Uchwała w sprawie przyjęcia strategii rozwoju gminy

UCHWAŁA Nr VIII/54/2024

RADY GMINY Jabłonna

z dnia 24 października 2024 r.

w sprawie przyjęcia strategii rozwoju gminy

Na podstawie art. 10f ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.) uchwala się, co następuje:

§1

Przyjmuje się Strategię Rozwoju Gminy Jabłonna na lata 2025-2030 w brzmieniu stanowiącym załącznik do uchwały.

§2

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady Gminy

Jan Kowalski

Objaśnienia

Przepisy SamGminU dotyczące strategii rozwoju gminy, wprowadzone ustawą z 6 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw, weszły w życie 1 stycznia 2019 r.

Zgodnie z dodanym wówczas art. 10e ust. 1 SamGminU, gmina może opracować strategię rozwoju gminy. Gmina nie ma zatem obowiązku opracowania strategii, ale ma taką możliwość.

Strategia rozwoju gminy jest dokumentem określającym wizje i cele rozwoju dla gminy, a także określa działania, które pozwolą je zrealizować. Przyjęcie strategii pozwala na określenie kierunków rozwoju gminy. Jest również pomocne przy pozyskiwaniu środków zewnętrznych; strategia rozwoju może stanowić podstawę zarówno do wniosku o dofinansowanie inwestycji, jak i innych działań. Konsultacje przy opracowywaniu projektu strategii dają możliwość współdecydowania przez mieszkańców gminy o kształcie strategii i sposobie jej realizacji.

Strategia rozwoju gminy zgodnie z art. 10e ust. 2 SamGminU jest spójna ze strategią rozwoju województwa oraz strategią rozwoju ponadlokalnego, obejmującą tę gminę.

Przepisy art. 10e ust. 3 i ust. 4 SamGminU określają, co powinna zawierać strategia rozwoju gminy. Zgodnie z tym przepisem, strategia rozwoju gminy zawiera wnioski z diagnozy, o której mowa w art. 10a ust. 1 PolRozwojuU, przygotowanej na potrzeby tej strategii, oraz określa w szczególności:

1) cele strategiczne rozwoju w wymiarze społecznym, gospodarczym i przestrzennym;

2) kierunki działań podejmowanych dla osiągnięcia celów strategicznych;

3) oczekiwane rezultaty planowanych działań, w tym w wymiarze przestrzennym, oraz wskaźniki ich osiągnięcia;

4) model struktury funkcjonalno-przestrzennej gminy;

5) ustalenia i rekomendacje w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej w gminie;

6) obszary strategicznej interwencji określone w strategii rozwoju województwa, o której mowa w art. 11 ust. 1 SamWojU, wraz z zakresem planowanych działań;

7) obszary strategicznej interwencji kluczowe dla gminy, jeżeli takie zidentyfikowano, wraz z zakresem planowanych działań;

8) system realizacji strategii, w tym wytyczne do sporządzania dokumentów wykonawczych;

9) ramy finansowe i źródła finansowania.

Strategię rozwoju gminy sporządza się w formie tekstowej oraz graficznej zawierającej zobrazowanie treści, o których mowa w szczególności w pkt 4, 6 i 7.

Odnośnie do diagnozy, zgodnie z art. 10a ust. 1 PolRozwojuU, podmiot opracowujący projekt strategii rozwoju (…) przygotowuje diagnozę sytuacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej, z uwzględnieniem obszarów funkcjonalnych, w tym miejskich obszarów funkcjonalnych. Diagnoza polega na dokonaniu oceny sytuacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej gminy na podstawie przeprowadzonych badań i analiz.

Wnioski z diagnozy będą stanowiły podstawę do określenia celów, kierunków działań i oczekiwanych rezultatów w strategii rozwoju gminy.

Model struktury funkcjonalno-przestrzennej może zostać zobrazowany w formie graficznej. Stanowi przedstawienie wizji rozwoju przestrzennego gminy. W dalszej części, strategia powinna zawierać ustalenia i rekomendacje w tym zakresie.

