Uchwała w sprawie utworzenia spółki komunalnej

Uchwała Nr GKM.0012.2024.145

Rady Gminy Jabłonna

z dnia 24 września 2024 r.

w sprawie utworzenia spółki komunalnej pod firmą "Czysta Jabłonna" Sp. z o.o.

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. f ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 40), art. 2, art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 679), Rada Gminy w Jabłonnie uchwala co następuje:

§1

1. Tworzy się jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością działającą pod firmą "Czysta Jabłonna" Sp. z o.o.

2. Spółka zostaje utworzona na czas nieoznaczony.

3. Kapitał zakładowy Spółki w dacie jej utworzenia wyniesie 500 000 zł i dzielić się będzie na 500 udziałów po 1000 zł i zostanie pokryty w całości z majątku Gminy Jabłonna w formie:

a) wkładu niepieniężnego (aportu) o wartości 450 000 zł w postaci mienia komunalnego, w tym nieruchomości, co odpowiadać będzie wydatkom poniesionym aktualnie na realizację inwestycji w postaci budowy kanalizacji oraz oczyszczalni ścieków na terenie Gminy Jabłonna, szczegółowo określonego w załączniku nr 1 do niniejszej uchwały (Wykaz składników majątkowych - aport nr 1 do Spółki).

b) wkładu pieniężnego w wysokości 50 000 zł stanowiącego dopłatę do pełnej wartości udziałów.

4. W utworzonej Spółce Gmina Jabłonna obejmuje 100 procent udziałów.

§2

1. Przedmiotem działalności Spółki będzie wykonywanie zadań własnych gminy z zakresu usług komunalnych, tj. spraw wodociągowych, kanalizacyjnych oraz odbioru odpadów komunalnych.

2. Spółka może prowadzić także działalność z zakresu innych zadań własnych gminy niż określone powyżej oraz świadczyć usługi, zgodnie z aktem założycielskim Spółki.

3. Szczegółowe zadania, przedmiot działalności i organizację Spółki określi akt założycielski spółki.

§3

Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Jabłonna upoważniając go jednocześnie do złożenia oświadczenia woli o utworzeniu przez Gminę Jabłonna Spółki, o której mowa w § 1 niniejszej uchwały.

§4

Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego.

Objaśnienia

Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego. Oznacza to, że gmina ma dowolność w kształtowaniu sposobu, w jaki dane zadania będą przez nią wykonywane. Ani SamGminU ani GospKomU nie nakładają na gminę obowiązku realizacji zadania własnego gminy w określonej formie. Gminy mniejsze z reguły decydują o realizacji zadania w formie zakładu budżetowego. W większych gminach czy też miastach gospodarka komunalna prowadzona jest częściej w formie spółki prawa handlowego – najczęściej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

[orzecznictwo]

Formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, reguluje ustawa o gospodarce komunalnej. Wyliczenie tych form w art. 2 GospKomU jest jednak tylko przykładowe (zob. wyr. SN z 15.03.2022 r., III CZP 44/21, Legalis).

Art. 2 GospKomU określający formy prowadzenia gospodarki komunalnej, zawiera jedynie wyliczenie o charakterze przykładowym (na co wskazuje użyte przez ustawodawcę wyrażenie "w szczególności") i w żadnym wypadku nie można twierdzić, by katalog ten miał charakter zamknięty i wyczerpujący (zob. wyr. SN z 22.06.2018 r., III CZP 29/18, niepubl.).

Choć art. 2 GospKomU wskazuje, że JST mogą prowadzić gospodarkę komunalną w formie spółek prawa handlowego, są one ograniczone możliwością wyboru rodzaju tej spółki. Bowiem art. 9 GospKomU wskazuje, że JST mogą tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne oraz mogą przystępować do taki spółek. Jednoznacznie ustawodawca wskazał, że JST mogą powoływać bądź przystępować do spółek prawa handlowego – nie mogą być to zatem spółki np. cywilne.

Co do zasady, wskazane powyżej przepisy będą miały zastosowanie do tworzenia spółek komunalnych (spółek samorządowych) w przeważającej większości przypadków. Niemniej ustawodawca i od tych reguł tworzy wyjątki wskazane w art. 10 GospKomU, pozwalając gminie tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich m.in. wówczas, gdy łącznie zostaną spełnione warunki istnienia niezaspokojonych potrzeb wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym oraz występowanie w gminie bezrobocia w znacznym stopniu wpływającego ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a przy tym zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.

