Uchwała w sprawie opinii dotyczącej połączenia gmin

Uchwała Nr 23/2024

Rady Gminy Jabłonna

z dnia 15 marca 2024 r.

w sprawie opinii dotyczącej połączenia gmin

Na podstawie art. 4a ust.1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1525 ze zm.) uchwala się, co następuje:

§1

Opiniuje się pozytywnie zamiar połączenia Gminy Jabłonna z Gminą Chotomów

§2

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady Gminy

Jan Kowalski

Objaśnienia

Zgodnie z art. 4 pkt 1 SamGminU, połączenie gmin następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Jeżeli połączenie następuje z inicjatywy Rady Ministrów, to wydanie takiego rozporządzenia wymaga zasięgnięcia przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej opinii zainteresowanych rad gmin, poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z mieszkańcami, a w przypadku zmian granic gmin naruszających granice powiatów lub województw – dodatkowo opinii odpowiednich rad powiatów lub sejmików województw (art. 4a ust. 1 SamGminU).

Analizując procedurę obowiązkowego opiniowania projektu rozporządzenia przez gminy, wypada stwierdzić, że sformułowanie „zainteresowane rady gmin” ma charakter swoistego skrótu. Należy przyjąć, iż oznacza ono obowiązek uzyskania opinii tych gmin, których sytuacja prawna ulegnie zmianie w wyniku przygotowywanego rozporządzenia. W tym sensie można stwierdzić, że w interesie tych gmin jest przedstawienie swojego stanowiska wobec projektowanych rozwiązań. (por. Andrzej Nowak, Maria Wiśniewska (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz. Warszawa 2022, Legalis)

Uchwała w sprawie opinii dotyczącej połączenia gmin powinna zostać podjęta w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wystąpienia o opinię. Zgodnie z art. 4a ust. 3 SamGminU, w przypadku niewyrażenia opinii w tym terminie wymóg zasięgnięcia opinii uznaje się za spełniony. Oznacza to, że od dnia otrzymania wystąpienia, gmina ma niewiele czasu na przeprowadzenie konsultacji z mieszkańcami i podjęcie uchwały.

Przepisy nie określają formy tych konsultacji, a zatem należy odwołać się do art. 5a ust. 2 SamGminU, zgodnie z którym zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy określa uchwała rady gminy. Konsultacje powinny być zatem przeprowadzone zgodnie z podjętą wcześniej uchwałą rady gminy w sprawie zasad i trybu ich przeprowadzania.

Co do zasady, konsultacje powinny być przeprowadzone z mieszkańcami zamieszkującymi całe terytorium gminy. Dla wszystkich mieszkańców mają bowiem znaczenie zmiany, które ma wprowadzić rozporządzenie Rady Ministrów. Tylko w przypadkach opisanych w art. 4a ust. 2 SamGminU możliwe jest ograniczenie konsultacji do mieszkańców jednostki lub jednostek pomocniczych objętych zmianą granic – jeżeli zmiana polega na wyłączeniu obszaru lub części obszaru jednostki pomocniczej i jego włączeniu do sąsiedniej jednostki pomocniczej tej gminy lub do sąsiedniej gminy.

Przepisy nie stanowią, jakie będą skutki negatywnej opinii rady gminy. Skoro jednak ustawodawca posłużył się określeniem „opinia”, nie będzie ona wiążąca dla Rady Ministrów. Podobnie, wynik konsultacji społecznych nie jest wiążący dla rad gmin, podejmujących uchwałę w sprawie opinii. Jeżeli jednak rada gminy opiniuje zamiar połączenia pozytywnie mimo negatywnego wyniku konsultacji, powinna swoją opinię szczególnie uzasadnić (por. wyr. TK z 2019 r., K 1/18, Legalis).

Zasięgnięcie opinii jest obligatoryjnym elementem procedury połączenia gmin. Podobnie, konieczne jest przeprowadzenie konsultacji społecznych przed podjęciem uchwały. Niezachowanie tego warunku stanowi naruszenie SamGminU, art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, a także jest to niezgodne z zasadą legalizmu (por. wyr. TK z 2017 r., P 2/16, Legalis).