Ułatwienie sprzedaży żywności przez rolników do sklepów i restauracji

Ustawa z 9.11.2018 r. ma na celu ułatwienie sprzedaży żywności przez rolników do sklepów i restauracji poprzez dostosowanie przepisów podatkowych i żywnościowych. Wprowadza m.in. zwolnienia podatkowe, możliwość opodatkowania 2% ryczałtem oraz zwiększenie kwoty przychodów zwolnionych z podatku dochodowego. Umożliwia sprzedaż żywności rolniczej do sklepów, restauracji i innych placówek.

Tematyka: ustawa, sprzedaż żywności, rolnicy, sklepy, restauracje, prawo podatkowe, prawo żywnościowe, rolniczy handel detaliczny, zwolnienia podatkowe, 2% ryczałt, lokalne produkty spożywcze

Ustawa z 9.11.2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników do
sklepów i restauracji (Dz.U. z 2018 r. poz. 2242) dotyczy dopasowania istniejących rozwiązań z zakresu prawa
podatkowego i prawa żywnościowego do potrzeb podmiotów prowadzących produkcję żywności na małą
skalę i jej zbywanie w krótkich łańcuchach dystrybucji, w tym w szczególności w ramach rolniczego handlu
detalicznego.
• Umożliwiono skorzystanie ze zwolnień podatkowych oraz możliwości opodatkowania 2% ryczałtem między innymi
podmiotom prowadzącym rolniczy handel detaliczny oraz podmioty prowadzące działalność marginalną, lokalną
i ograniczoną.
• Podwyższono kwotę przychodów zwolnionych z podatku dochodowego od osób fizycznych do kwoty 40 000 zł
rocznie.
• Dopuszczono możliwość zbywania żywności wyprodukowanej w ramach rolniczego handlu detalicznego na rzecz
podmiotów, takich jak: sklepy, restauracje, stołówki i inne placówki o podobnej charakterystyce.
Ustawa dokonuje nowelizacji dwóch ustaw: ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.:
Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm., dalej jako: PDOFizU) oraz ustawy z 25.8.2006 r. o bezpieczeństwie żywności
i żywienia (t.j.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1541 ze zm., dalej jako: BezpŻywnU).
Przepisy z zakresu prawa podatkowego
Nowelizacja wprowadza zmian w ustawie z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W art. 20 ust. 1
c PDOFizU uchyla pkt 1, który wyłączał możliwość skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt
71a PDOFizU oraz możliwości opodatkowania 2% ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
w przypadku sprzedaży na rzecz osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości
prawnej lub na rzecz osób fizycznych na potrzeby prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności
gospodarczej oraz pkt 3, który ograniczał możliwość prowadzenia sprzedaży wyłącznie do miejsc, w których
produkty te zostały wytworzone oraz przeznaczonych do prowadzenia handlu.
Ustawa uchyla również ust. 1ea art. 20 PDOFizU, który dopuszczał w ramach rolniczego handlu detalicznego
sprzedaż na rzecz osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub na rzecz
osób fizycznych na potrzeby prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej, do wysokości ilości
żywności określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 44a ust. 3 BezpŻywnU.
Po zmianie art. 20 ust. 1ca pkt 2 PDOFizU za przychody z innych źródeł, uważa się również przychody ze
sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem
przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych
produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli
przetwarzanie produktów roślinnych i zwierzęcych i ich sprzedaż nie odbywa się przy zatrudnieniu osób na podstawie
umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze, z wyłączeniem uboju
zwierząt rzeźnych i obróbki poubojowej tych zwierząt, w tym również rozbioru, podziału i klasyfikacji mięsa, przemiału
zbóż, wytłoczenia oleju lub soku oraz sprzedaży podczas wystaw, festynów, targów i kiermaszy.
W art. 21 ust. 1 pkt 71a PDOFizU odchodzi się od ograniczania wielkości sprzedaży do ilości, która może być
zbywana w ramach rolniczego handlu detalicznego, zgodnie z przepisami ustawy z 25.8.2006 r. o bezpieczeństwie
żywności i żywienia. Podwyższeniu uległa kwota przychodu zwolniona z podatku dochodowego od osób
fizycznych i obecnie będzie wynosić 40 tys. zł.
Przepisy z zakresu prawa żywnościowego
Zmiany ustawy z 25.8.2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia dopuszczą możliwość zbywania żywności
wyprodukowanej w ramach rolniczego handlu detalicznego na rzecz podmiotów, takich jak: sklepy,
restauracje, stołówki i inne placówki o podobnej charakterystyce. W art. 3 ust. 3 pkt 29b BezpŻywnU zmianie ulega
definicja handlu detalicznego. Po zmianie przez rolniczy handel detaliczny rozumie się handel detaliczny
w rozumieniu art. 3 ust. 7 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 parlamentu Europejskiego i Rady z 28.1.2002 r.
ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa
Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.Urz. UE L Nr 31 z 2002 r., s. 1,
dalej jako: rozporzadzenie Nr 178/2002), polegający na produkcji żywności pochodzącej w całości lub części
z własnej uprawy, hodowli lub chowu podmiotu działającego na rynku spożywczym i zbywaniu takiej żywności: a)

