Uchwała w sprawie zwolnienia z opłat administracyjnych

Prawo

administracyjne

Kategoria

uchwała

Klucze

delegacja ustawowa, interpretacja przepisów, nowe prawo jazdy, nowy dowód rejestracyjny, opłaty administracyjne, organ wykonawczy, problematyka legislacyjna, uchwała, zmiany administracyjne, zwolnienie z opłat

Uchwała w sprawie zwolnienia z opłat administracyjnych zawiera zapisy określające sytuacje, w których osoby fizyczne lub prawne mogą być zwolnione z konieczności opłacania określonych opłat administracyjnych. Dokument precyzuje warunki, jakie muszą zostać spełnione oraz organy, które mogą dokonać zwolnienia z opłat. Uchwała ma na celu ułatwienie dostępu do administracji publicznej oraz umożliwienie korzystania z usług publicznych bez dodatkowych obciążeń finansowych.

Uchwała

Rady Powiatu Wrocławskiego z dnia 22 marca 2023 r.

w sprawie zwolnienia z opłat za wydanie nowego dowodu rejestracyjnego pojazdu/opłat

za wydanie nowego prawa jazdy wskutek zmian administracyjnych

Na podstawie art. 12 pkt 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1526 ze zm.), art. 78 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 988 ze zm.) oraz art. 119 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1212) Rada Powiatu uchwala, co następuje.

§1

1. Zwalnia się z opłat wydanie nowego dowodu rejestracyjnego pojazdu – gdy wydanie nowego dokumentu związane jest ze zmianami administracyjnymi w zakresie adresu właściciela pojazdu (…) np. zmiana nazwy ulic.

2. Zwalnia się z opłat wydanie nowego prawa jazdy – gdy wydanie nowego dokumentu związane jest ze zmianami administracyjnymi w zakresie adresu właściciela pojazdu (…) np. zmiana nazwy ulic.

§2

Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu.

§3

Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

………………………………….

(Przewodniczący Rady Powiatu)

Objaśnienia

W zakresie § 1 – zgodnie z art. 78 PrDrog – w przypadku gdy zmiana stanu faktycznego w zakresie adresu właściciela lub posiadacza pojazdu, wymagająca wydania nowego dowodu rejestracyjnego pojazdu albo nowych blankietów profesjonalnych dowodów rejestracyjnych, spowodowana została zmianami administracyjnymi, rada powiatu może, w drodze uchwały, zmniejszyć opłatę lub zwolnić od jej uiszczenia osoby obowiązane do ubiegania się o wydanie tych dokumentów.

Zgodnie z art. 119 KierujPojU – w przypadku, gdy zmiana stanu faktycznego w zakresie adresu kierowcy wymagająca wydania nowego prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, spowodowana została zmianami administracyjnymi, rada powiatu może, w drodze uchwały, zmniejszyć opłatę za wydanie lub zwolnić od jej uiszczenia osoby obowiązane do ubiegania się o wydanie tych dokumentów.

Należy zwrócić uwagę na nieprawidłowości legislacyjne przy tworzeniu uchwał w podanym zakresie przedmiotowym; w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Dolnośląskiego z 15 kwietnia 2022 r. (Nr NK.III.4012.1.2022) stwierdzono nieważność uchwały rady powiatu w sprawie zwolnienia mieszkańców powiatu z części opłat za wymianę dowodu rejestracyjnego z powodu zmiany stanu faktycznego spowodowanego zmianami administracyjnymi, w całości, jako sprzecznej z art. 2 i art. 32 Konstytucji RP w zw. z art. 78 ustawy Prawo o ruchu drogowym; w uzasadnieniu m.in. wskazano:

Z powyższego przepisu wynika, iż rada powiatu może drodze uchwały:

1) zmniejszyć opłatę za wydanie nowego dowodu rejestracyjnego pojazdu albo nowych blankietów profesjonalnych dowodów rejestracyjnych, lub

