Dostęp do informacji publicznej – granty naukowe

Protokoły z posiedzeń zespołu ekspertów Narodowego Centrum Nauki przyznającego granty naukowe nie podlegają powszechnemu dostępowi do informacji publicznej. NSA stwierdził, że dane w protokołach, w tym treści ocen i dane o recenzentach, są objęte klauzulą tajemnicy przedsiębiorcy. Dostęp do informacji o treści ocen możliwy jest jedynie dla uczestników procedury konkursowej.

Tematyka: informacja publiczna, granty naukowe, tajemnica przedsiębiorcy, recenzenci, ekspert, oceny, ochrona danych osobowych

Wyjątkiem od reguły powszechnego dostępu do informacji publicznej są protokoły z posiedzeń zespołu
ekspertów Narodowego Centrum Nauki przyznającego granty naukowe. Dane w nich zawarte w tym treści
ocen i dane o osobach recenzentów i ekspertów oceniających w danym postępowaniu wnioski o przyznanie
środków finansowych na naukę nie podlegają udostępnieniu – stwierdził NSA.
Przemysław B. złożył wniosek do Narodowego Centrum Nauki o udostępnienie informacji publicznej w zakresie
protokołu z posiedzenia Zespołu Ekspertów, rozpatrującego wniosek o finansowanie projektu badawczego. Dyrektor
Narodowego Centrum Nauki wyjaśnił, że na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z 30.4.2010 r. o zasadach finansowania
nauki (t. jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1620 ze zm.; dalej jako: ustawa), wnioski, recenzje, umowy i raporty z realizacji
zadań finansowanych ze środków na naukę stanowią tajemnicę przedsiębiorstw w rozumieniu przepisów
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Protokół z posiedzenia Zespołu Ekspertów oceniających wnioski
o finansowanie projektów badawczych, w tym wniosek którego kierownikiem projektu jest wnioskodawca, obejmuje
informacje przeniesione z treści wniosków o finansowanie projektów badawczych (w szczególności takie jak: numery
rejestracyjne wniosków, dane wnioskodawców oraz kierowników projektów, informacje o kosztorysach projektów),
a także treści ocen (recenzji) podjętych podczas posiedzenia Zespołów Ekspertów, które polegają na dyskusji ocen
indywidualnych (recenzji) oraz stworzeniu kwalifikacyjnej listy rankingowej. W związku z tym, udostępnienie
wskazanych informacji zawartych w żądanym dokumencie nie jest możliwe z uwagi na objęcie ich klauzulą tajemnicy
przedsiębiorcy (przedsiębiorstwa), której definicja zawarta jest w art. 11 ust. 4 ustawy z 16.4.1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (t. jedn.: Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503; dalej jako: ZNKU).
Nadanie wymienionym w art. 15 ust. 1 ustawy dokumentom szczególnej ochrony powoduje, że zawarte w nich
informacje nie mogą być udostępniane, bez względu na to, czy podjęto działania ochronne, o których mowa w art. 11
ust. 4 ZNKU. Dostęp do informacji o treści ocen podjętych przez Zespoły Ekspertów, a dotyczących konkretnych
wniosków o finansowanie projektów badawczych możliwy jest dla uczestników procedury konkursowej na których
rzecz została zastrzeżona tajemnica przedsiębiorstwa w stosunku do złożonego przez podmiot wniosku lub dla osoby
przez podmiot upoważnionej.
W odniesieniu do danych o osobach ekspertów zawartych w żądanym protokole organ wskazał na art. 15 ust. 3
ustawy, w świetle którego dane o osobach recenzentów i ekspertów oceniających w danym postępowaniu wnioski
o przyznanie środków finansowych na naukę przeznaczonych na zadania określone w art. 5 nie podlegają
udostępnieniu. Podmioty, o których mowa w art. 5 ust. 2 ustawy z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.
jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 2058; dalej jako: InfPublU), ze względu na dobra których wydano decyzję o odmowie
udostępnienia informacji publicznej to: wnioskodawcy, którzy złożyli wnioski o finansowanie projektów badawczych
w konkursie, kierownicy projektów oraz eksperci oceniający wnioski. W związku z powyższym, Przemysławowi B.
udostępniono kopię protokołu objętego żądaniem ze zanonimizowanymi informacjami.
Przemysław B. wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy, jednak Dyrektor Narodowego Centrum Nauki utrzymał
w mocy zaskarżoną decyzję.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję w zakresie
dotyczącym danych osobowych ekspertów, zaś w pozostałym zakresie skargę oddalił. Sąd wskazał, że posiedzenia
Zespołów Ekspertów odbywane są w celu omówienia, dyskutowania i uzgadniania ostatecznej oceny projektu. Na
posiedzeniach tych ujawniane są więc oceny (recenzje) poszczególnych wniosków i ujawniana jest ich treść. Jak
wyjaśniono, w art. 15 ust. 1 ustawy przesądzono, że wnioski, recenzje, umowy i raporty z realizacji zadań
finansowanych ze środków na naukę stanowią tajemnicę przedsiębiorstw w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji. Z woli ustawodawcy wymienione dokumenty, ustawowo zaliczone do kategorii tajemnicy
przedsiębiorstwa, choć stanowią informację publiczną, nie podlegają udostępnieniu w trybie InfPublU. Nie ma przy
tym znaczenia ani etap procedury konkursowej, ani status podmiotu ubiegającego się o udostępnienie takiej
informacji, ani wreszcie upływ czasu.
Jednocześnie WSA w Krakowie uznał, że zawarty art. 15 ust. 3 ustawy zakaz udostępniania danych osobowych
ekspertów obowiązuje dopóty dopóki istnieje konieczność zapewnienia bezstronności i niezależności w formułowaniu
ocen. W razie zakończenia prac określonego Zespołu Ekspertów zachowanie w tajemnicy danych jego członków nie
ma uzasadnienia. Wraz z zakończeniem „danego postępowania” zatem kończy się ochrona danych członków
Zespołu Ekspertów dokonujących w tym postępowaniu ocen.
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok zakresie w jakim uchylił on decyzje organów obu
instancji i w tym zakresie skargę oddalił. W ocenie NSA, dane o osobach recenzentów i ekspertów

oceniających w danym postępowaniu wnioski o przyznanie środków finansowych na naukę są chronione
bezterminowo.
Wyrok NSA z 1.2.2018 r., I OSK 699/16

Wyrok NSA potwierdził, że dane osobowe ekspertów oceniających wnioski o granty naukowe są chronione bezterminowo. Decyzje organów dotyczące udostępniania informacji publicznej oraz ochrony danych osobowych zostały podjęte zgodnie z przepisami prawa.