Treść strony intelektualnej zamiaru sprawcy zabójstwa
Treść strony intelektualnej zamiaru sprawcy zabójstwa z art. 148 § 1 KK obejmuje świadomość realizacji znamion tego przestępstwa poprzez fizyczne i psychiczne znęcanie się nad ofiarą. Oskarżony został skazany na 12 lat pozbawienia wolności za fizyczne i psychiczne znęcanie się nad żoną, co doprowadziło do jej śmierci przez uduszenie. Apelacja obrońcy została odrzucona przez Sąd Apelacyjny w Lublinie.
Tematyka: strona intelektualna, zamiar sprawcy, zabójstwo, art. 148 § 1 KK, znęcanie się, uduszenie, Sąd Apelacyjny, Sąd Okręgowy, kara pozbawienia wolności
Treść strony intelektualnej zamiaru sprawcy zabójstwa z art. 148 § 1 KK obejmuje świadomość realizacji znamion tego przestępstwa poprzez fizyczne i psychiczne znęcanie się nad ofiarą. Oskarżony został skazany na 12 lat pozbawienia wolności za fizyczne i psychiczne znęcanie się nad żoną, co doprowadziło do jej śmierci przez uduszenie. Apelacja obrońcy została odrzucona przez Sąd Apelacyjny w Lublinie.
Treścią strony intelektualnej zamiaru sprawcy czynu z art. 148 § 1 KK jest świadomość, że podejmowane przez niego zachowania realizują znamiona strony przedmiotowej tego przestępstwa. Opis stanu faktycznego D.W. został oskarżony o to, że w okresie od 28.1.2017 r. do 17.7.2017 r. w R. znęcał się fizycznie i psychicznie nad żoną D.W. przez znieważanie słowami wulgarnymi, grożenie pozbawieniem życia i spowodowaniem obrażeń ciała, naruszanie nietykalności cielesnej, zadawanie uderzeń po całym ciele oraz duszenie, zaś w nocy z 16/17.7.2017 r. działając w zamiarze bezpośrednim pozbawienia jej życia uciskał dłońmi szyję pokrzywdzonej, czym spowodował jej zgon w wyniku gwałtownego uduszenia wskutek zagardlenia, tj. o czyn z art. 207 § 1 KK w zb. z art. 148 § 1 KK, w zw. z art. 11 § 2 KK. Sąd Okręgowy w Lublinie wyrokiem z 6.12.2018 r. uznał oskarżonego za winnego tego, że: w okresie od 28.1.2017 r. do 17.7.2017 r. znęcał się fizycznie i psychicznie nad żoną przez znieważanie jej słowami wulgarnymi, grożenie pozbawieniem życia i spowodowaniem obrażeń ciała, naruszanie nietykalności cielesnej, zadawanie uderzeń po całym ciele oraz duszenie, zaś w nocy z 16 na 17.7.2017 r. przewidując możliwość pozbawienia jej życia i godząc się na to uciskał dłońmi szyję pokrzywdzonej, co doprowadziło do gwałtownego uduszenia wskutek zagardlenia i spowodowało zgon pokrzywdzonej tj. popełnienia czynu wyczerpującego dyspozycję art. 207 § 1 KK w zb. z art. 148 § 1 KK, w zw. z art. 11 § 2 KK i za czyn ten, na podstawie art. 148 § 1 KK w zw. z art. 11 § 3 KK skazał go na karę 12 lat pozbawienia wolności. Obrońca oskarżonego zaskarżył powyższy wyrok w całości na korzyść zarzucając mu: 1) mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania: art. 2 § 2 KPK, art. 4 KPK, art. 5 § 2 KPK, art. 7 KPK, art. 410 KPK, polegającą na oparciu ustaleń faktycznych w zakresie odnoszącym się do domniemanego fizycznego i psychicznego znęcania się oskarżonego nad żoną jedynie w oparciu o dowody niekorzystne dla oskarżonego, z równoczesnym pominięciem okoliczności korzystnych dla oskarżonego; 2) mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania: art 366 § 1 KPK, polegającą na braku weryfikacji podanej przez oskarżonego wersji zdarzeń, do jakich doszło w nocy z 16 na 17.7.2017 r. w zakresie, w jakim oskarżony podał, że chwycił żonę za gardło i przytrzymywał przez okres około 20 sekund, braku ustalenia, czy okres ten był wystarczający do spowodowania przez oskarżonego jej zgonu. Podnosząc powyższe zarzuty autor apelacji wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Sąd Apelacyjny w Lublinie, po rozpoznaniu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego, zaskarżony wyrok utrzymał w mocy. Uzasadnienie SA