Uzasadnienie na formularzu w sprawie dyscyplinarnej musi być jasne

Uzasadnienie pełni kluczową rolę w procesie ustalenia motywacji sądowej i pozwala zainteresowanym poznać argumenty podjętej decyzji. Sąd II instancji jest zobowiązany do rozważenia wszystkich zarzutów i sporządzenia uzasadnienia zgodnie z przepisami prawa. Sąd Najwyższy podkreślił konieczność jasnego i precyzyjnego uzasadnienia decyzji oraz wskazania, które zarzuty okazały się zasadne

Tematyka: uzasadnienie, Sąd Najwyższy, postępowanie dyscyplinarne, radca prawny, kontrola instancyjna, KPK, rozstrzygnięcie, decyzja, uzasadnienie sądu odwoławczego

Uzasadnienie spełnia fundamentalną rolę w procesie ustalenia motywacji sądu i pozwala zainteresowanemu
podmiotowi poznać argumenty, które legły u takiej, a nie innej decyzji procesowej. Choć sporządzenie
uzasadnienia rozstrzygnięcia sądu II instancji w sprawie dyscyplinarnej na formularzu jest prawnie
dozwolone, jednak nie zwalnia z obowiązków wynikających z przepisu art. 433 § 1 KPK oraz 457 § 3 KPK.
Niezbędne jest zatem rozważenie wszystkich zgłoszonych w odwołaniu zarzutów i sporządzenie
uzasadnienia odpowiadającego ustawowym wymogom, aby w jasny i precyzyjny sposób wynikało, dlaczego
podjęto taką, a nie inną decyzję procesową oraz to, które z podniesionych zarzutów okazały się zasadne lub
niezasadne – stwierdził Sąd Najwyższy.
Postępowanie dyscyplinarne radcy prawnego
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wystąpił do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców
Prawnych w O. z wnioskiem o ukaranie w postępowaniu dyscyplinarnym radcy prawnego A.M. obwinionej
o zaniedbania w prowadzeniu sprawy swoich klientów poprzez dopuszczenie się nieuzasadnionej zwłoki
w wytoczeniu powództwa o zapłatę i nieinformowanie mocodawców o przebiegu sprawy. Okręgowy Sąd
Dyscyplinarny w O. uznał obwinioną A.M. za winną tego, że dopuściła się nieuzasadnionej zwłoki w wytoczeniu
powództwa, za co wymierzył jej karę upomnienia oraz uniewinnił obwinioną od drugiego zarzutu. Wyższy Sąd
Dyscyplinarny Krajowej Izby Radców Prawnych w W. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie oraz obciążył A.M.
kosztami postępowania odwoławczego.
Uzasadnienie Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy uchylił orzeczenie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Krajowej Izby Radców Prawnych w W.
i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że kontrola
instancyjna orzeczenia wydanego w toku postępowania dyscyplinarnego pełni istotną rolę gwarancyjną,
umożliwia bowiem ponowną weryfikację prawidłowości rozstrzygnięcia sądu I instancji, a przez to chroni
i realizuje należne obwinionemu prawa. Standardy rzetelności kontroli instancyjnej wyznaczane są przede
wszystkim przez przepisy KPK, które w postępowaniu dyscyplinarnym prowadzonym wobec radców
prawnych znajdują odpowiednie zastosowanie na mocy art. 74 1 pkt 1 ustawy z 6.7.1982 r. o radcach
prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 75). Wykładnia art. 433 § 2 oraz 457 § 3 KPK jednoznacznie wskazuje, że sąd
odwoławczy zobowiązany jest do wszechstronnej analizy podniesionych przez skarżącego zarzutów
odwoławczych oraz do uzasadnienia dokonanej oceny w motywach zapadłego rozstrzygnięcia poprzez
jednoznacznie wskazanie, dlaczego określone zarzuty zostały uznane za zasadne bądź za niezasadne (zob.
wyrok SN z 8.5.2019 r., III KK 62/18,
; wyrok SN z 21.3.2019 r., IV KK 513/17,
). Podkreśla się przy
tym, że stopień szczegółowości uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego winien być dostosowany do poziomu
skargi apelacyjnej. Jedynie wyjątkowo sąd może poprzestać na odwołaniu się do rozważań zawartych
w uzasadnieniu sądu I instancji, ale tylko wówczas gdy zarzuty apelacji i wywody je uzasadniające ograniczają się do
całkowicie gołosłownej i oczywiście dowolnej polemiki z oceną dowodów zawartych w tych motywach (zob. wyrok SN
z 20.8.2020 r., IV KK 508/19,
).
Sąd Najwyższy wskazał, że sąd odwoławczy, w sposób lakoniczny odniósł się do uchybień wyartykułowanych
w odwołaniu, pomijając istotę zarzutu obrazy prawa materialnego, zaś wnioski zawarte w uzasadnieniu nie pozwalają
na jednoznaczne ustalenie intencji sądu. W ocenie Sądu Najwyższego, ogólnikowe wskazanie przez sąd II instancji,
że zarzuty okazały się bezprzedmiotowe, zaś sąd niższej instancji zachował się w sposób prawidłowy nie naruszając
określonych norm prawnych, nie spełnia warunków rzetelnej oceny instancyjnej. Ocena Wyższego Sądu
Dyscyplinarnego Krajowej Izby Radców Prawnych w W. ograniczyła się wobec części zarzutów jedynie do
jednozdaniowych rozważań nieodnoszących się do istoty uchybień, które strona próbowała wykazać, lub została
pominięta w całości.
Sąd Najwyższy wyjaśnił, że ocena zarzutów odwoławczych może zostać dokonana w sposób zwięzły, jednak
motywy podjęcia przez sąd określonej decyzji muszą być przejrzyste i nie budzić wątpliwości czy
rozstrzygnięcie jest wynikiem rzetelnej oceny instancyjnej. Sporządzenie uzasadnienia rozstrzygnięcia sądu
odwoławczego na formularzu jest prawnie dozwolone, jednak w tej sprawie sposób sporządzenia
uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia jest na tyle ogólnikowy, że w ocenie Sądu Najwyższego nie pozwala
na dokonanie analizy poprawności przeprowadzonej kontroli odwoławczej.
Wyrok SN z 23.6.2021 r., II DK 68/21,

Sąd Najwyższy uchylił orzeczenie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego i nakazał ponowne rozpatrzenie sprawy. Istotną rolę kontrolowania instancyjnego orzeczeń pełnią przepisy KPK. Sąd odwoławczy zobowiązany jest do wszechstronnej analizy zarzutów i uzasadnienia swojej decyzji. Sporządzenie jasnego uzasadnienia jest kluczowe dla zapewnienia prawidłowej kontroli odwoławczej