konsumentowi finalnemu, o którym mowa w art. 3 ust. 18 rozporządzenia Nr 178/2002, lub b) do zakładów
prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego.
W art. 44a ust. 1 BezpŻywnU uchyleniu ulegają przepisy stanowiące, że produkcja i zbywanie żywności w ramach
rolniczego handlu detalicznego są dokumentowane w sposób umożliwiający określenie ilości zbywanej
żywności i nie mogą być dokonywane z udziałem pośrednika, z wyjątkiem zbywania takiej żywności podczas
wystaw, festynów, targów lub kiermaszy, organizowanych w celu promocji żywności, jeżeli pośrednik zbywa
żywność: a) wyprodukowaną przez tego pośrednika w ramach rolniczego handlu detalicznego, b) wyprodukowaną
przez inny podmiot prowadzący rolniczy handel detaliczny na obszarze powiatu, w którym pośrednik ten prowadzi
produkcję żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego, lub na obszarze powiatu sąsiadującego z tym
powiatem.
Ustawa dodaje również ust. 1a w art. 44a BezpŻywnU, który otrzymuje brzmienie zbywanie żywności w ramach
rolniczego handlu detalicznego: 1) do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla
konsumenta finalnego odbywa się, jeżeli zakłady te są zlokalizowane na obszarze województwa, w którym ma
miejsce prowadzenie produkcji tej żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego, lub na obszarach powiatów
lub miast stanowiących siedzibę wojewody lub sejmiku województwa, sąsiadujących z tym województwem; 2) jest
dokumentowane w sposób umożliwiający określenie ilości zbywanej żywności; 3) nie może być dokonywane
z udziałem pośrednika, z wyjątkiem zbywania takiej żywności podczas wystaw, festynów, targów lub kiermaszy,
organizowanych w celu promocji żywności, jeżeli pośrednik zbywa konsumentom finalnym żywność: a)
wyprodukowaną przez tego pośrednika w ramach rolniczego handlu detalicznego, b) wyprodukowaną przez inny
podmiot prowadzący rolniczy handel detaliczny na obszarze powiatu, w którym pośrednik ten prowadzi produkcję
żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego, lub na obszarze powiatu sąsiadującego z tym powiatem.
Ustawa daje również możliwość wydania aktów wykonawczych w drodze rozporządzenia określających szczegółowy
sposób oznakowania miejsca zbywania żywności konsumentowi finalnemu przez podmiot prowadzący rolniczy
handel detaliczny, w tym przez pośrednika, mając na względzie zapewnienie informacji o żywności zbywanej
w ramach rolniczego handlu detalicznego i podmiotach prowadzących ten handel oraz ochronę zdrowia publicznego.
Ustawa wejdzie w życie 1.1.2019 r.
Autorka jest radcą prawnym, Kancelaria Radcy Prawnego Małgorzata Borkowska

Ustawa wprowadza istotne zmiany w prawie podatkowym i żywnościowym, ułatwiając sprzedaż żywności rolników. Nowe przepisy mają wejść w życie 1.1.2019 r. i przyczynić się do rozwoju rolniczego handlu detalicznego oraz zwiększenia dostępu do lokalnych produktów spożywczych.