Zdaniem Sądu Apelacyjnego apelacja obrońcy nie zasługuje na uwzględnienie. Wyraził pogląd, że wobec zupełności, szczegółowości a nawet drobiazgowości uzasadnienia Sądu I instancji zbędne jest dokładne powtarzanie zawartych w nim wywodów. W uzasadnieniu Sądu odwoławczego wystarczy wskazanie charakterystycznych fragmentów świadczących o rzetelności oceny przebiegu zdarzenia i okoliczności jego zaistnienia. Nie sposób zgodzić się z obrońcą oskarżonego, że Sąd Okręgowy w Lublinie dokonując oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego naruszył przepis art. 5 § 2 KPK. Sam fakt sformułowania przez skarżącego zarzutu obrazy tego przepisu dowodzi braku zrozumienia, na czym polega naruszenie zasady in dubio pro reo w procesie karnym. Otóż naruszenie tej reguły ma miejsce jedynie wówczas, gdy sąd orzekający poweźmie wątpliwości co do istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności i nie mogąc wątpliwości tych usunąć, rozstrzyga je na niekorzyść oskarżonego. Jeżeli natomiast pewne ustalenia faktyczne zależne są od np. dania wiary lub odmówienia jej zeznaniom świadków, wyjaśnieniom oskarżonych czy też innym dowodom wówczas nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo, a ewentualne zastrzeżenia, co do oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów, rozstrzygane mogą być jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach sędziowskiej swobodnej oceny dowodów, wynikającej z treści art. 7 KPK (por. wyrok SN z 5.10.2000 r., II KKN 332/00; postanowienie SN z 14.12.2010 r., III KK 378/10). W rozpoznawanej sprawie wątpliwości takie zgłosił jedynie autor apelacji, nie powziął ich natomiast Sąd Okręgowy w Lublinie. Treść pisemnych motywów zaskarżonego wyroku nie wskazuje, aby Sąd ten przedstawił tam swoje wątpliwości w kwestii czynu dokonanego przez oskarżonego i jego odpowiedzialności karnej oraz nie mogąc wątpliwości tych usunąć, rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Lektura uzasadnienia apelacji uprawnia natomiast do konstatacji, że skarżący, jako przykłady niedających się usunąć wątpliwości, które jakoby Sąd I instancji rozstrzygnął na niekorzyść oskarżonego wskazuje na okoliczności, które jej zdaniem dyskwalifikują zeznania poszczególnych świadków, których wiadomości obciążają oskarżonego. Jest to jednak polemika z dowodami, obdarzonymi przez Sąd walorem wiarygodności a nie wskazanie niedających się rozstrzygnąć okoliczności, które Sąd rozstrzygnął na niekorzyść oskarżonego a więc nie może prowadzić do uwzględnienia zarzutu obrazy art. 5 § 2 KPK. Także myli się autor apelacji zarzucając Sądowi Okręgowemu w Lublinie naruszenie zasady obiektywizmu. W tym miejscu przypomnieć należy, że przepis art. 4 KPK stanowi jedną z ogólnych zasad rządzących procesem karnym, a mianowicie zasadę obiektywizmu, a ponieważ przedmiotem uchybień zarzucanych w apelacji mogą być jedynie konkretne normy nakazujące lub zakazujące dokonywania określonych czynności w danych sytuacjach procesowych, to zarzut obrazy wskazanego przepisu nie może stanowić podstawy apelacji (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 23.6.2004 r., II AKa 140/04; postanowienie Sądu Najwyższego z 16.3.2001 r., V KKN 19/99). Nie ma racji skarżący, gdy zarzuca Sądowi I instancji naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów (art. 7 KPK) i oparcie ustaleń faktycznych jedynie na części materiału dowodowego (art. 410), przez przyjęcie za wiarygodne jedynie dowodów obciążających oskarżonego, a pominięcie dowodów dla niego korzystnych. Sąd orzekający miał w polu widzenia wszystkie dowody zebrane w toku postępowania, zarówno te dla oskarżonego niekorzystne, jak i te przemawiające na jego korzyść. Przechodząc do szczegółów zarzutu zawartego w apelacji obrońcy oskarżonego