Pozew oczywiście bezzasadny (lub pozorny)
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego wprowadza zmiany mające na celu ograniczenie nadużyć prawa procesowego, w tym w zakresie postępowania z pozwami oczywiście bezzasadnymi. Pozew oczywiście bezzasadny, podobnie jak pozew pozorny, jest często stosowanym środkiem opóźniającym postępowanie cywilne, co prowadzi do zatłoczenia sądów i opóźnień w rozpatrywaniu spraw.
Tematyka: Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, pozwu oczywiście bezzasadny, pozew pozorny, nadużycie prawa procesowego, postępowanie cywilne, apelacja, sąd II instancji
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego wprowadza zmiany mające na celu ograniczenie nadużyć prawa procesowego, w tym w zakresie postępowania z pozwami oczywiście bezzasadnymi. Pozew oczywiście bezzasadny, podobnie jak pozew pozorny, jest często stosowanym środkiem opóźniającym postępowanie cywilne, co prowadzi do zatłoczenia sądów i opóźnień w rozpatrywaniu spraw.
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego ma na celu m.in. ograniczenie nadużyć prawa procesowego. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk 3137) przewiduje w tym zakresie m.in. ustalenie sposobu postępowania z pozwami oczywiście bezzasadnymi. • Sąd, w przypadku pozwu oczywiście bezzasadnego, będzie mógł oddalić powództwo na posiedzeniu niejawnym bez podejmowania żadnych dodatkowych czynności dotyczących pozwu. • Pozew nie będzie podlegał doręczeniu osobie wskazanej jako pozwany. • Od oddalenia powództwa będzie przysługiwała powodowi apelacja do sądu II instancji. Pozew oczywiście bezzasadny, podobnie jak pozew pozorny, jest środkiem opóźniającym postępowanie cywilne, dość często występującym w praktyce. Wiąże się też z nadużyciem prawa procesowego, pochłania czas sądu i opóźnia procedowanie z innymi sprawami. W związku z tym, że nie zmierza on do rozstrzygnięcia sprawy, a do innych, zamaskowanych celów związanych z wykorzystaniem instytucji procesowych, nie powinien być w ogóle rozpoznawany. Pozew bezzasadny Pozew oczywiście bezzasadny to pozew, którego treść pozwala przewidzieć, że nie ma on szans uwzględnienia, w związku z czym nie warto nadawać mu biegu, bo jest to strata czasu i pracy. Z treści pozwu i dołączonych do niego załączników wynika wprost, że fakty wskazane w nim przez stronę nie mogą uzasadnić jej żądania. Posty oczywiście bezzasadne wnoszone są czasem w dobrej wierze, przez strony, które nie orientują się w swojej sytuacji prawnej. Pozew pozorny Pozew pozorny, to pewien rodzaj pozwu oczywiście bezzasadnego. Zakłada on przeprowadzenie przez stronę ukartowanego co do przebiegu i przewidywanego wyniku postępowania. Często zmierza nie tylko do osiągnięcia określonego rozstrzygnięcia sprawy, ale też stanowi szykanę wobec strony pozwanej, polegającą na zmuszeniu jej do uczestnictwa w procesie. Czasem zdarza się też, że pozew pozorny zmierza jedynie do zaspokojenia potrzeby samego udziału pozywającego w procesie. Oddalenie powództwa Zdaniem ustawodawcy, w znowelizowanym KPC, sankcje za wniesienie pozwu oczywiście bezzasadnego i pozornego, powinny uwzględniać zarówno usunięcie szkodliwych następstw polegających na zmuszeniu sądu do rozpoznania pseudosprawy, jak również zachowanie prawa strony do sądu, przewidziane art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Dlatego też pozwu oczywiście bezzasadnego nie można odrzucić, pozostawić go bez rozpoznania czy też zwrócić. Ustawodawca uznał, że w tej sytuacji najlepszym rozwiązaniem będzie sankcja w postaci możliwości oddalenia powództwa na posiedzeniu niejawnym bez podejmowania żadnych dodatkowych czynności