Uchwała w sprawie zasad udzielania dotacji celowej spółkom wodnym

Uchwała Nr 12/2023 Rady Gminy Jabłonna z dnia 25 września 2023 r.

w sprawie określenia zasad udzielania dotacji celowej ze środków budżetu gminy spółkom wodnym, trybu postępowania oraz sposobu jej rozliczania

Działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) oraz art. 443 ust. 2–6 ustawy z 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2233 ze zm.) Rada Gminy uchwala, co następuje.

§1

1. Spółki wodne mogą otrzymać z budżetu gminy pomoc finansową w formie dotacji celowej z przeznaczeniem na: bieżące utrzymanie wód i urządzeń wodnych oraz na dofinansowanie inwestycji na terenie gminy.

2. Informacja o możliwości otrzymania dotacji zostanie zawarta w BIP oraz przez wywieszenie w siedzibie Urzędu w miejscu publicznie dostępnym.

§2

1. Wysokość dotacji może wynieść do 80% kosztów kwalifikowanych zadania, nie więcej niż 50 000 zł.

2. Wysokość dotacji w danym roku budżetowym zależy od puli wydatków zaplanowanych na ten cel.

§3

1. W celu ubiegania się o dotację należy złożyć wniosek do Wójta Gminy Jabłonna.

2. Wniosek należy złożyć w terminie do 30 kwietnia danego roku.

3. Wniosek może zostać złożony:

a) wg wzorca określonego w załączniku do niniejszej uchwały nr 12/2023

opcjonalnie:

b) w postaci pisma zawierającego co najmniej następujące dane: Nazwa spółki, adres siedziby, cel dotacji, opis zadania finansowanego z dotacji w tym harmonogram rzeczowo-finansowy i termin realizacji, kosztorys realizacji, wskazanie całkowitych kosztów realizacji zadania oraz źródeł finansowania zadania.

4. W przypadku braków formalnych wniosku, wnioskodawca zostanie wezwany do jego uzupełnienia w terminie 14 dni.

5. W przypadku, gdy braki formalne wniosku nie zostaną uzupełnione w terminie, o którym mowa w ust. 4, wniosek pozostawia się bez rozpoznania.

§4

1. Decyzję w sprawie przyznania dotacji podejmuje Wójt Gminy.

2. Przed podjęciem decyzji w sprawie przyznania dotacji brane są pod uwagę przesłanki, np.:

a) udział środków własnych przeznaczonych na realizację zadania,

b) realność wykonania zadania.

§5

Podstawą przekazania dotacji z budżetu gminy jest zawarcie umowy dotacji celowej pomiędzy gminą, a beneficjentem dotacji.

§6

1. W przypadku, gdy o dotację wnioskuje spółka wodna prowadzącą działalność gospodarczą, udzielone dofinansowanie będzie stanowić pomoc de minimis w rozumieniu rozporządzenia Komisji (UE) nr 1407/2013 z 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. U. UE L 352 z 24 grudnia 2013 r.).

2. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą może uzyskać pomoc w formie dotacji, jeżeli wartość tej pomocy brutto łącznie z wartością innej pomocy de minimis, otrzymanej przez ten podmiot w okresie bieżącego roku oraz dwóch poprzednich lat kalendarzowych nie przekracza kwoty 200 000 euro.

3. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą nie może uzyskać pomocy, jeżeli otrzymał pomoc inną niż pomoc de minimis, w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, a łączna wartość pomocy spowodowałaby przekroczenie pułapu dopuszczalnej pomocy.

4. W przypadku, gdy dotacja stanowi pomoc de minimis, wnioskodawca winien dołączyć do wniosku dodatkowo:

a) wszystkie zaświadczenia o wysokości pomocy de minimis oraz wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis w rolnictwie i pomocy de minimis w rybołówstwie, jakie otrzymał w roku podatkowym, w którym ubiega się o pomoc oraz w dwóch poprzednich latach podatkowych, albo oświadczenie o wysokości wyżej wymienionej pomocy otrzymanej w tym okresie, lub oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy w wyżej wymienionym okresie,

b) inne niezbędne informacje, które przekazywane są na „Formularzu informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis”, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 marca 2004 r. w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis

§7

1. Spółka wodna składa rozliczenie dotacji w terminie 30 dni od daty zakończenia realizacji zadania, nie później niż do dnia 30 listopada danego roku budżetowego.

2. Sprawozdanie z wykorzystania dotacji (rozliczenie dotacji) powinno zawierać co najmniej dane w zakresie:

a) Nazwa spółki, adres spółki, okres rozliczonej dotacji, opis zadania, zestawienie poniesionych kosztów na zadanie i źródeł ich finansowania, imię i nazwisko osób uprawnionych do reprezentacji,

opcjonalnie:

b) sprawozdanie według ustalonego wzoru.

