Zatrudnienie adiunkta na uczelni

Ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym pozostawia uczelni do uregulowania w statucie kwestię zatrudnienia adiunkta bez habilitacji. Wyrok SN z 7.6.2017 r., II PK 163/16, dotyczył sprawy Krzysztofa K., który domagał się przywrócenia do pracy i wynagrodzenia. Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną oraz zasądził zwrot kosztów procesowych.

Tematyka: zatrudnienie, adiunkt, habilitacja, Sąd Najwyższy, autonomia uczelni

Ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym pozostawia uczelni do uregulowania w statucie kwestię zatrudnienia adiunkta bez habilitacji. Wyrok SN z 7.6.2017 r., II PK 163/16, dotyczył sprawy Krzysztofa K., który domagał się przywrócenia do pracy i wynagrodzenia. Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną oraz zasądził zwrot kosztów procesowych.

Ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym pozostawia uczelni do uregulowania w statucie kwestię
zatrudnienia adiunkta bez habilitacji.
Wyrok SN z 7.6.2017 r., II PK 163/16
Przewodniczący Sędzia SN Bohdan Bieniek, Sędziowie SN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca),
Bogusław Cudowski.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych 7.6.2017 r. sprawy z powództwa Krzysztofa K. przeciwko Uniwersytetowi W. z siedzibą w W.
o przywrócenie do pracy, wynagrodzenie na skutek skargi kasacyjnej powoda od wyroku SO w W. z 5.1.2016
r. […];
1) oddala skargę kasacyjną,
2) zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej 240 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie
Wyrokiem z 5.1.2016 r. SO w W. oddalił apelację powoda Krzysztofa K. od wyroku SR w W. z 20.7.2015 r., którym
oddalono jego powództwo wniesione po wypowiedzeniu zatrudnienia przez pozwany Uniwersytet W.
Powód był asystentem od 1.10.2002 r., a od 1.10.2003 r. został mianowany adiunktem. Rada Wydziału nie udzieliła
zgody na rozpoczęcie przewodu habilitacyjnego. Z końcem marca 2015 r. rozwiązano umowę z powodem stosunek
pracy wobec upływu 11-letniego okresu zatrudnienia na stanowisku adiunkta i nieuzyskania stopnia naukowego
doktora habilitowanego.
Sąd I instancji stwierdził, że nieuzyskanie tego stopnia naukowego uzasadniało wypowiedzenie stosunku pracy na
podstawie art. 125 ustawy z 27.7.2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1842 ze zm.,
dalej jako: PrSzkolWyższ). Powód powinien był w ciągu 11 lat uzyskać stopień doktora habilitowanego. Okres ten
został wydłużony o urlop dla poratowania zdrowia i upłynął 1.1.2015 r. Na podstawie znowelizowanego art. 120
PrSzkolWyższ nie otworzył się nowy ośmioletni termin na uzyskanie stopnia doktora habilitowanego. Przyjęcie takiej
możliwości powinno wynikać z odpowiednich regulacji znajdujących się w przepisach przejściowych. Celem nowej
regulacji było zarówno ograniczenie czasu, w jakim adiunkci obowiązani są do uzyskania wyższego stopnia
naukowego, jak i doskonalenie poziomu kadry akademickiej. Powód, w porównaniu do pozostałych pracowników
zatrudnionych po nowelizacji art. 120 PrSzkolWyższ, był w sytuacji uprzywilejowanej, miał o trzy lata bowiem więcej
na habilitację.
