Uchwała w sprawie zniesienia jednostki pomocniczej

Uchwała Nr 123/2023

Rady Gminy Jabłonna

z dnia 24 października 2023 r.

w sprawie zniesienia (z dniem 1 stycznia 2024 r. sołectwa Dębowa Góra)

Na podstawie art. 5 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1234) oraz § 15 Statutu Gminy Jabłonna, stanowiącego załącznik do Uchwały Nr 45/2022 Rady Gminy Jabłonna z dnia 15 marca 2022 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Jabłonna (Dz. Urz. Woj. Mazowieckiego z 2022 r. poz. 5678) uchwala się, co następuje:

§ 1

Po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami znosi się (z dniem 1 stycznia 2024 r. sołectwo Dębowa Góra).

§ 2

Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego.

Przewodniczący Rady Gminy:

Jan Kowalski

Objaśnienia

Ustawa o samorządzie gminnym (dalej: SamGminU) mówi jedynie o tworzeniu jednostek pomocniczych – zgodnie z art. 5 ust. 2 SamGminU, jednostkę pomocniczą (sołectwo, osiedle, dzielnica, delegatura) tworzy rada gminy (rada miasta), w drodze uchwały, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy. Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 3 SamGminU, zasady tworzenia, łączenia, podziału oraz znoszenia jednostki pomocniczej określa statut gminy.

Wynika z tego, że zniesienie sołectwa jednostki pomocniczej odbywa się na zasadach określonych w statucie gminy. W podstawie prawnej uchwały powołano zatem przepis ustawy o samorządzie gminnym oraz przepis statutu gminy, który określa tryb tworzenia jednostek pomocniczych.

Jeżeli statut gminy nie zawiera żadnych postanowień dotyczących zniesienia sołectwa jednostek pomocniczych, gmina ma prawo zlikwidować jednostkę pomocniczą, na zasadach właściwych dla jej utworzenia. Potwierdza to orzecznictwo: „Brak uregulowania statutowego kwestii wskazanych w art. 5 ust. 3 SamGminU stanowi niewątpliwie wadę prawną statutu, nie może jednak stanowić podstawy do odmawiania gminom prawa do zniesienia jednostki pomocniczej. Skoro ustawodawca przewidział możliwość zniesienia jednostki pomocniczej na zasadach określonych przez radę gminy w statucie gminy(podobnie jak tworzenia, łączenia, podziału) to – w razie braku regulacji statutowej – z uwzględnieniem zarówno wykładni historycznej jak i systemowej należy przyjmować, że rada która może utworzyć jednostkę pomocniczą może ją również znieść na podobnych zasadach, jak określone w ust. 2 art. 5 i na podstawie tego przepisu.” (por. wyr. NSA z 12 kwietnia 2018 r., II OSK 1234/17, Legalis).

W § 1 uchwały zawarto zapis o przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami. Przepis art. 5 ust. 2 SamGminU przewiduje taki obowiązek w przypadku tworzenia jednostki pomocniczej. Wobec tego, najczęściej w statutach gmin taki sam obowiązek przewidziany jest przy podziale i znoszeniu jednostek („podział, łączenie i znoszenie jednostek pomocniczych odbywa się w trybie właściwym do ich tworzenia”). Jeżeli jednak w statucie przewidziano, że w przypadku likwidacji jednostek pomocniczych nie będą wymagane konsultacje społeczne, to ich zniesienie bez przeprowadzenia konsultacji będzie zgodne z prawem.

Najczęstszą przyczyną likwidacji jednostek pomocniczych jest znikome zainteresowanie, czy też w ogóle brak zainteresowania społeczności lokalnej funkcjonowaniem jednostki.