3. Gmina ma prawo żądania wyjaśnień i informacji w zakresie złożonego sprawozdania.

§8

Dotacja celowa udzielona z budżetu gminy:

a) wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem,

b) pobrana nienależnie lub w nadmiernej wysokości,

c) niewykorzystana w całości lub części,

– podlega zwrotowi do budżetu Gminy Jabłonna na zasadach określonych przepisami ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1634 z późn. zm.).

§9

1. Za wykonanie uchwały odpowiedzialny jest Wójt Gminy.

2. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w dzienniku urzędowym województwa mazowieckiego.

.............. Przewodniczący Rady Gminy

Objaśnienia

W zakresie § 1 – rada gminy decyduje o tym, czy przyjmie uchwałę dotacyjną. Na uwagę w tym zakresie zasługują przepisy zgrupowane w art. 443 PrWod. Z tych regulacji wynika, że spółki wodne mogą korzystać z pomocy finansowej z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na bieżące utrzymanie wód i urządzeń wodnych oraz na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji. Pomoc finansowa, o której mowa w ust. 1, polega na udzielaniu dotacji celowej w rozumieniu przepisów FinPubU z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Zasady udzielania dotacji celowej, tryb postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposób jej rozliczania określają organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego w drodze uchwały będącej aktem prawa miejscowego. Udzielenie dotacji celowej następuje na podstawie umowy zawartej przez jednostkę samorządu terytorialnego ze spółką wodną. W przypadku, gdy dotacja celowa stanowi pomoc publiczną lub pomoc de minimis, jej udzielenie następuje z uwzględnieniem warunków dopuszczalności tej pomocy, określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej.

W zakresie § 2 – ustalenie wysokości dotacji należy do wyłącznej kompetencji rady gminy, której nie może w żaden sposób delegować na organ wykonawczy. Poza tym nie jest łatwo we właściwy sposób określić wysokość dotacji w uchwale dotacyjnej, co zresztą ma potwierdzenie w orzecznictwie sądowym oraz nadzorczym regionalnych izb obrachunkowych. Tytułem przykładu można odnotować jedno z najnowszych rozstrzygnięć z podanego zakresu przedmiotowego, tj. uchwałę nr 15/2022 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie z 15 marca 2022 r. (źródło: www.rio.waw.pl). W podanej uchwale m.in. stwierdzono, że określenie wysokości dotacji ze środków budżetu gminy poprzez użycie sformułowania "do wysokości kosztów zadania", nie stanowi jednoznacznego określenia zasad udzielania dotacji celowej ze środków finansowych budżetu gminy przeznaczonych na finansowanie zadań wynikających z PrWod. Określenie wysokości dotacji w sposób ustalony w ww. sposób jest nieprecyzyjne, gdyż wskazuje jedynie górną granicę, do której może zostać udzielona dotacja, pozostawiając swobodę ustalania ostatecznej kwoty dotacji. Powoduje to, że ubiegający się o dotację beneficjent nie będzie miał wiedzy, jakiej kwoty dotacji może oczekiwać. Brak ustalenia w uchwale, jaka część poniesionych kosztów zadania zostanie objęta refundacją, pozostawia dowolność w zakresie obliczania wysokości dofinansowania przy rozpatrywaniu wniosków poszczególnych podmiotów. Dalej podano, że na podstawie przepisu art. 443 PrWod, rada gminy winna jednoznacznie określić wysokość dofinansowania, ponieważ to organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z art. 18 ust. 2 SamGminU, przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy, na podstawie upoważnień ustawowych. Warto dodać, że podobne stanowisko w kwestii określenia przez radę gminy wysokości udzielanej dotacji zajął WSA w Warszawie w wyroku z 2021-03-15 ( IV SA/Wa 2687/20), stwierdzając, że: „organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, dysponując kompetencją do określenia zasad udzielania dotacji celowej dla spółek wodnych, powinien w uchwale określić wysokość dotacji w taki sposób (np. wskazać określony procent poniesionych wydatków lub wartość kwotową dotacji), aby beneficjent nie miał wątpliwości, o jaką wielkość dotacji może się ubiegać”.