Sąd II instancji w uzasadnieniu oddalenia apelacji powoda stwierdził, że art. 120 PrSzkolWyższ, zmieniony ustawą
z 18.3.2011 r., nie pozwala na przyjęcie, iż należy stosować go w taki sposób, aby 8-letni okres na uzyskanie stopnia
naukowego doktora habilitowanego należało liczyć od nowa. W ocenie sądu nieuzasadnione jest stwierdzenie, że
całkowicie zmienia się dotychczasowe przepisy statutów uczelni i nakazuje się traktować dotychczasowych
pracowników o różnym stażu zawodowym, jak nowo zatrudnionych po 1.10.2013 r., przyznając im dodatkowe osiem
lat na uzyskanie stopnia naukowego. Przeciwko zastosowaniu takiej reguły intertemporalnej, przy milczeniu
ustawodawcy, przemawiają racje systemowe i aksjologiczne. Wykładnia celowościowa i systemowa wskazuje, że
celem przepisu było ograniczenie do osiem lat okresu zatrudnienia na stanowisku adiunkta bez stopnia doktora
habilitowanego, a nie jego wydłużenie o kolejne osiem lat. Z dniem 14.3.2002 r. został zmieniony zapis Statutu
Uniwersytetu W. dotyczący okresu i formy zatrudnienia na stanowisku adiunkta osoby bez stopnia naukowego
doktora habilitowanego. Zgodnie z uchwałą Nr 483 Senatu UW zatrudnienie takiej osoby następuje na czas
określony i nie może trwać dłużej niż osiem lat. Brak jest podstaw do stwierdzenia, że zastosowane przepisy są mniej
korzystne dla powoda. Nieuzasadnione byłoby doliczenie powodowi dodatkowych 8 lat, miałaby bowiem łącznie 19
lat na uzyskanie stopnia doktora habilitowanego, co powodowałoby nieuzasadnione faworyzowanie powoda
w stosunku do innych pracowników naukowych, którzy otrzymali wyłącznie osiem lat na uzyskanie tego samego
stopnia naukowego. Powód uzyskał dodatkowe trzy lata, czyli więcej niż osoby zatrudnione po 1.10.2013 r. Pomimo
tak długiego okresu zatrudnienia powód nie uzyskał koniecznego stopnia naukowego, a nadto zgody na rozpoczęcie
przewodu habilitacyjnego.
W skardze kasacyjnej zarzucono naruszenie:
1) art. 120 ust. 1 PrSzkolWyższ, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą z 18.3.2011 r., przez błędną wykładnię
i przyjęcie, że okres zatrudnienia na stanowisku adiunkta osoby nieposiadającej stopnia naukowego doktora
habilitowanego, którego upływ uprawnia uczelnię do wypowiedzenia pracownikowi stosunku pracy z powodu



nieuzyskania przez niego w tym czasie stopnia naukowego doktora habilitowanego, należy liczyć od dnia
mianowania przypadającego przed 1.10.2013 r., bez uwzględniania konsekwencji prawnych wejścia w życie ustaw
nowelizujących oraz przyjęcie, że w sytuacji braku przepisów przejściowych w ustawie nowelizującej z 2011 r.
i z 2014 r. do stanów faktycznych istniejących w dacie wejścia w życie tych nowelizacji należy stosować przepisy
dotychczasowe, mniej dla pracownika korzystne, a nie przepisy nowe, a w konsekwencji niezastosowanie do powoda
normy art. 120 ust. 1 PrSzkolWyższ w obecnym brzmieniu, czego skutkiem było przyjęcie, że przewidziany prawem
okres zatrudnienia powoda na stanowisku adiunkta upłynął 31.12.2014 r., podczas gdy upłynie on najwcześniej
1.10.2021 r.
2) art. 9 § 2 KP w zw. z art. 3 KC w zw. z art. 300 KP przez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że do
sytuacji prawnej powoda powinny znaleźć zastosowanie przepisy rangi statutowej obowiązujące przed datą wejścia
w życie ustawy nowelizującej z 2011 r., jako bardziej dla powoda korzystne niż obecnie obowiązujące przepisy
PrSzkolWyższ i obecnie obowiązujące postanowienia Statutu Uniwersytetu W., a w konsekwencji uznanie, że
przewidziany prawem okres zatrudnienia powoda na stanowisku adiunkta upłynął 31 grudnia 2014 r., podczas gdy
zgodnie z art. 120 ust. 1 PrSzkolWyższ upłynie on najwcześniej 1.10.2021 r.;
3) § 93 ust. 2 Statutu UW w brzmieniu ustalonym uchwałą Nr 483 Senatu Uniwersytetu W. z 14.3.2012 r. [...] w zw.