dotyczących pozwu. Podkreślić należy, że pozwu nie doręcza się wówczas osobie wskazanej jako pozwany. Zgodnie z projektowanym art. 1911 KPC, istotą uproszczonego postępowania w przypadku pozwu oczywiście bezzasadnego jest odstąpienie od prowadzenia wszelkich czynności wymaganych przez procedurę do nadania pozwowi zwykłego biegu. W szczególności sąd będzie mógł nie wzywać powoda do usunięcia braków pozwu ani do uiszczenia opłaty, jak również nie sprawdzać wartości przedmiotu sporu ani nie przekazywać sprawy. Jedyną czynnością sądu, przewidzianą w nowelizacji KPC, będzie zarządzenie przewodniczącego o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne i sporządzenie wyroku. Sąd będzie miał obowiązek wskazania stronie na piśmie, dlaczego jej pozew ocenia jako oczywiście bezzasadny lub pozorny. Wyrok z uzasadnieniem będzie podlegał doręczeniu powodowi z urzędu. Omawiane postępowanie z pozwem oczywiście bezzasadnym stanowi rozwinięcie istniejącej już w postępowaniu nieprocesowym instytucji objętej art. 514 § 2 KPC. Zgodnie z tym przepisem sąd może na posiedzeniu niejawnym, nie wzywając zainteresowanych do udziału w sprawie, oddalić wniosek (wszczynający postępowanie nieprocesowe), z którego treści wynika oczywisty brak uprawnienia wnioskodawcy. Środki odwoławcze Nowelizacja przewiduje także możliwość wniesienia apelacji na oddalenie powództwa do sądu II instancji oraz określa uproszczony tryb postępowania z pozwem w II instancji (projektowany art. 3671 KPC). Zgodnie z przywołanym przepisem apelacja będzie rozpoznawana na posiedzeniu niejawnym, niezależnie od zwykle wymaganych do tego przesłanek. Sąd będzie mógł odstąpić od czynności przygotowujących apelację do rozpoznania, a zakres jej rozpoznania zostanie ograniczony do ustalenia, czy powództwo rzeczywiście jest oczywiście bezzasadne. Jeśli sąd II instancji uzna apelację za zasadną, wyda wyłącznie orzeczenie kasatoryjne, oddalając pozew. Uzasadnienie wyroku będzie sporządzone na ogólnych zasadach. W przypadku, gdy sąd II instancji podzieli ocenę sądu I instancji, będzie mógł ograniczyć uzasadnienie do powołania się na uzasadnienie sądu I instancji. Wyrok sądu II instancji z uzasadnieniem będzie doręczany jedynie powodowi. Postępowanie kasacyjne W przypadku oddalenia pozwu oczywiście bezzasadnego powodowi nie będzie przysługiwać skarga kasacyjna (znowelizowany art. 3982 KPC). W przypadku jej wniesienia, pozostawia się ją bez żadnych dalszych czynności. To samo będzie dotyczyło wszelkich pism związanych z jej wniesieniem. O pozostawieniu skargi i pozostałych pism bez rozpoznania sąd zawiadomi powoda tylko raz. Podkreślić należy, że prawo do wniesienia kasacji na ogólnych zasadach będzie przysługiwało uprawnionym podmiotom reprezentującym interes publiczny, wymienionym w art. 3981 KPC. Opłaty Zgodnie z proj. art 14a, przy wniesieniu pozwu uznanego za oczywiście bezzasadny oraz przy wniesieniu apelacji od wyroku oddalającego taki pozew nie będzie pobierana od powoda opłata. Opłatę ponosił będzie powód tylko wówczas, gdy mimo oddalenia pozwu przez sąd I instancji, wniesie równie bezzasadną apelację. Opłatą sąd II instancji obciąży powoda, wówczas, gdy oddali jego apelację. Ustawodawca uznał, że dla uniknięcia ustalania wartości przedmiotu sporu i zaskarżenia opłatę tę należy z góry ustalić w wysokości opłaty minimalnej, wynoszącej 30 złotych od każdego z pism.
Nowelizacja przewiduje m.in. możliwość oddalenia pozwu oczywiście bezzasadnego na posiedzeniu niejawnym oraz apelację do sądu II instancji. Zgodnie z nowymi przepisami, sąd ma możliwość skierowania sprawy na posiedzenie niejawne bez konieczności prowadzenia pełnej procedury.