W zakresie § 3 – w orzecznictwie nadzorczym akcentuje się, że uregulowanie kwestii udzielania dotacji, polegające w rzeczywistości na scedowaniu określenia istotnych elementów na organ wykonawczy, wskazuje na niewypełnienie przez organ stanowiący delegacji do ustanowienia aktu prawa miejscowego zawartej w art. 443 PrWod. Termin, do którego dotacja powinna zostać przekazana dotowanemu, stanowi jeden z podstawowych elementów udzielania dotacji, w związku z czym powinien być uregulowany w uchwale rady, podobnie jak termin składania i rozpatrywania wniosków o dotacje. Również adresaci uchwały – spółki wodne – powinni uzyskać te informacje na podstawie uchwały (por. uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie z 2022-04-20, nr 20/2022).

W zakresie § 4 – decyzję w sprawie przyznania dotacji konkretnej spółce może podjąć tylko wójt gminy, nie może tego zrobić rada gminy. Jest ona jednak władna, aby ustalić warunki (zasady) na jakich dotacja będzie przysługiwała.

W zakresie § 5 – zawarcie umowy pomiędzy gminą a spółką wodną jest obligatoryjnym elementem procedury związanej z przekazaniem dotacji, ma to zresztą potwierdzenie w art. 443 PrWod, z którego wynika, że udzielenie dotacji celowej następuje na podstawie umowy zawartej przez jednostkę samorządu terytorialnego ze spółką wodną.

W zakresie § 6 – wprowadzenie tych zapisów jest konsekwencją założenia, że odbiorcami dotacji mogą być m.in. spółki wodne prowadzące działalność gospodarczą. Te aspekty związane są także z art. 443 PrWod, gdzie postanowiono, że w przypadku gdy dotacja celowa stanowi pomoc publiczną lub pomoc de minimis, jej udzielenie następuje z uwzględnieniem warunków dopuszczalności tej pomocy określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej. Ważne jest to, że projekt uchwały podejmowanej na podstawie upoważnienia ustawowego z ww. art. 443 ustawy powinien zostać przesłany do opiniowania Prezesowi UOKiK oraz w miarę potrzeby ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa. Zaniechania w tym zakresie skutkują, co do zasady, stwierdzeniem nieważności całej uchwały dotacyjnej. Warto odnotować stanowisku z uchwały Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie z 2021-10-27 (Nr 35/2021), gdzie podano, że jeżeli z uchwały wynika, że dotacje mogą być udzielane m.in. podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, to tym samym mogą one stanowić pomoc publiczną lub pomoc de minimis, o której mowa w ustawie z 2007 o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 747 ze zm.), zaś ich udzielenie powinno uwzględniać warunki dopuszczalności tej pomocy określone w przepisach prawa Unii Europejskiej, a w szczególności w przepisach rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z 6 sierpnia 2008 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz.Urz.UE L z 2008 r. Nr 214, str. 3). Należy zatem spełnić wymogi proceduralne określone w art. 10 ust. 2 ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, zgodnie z którymi projekt uchwały przewidującej udzielenie pomocy de minimis powinien zostać przedłożony Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

W zakresie § 7 – kwestie związane z rozliczeniem dotacji są jednymi z najistotniejszych z punktu widzenia zasad gospodarki finansowej JST. Powinny one być możliwie precyzyjnie, aby nie było wątpliwości co do nałożonych na spółkę wodną obowiązków. Na te aspekty zwracano również uwagę w orzecznictwie regionalnych izb obrachunkowych, przykładowo w uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie z 2023-01-25 (nr 05/2023), gdzie stwierdzono, że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego dysponując kompetencją do określenia zasad udzielania dotacji celowej dla spółek wodnych, powinien określać w uchwale takie terminy realizacji zadania, rozliczenia dotacji i złożenia sprawozdania z wykonania zadania, by otrzymujący dotację mógł ich dotrzymać. Przepisy nie narzucają formy rozliczenia, więc rada gminy może opracować stosowny wzór rozliczenia, ale również może przedstawić elementy rozliczenia wymieniające je w treści uchwały dotacyjnej.

W zakresie § 8 – przepisy dotyczące aspektów zwrotu dotacji w różnych kontekstach np. wykorzystania niezgodnie z przeznaczeniem, pobrania nienależnie lub w nadmiernej wysokości, czy niewykorzystania w całości lub części, są uregulowane w przepisach powszechnie obowiązujących, którymi są art. 250 i art. 251 FinPubU. Mogą one być zawarte w uchwale dotacyjnej, o ile rada gminy nie modyfikuje ustawowego ich brzmienia. W kontekście ujmowania w uchwale dotacyjnej spełniają one raczej funkcję prewencyjną, mającą uświadomić odbiorcę dotacji o określonych skutkach prawnych związanych ze zwrotem w różnych sytuacjach.

W zakresie § 9 – to standardowy termin wejścia w życie uchwały, ale dopuszczalne są terminy skrócone – co wynika z art. 4 ust. 1 ustawy z 2000 o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1215 ze zm.).