z art. 9 § 2 KP i w zw. z art. 18 § 1 i § 2 KP poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że okres maksymalnie
8-letniego zatrudnienia na stanowisku adiunkta osoby bez stopnia naukowego doktora habilitowanego, wprowadzony
uchwałą Senatu UW Nr 483, dotyczy jedynie osób zatrudnionych na UW po dacie wejścia w życie znowelizowanego
§ 93 ust. 2 Statut UW, tj. od 1.10.2012 r., i powinien być liczony od daty zatrudnienia tych osób, podczas gdy wobec
braku w ustawach nowelizujących z 2011 r. oraz z 2014 r. przepisów przejściowych, przywołany okres ośmioletni
powinien mieć zastosowanie także do osób zatrudnionych na UW przed 1.10.2013 r. i w stosunku do tych ostatnich
powinien być liczony od daty wejście w życie ustawy nowelizującej z 2011 r., czyli od 1.10.2013 r., lub nawet od daty
wejścia w życie ustawy nowelizującej z 2014 r., czyli do 1.10.2014 r.;
4) § 3 ust. 2 uchwały Senatu UW Nr 483 w zw. z § 145 Statutu UW oraz w zw. z art. 9 § 2 KP i w zw. z art. 18 § 1 i §
2 KP przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że § 3 ust. 2 dotyczy także osób zatrudnionych na podstawie
mianowania, podczas gdy przy zastosowaniu norm kolizyjnych i wobec nieuchylenia § 145 Statutu UW powinien on
być stosowany jedynie do osób zatrudnionych na innej podstawie niż mianowanie, a w konsekwencji poprzez
niewłaściwe zastosowanie § 3 ust. 2 do sytuacji prawnej powoda, który był zatrudniony na podstawie mianowania;
5) art. 125 PrSzkolWyższ w zw. z art. 30 § 4 KP poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że
w stosunku do powoda wystąpiła „inna ważna przyczyna” uzasadniająca rozwiązanie stosunku pracy nawiązanego
na podstawie mianowania, w postaci nieuzyskania przez powoda stopnia naukowego doktora habilitowanego
w terminie 11-letnim określonym w art. 3 ust. 2 uchwały Senatu UW Nr 483, liczonym od daty mianowania powoda,
podczas gdy do sytuacji prawnej powoda powinien mieć zastosowanie okres ośmioletni z art. 120 ust. 1
PrSzkolWyższ, liczony od daty wejścia w życie ustawy nowelizującej z 2011 r., czyli od 1.10.2013 r. lub nawet od
daty wejścia w życie ustawy nowelizującej z 2014 r., tj. od 1.10.2014 r.
We wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania wskazano na potrzebę wykładni art. 120 PrSzkolWyższ w celu
rozwiania wątpliwości, czy wskazany w tym przepisie maksymalny 8-letni termin zatrudnienia powinien być liczony
dla osób zatrudnionych przed datą wejścia w życie ustawy nowelizującej z 2011 r. od nowa od daty jej wejścia
w życie, tj. od 1.10.2013 r., czy też powinny być stosowane terminy zatrudnienia obowiązujące przed 1.10.2013 r.,
z jednoczesnym zaliczeniem do tych terminów okresów zatrudnienia sprzed wejścia w życie ustawy nowelizującej
z 2011 r.
Pozwany wniósł o oddalenie skargi i zasądzenie kosztów. Podkreślił, że nie było zamierzeniem ustawodawcy tak
dalekie wkraczanie w autonomię uczelni, by uznawać, że ingerencja ustawodawcy dotyczyć ma również
wcześniejszego okresu przyznanej pełnej autonomii w zakresie samodzielnej polityki kadrowej. Ustawodawca
ograniczył autonomię uczelni odnośnie do okresu zatrudnienia nauczycieli akademickich bez stopnia naukowego, ale
dopiero od 1.10.2013 r. Termin, od którego powinien być liczony okres zatrudnienia adiunkta, należy liczyć od dnia,
w którym stosunek pracy został nawiązany, a nie od dnia wejścia w życie znowelizowanego przepisu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zarzuty skargi kasacyjnej nie są zasadne i dlatego została oddalona. Zarzuty te zasadniczo wychodzą z założenia
o bezwzględnym prymacie ustawy nad statutem uczelni wyższej, gdy tymczasem zasada może być odwrotna.
