Egzekwowanie kosztów komorniczych

Tematyka: egzekucja kosztów komorniczych, postępowanie egzekucyjne, Sąd Najwyższy, art. 1025 KPC, koszty egzekucyjne

Koszty egzekucji należne komornikowi sądowemu, ustalone prawomocnym postanowieniem, nie korzystają
z pierwszeństwa zaspokojenia przewidzianego w art. 1025 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania cywilnego
w innym postępowaniu egzekucyjnym – wynika z uchwały Sądu Najwyższego.
Prowadzone przeciwko dłużnikowi Piotrowi C. postępowanie egzekucyjne zostało umorzone, ponieważ jedynym
majątkiem dłużnika był samochód obciążony zastawem rejestrowym na rzecz banku „P.”. Następnie komornik
wszczął kolejne postępowanie przeciwko dłużnikowi zobowiązując go do zapłaty kosztów komorniczych z poprzednio
prowadzonego postępowania. Ponieważ dłużnik w dalszym ciągu nie dysponował środkami na pokrycie należności,
komornik zajął, a następnie sprzedał na licytacji auto Piotra C. Całą uzyskaną kwotę komornik przejął na poczet
kosztów komorniczych z poprzedniej sprawy. Bank „P.” zakwestionował plan podziału należności.
Sprzeciw został oddalony przez sąd I instancji, natomiast sąd II instancji przedstawił SN pytanie prawne
o następującej treści: „Czy egzekwowane koszty egzekucyjne ustalone w innym postępowaniu egzekucyjnym
korzystają z zaspokojenia w pierwszej kategorii przewidzianej w art. 1025 § 1 pkt 1 KPC?”.
W uzasadnieniu pytania prawnego podkreślono, że ustawodawca w art. 1025 § 1 KPC nie precyzuje, czy chodzi tylko
o koszty powstałe w tym postępowaniu, w którym uzyskano sumę przeznaczoną do podziału, czy też koszty
egzekucyjne powstałe w innych postępowaniach.
W ocenie sądu I instancji można uznać, że w kategorii pierwszej wskazanej w art. 1025 § 1 KPC mieści się każda
dochodzona wierzytelność, której źródłem są ustalone przez komornika koszty postępowania egzekucyjnego, bez
względu na to, w jakim postępowaniu koszty te powstały.
Można jednak odwołując się do art. 770 zd. 2 KPC, zgodnie z którym koszty te ściąga się wraz z egzekwowanym
roszczeniem, przyznawać uprzywilejowany charakter kosztom egzekucyjnym tylko wtedy, gdy są dochodzone
w postępowaniu, w którym powstały. W innym postępowaniu stanowią zwykłą wierzytelność, którą zalicza się na
zasadach ogólnych do kategorii dziewiątej. Sąd podkreślił, że przywileje egzekucyjne przysługują danemu rodzajowi
wierzytelności, a nie wierzycielowi, zaś czas powstania danej wierzytelności jest bez znaczenia w świetle art. 1025
KPC.
Sąd Najwyższy wyjaśnił, że egzekucja kosztów komorniczych w tej sprawie jest drugą sprawą egzekucyjną,
pierwsza – dotycząca należności głównej, została zakończona prawomocnym postanowieniem o jej
umorzeniu. W ocenie SN, jeśli roszczenie główne nie podlega już egzekucji, wówczas koszty egzekucyjne,
dochodzone w kolejnym postępowaniu, nie mogą korzystać z przywileju pierwszeństwa w zaspokojeniu.
Uchwała SN z 30.1.2018 r., III CZP 98/17

Sąd Najwyższy wyjaśnił, że egzekucja kosztów komorniczych w tej sprawie jest drugą sprawą egzekucyjną, pierwsza – dotycząca należności głównej, została zakończona prawomocnym postanowieniem o jej umorzeniu. W ocenie SN, jeśli roszczenie główne nie podlega już egzekucji, wówczas koszty egzekucyjne, dochodzone w kolejnym postępowaniu, nie mogą korzystać z przywileju pierwszeństwa w zaspokojeniu. Uchwała SN z 30.1.2018 r., III CZP 98/17