Rola mediacji w sprawach z zakresu władzy rodzicielskiej oraz kontaktów z dziećmi

Rola mediacji w sprawach z zakresu władzy rodzicielskiej oraz kontaktów z dziećmi

Mediacja rodzinna odgrywa kluczową rolę w rozwiązywaniu konfliktów dotyczących władzy rodzicielskiej oraz kontaktów z dziećmi. Jest to proces alternatywnego rozwiązywania sporów, który pozwala na polubowne załatwienie spraw związanych z opieką nad dziećmi po rozstaniu rodziców. Wprowadzona do polskiego systemu prawnego w 2005 roku mediacja w sprawach rodzinnych umożliwia rodzicom osiągnięcie porozumienia w kwestiach najważniejszych dla ich dziecka, jednocześnie minimalizując negatywny wpływ konfliktu na życie rodziny.

Rozwój mediacji rodzinnej

Mimo wprowadzenia przepisów dotyczących mediacji w 2005 roku, początkowo nie cieszyła się ona dużym zainteresowaniem. W 2006 roku zarejestrowano jedynie 270 postępowań mediacyjnych w sprawach rodzinnych w całej Polsce. Wzrost znaczenia mediacji nastąpił po nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w 2008 roku, kiedy sądy zaczęły częściej kierować strony do mediacji w sprawach o rozwód i kontakty z dziećmi.

Kolejne zmiany prawne, takie jak wprowadzenie obowiązku informowania o próbach mediacji w pozwach rozwodowych na mocy nowelizacji z 2015 roku, przyczyniły się do znacznego wzrostu liczby mediacji rodzinnych. W 2016 roku liczba spraw mediacyjnych w sprawach rodzinnych osiągnęła poziom 4316, co pokazuje rosnącą rolę tej instytucji w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych.

Cechy charakterystyczne mediacji rodzinnej

Mediacja rodzinna różni się od innych rodzajów mediacji ze względu na silne emocje towarzyszące sprawom rodzinnym. Mediacja w sprawach dotyczących władzy rodzicielskiej i kontaktów z dziećmi wymaga szczególnych umiejętności mediatora, który musi umiejętnie zarządzać emocjami stron, aby nie doszło do eskalacji konfliktu. Ważnym narzędziem w mediacji rodzinnej jest możliwość prowadzenia indywidualnych spotkań ze stronami, co pozwala na lepsze zrozumienie ich potrzeb i oczekiwań.

W przeciwieństwie do postępowania sądowego, celem mediacji jest nie tylko rozstrzygnięcie sporu, ale również wypracowanie porozumienia, które będzie akceptowalne dla obu stron. Mediacja pozwala rodzicom na skoncentrowanie się na dobru dziecka, co zwiększa szansę na osiągnięcie trwałego porozumienia w kwestiach dotyczących jego wychowania i kontaktów z obojgiem rodziców.

Rodzaje mediacji rodzinnej

W praktyce wyróżnia się trzy główne typy mediacji rodzinnej:

• Mediacja terapeutyczna – koncentruje się na rozwiązywaniu konfliktów emocjonalnych między stronami, co jest szczególnie ważne w przypadku rodziców, którzy nie potrafią porozumieć się na temat opieki nad dziećmi.
• Mediacja prawna – skupia się na wypracowaniu porozumienia, które będzie miało prawne konsekwencje, np. w kwestiach związanych z władzą rodzicielską i kontaktami z dzieckiem.
• Mediacja zrównoważona – łączy elementy mediacji terapeutycznej i prawnej, umożliwiając osiągnięcie porozumienia, które uwzględnia zarówno potrzeby emocjonalne, jak i prawne stron.

Rola mediatora

Mediator odgrywa kluczową rolę w procesie mediacji rodzinnej. Jego zadaniem jest:

• Motywowanie stron do negocjacji i poszukiwania wspólnego rozwiązania, które będzie akceptowalne dla obu stron.
• Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony interesów stron, co pozwala na swobodne prowadzenie rozmów i wypracowanie porozumienia.
• Skupienie się na dobru dziecka, co jest najważniejszym elementem mediacji rodzinnej. Mediator pomaga rodzicom oddzielić ich wzajemne konflikty od kwestii związanych z wychowaniem dziecka.

Korzyści z mediacji rodzinnej

Mediacja w sprawach rodzinnych niesie ze sobą wiele korzyści, zarówno dla rodziców, jak i dla dziecka. Do najważniejszych zalet mediacji należą:

• Możliwość zażegnania konfliktu między rodzicami i poprawy relacji między nimi.
• Zapewnienie stabilności dziecku, które nie jest narażone na długotrwałe konflikty rodziców.
• Szybsze zakończenie postępowania sądowego dzięki zawarciu ugody.
• Zmniejszenie kosztów związanych z prowadzeniem długotrwałych procesów sądowych.

Podsumowanie

Mediacja rodzinna jest skutecznym narzędziem rozwiązywania konfliktów w sprawach dotyczących władzy rodzicielskiej i kontaktów z dziećmi. Dzięki mediacji możliwe jest osiągnięcie porozumienia, które jest korzystne zarówno dla rodziców, jak i dla dziecka, a także pozwala na uniknięcie długotrwałych i kosztownych sporów sądowych. Promowanie mediacji rodzinnej i zwiększanie świadomości społecznej na temat jej zalet jest kluczowe dla poprawy jakości postępowania w sprawach rodzinnych.