Dodatkowo, JST mogą również w szczegółowo wskazanych odrębnymi ustawami przypadkach realizować zadania z zakresu gospodarki komunalnej w innych formach niż wskazane w art. 2 GospKomU. Jednym z takich przepisów jest art. 5 ustawy z 10 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2022 poz. 884). Zgodnie z ustawą JST może w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej m.in. budować lub eksploatować infrastrukturę telekomunikacyjną i sieci telekomunikacyjne oraz nabywać prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, dostarczać sieci telekomunikacyjne lub zapewniać dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej (art. 3 ust. 1 ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych). Przywołany art. 5 ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych wskazuje takie formy prowadzenia działalności wymienionej w art. 3 ust. 1 jak forma niewyodrębniona w ramach osobowości prawnej JST, porozumienie, związek lub stowarzyszenie jednostek samorządu terytorialnego, fundacja, której fundatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, porozumienie komunalne, spółka kapitałowa lub spółdzielnia z udziałem jednostki samorządu terytorialnego.

Z kolei ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 194) nakłada na JST wymóg powołania samorządowej instytucji kultury, dla której podstawowym celem działalności jest działalność kulturalna. instytucje kultury uzyskują osobowość prawną i mogą rozpocząć działalność z chwilą wpisu do rejestru prowadzonego przez organizatora.

Spółkę komunalną z reguły powołuje się na czas nieokreślony, choć dopuszczalne jest też powołanie jej na czas oznaczony. W takim przypadku spółka powoływana jest najczęściej na czas realizacji określonego zadania, na przykład budowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej czy budowy ciepłowni miejskiej.

Ze strony cywilnoprawnej utworzenie komunalnej spółki kapitałowej wiąże się z koniecznością przyjęcia umowy spółki. W takiej umowie powinny zostać określone kwestie siedziby spółki, jej organów, powinien zostać określony przedmiot jej działalności, wysokość kapitału zakładowego oraz liczba i wartość nominalna udziałów/akcji objętych przez jednostkę samorządu terytorialnego.

Kapitał spółki może być wnoszony w formie pieniężnej – wówczas gmina zabezpiecza w budżecie odpowiednie środki na wniesienie kapitału do spółki. Kapitał może być wniesiony również aportem. W takim przypadku kapitałem spółki mogą być nieruchomości komunalne w tym grunty niezabudowane jak i zabudowane budynkami, wraz z tymi budynkami, urządzenia bądź maszyny potrzebne do wykonywania działalności przez spółkę (np. wozy asenizacyjne, ciągniki, samochody, instalacje segregacji odpadów) W uchwale powołującej spółkę, w przypadku wnoszenia do niej kapitału zakładowego w formie niepieniężnej, rada gminy/miasta może podjąć decyzję o wyszczególnieniu w załączniku do uchwały przekazywanego majątku, z podziałem na rodzaj i określeniem wartości. Uchwała rady gminy/miasta powinna określać ile udziałów w danej spółce obejmuje JST. W przypadku, kiedy gmina tworzy własną spółkę, będzie to 100% udziałów. W przypadku spółek tworzonych przez kilka podmiotów, uchwała będzie określała częściowe objęcie udziałów oraz sposób ich wniesienia przez daną JST.

Przedmiot działalności spółki może być wskazany w uchwale rady gminy/miasta. Często w tym akcie dokonywane jest ogólne określenie przedmiotu działalności powoływanego podmiotu np. realizacja zadań z zakresu komunikacji publicznej, wykonywanie zadań własnych z zakresu zaopatrywania w wodę i ciepło, odbierania i gospodarowania odpadami komunalnymi, utrzymania dróg i terenów zielonych czy utrzymania, eksploatacji i konserwacji sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej. Z reguły rady gmin/miast nie określają szczegółowo tego zakresu poprzez wpisanie do uchwały poszczególnych kodów PKD. Szczegółowe określenie przedmiotu działalności spółki ma miejsce w akcie notarialnym powołującym spółkę.