnomocników do dokonywania czynności prawnych w imieniu Muzeum, określając zakres pełnomocnictwa.

3. Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w rejestrze instytucji kultury, o którym mowa w § 3 ust. 1, za wyjątkiem pełnomocnictw procesowych.

 

Rozdział 6 Postanowienia końcowe

 

§ 23

Likwidacji, przekształcenia lub połączenia Muzeum dokonuje Organizator w trybie i na zasadach określonych w obowiązujących przepisach.

 

§ 24

Zmian statutu dokonuje się w trybie właściwym dla jego nadania.

 

§ 25

Niniejszy statut, zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o muzeach, obowiązuje do czasu zakończenia procesu organizowania Muzeum, tj. do dnia otwarcia wystawy stałej.

 

Pouczenie

Skorzystanie przez wnioskodawcę ze wzoru i przesłanie projektu statutu Muzeum do uzgodnienia z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie stanowi gwarancji uzgodnienia projektu przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 115).

 

Uwagi autora komentarza do wzoru Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

1. Powyższy wzór statutu muzeum znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego jako wzorcowy statut muzeum publicznego z klauzulą „Zamieszczone materiały mają charakter pomocniczy i przykładowy do ewentualnego wykorzystania” (zob. uwagi do art. 9 ustawy o muzeach, teza 1). Ponieważ statut muzeum samorządowego (tak jak regulamin muzeum prywatnego) podlega uzgodnieniu z ministrem na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o muzeach, trzeba uznać, że powyższy wzór przedstawiony przez samo ministerstwo stanowi optymalną podstawę do przygotowania projektu statutu przez organizatora, a jego zastosowanie może przyczynić się do skrócenia procedury uzgodnieniowej. Oczywiście, organizator może – w razie uzasadnionej potrzeby – modyfikować projekt w stosunku do ministerialnego wzoru, przy czym będzie to weryfikowane na etapie uzgodnienia (zob. komentarz do art. 9 ustawy o muzeach). Z drugiej strony nawet zastosowanie ministerialnego wzoru bez zmian nie daje gwarancji, że ze strony ministerstwa nie wpłyną uwagi, na co wskazuje przytoczona powyżej klauzula o pomocniczym charakterze wzoru, a także pouczenie zawarte na końcu wzoru.

2. Ministerialny wzór statutu wymaga kilku uwag. Wzór statutu muzeum samorządowego będzie miał zastosowanie również do statutu muzeum państwowego z wyjątkiem: 1) określenia samorządowej instytucji kultury (§ 1 wzoru; w przypadku muzeum państwowego będzie to państwowa instytucja kultury); 2) odwołania do ustawy regulującej dany szczebel samorządu terytorialnego (§ 1 pkt 4 wzoru); 3) uchwały o powołaniu muzeum (§ 1 pkt 12 wzoru; w przypadku muzeum państwowego będzie to zarządzenie ministra lub kierownika urzędu centralnego). Wątpliwości budzi lista ustaw wskazanych w § 1 wzoru jako podstawa działania muzeum. O ile bez żadnych wątpliwości statut powinien się odwoływać do ustawy o muzeach i ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej jako bezpośrednio regulujących działalność muzeów, to już przywołanie np. ustawy o bibliotekach czy ustawy o broni i amunicji nie wydaje się uzasadnione. Można bowiem wskazać wiele innych przepisów regulujących określone dziedziny i mające zastosowanie w każdym muzeum (np. prawo budowlane, prawo zamówień publicznych czy kodeks pracy). Z kolei zawarte w § 4 wzoru postanowienie, że muzeum jest administratorem danych osobowych w rozumieniu art. 4 pkt 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), jest niewątpliwie prawdziwe w obowiązującym stanie prawnym, ale pojawia się pytanie, jakie znaczenie normatywne ma jego zamieszczenie akurat w statucie muzeum, skoro kwestia ta jest szczegółowo uregulowana w akcie wyższego rzędu. W tym kontekście można przywołać rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubelskiego z 15 marca 2019 r. (PN.4131.1.15.2019, Legalis), który zakwestionował postanowienie statutu muzeum samorządowego dotyczące statusu muzeum jako administratora danych osobowych wskazując, że „(...) wszelkie regulacje dotyczące gromadzenia oraz przetwarzania danych osobowych (w tym podmiotowy zakres pojęcia administratora danych osobowych), w sposób kompleksowy unormowany został w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U.UE.L 119 z 4 maja 2016 r.). Konstatując, należy stwierdzić, że kompetencje lokalnego uchwałodawcy w żadnej mierze nie obejmują upoważnienia do stanowienia w przedmiocie wyznaczenia administratora danych osobowych”. Trzeba wskazać, że wskazane powyżej rozstrzygnięcie nadzorcze formułuje również tezy, że zakres działania muzeum, rodzaj i zakres gromadzonych zbiorów oraz źródła finansowania muzeum powinny być określone w formie katalogu zamkniętego (a więc bez użycia słowa „w szczególności”). Jest to stanowisko kontrowersyjne, ale należy brać je pod uwagę z uwagi na weryfikację statutów muzeów samorządowych w trybie nadzoru sprawowanego przez Wojewodę. Na temat statusu muzeum w organizacji (tytuł statutu i jego § 3) oraz jego praktycznego wymiaru zob. uwagi do art. 9 ustawy o muzeach.