Poszerzenie możliwości przesłuchania świadka i złożenia zeznań w postępowaniu cywilnym po nowelizacji KPC
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego obejmująca szereg zmian dotyczących zeznań świadków, w tym dopuszczenie zeznań na piśmie oraz poszerzenie możliwości przesłuchania świadka w miejscu pobytu. Nowe przepisy wprowadzają także przesłuchanie świadka z ułomnością w obecności biegłego. Zmiany mają na celu usprawnienie postępowania cywilnego i poprawę jego transparentności.
Tematyka: Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, zeznania świadków, zeznania na piśmie, przesłuchanie świadka, biegły lekarz, ułomność, transparentność postępowania
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego obejmująca szereg zmian dotyczących zeznań świadków, w tym dopuszczenie zeznań na piśmie oraz poszerzenie możliwości przesłuchania świadka w miejscu pobytu. Nowe przepisy wprowadzają także przesłuchanie świadka z ułomnością w obecności biegłego. Zmiany mają na celu usprawnienie postępowania cywilnego i poprawę jego transparentności.
Nowelizacja ustawy z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1360, ze zm., dalej jako KPC) obejmuje szereg zmian dotyczących możliwości zeznawania przez świadków, w tym dopuszcza zeznania na piśmie oraz poszerza możliwości przesłuchania świadka w miejscu jego pobytu. • Nowelizacja dopuszcza zeznania świadka na piśmie (art. 271 1 KPC). • W przypadku niedających się usunąć przeszkód innych niż choroba i niepełnosprawność, możliwe będzie przesłuchanie świadka w miejscu jego pobytu (art. 263 KPC). • Sąd będzie miał prawo zarządzić przesłuchanie świadka z ułomnością w obecności biegłego, by zdecydować o jego ewentualnym wykluczeniu (art. 2721 KPC). Zmiany do KPC wprowadza rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk 3137), skierowany 5.7.2019 r. do podpisu Prezydenta. Poszerzenie możliwości przesłuchania świadka w miejscu pobytu Dzięki zmianie, na wzór procedury karnej, art. 263 KPC, poszerzeniu uległ katalog przesłanek umożliwiających przesłuchanie świadka w miejscu jego pobytu. Dotychczas możliwe było to jedynie w obliczu kalectwa albo choroby świadka. Po nowelizacji możliwe stało się także przesłuchanie świadka w miejscu jego pobytu z powodu innej, nie dającej się usunąć przeszkody. Ponadto pojęcie „kalectwa” zastąpiono pojęciem „niepełnosprawności”. Możliwość złożenia zeznań na piśmie Poszerzeniu uległa, stosowana dotychczas jedynie w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń, możliwość składania zeznań na piśmie. Nowy art. 271 1 KPC daje sądowi możliwość dopuszczenia do składania przez świadka zeznań na piśmie. Wówczas świadek zobowiązany jest do złożenia przyrzeczenia na piśmie poprzez podpisanie jego tekstu. Ponadto świadek ma obowiązek złożyć tekst zeznania w sądzie w terminie wyznaczonym przez sąd. Wspomniany przepis nie reguluje szczegółowo zasad składania zeznań na piśmie, pozostawiając ich wypracowanie praktyce. Możliwość przesłuchania świadka w obecności biegłego Omawiana nowelizacja stwarza też podstawy do oceny przez sędziego, czy osoba wnioskowana do przesłuchania jako świadek, dotknięta jest ułomnością uniemożliwiającą jej spostrzeganie lub komunikowanie swoich spostrzeżeń. Ułomność taka, zgodnie z art. 259 wyłącza taką osobę z możliwości bycia świadkiem. Aby sąd mógł ocenić, czy ułomność taka wyłącza świadka, niezbędny jest udział biegłego lekarza (psychologa czy neurologa) albo psychologa w przesłuchaniu danej osoby. Dotychczas uprawnienie sądu do zarządzenia takiego przesłuchania nie miało wyraźnych podstaw prawnych, co zmienia omawiana nowelizacja KPC. Zgodnie z nowym art. 2721, sąd może zarządzić przesłuchanie świadka z udziałem biegłego, któremu ten nie może się sprzeciwić. Podkreślić należy, że udział biegłego ograniczony powinien być jedynie do jego udziału w postępowaniu, bez podejmowania jakichkolwiek badań przesłuchiwanego.
Nowelizacja KPC wprowadza istotne zmiany dotyczące zeznań świadków, pozwalając na zeznania na piśmie oraz przesłuchiwanie świadka w miejscu jego pobytu z dodatkowym udziałem biegłego. Projekt ustawy skierowany został do podpisu Prezydenta, co oznacza zbliżającą się nowelizację prawa cywilnego.