Wniesienie protestu przez kandydata na sędziego nie wstrzymuje procesu nominacyjnego osób rekomendowanych Prezydentowi RP
W postępowaniu z odwołania od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa w przedmiocie przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego nie jest dopuszczalne udzielenie zabezpieczenia – wynika z postanowienia Sądu Najwyższego. Sąd Najwyższy przedstawił do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów zagadnienie prawne dotyczące dopuszczalności zastosowania zabezpieczenia w toczącym się postępowaniu odwoławczym. Odmówił jednak podjęcia uchwały, uzasadniając to brakiem istnienia poważnych wątpliwości co do przyjętej wykładni prawa.
Tematyka: protest kandydata na sędziego, Sąd Najwyższy, nominacje sędziowskie, Krajowa Rada Sądownictwa, postępowanie odwoławcze, zabezpieczenie, Konstytucja RP
W postępowaniu z odwołania od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa w przedmiocie przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego nie jest dopuszczalne udzielenie zabezpieczenia – wynika z postanowienia Sądu Najwyższego. Sąd Najwyższy przedstawił do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów zagadnienie prawne dotyczące dopuszczalności zastosowania zabezpieczenia w toczącym się postępowaniu odwoławczym. Odmówił jednak podjęcia uchwały, uzasadniając to brakiem istnienia poważnych wątpliwości co do przyjętej wykładni prawa.
W postępowaniu z odwołania od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa w przedmiocie przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego nie jest dopuszczalne udzielenie zabezpieczenia – wynika z postanowienia Sądu Najwyższego. Stan faktyczny Krajowa Rada Sądownictwa podjęła uchwałę w sprawie przedstawienia wniosku o powołanie określonych osób do pełnienia urzędu na wolne stanowiska sędziego w Sądzie Okręgowym w P. J.M. - jedna z osób, której kandydatury nie uwzględniono, złożyła odwołanie oraz wniosek o zabezpieczenie polegające na wstrzymaniu skuteczności zaskarżonej uchwały, przez nakazanie Krajowej Radzie Sądownictwa powstrzymanie się od przekazania uchwały Prezydentowi RP do czasu rozpoznania odwołania przez Sąd Najwyższy oraz wstrzymanie procesu nominacyjnego osób rekomendowanych Prezydentowi RP przez Krajową Radę Sądownictwa (w przypadku przekazania uchwały przed wydaniem przez Sąd Najwyższy postanowienia o zabezpieczeniu). Stanowisko SN Sąd Najwyższy przedstawił do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Sądu Najwyższego zagadnienie prawne: Czy w toczącym się przed Sądem Najwyższym postępowaniu odwoławczym od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa jest dopuszczalne zastosowanie zabezpieczenia, w szczególności obejmującego wstrzymanie wykonalności lub skuteczności zaskarżonej uchwały, na podstawie przepisów KPC? Pierwszy kierunek interpretacyjny, uznaje dopuszczalność stosowania przed Sądem Najwyższym art. 388 § 1 i § 4 KPC w zw. z art. 39821 KPC, twierdząc, że zgodnie z art. 39821 in principio KPC, jeżeli nie ma szczególnych przepisów o postępowaniu przed Sądem Najwyższym, do postępowania tego stosuje się odpowiednio przepisy o apelacji, dopuszczające możliwość wstrzymania wykonania zaskarżonego orzeczenia w razie wniesienia środka odwoławczego (zob. postanowienie SN z 15.1.2019 r., I NO 57/18). Naczelny Sąd Administracyjny, który był właściwy do rozpoznawania spraw z odwołań od uchwał Krajowej Rady Sądownictwa w zakresie powołania sędziów Sądu Najwyższego uznawał, że uwzględnienie wniosku o wstrzymanie wykonania orzeczenia na podstawie odpowiednio stosowanego art. 388 § 1 KPC jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy na skutek wykonania orzeczenia stronie mogła być wyrządzona niepowetowana szkoda (zob. postanowienie NSA z 25.9.2018 r., II GW 21/18; postanowienie NSA z 8.10.2018 r., II GW 31/18). Drugie stanowisko, opowiadające się za brakiem dopuszczalności zabezpieczenia podkreśla, że odwołanie od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa nie jest sprawą cywilną w rozumieniu art. 1 KPC, która może być zabezpieczona w trybie art. 7301 KPC. Z art. 44 ustawy z 12.5.2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 84 ze zm.; dalej jako: KrRadSądU) jednoznacznie wynika, że do postępowania przed Sądem Najwyższym w sprawach odwołania od uchwał Krajowej Rady Sądownictwa stosuje się wyłącznie przepisy o skardze kasacyjnej, w konsekwencji czego brak jest możliwości stosowania innych regulacji z zakresu KPC, w tym z zakresu postępowania zabezpieczającego (zob. postanowienie SN z 27.3.2019 r., I NO 59/18; postanowienie SN z 8.9.2010 r., III SO 5/10). Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów odmówił podjęcia uchwały rozstrzygającej przedstawione zagadnienie prawne. W uzasadnieniu stwierdzono, że orzecznictwo Sądu Najwyższego w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia w sprawach z odwołania od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa o nieprzedstawieniu wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego jest jednolite i utrwalone, zaś w pytaniu prawnym nie wykazano istnienia poważnych wątpliwości co do przyjętej wykładni prawa. Jak podkreślono, w aktualnym stanie prawnym nie ma podstaw do udzielenie zabezpieczenia w stosunkach ustrojowych. Zawarte w art. 44 ust. 3 KrRadSądU w odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów KPC o skardze kasacyjnej nie obejmuje przepisów o postępowaniu zabezpieczającym. Dodatkowo Sąd Najwyższy wyjaśnił, że nie można uznać za sprawę cywilną sprawy dotyczącej żądania przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego, podkreślając, iż stosunek łączący sędziego z państwem – odrębny od stosunku służbowego – ma charakter ustrojowy, a akt powołania sędziego regulują normy Konstytucji RP. Postanowienie SN (7) z 16.10.2019 r., I NOZP 2/19
Sąd Najwyższy w wyroku stwierdził, że wniesienie protestu przez kandydata na sędziego nie wstrzymuje procesu nominacyjnego osób rekomendowanych Prezydentowi RP. Decyzja ta ma istotne znaczenie dla procedury powoływania sędziów oraz dla relacji między wymiarem sprawiedliwości a władzą wykonawczą.