2) zwolnić od uiszczania tej opłaty osoby obowiązane do ubiegania się o wydanie tych dokumentów, jeżeli konieczne jest uzyskanie nowych dokumentów w związku ze zmianą stanu faktycznego w zakresie zmiany adresu właściciela lub posiadacza pojazdu, pod warunkiem, że ta zmiana stanu faktycznego spowodowana została zmianami administracyjnymi. A contrario, zmniejszenie opłaty lub zwolnienie od jej uiszczenia nie może dotyczyć sytuacji, w której zmiana adresu właściciela lub posiadacza pojazdu nie jest efektem zmian administracyjnych. Przenosząc powyższe, rozważanie na treść ww. uchwały wskazać należy, iż Rada Powiatu Wrocławskiego podejmując ww. uchwałę dopuściła się wykroczenia poza upoważnienie przyznane jej przez ustawodawcę i nie wypełniła prawidłowo delegacji z art. 78 ustawy. W § 1 uchwały Rada postanowiła, że:

§ 1. Zwalnia się mieszkańców gmin położonych na terenie powiatu Wrocławskiego ubiegających się o wymianę dokumentu dowodu rejestracyjnego pojazdu, z powodu zmiany stanu faktycznego w zakresie adresu właściciela lub adresu posiadacza pojazdu, z części opłaty za jego wymianę, obciążając właściciela lub posiadacza pojazdu jedynie kosztami wyprodukowania spersonalizowanego dokumentu. W pierwszej kolejności wskazać należy, że ww. przepisem Rada uchwaliła zwolnienie od opłaty w przypadku każdej zmiany adresu, a nie tylko, gdy jest ona spowodowana zmianami administracyjnymi (mimo tytułu uchwały). Ponadto, Rada zdecydowała o zwolnieniu z części opłaty, podczas gdy ustawodawca upoważnił ją wyłącznie albo do całkowitego zwolnienia z opłaty albo do jej obniżenia. Gdyby nawet przyjąć, iż zwalniając z części opłaty Rada w istocie obniżyła wysokość tej opłaty, to i tak regulację tą uznać należy za sprzeczną z art. 2 Konstytucji RP w zw. z art. 78 ustawy, albowiem nie sposób ustalić o ile opłatę obniżono. (…) Wreszcie podkreślić należy, iż rada powiatu nie jest uprawniona do określenia kręgu podmiotów, którym przysługuje prawo do zwolnienia lub obniżenia opłaty na podstawie uchwały podjętej w ramach delegacji z art. 78 ustawy, gdyż został on określony przez ustawodawcę w przywołanym przepisie. Tymczasem Rada Powiatu Wrocławskiego nie tylko wykroczyła tym samym poza delegację ustawową, ale równocześnie zmodyfikowała przepis ustawowy. Na koniec wskazać należy, że ani z treści przepisu art. 78 ustawy, ani innego przepisu prawa nie wynika upoważnienie dla rady powiatu do określenia komu lub w jakim przypadku zwolnienie przewidziane uchwałą podjętą na podstawie art. 78 ustawy nie przysługuje. Stąd regulacja § 2 uchwały w sposób oczywisty stanowi przypadek działania rady powiatu bez podstawy prawnej.

W zakresie § 2 – czynności związane z wykonywaniem uchwały pozostają w gestii organu wykonawczego JST, czyli np. zarząd powiatu w jednostce samorządowej o statusie powiatu.

W zakresie § 3 – uchwała w podanym zakresie przedmiotowym jest aktem prawa miejscowego, stosuje się w tym zakresie regulacje prawne związane ze stosowaniem vacatio legis z ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.

Uchwała w sprawie zwolnienia z opłat administracyjnych stanowi istotne narzędzie w procesie ułatwiania dostępu do usług publicznych dla osób fizycznych oraz podmiotów gospodarczych. Dzięki przepisom zawartym w dokumencie możliwe jest uniknięcie dodatkowych opłat administracyjnych w określonych sytuacjach, co przyczynia się do zwiększenia transparentności i efektywności funkcjonowania administracji publicznej.