Bezwzględna kara dożywotniego pozbawienia wolności - projekt zmian w Kodeksie karnym

W dniu 25.1.2019 r. Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało projekt nowelizacji Kodeksu karnego oraz niektórych innych ustaw. Jedną z kluczowych propozycji projektodawcy jest wprowadzenie bezwzględnej kary dożywotniego pozbawienia wolności orzekanej wobec szczególnie niebezpiecznych sprawców. Bezwzględność kary pozbawienia wolności polegać będzie na braku możliwości ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie. Projekt wprowadzi obligatoryjny obowiązek orzekania o zakazie warunkowego zwolnienia i fakultatywną możliwość takiego orzeczenia. Rządowy projekt z 25.1.2019 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw to kompleksowa nowelizacja przepisów prawa karnego materialnego.

Tematyka: bezwzględna kara, dożywotnie pozbawienie wolności, Kodeks karny, nowelizacja, projekt, ustawy, warunkowe przedterminowe zwolnienie, zakaz warunkowego zwolnienia, bezwarunkowe przedterminowe zwolnienie, karanie dożywotniego pozbawienia wolności, karanie zwykłe dożywocie

W dniu 25.1.2019 r. Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało projekt nowelizacji Kodeksu karnego oraz niektórych innych ustaw. Jedną z kluczowych propozycji projektodawcy jest wprowadzenie bezwzględnej kary dożywotniego pozbawienia wolności orzekanej wobec szczególnie niebezpiecznych sprawców. Bezwzględność kary pozbawienia wolności polegać będzie na braku możliwości ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie. Projekt wprowadzi obligatoryjny obowiązek orzekania o zakazie warunkowego zwolnienia i fakultatywną możliwość takiego orzeczenia. Rządowy projekt z 25.1.2019 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw to kompleksowa nowelizacja przepisów prawa karnego materialnego.

 

W dniu 25.1.2019 r. Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało projekt nowelizacji Kodeksu karnego oraz
niektórych innych ustaw. Jedną z kluczowych propozycji projektodawcy jest wprowadzenie bezwzględnej
kary dożywotniego pozbawienia wolności orzekanej wobec szczególnie niebezpiecznych sprawców.
• Bezwzględność kary pozbawienia wolności polegać będzie na braku możliwości ubiegania się o warunkowe
przedterminowe zwolnienie.
• Projekt wprowadzi obligatoryjny obowiązek orzekania o zakazie warunkowego zwolnienia i fakultatywną możliwość
takiego orzeczenia.
• Wydłużeniu ulegnie również okres, po którym osoba skazana na,,zwykłe” dożywocie będzie mogła ubiegać się
o warunkowe zwolnienie.
Rządowy projekt z 25.1.2019 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw
(https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12320403) to kompleksowa nowelizacja przepisów prawa karnego materialnego.
Proponowanych zmian jest bardzo wiele - do najważniejszych zaliczyć należy z pewnością możliwość orzekania
przez sędziów kary dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości warunkowego przedterminowego
zwolnienia.
Obecnie obowiązujące uregulowanie
W obecnym stanie prawnym kara dożywotniego pozbawienia wolności to jedna z kar mieszcząca się w katalogu
sankcji określonym w art. 32 KK tuż obok kary 25 lat pozbawienia wolności, kary pozbawienia wolności, kary
ograniczenia wolności oraz kary grzywny. Kara dożywotniego pozbawienia wolności jest orzekana zazwyczaj za
najcięższe przestępstwa takie jak: zabójstwo (art. 148 § 1 - 3 KK), spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu
ze skutkiem śmiertelnym (art. 156 § 3 KK). Jednak jak stanowi art. 54 § 2 KK nie orzeka się jej wobec sprawcy, który
w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat.
Zgodnie z art. 78 § 3 KK osoba odbywającą karę dożywotniego pozbawienia wolności może ubiegać się
o warunkowe przedterminowe zwolnienie dopiero po odbyciu 25 lat kary. W szczególnie uzasadnionych przypadkach
sąd może jednak wyznaczyć surowsze ograniczenia do skorzystania z warunkowego zwolnienia. Okres próby, czyli
czas w czasie, którego skazany nie może popełnić żadnego przestępstwa pod groźbą powrotu do więzienia, wynosi
10 lat.
Obligatoryjne i fakultatywne orzeczenie zakazu warunkowego zwolnienia
Zgodnie z projektem w pewnych przypadkach sądy będą uprawnione lub zobligowane do orzeczenia zakazu
warunkowego zwolnienia. Będzie to możliwe na mocy dodanych do art. 77 nowych § 3-4 wyznaczających prawo lub
obowiązek wydania takiego orzeczenia.
Zgodnie z art. 77 § 3 projektu nowelizacji KK, sąd będzie zobowiązany do orzeczenia zakazu warunkowego
zwolnienia wymierzając karę dożywotniego pozbawienia wolności sprawcy za czyn popełniony przez niego po
prawomocnym skazaniu za inne przestępstwo na karę dożywotniego pozbawienia wolności albo karę
pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 20 lat. Fakultatywną możliwość orzeczenia zakazu warunkowego
zwolnienia sąd uzyska na podstawie projektowanego art. 77 § 4 KK, który stanowi, że wymierzając karę
dożywotniego pozbawienia wolności sąd może orzec zakaz warunkowego zwolnienia sprawcy, jeżeli charakter
i okoliczności czynu oraz właściwości osobiste sprawcy wskazują, iż jego pozostawanie na wolności
spowoduje trwałe niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia, wolności lub wolności seksualnej innych osób. Jak
stwierdzono w uzasadnieniu do projektu opisywane rozwiązanie znaleźć ma zastosowanie do,,najbardziej
niebezpiecznych sprawców (...) w przypadku których zarówno względy sprawiedliwościowe, jak i prewencyjne
przemawiają za niedokonywaniem na etapie wykonania kary jakichkolwiek modyfikacji jej wymiaru” (Uzasadnienie
projektu, s. 19).
Warunkowe zwolnienie dla osób skazanych na,,zwykłe dożywocie”
Projektodawca proponuje także zmiany dla osób skazanych na dożywocie, którym przysługuje możliwość ubiegania
się o warunkowe zwolnienie. Otóż dzięki zmianie brzmienia art. 78 § 3 KK skazany będzie mógł ubiegać się
o warunkowe przedterminowe zwolnienie dopiero po odbyciu 35 lat kary. Wydłużeniu ulegnie również czas próby
w razie warunkowego zwolnienia skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Zgodnie z art. 80 § 3



projektowanego KK - w razie warunkowego zwolnienia z kary dożywotniego pozbawienia wolności okres próby trwać
będzie dożywotnio.
Projekt nowelizacji KK znajduje się obecnie na etapie uzgodnień, opiniowania i konsultacji. Przepisy mają
wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.







 

Projekt nowelizacji KK znajduje się obecnie na etapie uzgodnień, opiniowania i konsultacji. Przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.