Zmiany w prawie ruchu drogowego oraz ustawie o kierujących pojazdami

Prezydent podpisał 3 ustawy dotyczące zmian w prawie ruchu drogowego oraz ustawie o kierujących pojazdami, mające na celu m.in. zwolnienie obywateli polskich z obowiązku posiadania przy sobie dowodu rejestracyjnego i dokumentu OC, możliwość powołania się na stan wyższej konieczności przy przekroczeniu prędkości, oraz jednoznaczne określenie, że ubytek słuchu nie jest przeciwwskazaniem do kierowania pojazdami.

Tematyka: zmiany, prawo ruchu drogowego, kierowcy, pojazdy, dowód rejestracyjny, OC, prędkość, stan wyższej konieczności, ubytek słuchu

Prezydent podpisał 3 ustawy dotyczące zmian w prawie ruchu drogowego oraz ustawie o kierujących pojazdami, mające na celu m.in. zwolnienie obywateli polskich z obowiązku posiadania przy sobie dowodu rejestracyjnego i dokumentu OC, możliwość powołania się na stan wyższej konieczności przy przekroczeniu prędkości, oraz jednoznaczne określenie, że ubytek słuchu nie jest przeciwwskazaniem do kierowania pojazdami.

Prezydent w maju podpisał 3 ustawy dotyczące ustawy z 20.6.1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U.
z 2017 r. poz. 1260 ze zm.) oraz ustawy z 5.1.2011 r. o kierujących pojazdami (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 978 ze
zm.). Mają one na celu m.in. zwolnienie obywateli polskich z obowiązku posiadania przy sobie i okazywania
podczas kontroli drogowej dowodu rejestracyjnego i dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy
obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu oraz optymalizację działań
związanych z wdrożeniem systemu CEPiK 2.0.
• Obywatel polski nie musi posiadać przy sobie podczas kontroli drogowej dowodu rejestracyjnego i dokumentu
potwierdzającego zawarcie OC.
• Możliwość powołania się na stan wyższej konieczności przy stwierdzeniu przez Policję przekroczenia prędkości
dopuszczalnej o więcej niż 50 km/h w terenie zabudowanym.
• Całkowity albo częściowy ubytek słuchu nie jest przeciwwskazaniem zdrowotnym do uzyskania uprawnienia do
kierowania pojazdami ani przesłanką jego cofnięcia poza wyjątkami określonymi w ustawie.
Prezydent w maju podpisał 3 ustawy dotyczące praw ruchu drogowego oraz ustawy o kierujących pojazdami:
- ustawa z 9.5.2018 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r.
poz. 957; druk sejmowy 2462, weszła w życie 4.6.2018 r.)
- ustawą z 12.4.2018 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (Dz.U.
z 2018 r. poz. 1099, druk sejmowy 2059, weszła w życie 22.6.2018 r.)
- ustawą z 12.4.2018 r. o zmianie ustawy o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2018 r. poz. 1098, druk sejmowy 2090,
wchodzi w życie 1.10.2018 r.).
Do najważniejszych zmian należą:
1) zwolnienie obywateli polskich z obowiązku posiadania przy sobie i okazywania podczas kontroli drogowej dowodu
rejestracyjnego i dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej posiadacza pojazdu,
2) wprowadza przepisy, które będą dawały podstawę policji do odstąpienia od zatrzymania prawa jazdy w razie
stwierdzenia, że kierowca wprawdzie dopuścił się czynu polegającego na przekroczeniu prędkości dopuszczalnej
o więcej niż 50 km/h w terenie zabudowanym lub dopuścił się czynu polegającego na przewożeniu więcej osób niż
określona w dowodzie rejestracyjnym, pozwoleniu czasowym lub większą niż to wynika z konstrukcyjnego
przeznaczenia pojazdu, ale działał przy tym w stanie wyższej konieczności, w celu uchylenia bezpośredniego
niebezpieczeństwa grożącego dobru chronionemu prawem, jeżeli niebezpieczeństwa tego nie można było uniknąć
inaczej, a poświęcone dobro w postaci bezpieczeństwa na drodze przedstawiało wartość niższą od dobra
ratowanego:
3) jednoznacznie przesądzenie, że całkowity albo częściowy ubytek słuchu nie jest przeciwwskazaniem zdrowotnym
do uzyskania uprawnienia do kierowania pojazdami ani przesłanką jego cofnięcia poza wyjątkami określonymi
w ustawie.
Ustawa z 9.5.2018 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r.
poz. 957) ma po pierwsze na celu „optymalizację działań związanych z wdrożeniem systemu CEPiK 2.0
i wyeliminowanie ryzyka związanego z jednoczesnym uruchomieniem wszystkich jego funkcjonalności oraz integracją
i komunikacją z ponad 60 grupami interesariuszy, w części dotyczącej centralnej ewidencji kierowców (CEK), a także
uzupełnienie, doprecyzowanie i uspójnienie przepisów ustawy z 24.7.2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu
drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1273 ze zm.)”.
Po drugie wprowadza ważną zmianę w art. 38 PrDrog polegającą na zwolnieniu obywateli polskich z obowiązku
posiadania przy sobie i okazywania podczas kontroli drogowej dowodu rejestracyjnego i dokumentu
potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza
pojazdu. Nadal należy posiadać przy sobie dokument potwierdzający uprawnienia do kierowania pojazdami (prawo
jazdy).
W przypadku gdy pojazd zostanie zatrzymany do kontroli drogowej przez uprawniony organ, dane te zostaną
sprawdzone w centralnej ewidencji pojazdów. Jeżeli funkcjonariusz zatrzyma dowód rejestracyjnego, kierowca



