Rozciągnięcie zasad przyznawania należności na inne podmioty

Dzięki nowym zmianom w ustawie o kosztach w sprawach cywilnych, tłumacze, mediatorzy i osoby trzecie zostali objęci zasadami przyznawalności należności, dotychczas pomijanymi. Nowe przepisy obowiązują od 21.8.2019 r. i umożliwiają składanie wniosków o należności przez te osoby, co było niedostępne wcześniej. Warto zauważyć, że wysokość wynagrodzenia dla tłumaczy ustala się zgodnie z przepisami dotyczącymi biegłych, a dla tłumaczy przysięgłych według odrębnej ustawy.

Tematyka: zmiany, ustawodawstwo, tłumacze, mediatorzy, osoby trzecie, należności, wynagrodzenie, zwrot kosztów, postępowanie cywilne

Dzięki zmianom dokonanym w ustawie z 28.7.2005 r. o kosztach w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2019 r.
poz. 785 ze zm., dalej jako: KSCU) poprzez ustawę z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania
cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019 poz. 1469, dalej jako: ZmKPC19) doszło do rozszerzenia
na tłumaczy, mediatorów i osoby trzecie zasad przyznawalności należności.
• Nowelizacja KSCU zrównuje wynagrodzenia tłumaczy, mediatorów i osób trzecich, uprawnionych do
otrzymania należności z wynagrodzeniami przewidzianymi dla przewidzianych w przepisach postępowania
stron, biegłych i świadków.
• Omawiana nowelizacja dotyczy art. 8 ust. 2, art. 22 pkt 4, art. 88d, art. 89a, art. 92 ust. 1 i 4 oraz art. 93 ust. 1
KSCU.
• Nowe zasady przyznawalności należności obowiązują od 21.8.291 r.
W dotychczasowym stanie prawnym tryb przyznawania należności określony w KSCU odnosił się jedynie do
przewidzianych w przepisach postępowania stron, biegłych i świadków i zupełnie pomijał takie podmioty jak
tłumacze, mediatorzy czy osoby trzecie, uprawnione do otrzymania należności np. na podstawie art. 251, 254 § 4
i 297 ustawy z 17.11.1964 r. Kodeksu postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1360, ze zm., dalej jako
KPC).
Ustawodawca zdecydował się wyeliminować tę lukę i rozciągnąć przepisy dotyczące przyznawania należności
również na tłumaczy, mediatorów i uprawnione osoby trzecie. Zmiany te zawarte zostały w znowelizowanych
przepisach art. 22 pkt 4, 89a, 92 ust. 1 i 4 oraz 93 ust. 1 UKSC.
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami, wynagrodzenie oraz zwrot kosztów podróży, wydatków, utraconego
zarobku lub dochodu sąd będzie mógł przyznać, nie tylko na wniosek świadka, osoby towarzyszącej świadkowi lub
biegłego ale także na wniosek tłumacza, strony lub osoby trzeciej uprawnionej do otrzymania należności czy
mediatora. Wniosek o przyznanie należności wspomniane wyżej osoby będą mogły składać ustnie do protokołu lub
na piśmie, w terminie 3 dni od dnia zakończenia czynności z udziałem tych osób. Warto pamiętać, że roszczenie
o zwrot należności przedawnia się z upływem trzech lat, licząc od dnia powstania roszczenia. Co ważne, osoba
uprawniona do otrzymania należności, powinna być pouczona o prawie i sposobie złożenia wniosku o jej przyznanie
oraz skutkach niezachowania terminu.
Wspomniane wyżej należności ustala i przyznaje sąd albo referendarz sądowy. Wydane przez nich zarządzenie nie
podlega zaskarżeniu. Przyznana należność powinna być wypłacona niezwłocznie. W przypadku, gdy należności nie
można wypłacić niezwłocznie, należność powinna zostać przekazana przekazem pocztowym lub przelewem
bankowym bez obciążania osoby, której ją przyznano, opłatą pocztową lub kosztami przelewu.
Warto dodać, że tłumaczowi powołanemu przez sąd przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot
poniesionych przez niego wydatków niezbędnych do wykonania tłumaczenia. Co istotne, wysokość wynagrodzenia
i zwrotu wydatków tłumacza ustala się stosując odpowiednio przepisy o wynagrodzeniu i zwrocie wydatków biegłego.
Wysokość wynagrodzenia tłumacza przysięgłego natomiast ustala się według przepisów ustawy z 25.11.2004 r.
o zawodzie tłumacza przysięgłego (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1326 ze zm.).
Omawiane zmiany weszły w życie 21.8.2019 r.

Nowelizacja przepisów dotyczących przyznawania należności na tłumaczy, mediatorów i osoby trzecie wprowadza istotne zmiany w systemie. Sąd może teraz przyznać wynagrodzenie i zwrot kosztów nie tylko świadkom i biegłym, ale także wspomnianym podmiotom. Warto zwrócić uwagę na terminy składania wniosków oraz sposób wypłaty należności, które zostały precyzyjnie uregulowane.