Uchwała w sprawie programu dotacyjnego termomodernizacji budynków

Uchwała Nr 23/2023 Rady Gminy Jabłonowo Pomorskie z dnia 15 listopada 2023 r.

w sprawie – wprowadzenia Programu dotacyjnego – termomodernizacja budynków wspólnot mieszkaniowych stanowiących współwłasność Gminy

Działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15, art. 40 ust. 1, art. 41 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) oraz art. 403 ust. ust. 4 pkt 1 lit. b w zw. z ust. 5 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1973 ze zm.) Rada Gminy, uchwala, co następuje.

§1

Gmina wprowadza Program termomodernizacji budynków stanowiących jej współwłasność, który wchodzi w zakres szeroko pojętej ochrony środowiska.

§2

1. Wysokość dofinansowania w formie dotacji celowej – do 50% w roku 2024 wartości zadania.

2. Dotacja może obejmować wydatki na dokumentację techniczną, wykonanie ocieplenia, inne prace w miarę potrzeby.

§3

Warunkiem wsparcia w ramach niniejszej uchwały jest:

1) podjęcie przez wspólnotę mieszkaniową uchwały o przeprowadzeniu termomodernizacji,

2) zapewnienie pozostałej części finansowania w wysokości skorelowanej z poziomem dotacji,

3) złożenie wniosku przez daną wspólnotę mieszkaniową do Burmistrza Gminy np. według wzoru ustalonego w załączniku,

4) spełnienie wymogów formalnych i merytorycznych Programu.

§4

1. Gmina weryfikuje wniosek pod względem formalnym i merytorycznym.

2. Weryfikację przeprowadza Komisja powołana odrębnym zarządzeniem Burmistrza Gminy.

3. Komisja wzywa wnioskodawców w terminie 14 dni do uzupełnienia wniosku, podania uzupełniających danych i informacji – w razie gdy wniosek nie zawiera wymaganych danych.

§5

1. Rozliczenie dotacji nastąpi w terminie 30 dni po zakończeniu realizacji zadania.

2. W ramach rozliczenia dotacji należy złożyć zestawienie kosztów realizacji zadania oraz protokoły odbioru robót oraz kopie faktur albo według wzoru ustalonego w załączniku.

§6

1. Za wykonanie uchwały odpowiedzialny jest Burmistrz Gminy.

2. Burmistrz Gminy ustali wzór umowy w drodze odrębnego zarządzenia.

3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w dzienniku urzędowym województwa Kujawsko-Pomorskiego

................Przewodniczący Rady Gminy

Objaśnienia

W zakresie § 1 – z art. 18 ust. 2 pkt 15, art. 40 ust. 1, art. 41 ust. 1 ustawy o samorządzie gminny wynika m.in., że na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy; akty prawa miejscowego ustanawia rada gminy w formie uchwały.

Z kolei, w art. 403 ust. 4–5 ustawy Prawo ochrony środowiska podano m.in., że finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej, o którym mowa w ust. 1 i 2, może polegać na udzielaniu dotacji celowej w rozumieniu przepisów ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych z budżetu gminy lub budżetu powiatu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji:

1) podmiotów niezaliczonych do sektora finansów publicznych, w szczególności:

a) osób fizycznych,

b) wspólnot mieszkaniowych,

c) osób prawnych,

d) przedsiębiorców;

2) jednostek sektora finansów publicznych będących gminnymi lub powiatowymi osobami prawnymi.