otrzyma pokwitowanie, a w bazie danych centralnej ewidencji zostanie odnotowana odpowiednia informacja. Zwrot
dokumentu nastąpi także w sposób wirtualny przez wymazanie z bazy informacji o zatrzymaniu. Stosowanie
wprowadzonych zmian uzależnione zostało od wdrożenia rozwiązań technicznych, które mają umożliwić
przekazywanie stosownych informacji do centralnej ewidencji pojazdów (art. 17 omawianej ustawy zmieniającej).
Konsekwencją powyższej zmiany są zmiany przepisów art. 129 i art. 129b PrDrog dotyczących kompetencji organów
kontroli ruchu drogowego w zakresie weryfikacji danych pojazdu w CEP oraz art. 132, art. 133, art. 134 i art. 134a
PrDrog w zakresie podejścia do zatrzymywania dowodów rejestracyjnych/pozwoleń czasowych.
Druga ustawa podpisana przez Prezydenta tj. ustawa z 12.4.2018 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym
oraz ustawy o kierujących pojazdami ma na celu wykonanie wyroku TK z 11.4.2016 r. (K 24/15, Dz.U. z 2016 r. poz.
2197), który stwierdził niezgodność art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c ustawy z 5.1.2011 r. o kierujących pojazdami (t.j.
Dz.U. z 2016 r. poz. 627 ze zm.) w zw. z art. 135 ust. 1 pkt 1a lit. a ustawy z 20.6.1997 r. – Prawo o ruchu drogowym
(t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 ze zm.), z Konstytucją RP (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.). Trybunał
Konstytucyjny orzekł, że wskazane wyżej przepisy, w zakresie w jakim nie przewiduje sytuacji usprawiedliwiających –
ze względu na stan wyższej konieczności – kierowanie pojazdem z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości
o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym, jest niezgodny z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP.
Zgodnie z wprowadzonymi zmianami policjant odstąpi od zatrzymania prawa jazdy w sytuacji gdy stwierdzi, że
kierowca wprawdzie dopuścił się czynu polegającego na przekroczeniu prędkości dopuszczalnej o więcej niż 50 km/h
w terenie zabudowanym lub dopuścił się czynu polegającego na przewożeniu więcej osób niż określona w dowodzie
rejestracyjnym, pozwoleniu czasowym lub większą niż to wynika z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu, ale
działał w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego dobru chronionemu prawem, jeżeli
niebezpieczeństwa tego nie można było uniknąć inaczej, a poświęcone dobro w postaci bezpieczeństwa na drodze
przedstawiało wartość niższą od dobra ratowanego.
Trzecia ustawa tj. ustawa z 12.4.2018 r. o zmianie ustawy o kierujących pojazdami jednoznacznie przesądzają o tym
że całkowity albo częściowy ubytek słuchu nie jest przeciwwskazaniem zdrowotnym do uzyskania
uprawnienia do kierowania pojazdami ani przesłanką jego cofnięcia – z wyjątkiem:
1) uzyskania prawa jazdy kategorii D1 lub D;
2) uzyskania prawa jazdy kategorii C1 lub C przez osobę, która nie posiada prawa jazdy kategorii B albo posiada je
przez okres krótszy niż 2 lata;
3) cofnięcia uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii C lub C1 osobie, która w wyniku nagłego zdarzenia utraciła
słuch w stopniu uniemożliwiającym jej rozumienie mowy z odległości jednego metra, w tym przy zastosowaniu
aparatów słuchowych lub implantów słuchowych – przez okres roku od tego zdarzenia.
Zgodnie z uzasadnieniem projektu (s. 1) „Przy obecnym stanie techniki, także uwzględniając doświadczenia wielu
państw w których osoby niesłyszące mogą być kierowcami ciężarówek i doświadczenia z polskich dróg, po których
osoby jeżdżą prowadząc ciężarówki na zagranicznych tablicach rejestracyjnych – brak jest uzasadnienia do
utrzymywania w Polsce obecnego zakazu, dyskryminującego pewną grupę osób niepełnosprawnych”.
Wprowadzone zmiany umożliwiają osobom niesłyszącym lub niedosłyszącym, dla których podstawowym sposobem
komunikowania się jest język migowy, zdawanie egzaminu egzaminu państwowego na prawo jazdy z pomocą
tłumacza języka migowego.







Ustawy wprowadzają istotne zmiany, takie jak zwolnienie z obowiązku posiadania przy sobie dokumentów podczas kontroli drogowej, możliwość odstąpienia od zatrzymania prawa jazdy w niektórych sytuacjach oraz przesądzenie, że ubytek słuchu nie dyskwalifikuje od kierowania pojazdami, z wyjątkami określonymi w ustawie.