Postępowanie sądowoadministracyjne

Postępowanie sądowoadministracyjne

Publikacje w serii Repetytoria

Repetytoria pomagają w skutecznym przyswajaniu wiedzy z dziedziny prawa, zwłaszcza postępowania sądowoadministracyjnego. Każda publikacja składa się z czterech głównych części:

• Pytania z odpowiedziami - umożliwiają zdobycie niezbędnej wiedzy. Odpowiedzi są oparte na aktualnych przepisach prawa i odsyłają do konkretnych artykułów.
• Kazusy z rozwiązaniami - rozwiązania oparte na aktualnym stanie prawnym i orzecznictwie.
• Tablice - prezentują wiedzę w sposób przejrzysty i uporządkowany, ułatwiając wzrokowe zapamiętywanie pojęć i definicji.
• Testy - pozwalają na szybkie sprawdzenie i ocenę wiedzy przed egzaminem.

Modele sądowej kontroli działalności administracji publicznej

Postępowanie sądowoadministracyjne opiera się na trzech głównych modelach kontroli sądowej działalności administracji publicznej:

• Model wyłączny - zakłada kontrolę działalności administracji wyłącznie przez sądy administracyjne.
• Model mieszany - zakłada, że kontrolę sprawują zarówno sądy administracyjne, jak i sądy powszechne (obecnie obowiązujący w polskim systemie prawnym).
• Model powszechny - zakłada kontrolę administracji wyłącznie przez sądy powszechne.

Model jurysdykcji sądowej w sprawach kontroli administracji

W postępowaniu sądowoadministracyjnym stosuje się dwa główne modele jurysdykcji:

• Model pełnego orzekania - sąd rozstrzyga co do istoty sprawy.
• Model orzekania weryfikacyjnego (rewizyjnego) - sąd jedynie weryfikuje zgodność z prawem decyzji administracyjnych.

Na tych założeniach opiera się model jurysdykcji sądowej przyjęty w Prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Organizacja sądów administracyjnych

W strukturze sądów administracyjnych funkcjonują Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) oraz wojewódzkie sądy administracyjne (WSA). W skład NSA wchodzi:

• Izba Finansowa,
• Izba Gospodarcza,
• Izba Ogólnoadministracyjna.

Organy NSA to m.in. Prezes NSA, wiceprezesi, Zgromadzenie Ogólne Sędziów NSA oraz Kolegium NSA. Prezes NSA jest powoływany przez Prezydenta RP na 6-letnią kadencję, natomiast wiceprezesi są powoływani na 5 lat.

Właściwość sądów administracyjnych

Właściwość sądów administracyjnych dzieli się na:

• Właściwość rzeczową - wojewódzkie sądy administracyjne rozpoznają sprawy w I instancji, z wyjątkiem tych zastrzeżonych dla NSA.
• Właściwość miejscową - właściwy jest WSA, na którego obszarze znajduje się siedziba organu administracji, którego działanie jest zaskarżone.
• Właściwość funkcjonalna - NSA rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń WSA oraz rozstrzyga spory o właściwość.

Strony postępowania sądowoadministracyjnego

W postępowaniu sądowoadministracyjnym uczestniczą:

• Skarżący - osoba, która wnosi skargę na działanie administracji publicznej.
• Organ, którego działanie jest przedmiotem skargi - podmiot administracji publicznej, którego decyzja, bezczynność lub przewlekłość jest zaskarżana.
• Uczestnicy postępowania na prawach strony - np. prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, organizacje społeczne.

Zakończenie

Publikacje z serii Repetytoria pomagają w skutecznym przygotowaniu do egzaminów z zakresu prawa, w tym postępowania sądowoadministracyjnego, ułatwiając przyswajanie wiedzy, jej analizę oraz uzupełnianie ewentualnych braków.