Chodzi wszak o naturalną autonomię szkół wyższych w odniesieniu do określonych pracowników.
Każdy pracodawca z natury rzeczy dysponuje pewną swobodą w określaniu okresów zatrudnienia pracownika.
Ponadto w wypadku szkół wyższych, które są szczególnego rodzaju pracodawcami, swoboda ta jest i powinna być
większa, ze względu na konstytucyjne prawo szkoły wyższej do autonomii i powiązane z tym prawem inne wartości
konstytucyjne. Dopuszczalne jest nawet odmienne uregulowanie w statutach poszczególnych uczelni okresów
maksymalnych takiego zatrudnienia, ponieważ ma to racjonalnie uzasadnienie ze względu na zadania szkół



wyższych, które mają urzeczywistniać w jak największym stopniu prawo do nauki oraz wolność badań naukowych.
Realizacja wysokiego poziomu nauczania oraz badań naukowych, bezpośrednio prowadząca do lepszej realizacji art.
70 ust. 1 i art. 73 Konstytucji, wymaga wprowadzenia konkurencji zarówno między poszczególnymi uczelniami, jak
i pomiędzy pracownikami szkół wyższych. Konkurencja taka pozwala na zatrzymywanie przez najlepsze uczelnie
najlepiej wykwalifikowanych nauczycieli akademickich. Stanowiska asystenta oraz adiunkta ze swej natury są
stanowiskami rotacyjnymi oraz stanowiskami przejściowymi, które mają prowadzić do osiągnięcia samodzielności na
poziomie dydaktyki oraz badań naukowych – wyrok TK z 28.4.2009 r., K 27/07, w którym stwierdzono zgodność art.
120 PrSzkolWyższ z art. 2 i art. 32 Konstytucji. Traci więc na znaczeniu odwołanie się przez skarżącego do wyroku
Trybunału Konstytucyjnego z 8.11.2006 r., K 30/06, jako że dotyczy innej sytuacji (skrócenia kadencji organu
samorządu radców prawnych) i ocenia regulację normatywną, a nie indywidualną sprawę. W wyroku tym Trybunał
wskazał na potrzebę odpowiedniej vacatio legis, co zostało zapewnione w ustawie z 18.3.2011 r. nowelizującej art.
120 PrSzkolWyższ z dniem 1.10.2013 r.
Od razu należy też stwierdzić, że obecna sprawa nie jest tożsama z podobnymi sprawami, w których SN uwzględniał
racje powodów – wyroki z 12.1.2016 r., II PK 195/15, OSP Nr 1/2017, poz. 4, s. 83, z 10.1.2017 r., II PK 342/15,
, z 28.2.2017 r., II PK 396/15, 
. Jej odmienność wynika z uregulowania problemu w statucie uczelni,
czego nie było w poprzednich sprawach, a nawet brakowało takiej regulacji, na co też zwrócono uwagę
w uzasadnieniach wskazanych wyroków. Podkreśla się to, gdyż skarżący jako główny stawia zarzut o niezgodności
statutu z ustawą. Zapis § 3 ust. 2 uchwały Senatu UW Nr 483 z 14.3.2012 r. ma być mniej korzystny niż
znowelizowany art. 120 PrSzkolWyższ i dlatego ma być nieobowiązujący od 1.10.2013 r. ze względu na art. 9 § 2 KP
i w zw. z art. 18 § 1 i 2 KP.
