Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Zmiany dotyczące postępowań w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych wprowadzają instytucję postępowania przygotowawczego z posiedzeniem przygotowawczym. Nowelizacja przewiduje łagodniejsze podejście do braków formalnych i merytorycznych pozwu oraz możliwość ustalania dowodów z urzędu. Zmianie uległy także regulacje dotyczące wyznaczenia terminu rozpoznania sprawy.
Tematyka: postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy, postępowanie w sprawach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych, postępowanie przygotowawcze, zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego
Zmiany dotyczące postępowań w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych wprowadzają instytucję postępowania przygotowawczego z posiedzeniem przygotowawczym. Nowelizacja przewiduje łagodniejsze podejście do braków formalnych i merytorycznych pozwu oraz możliwość ustalania dowodów z urzędu. Zmianie uległy także regulacje dotyczące wyznaczenia terminu rozpoznania sprawy.
Zmiany dotyczące postępowań w sprawach z zakresu prawa pracy wynikają z konieczności dostosowania przepisów Kodeksu postępowania cywilnego do zmian wynikających z wprowadzenia do procesu cywilnego postępowania przygotowawczego. Zmiany dotyczące postępowania w sprawach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych są natomiast związane z wprowadzeniem do KPC możliwości rozstrzygnięcia kasatoryjnego w tego typu sprawach. • ostępowanie przygotowawcze w sprawach pracowniczych będzie uwzględniało specyfikę prawa pracy w odniesieniu do usuwania braków formalnych przy wnoszeniu pozwu oraz przy ustalaniu dowodów (art. 467 § 3 1 – 32 KPC). • Nowelizacja przewiduje wyjątki od zakazu uchylania przez sąd wadliwych decyzji w sprawach ubezpieczeniowych i przekazywania sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania (art. 477 14 § 2 KPC). Sprawy z zakresu prawa pracy Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk 3137), skierowany 5.7.2019 r. do podpisu Prezydenta, wprowadza do KPC instytucję postępowania przygotowawczego, którego istotnym elementem jest posiedzenie przygotowawcze. Wymusza to zmiany w przepisach dotyczących postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy. Ustawodawca uwzględnił w regulacjach dotyczących postępowania przygotowawczego w sprawach pracowniczych i ubezpieczeniowych specyfikę prawa pracy. Zgodnie z art. 467 § 31 – 32 KPC przewiduje w związku z tym łagodniejsze podejście do braków formalnych i merytorycznych pozwu oraz dopuszczenia dowodów z urzędu. Sąd może wezwać stronę wnoszącą pismo wszczynające postępowanie do usunięcia jego braków, tylko gdy braki te uniemożliwiają przeprowadzenie posiedzenia przygotowawczego z udziałem strony wnoszącej pismo. Ponadto, na posiedzeniu przygotowawczym, możliwe będzie usunięciu braków pisma wszczynającego postępowanie w zakresie niezbędnym do nadania sprawie prawidłowego biegu. W razie potrzeby sąd będzie też mógł ustalić dowody do przeprowadzenia z urzędu, jak również wyjaśnić inne okoliczności istotne dla prawidłowego i szybkiego rozpoznania sprawy. W związku z powyższymi zmianami zmianie uległy także regulacje dotyczące wyznaczenia terminu rozpoznania sprawy z zakresu prawa pracy. Zmieniony art. 471 KPC przewiduje, że sąd i przewodniczący podejmują czynności tak, by termin posiedzenia, na którym sprawa ma zostać rozpoznana, przypadł nie później niż miesiąc od dnia zakończenia posiedzenia przygotowawczego. W sytuacji, gdy posiedzenia przygotowawczego nie przeprowadzono, termin rozprawy powinien zostać wyznaczony nie później, niż sześć miesięcy od dnia wniesienia odpowiedzi na pozew. Jeżeli odpowiedź ta była dotknięta brakami, termin ten biegnie od dnia usunięcia jej braków, w jeżeli tej odpowiedzi nie wniesiono – od dnia upływu terminu do jej wniesienia. Sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych Choć najważniejszą zasadą orzekania w sprawach ubezpieczeniowych jest zmiana przez sąd decyzji organu rentowego co do istoty w sytuacji stwierdzenia wady tej decyzji (art. 477 14 § 2 KPC), to u stawodawca dopuścił pewne wyjątki od tej zasady. Po nowelizacji KPC, zgodnie z art. 47714 § 2, sąd będzie mógł uchylić wadliwą decyzję i przekazać sprawę organowi rentowemu do ponownego rozpoznania, w sytuacji, gdy decyzja nakładająca na ubezpieczonego zobowiązanie, ustalająca wymiar tego zobowiązania lub obniżająca świadczenie została wydana z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniu przed organem rentowym. Zapobiegnie to konieczności przeprowadzania całego postępowania na nowo, tym razem przed sądem. Rozwiązanie to nie znajdzie jednak zastosowania w sprawach dotyczących przyznania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, gdzie jakakolwiek zwłoka może pozbawić ubezpieczonego środków utrzymania. Omawiana nowelizacja KPC doprecyzowuje także kwestie związane z ustalaniem właściwości miejscowej sądu ubezpieczeniowego. Artykuł 461§ 2 KPC przewiduje, że w sprawach z odwołania od decyzji wydanej przez organ rentowy lub od orzeczenia wydanego przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności, właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd, w którego obszarze właściwości ma miejsce zamieszkania albo siedzibę strona odwołująca się od decyzji.
Nowe przepisy mają na celu ułatwienie przebiegu postępowań w sprawach pracowniczych i ubezpieczeniowych, zapewniając szybsze rozpoznawanie spraw i eliminując konieczność przeprowadzania postępowań na nowo. Zmiany dotyczące postępowań w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych mają na celu usprawnienie procesu sądowego.