Ponadto, w ust. 5 postanowiono, że zasady udzielania dotacji celowej, o której mowa w ust. 4, obejmujące w szczególności kryteria wyboru inwestycji do finansowania lub dofinansowania oraz tryb postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposób jej rozliczania określa odpowiednio rada gminy albo rada powiatu w drodze uchwały;

W zakresie § 2 – ustalenie wysokości dotacji należy do wyłącznej kompetencji rady gminy, której rada nie może w żaden sposób delegować na organ wykonawczy. Poza tym nie jest łatwo we właściwy sposób określić wysokość dotacji w uchwale dotacyjnej, co zresztą ma potwierdzenie w orzecznictwie sądowym oraz nadzorczym regionalnych izb obrachunkowych. Tytułem przykładu można odnotować jedno z najnowszych rozstrzygnięć z podanego zakresu przedmiotowego, tj. uchwałę Nr GKF.410.1.2022 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku z 14 grudnia 2022 r. (źródło: https://bip.rio.gdansk.pl/). W podanej uchwale m.in. stwierdzono, że określenie wysokości dotacji ze środków budżetu gminy poprzez użycie sformułowania "może wynosić do 80%" kosztów realizacji zadania nie stanowi jednoznacznego określenia zasad udzielania dotacji celowej ze środków finansowych budżetu gminy przeznaczonych na termomodernizację. Określenie wysokości dotacji w sposób ustalony w ww. sposób jest nieprecyzyjne, gdyż wskazuje jedynie górną granicę, do której może zostać udzielona dotacja, pozostawiając swobodę ustalania ostatecznej kwoty dotacji. Powoduje to, że ubiegający się o dotację beneficjent nie będzie miał wiedzy, jakiej kwoty dotacji może oczekiwać. Brak ustalenia w uchwale, jaka część poniesionych kosztów zadania zostanie objęta refundacją, pozostawia dowolność w zakresie obliczania wysokości dofinansowania przy rozpatrywaniu wniosków poszczególnych podmiotów. Dalej podano, że rada gminy winna jednoznacznie określić wysokość dofinansowania, ponieważ to organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy, na podstawie upoważnień ustawowych. Warto dodać, że podobne stanowisko w kwestii określenia przez radę gminy wysokości udzielanej dotacji zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 15 stycznia 2023 r. (II SA/Wa 1542/22) stwierdzając, że: „organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, dysponując kompetencją do określenia zasad udzielania dotacji celowej dla spółek wodnych, powinien w uchwale określić wysokość dotacji w taki sposób (np. wskazać określony procent poniesionych wydatków lub wartość kwotową dotacji), aby beneficjent nie miał wątpliwości, o jaką wielkość dotacji może się ubiegać”.

W zakresie § 3 – rada gminy jest uprawniona a nawet zobowiązania określić zasady udzielania dotacji, w tym zakresie musi określić m.in. wymagania warunkujące przekazania wsparcia wnioskodawcom.

W zakresie § 4 – każdy wniosek musi zostać zweryfikowany pod względem formalnym i merytorycznym, w razie braków w danych czy informacjach, uchwała musi przewidywać tryb uzupełnienie tych braków, aby istniały podstawy do przeprowadzenia zadania na nieruchomości mieszkańca zgodnie z postanowieniami uchwały.

W zakresie § 5 – kwestie związane z rozliczeniem dotacji są jednymi z najistotniejszych z punktu widzenia zasad gospodarki finansowej Gminy. Powinny one być możliwie precyzyjne, aby nie było wątpliwości co do nałożonych na wspólnoty obowiązków. Na te aspekty zwracano również uwagę w orzecznictwie regionalnych izb obrachunkowych, przykładowo w uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z 21 listopada 2022 r. (Nr GKF.410.1.2022) stwierdzono m.in., że nieuregulowanie warunków realizacji zadania przez podmioty uprawnione do otrzymania dotacji oraz warunków wypłaty dotacji tym podmiotom, a także sposobu rozliczenia otrzymanej dotacji, narusza w istotny sposób art. 403 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska, który zawiera obligatoryjne elementy uchwały, w tym tryb postępowania w sprawie udzielania dotacja i sposób jej rozliczania.

W zakresie § 6 – to standardowy termin wejścia w życie uchwały, ale dopuszczalne są terminy skrócone – co wynika z art. 4 ust. 2 ustawy z 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1361 z późn. zm.).