Senat pozwanej uczelni nie mógłby przyjąć regulacji zawartej w § 3 ust. 2 uchwały Nr 483 z 14.3.2012 r. po wejściu
w życie ustawy nowelizującej z 2011 r., czyli po 1.10.2013 r., gdyż byłoby to sprzeczne z ustawą, która ogranicza
okres zatrudnienia do ośmiu lat. Zapis § 3 ust. 2 uchwały Nr 483 stanowi, że okres zatrudnienia adiunkta bez
habilitacji, zatrudnionego przed 1.10.2006 r., nie może trwać dłużej niż 11 lat. Nie jest sporne, że okres zatrudnienia
skarżącego od mianowania 1.10.2013 r. trwał 11 lat. Nowa regulacja art. 120 (od 1.10.2013 r.) nie zmieniła, ani
w ogóle nie ingerowała, w uchwałę Nr 483, czyli w sytuację, w której uczelnia w niekrótkim okresie vacatio legis
ustawy nowelizującej z 18.3.2011 r. samodzielnie uregulowała sytuację adiunktów, czyli przed wejściem w życie
zmiany art. 120 PrSzkolWyższ. Nie można nie zauważyć, że uchwała nr 483 stanowiła odpowiedź na zmianę
prawodawcy przyjętą w ustawie nowelizującej z 2011 r. Zapis § 3 ust. 2 nie odnosi się do adiunktów zatrudnionych od
1.10.2013 r., lecz tylko do adiunktów zatrudnionych wcześniej, czyli przed 1.10.2006 r., i w tym zakresie nie ma
podstaw do stwierdzenia niezgodności tej regulacji z nową treścią art. 120 PrSzkolWyższ.
Nieuprawnione są zatem zarzuty o niezgodności § 3 ust. 2 uchwały Nr 483 z ustawą (art. 9 § 2 KP i art. 18 § 1 i § 2
KP), jako że ustawa nowelizująca nie stanowi, że taka regulacja w statucie uczelni była niedopuszczalna albo że jest
sprzeczna z ustawą. Według skarżącego utrata mocy § 3 ust. 2 uchwały Nr 483 miałaby wynikać już tylko z wejścia
w życie zmiany art. 120 PrSzkolWyższ, czyli z samego trwania stosunku pracy 1.10.2013 r. Z tą chwilą otwierałby się
nowy ośmioletni okres dalszego zatrudnienia, czyli samo trwanie stosunku pracy miałoby powodować, że uprzednia
regulacja statutu traci moc i obowiązuje tylko ustawa (samodzielnie). Nie zasługuje to na akceptację, albowiem prawo
do zatrudnienia wynika z określonej autonomii uczelni i regulacja okresu zatrudnienia to domena jej statutu. Ustawa
nowelizująca z 2011 r. tych podstawowych zasad nie podważa. Dopiero gdyby można było uznać przeciwnie, to dalej
powstawałoby pytanie o przepis, z którego wynika, że po zmianie art. 120 PrSzkolWyższ okres ośmioletniego
zatrudnienia biegnie „od nowa” dla wcześniej zatrudnionych, których treść stosunku zatrudnienia ukształtowały
poprzednie regulacje ustawy i statutu.
Nowa ustawa nie ma mocy wstecznej, chyba że to wynika z jej brzmienia lub celu (art. 3 KC w zw. z art. 300 KP).
Artykuł 120 PrSzkolWyższ po zmianie jest regulacją pełną (zamkniętą). Nie ma w nim treści wskazującej, że okres
zatrudnienia będzie liczony od nowa. Regulacja ta nie narusza autonomii uczelni, a jedynie ogranicza okres
zatrudnienia adiunkta nieposiadającego stopnia naukowego doktora habilitowanego do ośmiu lat.
Jeżeli więc uczelnia, zważając na nowelizację ustawy z 2011 r., korzysta ze swojej autonomii, dokonując zmian
w statucie i dla uprzednio zatrudnionych potwierdza co najmniej dotychczasowe okresy zatrudnienia adiunktów, które
są korzystniejsze niż w przyjmowanej nowelizacji, to sytuację tę należy respektować i kierować się tą regulacją.
Oznacza to, że § 3 ust. 2 uchwały Nr 483 dalej obowiązuje, bo jest wyrazem autonomii uczelni i zapewnia zgodny
z poprzednią regulacją okres zatrudnienia, który jest dłuższy niż dla adiunktów zatrudnianych po zmianie art. 120
PrSzkolWyższ. Nie ma więc podstaw do liczenia okresu zatrudnienia od nowa. Nie występuje kolizja ustawy i statutu,
skoro statut przewiduje dłuższy okres zatrudnienia niż w ustawie.