SA zważył, co najistotniejsze. W jego ocenie Sąd I instancji w sposób dogłębny dokonał szczegółowej analizy wyjaśnień oskarżonego i w sposób logiczny oraz zgodny z doświadczeniem życiowym wyjaśnił, dlaczego nie dał im wiary wyjaśnieniom oskarżonego w części, w której oskarżony zaprzeczał, aby dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu, wskazując na sprzeczności między wyjaśnieniami a zeznaniami oraz brak korelacji ich treści z opinią biegłych z Zakładu Medycyny Sądowej UM w L. Wskazana opinia została oceniona, jako pełna, jasna i wyczerpująca, co – z natury rzeczy – oznacza, że jest uzasadniona. Sąd Okręgowy w Lublinie także w sposób szczegółowy a nawet drobiazgowy dokonał analizy zeznań poszczególnych świadków i w sposób logiczny, racjonalny i zgodny uzasadnił, dlaczego dał wiarę ich zeznaniom oraz w jakiej części. Wywody Sądu I instancji zawarte w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia są pełne i wyczerpujące, Sąd ten dokonał rzetelnej analizy i oceny zeznań każdego z tych świadków w ich wzajemnym powiązaniu. Sąd Apelacyjny aprobuje przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku argumentację w kwestii wyczerpania przez zarówno przedmiotowych, jak i podmiotowych znamion przestępstwa z art. 207 KK w zbiegu w art. 148 § 1 KK, w związku z art. 11 § 2 KK, którego popełnienie zostało przypisane oskarżonemu tym orzeczeniem, w tym popełnienia zbrodni z art. 148 § 1 KK w zamiarze ewentualnym. Wymierzona oskarżonemu kara 12 lat pozbawienia wolności nie razi swoją łagodnością, ani nie jest rażąco surowa. Wobec czego brak było podstaw do korekty wyroku w tym zakresie. W przekonaniu Sądu Apelacyjnego w Lublinie, tak ukształtowana kara izolacyjna spełnia swoją funkcję zapobiegawczą zarówno w zakresie prewencji ogólnej, jak i szczególnej. Mając powyższe na uwadze i nie dostrzegając uchybień określonych w art. 439 KPK i w art. 440 KPK podlegających uwzględnieniu z urzędu, Sąd Apelacyjny w Lublinie utrzymał zaskarżony wyrok w mocy. W słusznym przekonaniu Sądu Apelacyjnego w Lublinie nie sposób zgodzić się ze skarżącym, że Sąd I instancji oceniając zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy, dopuścił się naruszenia art. 7 KPK. Zarzut naruszenia powyższej zasady nie może bowiem sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu I instancji wyrażonymi w uzasadnieniu orzeczenia, czy też przeciwstawianiu tymże ustaleniom odmiennego poglądu, opartego na własnej dokonanej przez skarżącego ocenie materiału dowodowego (wyrok SN z 22.1.975 r., I KR 197/74). Tymczasem w niniejszej sprawie skarżący przeciwstawia ustaleniom sądu zawartym w uzasadnieniu, swoją, subiektywną ocenę dowodów w sprawie, opartą na wyjaśnieniach oskarżonego. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego (wyrok SN z 9.11.1990 r., WRN 149/90), przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 KPK, jeśli tylko: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających, zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego oraz jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego a ponadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku. Wszystkie niezbędne wymagania Sąd I instancji spełnił. Wywody skarżącego zawarte w apelacji przedstawiają natomiast alternatywną wersję oceny dowodów opartą praktycznie jedynie na wyjaśnieniach oskarżonego, którą Sąd Apelacyjny w Lublinie należycie ocenił w wywodach uzasadnienia wyroku. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 29.5.2019 r., II AKa 76/19.
Sąd Apelacyjny uznał, że Sąd Okręgowy dokładnie analizował materiał dowodowy i uzasadnił swoje decyzje. Kara 12 lat pozbawienia wolności dla oskarżonego została uznana za adekwatną. Brak podstaw do zmiany wyroku. Utrzymanie zaskarżonego orzeczenia w mocy.