Postanowienie w przedmiocie zażalenia na postanowienie o zastosowaniu środków zapobiegawczych

Sygn. akt II K 123/23

Postanowienie

Dnia 15 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Warszawie Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Anna Kowalska

Protokolant: Jan Nowak

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 15 marca 2024 r.

zażalenia obrońcy podejrzanego Jana Wiśniewskiego

na postanowienie prokuratora z dnia 28 lutego 2024 r. o zastosowaniu środków zapobiegawczych

na podstawie art. 437 § 1 KPK w zw. z art. 465 § 1 KPK

postanawia

zażalenie obrońcy podejrzanego Jana Wiśniewskiego częściowo uwzględnić w ten sposób, że zmienić pkt 2 postanowienia z dnia 28 lutego 2024 r. i zobowiązać podejrzanego do stawiennictwa raz w miesiącu w Komendzie Miejskiej Policji w Warszawie, uchylić zastosowany wobec podejrzanego środek zapobiegawczy w postaci zakazu opuszczania kraju, w pozostałym zakresie utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 28 lutego 2024 r. prokurator Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście zastosował wobec Jana Wiśniewskiego środki zapobiegawcze w postaci dozoru Policji polegającego na zakazie kontaktowania się z określonymi w postanowieniu osobami oraz obowiązkiem stawiennictwa raz w tygodniu – w każdą środę, w siedzibie jednostki Policji właściwej ze względu na miejsce zamieszkania, zakazu opuszczania kraju oraz poręczenia majątkowego w postaci pieniędzy w kwocie 50 000 zł polegającego na złożeniu przedmiotu poręczenia majątkowego do dnia 30 kwietnia 2024 roku na konto sum depozytowych Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia. Na powyższe postanowienie w ustawowym terminie zażalenie złożył obrońca podejrzanego, zaskarżając postanowienie w całości i wnosząc o jego uchylenie.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zażalenie obrońcy podejrzanego zasługuje na uwzględnienie w części.

W ocenie Sądu zapoznając się z obszernymi materiałami sprawy przekazanymi przez prokuratora, w pierwszej kolejności należy przyjąć, że zebrany w sprawie materiał dowodowy wbrew stanowisku skarżącego w dużym stopniu uprawdopodobnił możliwość popełnienia przez podejrzanego zarzuconych mu czynów. Za taką oceną przemawiają dowody powołane przez prokuratora w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, w szczególności zaś zeznania pokrzywdzonego Adama Nowakowskiego oraz zgromadzona dokumentacja finansowa. Wobec czego aktualna pozostaje przesłanka ogólna zastosowania środków zapobiegawczych wskazana w art. 249 § 1 KPK.

Nadto w ocenie Sądu występuje również przesłanka szczególna stosowania środków zapobiegawczych określona w art. 258 § 1 pkt 2 KPK w postaci uzasadnionej obawy, że podejrzany będzie nakłaniał do składania fałszywych zeznań albo w inny sposób utrudniał postępowanie. Należy wskazać, że z materiału dowodowego wynika, że podejrzany zna osobiście świadków i współpodejrzanych, co może wpływać na próbę ustalenia dogodnej dla siebie wersji zdarzeń. Podkreślić trzeba, że oceniając przesłankę obawy matactwa, Sąd ustala, czy podejrzany może w ten sposób się zachować, a nie to, czy już tak postąpił (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 15 stycznia 2020 r., sygn. akt II AKa 12/20). Nadto w orzecznictwie podkreśla się, że utrudnianie postępowania nie musi polegać na popełnianiu przestępstw, ale może to być na przykład nieprzebywanie w miejscu zamieszkania, nieusprawiedliwione niestawiennictwo, uniemożliwienie doprowadzenia (tak: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 20 lutego 2021 r., sygn. akt II AKz 23/21). W ocenie Sądu obawa matactwa stała się na nowo aktualna z uwagi na ogłoszenie w dniu 1 marca 2024 r. postanowienia o przedstawieniu zarzutów. Podejrzany stoi pod zarzutem popełnienia czynów zabronionych zagrożonych karą pozbawienia wolności do 8 lat (art. 286 § 1 KK). Zważywszy więc na groźbę wymierzenia surowej kary, obawa podejmowania bezprawnie działań zmierzających do uniknięcia odpowiedzialności lub umniejszenia własnej roli w procederze jawi się jako realna i aktualna, pomimo znacznego upływu czasu od wszczęcia śledztwa w sprawie. Zasadnie prokurator w ramach dozoru zakazał podejrzanemu kontaktowania się z pokrzywdzonymi i współpodejrzanymi w celu uniknięcia groźby ewentualnego matactwa. Nadto zasadnie prokurator zobowiązał Jana Wiśniewskiego do stawiennictwa we właściwej jednostce Policji, co ma na celu zabezpieczenie sprawności postępowania, zapewnienie udziału podejrzanego w czynnościach procesowych oraz weryfikacji miejsca jego aktualnego pobytu. Jednakże w ocenie Sądu, biorąc pod uwagę, że brak jest informacji o uchylaniu się przez podejrzanego od nałożonego na niego obowiązku stawiennictwa we wskazanej jednostce Policji, jak również zastosowania wobec podejrzanego innych środków zapobiegawczych, w tym poręczenia majątkowego, za wystarczające uznać należy, aby w ramach dozoru podejrzany stawiał się we właściwej jednostce Policji raz w miesiącu.

Odnośnie do zastosowanego przez prokuratora poręczenia majątkowego wskazać trzeba, że zgodnie z dyspozycją przepisu art. 266 § 2 KPK przy ustalaniu wysokości poręczenia trzeba mieć na względzie sytuację materialną oskarżonego i składającego poręczenie majątkowe, wysokość wyrządzonej szkody oraz charakter popełnionego czynu. Biorąc pod uwagę charakter zarzutów związanych z wyrządzeniem znacznej wartości szkody oraz fakt, że skarżący nie przedstawił żadnych nowych okoliczności związanych ze swoją sytuacją materialną, powołując się jedynie na istniejącą dolegliwość w stosowaniu poręczenia w aktualnej wysokości, uchylenie poręczenia jawi się jako niezasadne. Wskazać trzeba, że podejrzany zgodnie z danymi podanymi w protokole przesłuchania osiąga dochody na poziomie 8000–10000 zł netto miesięcznie, posiada majątek w postaci mieszkania o wartości około 500 000 zł. Nadto z akt postępowania wynika, że żona podejrzanego osiąga dochody w wysokości 6000 zł netto miesięcznie. Sytuacja majątkowa podejrzanego nie wskazuje, że przyjęta przez prokuratora kwota poręczenia majątkowego jest zbyt wysoka. Wysokość poręczenia należy uznać za adekwatną do zabezpieczenia prawidłowego przebiegu postępowania i zniechęcenia podejrzanego do podejmowania jakichkolwiek czynności bezprawnie wpływających na jego tok.

W ocenie Sądu prokurator w zaskarżonym postanowieniu nie uzasadnił i nie wskazał na istnienie uzasadnionej obawy ucieczki podejrzanego, a tylko taka obawa może stanowić podstawę stosowania środka zapobiegawczego w postaci zakazu opuszczania kraju, o którym mowa w art. 277 § 1 KPK. W tej mierze należy zauważyć, że takiej obawy nie dostrzega Sąd, bowiem podejrzany ma stałe miejsce zamieszkania w kraju, gdzie koncentruje się jego życie rodzinne i zawodowe, nic zatem w sposób uzasadniony nie wskazuje na realną obawę ucieczki podejrzanego.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

Sędzia Anna Kowalska