Teza skarżącego, iż nowe prawo „działa bezpośrednio” (art. 3 KP), nie oznacza, że działa wstecz, a zwłaszcza że
modyfikuje zasadniczą treść uprzedniego stosunku pracy (jednak prywatnego w systemie prawa), czyli wydłuża go aż
o osiem lat (ex lege). Taka zmiana (ingerencja ustawy) powinna być wyraźna, czyli ustawa powinna wpierw mieć taką
treść, aby w ogóle ją stwierdzić i dopiero oceniać. Nie jest to ocena sprzeczna z zasadą stosowania nowego prawa
do stosunków pracy nawiązanych wcześniej. Przykładowo, do stosunków pracy istniejących 1.1.1975 r., chociaż już



wcześniej nawiązanych, stosowano przepisy Kodeksu pracy, jeśli chodzi o ocenę treści tych stosunków za okres po
1.1.1975 r. Do oceny zaś treści tych stosunków za okres wcześniejszy miały zastosowanie przepisy dotychczasowe
(zob. art. XIII ustawy z 26.6.1974 r. Przepisy wprowadzające Kodeks pracy). Wyjątki na korzyść pracownika były
wyraźnie zastrzeżone (por. przykładowo art. XVIII § 2 tej ustawy). Nowa regulacja art. 120 PrSzkolWyższ nie zajmuje
się prawem materialnym, w tym treścią stosunku pracy (prawami i obowiązkami), a jedynie ogranicza okres
zatrudnienia i niewątpliwe odnosi się do nowo zatrudnianych asystentów i adiunktów. Poglądy doktryny wskazane
w sprawie mogą nie być bez racji, choć i te nie muszą być uznane za zgodne (por. także K. Leszczyńska, Skutki
nieuzyskania stopnia naukowego w określonym terminie przez nauczyciela akademickiego, PiZS Nr 10/2012).
Zauważalnie zgodne nie jest też orzecznictwo sądów powszechnych.
Należy więc stwierdzić, że nadal pierwszeństwo ma samodzielność regulacji statutowej uczelni. Nie uprawnia to
stwierdzenia, że obowiązuje tylko wykładnia, iż od wejścia w życie zmiany ustawy okres zatrudnienia biegnie na
nowo. Okres zatrudnienia adiunkta nieposiadającego stopnia naukowego doktora habilitowanego może być taki jak
określony przed wejściem nowelizacji art. 120 PrSzkolWyższ, z tym zastrzeżeniem, że nie może być krótszy.
Zatrudnienie adiunkta nie rozpoczynało się z wejściem w życie nowelizacji (1.10.2013 r.), lecz trwało już wcześniej.
Powód był od 1.10.2002 r. asystentem na podstawie umowy o pracę, a od 1.10.2003 r. został adiunktem na
podstawie mianowana. Z pierwotnej treści art. 23 w projekcie ustawy zmieniającej nie wynika wniosek o sumowaniu
okresu uprzedniego i nowego, lecz przeciwnie ograniczenie zatrudnienia. Brak pierwotnej treści art. 23 w ustawie
wcale też nie przemawia za tezą, iż okres zatrudnienia należy liczyć od nowa. Rzecz w tym, że w wykładni punktem
odniesienia jest prawo uchwalone, a nie projektowane. Wykładnia sądu przyjęta w zaskarżonym wyroku jest
racjonalna. Zasadnie przyjmuje, że do poprzedniego stosunku zatrudnienia stosuje się dotychczasowe przepisy, bo
nowa regulacja nie skraca poprzednich okresów (art. 3 KC), a do nowych stosunków pracy stosuje się nowe
przepisy. Taki też jest sens zmiany statutu pozwanego uchwałą Nr 483 z 14.3.2012 r. i regulacji przyjętej w § 3 ust. 2.