Obszar strategicznej interwencji, zgodnie z definicją zawartą w art. 5 ust. 6b PolRozwojuU, to określony w strategii rozwoju obszar o zidentyfikowanych lub potencjalnych powiązaniach funkcjonalnych lub o szczególnych warunkach społecznych, gospodarczych lub przestrzennych, decydujących o występowaniu barier rozwoju lub trwałych, możliwych do aktywowania, potencjałów rozwojowych, do którego jest kierowana interwencja publiczna łącząca inwestycje, w szczególności gospodarcze, infrastrukturalne lub w zasoby ludzkie, finansowane z różnych źródeł, lub rozwiązania regulacyjne.

Obszary strategicznej interwencji to obszary, do których adresowana jest polityka rozwoju, przy czym biorąc pod uwagę powyższą definicję, obszarem strategicznej interwencji będzie zarówno obszar, w których występują zjawiska niekorzystne, jak i obszar z potencjałem rozwojowym możliwym do aktywowania.

W strategii powinny być przywołane obszary strategicznej interwencji na terenie gminy, wyznaczone w strategii rozwoju województwa, wraz z zakresem działań dotyczących tych obszarów. Natomiast fakultatywnie w strategii mogą być wyznaczone obszary strategicznej interwencji kluczowe dla gminy – celowość ich identyfikacji należy oceniać w każdej gminie indywidualnie. Jeżeli zostaną one wyznaczone, to konieczne będzie również wskazanie działań, planowanych w tych obszarach.

System realizacji strategii powinien zawierać wytyczne do sporządzania dokumentów wykonawczych. Aby strategia mogła zostać skutecznie wdrożona, system jej realizacji powinien ponadto określić, jakie podmioty są zaangażowane w poszczególne działania w ramach strategii, podział zadań przy jej realizacji oraz sposoby monitorowania jej wdrażania.

Ostatni element strategii to ramy finansowe i źródła finansowania. Przepisy nie określają sposobu szacowania kosztów realizacji strategii. Biorąc pod uwagę długookresowy charakter strategii, ramy finansowe nie będą oznaczały szczegółowego planowania wydatków dla poszczególnych celów strategii, a jedynie skalę tych wydatków, wraz ze wskazaniem możliwych źródeł finansowania (oprócz środków własnych gminy, również środki zewnętrzne).

Wątpliwości może wzbudzić data wejścia w życie uchwały w sprawie przyjęcia strategii, zwłaszcza że uchwała w sprawie szczegółowego trybu i harmonogramu opracowania projektu strategii rozwoju gminy, w tym trybu jej konsultacji zgodnie z dominującym obecnie poglądem w orzecznictwie jest aktem prawa miejscowego i podlega publikacji.

W przypadku strategii wydaje się aktualny pogląd, prezentowany w wyroku II SA/Kr 1234/19 w Krakowie, że nie ma ona charakteru normatywnego, nie jest więc aktem prawa miejscowego, a co za tym idzie, jej wejście w życie nie wymaga publikacji w dzienniku urzędowym. Nie ma przy tym znaczenia, że w realizacji strategii mogą uczestniczyć podmioty zewnętrzne, np. organizacje pozarządowe, gdyż strategia nie kreuje ich uprawnień ani obowiązków. „Według słusznej opinii organu nadzoru, strategia jest planem działania gminy, aktem programowym, o charakterze w dużej mierze postulatywnym, który nie kreuje skonkretyzowanych uprawnień lub obowiązków, zewnętrznych wobec organu adresatów. Podnoszony przez gminę fakt, że program, załącznik do uchwały - Strategia Rozwoju Gminy zawiera treści skierowane do podmiotów zewnętrznych nie jest decydujący. Podkreślenia wymaga, że istotnie z treści ABC nr 12/2020 umieszczonej na stronach 5 i 6 Strategii Rozwoju Gminy wynika, iż podmiotami uczestniczącymi w realizacji Strategii są podmioty zewnętrzne wobec gminy m.in. organizacje pozarządowe. Fakt, ten nie czyni jednak z powyższych treści wypowiedzi o charakterze normatywnym. Wskazuje jedynie na planowany udział tych podmiotów w realizacji strategii gminy. Określenie celów operacyjnych strategii nie ma charakteru wypowiedzi normatywnej” (por. wyr. II SA/Wa 567/22 w Warszawie z 15 marca 2023 r., II SA/Wa 567/22, Legalis).