Odpowiedzialność karna za przygotowanie do zabójstwa - nowelizacja Kodeksu karnego
Przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt nowelizacji Kodeksu karnego to gruntowna przebudowa przepisów prawa karnego materialnego. Jednym z najważniejszych postulatów Ministerstwa, jest wprowadzenie odpowiedzialności karnej za przygotowanie do zabójstwa. Za przygotowanie do zabójstwa miałaby grozić kara pozbawienia wolności w wymiarze od lat 2 do 15. Przestępstwo zabójstwa to jedno z najcięższych rodzajowo czynów zabronionych, ponieważ godzi w tak fundamentalne dobro prawne jak życie człowieka.
Tematyka: Kodeks karny, nowelizacja, odpowiedzialność karna, przygotowanie do zabójstwa, przestępstwo zabójstwa, penalizacja, Ministerstwo Sprawiedliwości
Przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt nowelizacji Kodeksu karnego to gruntowna przebudowa przepisów prawa karnego materialnego. Jednym z najważniejszych postulatów Ministerstwa, jest wprowadzenie odpowiedzialności karnej za przygotowanie do zabójstwa. Za przygotowanie do zabójstwa miałaby grozić kara pozbawienia wolności w wymiarze od lat 2 do 15. Przestępstwo zabójstwa to jedno z najcięższych rodzajowo czynów zabronionych, ponieważ godzi w tak fundamentalne dobro prawne jak życie człowieka.
Przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt nowelizacji Kodeksu karnego to gruntowna przebudowa przepisów prawa karnego materialnego. Jednym z najważniejszych postulatów Ministerstwa, jest wprowadzenie odpowiedzialności karnej za przygotowanie do zabójstwa. • Za przygotowanie do zabójstwa miałaby grozić kara pozbawienia wolności w wymiarze od lat 2 do 15. • Przygotowanie jest karalne wyłącznie, gdy ustawa tak stanowi. Przestępstwo zabójstwa to jedno z najcięższych rodzajowo czynów zabronionych, ponieważ godzi w tak fundamentalne dobro prawne jak życie człowieka. Projekt z 25.1.2019 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw to gruntowna nowelizacja przepisów karnych, której celem jest, m.in. wzmocnienie ochrony prawnokarnej w zakresie fundamentalnych dóbr prawnych. Jednym ze sposobów wzmocnienia takiej ochrony ma być penalizacja przygotowania do zabójstwa. Przestępstwo zabójstwa Przestępstwo zabójstwa zostało stypizowane w art. 148 Kodeksu karnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 600 - dalej: KK). Zgodnie z art. 148 § 1 KK ten, kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności. W art. 148 § 2 wskazano kwalifikowane typy zabójstwa tj. zabójstwo: • ze szczególnym okrucieństwem, • w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem, • w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie, • z użyciem materiałów wybuchowych, - za których popełnienie grozi kara pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 12, kara 25 lat pozbawienia wolności albo kara dożywotniego pozbawienia wolności. Tej samej karze podlega osoba, która jednym czynem zabija więcej niż jedną osobę, lub która była wcześniej prawomocnie skazana za zabójstwo oraz sprawca zabójstwa funkcjonariusza publicznego popełnionego podczas lub w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych związanych z ochroną bezpieczeństwa ludzi lub ochroną bezpieczeństwa lub porządku publicznego. W art. 148 § 4 KK wskazano uprzywilejowany typ zabójstwa, określany jako zabójstwo z afektu. Karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 podlega ten, kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami. Formy stadialne przestępstwa Do form stadialnych przestępstwa należy: zamiar, przygotowanie, usiłowanie i dokonanie. Zgodnie z art. 16 § 1 KK przygotowanie zachodzi tylko wtedy, gdy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia czynu zmierzającego bezpośrednio do jego dokonania (np. uzyskuje potrzebne środki, sporządza plan działania). Przygotowanie jest karalne tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi (np. art. 127 § 2, art. 128 § 2). Jak stanowi art. 13 § 1 KK, odpowiada za usiłowanie ten, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje. Jednak zgodnie z art. 13 § 2 KK usiłowanie zachodzi także wtedy, gdy sprawca nie uświadamia sobie, że dokonanie jest niemożliwe ze względu na brak przedmiotu nadającego się do popełnienia na nim czynu zabronionego lub ze względu na użycie środka nie nadającego się do popełnienia czynu zabronionego. Na podstawie art. 14 KK sąd wymierza karę za usiłowanie w granicach zagrożenia przewidzianego dla danego przestępstwa, jednak w przypadku określonym w art. 13 § 2 KK, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia. W obecnie obowiązującym stanie prawnym odpowiedzialność karna grozi jedynie za usiłowanie i dokonanie zabójstwa. Penalizacja przygotowana do zabójstwa Projektodawca proponuje wprowadzenie odpowiedzialności karnej za przygotowanie do czynów stypizowanych w art. 148 § 1-3 KK. Zgodnie z projektowanym art. 148 § 5 KK osoba czyniąca przygotowania do w/w czynów zabronionych, podlegać będzie karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15. Powyższe rozwiązanie przykładowo sprawi, że samo wejście w porozumienie z przyszłym pomocnikiem, będzie podlegało odpowiedzialności karnej. Projekt nowelizacji KK znajduje się obecnie na etapie uzgodnień, opiniowania i konsultacji. Przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Projektodawca proponuje wprowadzenie odpowiedzialności karnej za przygotowanie do czynów stypizowanych w art. 148 § 1-3 KK. Zgodnie z projektowanym art. 148 § 5 KK osoba czyniąca przygotowania do w/w czynów zabronionych, podlegać będzie karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15. Projekt nowelizacji KK znajduje się obecnie na etapie uzgodnień, opiniowania i konsultacji. Przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.