W apelacji skarżący nie zarzucał naruszenia § 145 statutu i brak jest w tym zakresie stanowiska sądu
powszechnego. Niemniej nie jest to regulacja, która uzasadniałaby stwierdzenie, że § 3 ust. 2 uchwały Nr 483 miał
zastosowanie tylko do zatrudnionych na innej podstawie niż mianowanie. Z § 3 ust. 2 uchwały (w zw. z § 93 ust. 2
statutu) nie wynika takie zawężenie podmiotowe. Przeciwnie odnosi się do wszystkich adiunktów, czyli bez względu
na podstawę zatrudnienia. Regulacja zawarta w art. 120 PrSzkolWyższ dotyczy wszystkich nauczycieli
akademickich, a więc zatrudnionych zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i mianowania. Nie ma więc
uzasadnienia teza, że § 3 ust. 2 dotyczyłby tylko zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.
Reasumując, nowelizacja art. 120 PrSzkolWyższ nie zmieniła podstawowych zasad, czyli prawa uczelni do
decydowania o zatrudnieniu, w tym do określania czasu zatrudnienia. Tak przed zmianą, jak i po zmianie, ustawa
pozostawia uczelni kwestię okresu zatrudnienia adiunkta bez habilitacji, do uregulowania w statucie. Adiunkt, który
przed zmianą miał 11-letni okres zatrudnienia, był w lepszej sytuacji niż adiunkt zatrudniony na nie więcej niż osiem
lat. Skoro więc pierwszeństwo ma statut, to przy wykładni ustawowego ograniczenia, obejmującego tylko okres
nowego zatrudnienia, nie można pomijać woli uczelni wyrażonej w zmianie statutu i twierdzić, że regulacja § 3 ust. 2
uchwały Nr 483 stała się bezprzedmiotowa. Takie założenie byłoby niedopuszczalne i ograniczałoby przyznany
uczelni zakres autonomii. Ograniczenie okresu zatrudnienia z art. 120 PrSzkolWyższ odnosi się do nowo
zatrudnionych, natomiast do wcześniej zatrudnionych w tym znaczeniu, że od wejścia w życie ustawy ich
zatrudnienie nie będzie już dłuższe niż nowo zatrudnianych. Ta ostatnia teza może być aktualna tylko wtedy, gdy
uczelnia nie określiła czasu zatrudnienia uprzednio zatrudnionych. Innymi słowy, ograniczenie temporalne z art. 120
nie zmienia w dalszym zakresie dotychczasowego prawa uczelni.
Uprawniona jest zatem końcowa teza, że okres zatrudnienia na stanowisku adiunkta osoby nieposiadającej stopnia
naukowego doktora habilitowanego nie liczy się „na nowo” po zmianie art. 120 PrSzkolWyższ na mocy ustawy
z 18.3.2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym (...), jeżeli w okresie vacatio legis uczelnia wyższa
zmieniła statut i dla osób zatrudnionych już wcześniej na tym stanowisku ustaliła czas zatrudnienia na okres dłuższy
(11 lat) niż ośmioletni okres zatrudnienia, zakreślony przez ustawodawcę w nowej regulacji.
Z tych przyczyn nie jest zasadny zarzut naruszenia art. 125 PrSzkolWyższ w zw. z art. 30 § 4 KP, gdyż nieuzyskanie
przez powoda wymaganego stopnia naukowego mogło stanowić ważną przyczynę uzasadniającą rozwiązanie
stosunku zatrudnienia.
Z tych motywów orzeczono jak w sentencji (art. 39814 KPC).
O kosztach orzeczono na podstawie § 9 ust. 1 pkt 1 i § 10 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia z 22.10.2015 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych.
Sprawy nie rozpoznano na rozprawie, jako że wniosek o przyjęcie skargi nie odwoływał się do istotnego zagadnienia
prawnego (art. 39814 § 1 KPC).
Wyrok SN z 7.6.2017 r., II PK 163/16







Sąd II instancji uzasadnił, że zmiana art. 120 PrSzkolWyższ nie pozwala na liczenie okresu zatrudnienia na stanowisku adiunkta od nowa. Decyzja sądu opierała się na autonomicznych regulacjach uczelni. Wyrok SN podkreślił znaczenie autonomii uczelni w kwestii zatrudnienia pracowników akademickich.