Nowa możliwość restrukturyzacji zadłużenia rolników

Ustawa o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne jest odpowiedzią na rosnące problemy z zadłużeniem rolników. Nowe przepisy umożliwiają restrukturyzację długów powstałych w wyniku działalności rolniczej, przy jednoczesnym zachowaniu wysokości długu. Wprowadza się cztery formy wsparcia dla podmiotów rolniczych, obejmujące m.in. dopłaty do kredytów i udzielanie gwarancji spłaty zadłużeń.

Tematyka: restrukturyzacja zadłużenia, gospodarstwa rolne, długi rolnicze, wsparcie rolników, plan restrukturyzacji, dopłaty do kredytów, gwarancje spłaty, przepisy ustawy, pomoc publiczna

Ustawa o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne stanowi odpowiedź na
wykazaną w danych Krajowego Rejestru Dłużników tendencję do zwiększania się kwoty zaległych
zobowiązań mieszkańców wsi.
• Restrukturyzacją objęte zostaną długi o charakterze pieniężnym, które powstały w wyniku prowadzonej działalności
rolniczej.
• Warunkiem udzielenia pomocy na mocy omawianej ustawy będzie przedstawienie przez podmiot prowadzący
gospodarstwo rolne planu restrukturyzacyjnego.
• Wskazano cztery sposoby wsparcia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne.
Ustawa z 12.12.2018 r. o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne (Dz.U. z 2019 r.
poz. 33, dalej jako: RestrGospRU) jest jednym z elementów działań rządu ukierunkowanych na wspieranie
producentów rolnych. Zmiany zaproponowane w ustawie nowelizującej umożliwiają spłatę zadłużenia bez zgody
wierzycieli, ponieważ restrukturyzacja zadłużenia producenta rolnego nie wpłynie na wysokość kwoty długu.
Zakres zmian
Podmioty, które będą mogły skorzystać z dodatkowego sposobu restrukturyzacji ustanowionego na mocy omawianej
ustawy zostały wymienione w art. 1 ust. 2 RestrGospRU. Są to przede wszystkim małe, średnie i duże
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów unijnych.
Restrukturyzacją objęte zostaną długi o charakterze pieniężnym, które powstały w wyniku prowadzonej
działalności rolniczej, obejmujące kapitał, odsetki i inne opłaty związane z obsługą zadłużenia (art. 1 ust. 2
RestrGospRU).
Zakresem podmiotowym ustawy nie zostaną objęte podmioty prowadzące gospodarstwo rolne, wobec których toczy
się postępowanie restrukturyzacyjne na podstawie przepisów ustawy z 15.5.2018 r. – Prawo restrukturyzacyjne (t.j.:
Dz.U. z 2017 r. poz. 1508 ze zm., dalej jako: PrRestr). Z wprowadzonej ustawą z 12.12.2018 r. możliwości
restrukturyzacji zadłużenia nie będą mogły skorzystać ponadto podmioty prowadzące gospodarstwa rolne w likwidacji
lub upadłości, które podlegają takim procesom (niebędące osobami fizycznymi prowadzącymi gospodarstwa rolne,
a jednocześnie nieprowadzącymi działalności gospodarczej lub zawodowej).
Formy wsparcia
Nowa ustawa wprowadza cztery sposoby skorzystania z możliwości restrukturyzacji przez określone w art. 3 ust. 1
pkt 1 RestrGospRU podmioty. Celem działań ustawodawcy jest umożliwienie spłaty częściowo
zrestrukturyzowanego we wcześniejszym postępowaniu restrukturyzacyjnym zadłużenia związanego
z prowadzeniem działalności rolniczej.
W pierwszej kolejności jest to udzielenie przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dopłat do
oprocentowania bankowych kredytów restrukturyzacyjnych w celu restrukturyzacji zadłużenia prowadzących
gospodarstwa rolne podmiotów, które znajdują się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Po drugie Agencja
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie mogła udzielić uprawnionym do tego podmiotom pożyczek na
spłatę zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwo rolne znajdujące się w trudnej sytuacji
ekonomicznej. Trzecim sposobem wsparcia rolników zaproponowanym w nowej ustawie jest udzielenie przez
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (dalej jako: KOWR) gwarancji spłaty bankowych kredytów
restrukturyzacyjnych. KOWR będzie mógł ponadto przejąć zadłużenie podmiotów prowadzących
gospodarstwo rolne.
Kredyt restrukturyzacyjny i udzielenie gwarancji
Zainteresowany podmiot będzie składał wniosek o kredyt w banku kredytującym, z którym ARiMR będzie miała
podpisana umowę o współpracy. Decyzję o udzieleniu kredytu podejmie bank. Dopłaty do oprocentowania będą
wypłacane przez ARiMR na podstawie zawartej z bankiem kredytującym umowy (art. 4 ust. 1 RestrGospRU), której
podstawowe elementy zostały określone w art. 4 ust. 8 RestrGospRU.
Umowa o udzielenie gwarancji będzie zawierana na wniosek podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne zgodnie
z przepisami dotyczącymi udzielania gwarancji. Umowa o udzielenie gwarancji będzie stanowiła podstawę wpisu do
księgi wieczystej.

Plan restrukturyzacji
Udzielenie którejkolwiek z form pomocy ustanowionej w omawianej ustawie będzie uzależnione od przedstawienia
przez wnioskodawcę – podmiot prowadzący gospodarstwo rolne – planu restrukturyzacji gospodarstwa rolnego
zaakceptowanego przez właściwego ze względu na miejsce połażenia gospodarstwa rolnego dyrektora
wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego.
Minimum informacji, które będą musiały zostać zawarte w planie restrukturyzacji określono w art. 3 ust. 3
RestrGospRU. W palnie takim określona zostanie przede wszystkim kwota kredytu lub pożyczki niezbędna do
odzyskania płynności finansowej i umożliwiająca zapewnienie długotrwałej zdolności gospodarstwa rolnego
do konkurowania na rynku rolnym oraz opis działań, które będą podejmowane w celu przywrócenia
zdolności do pokrywania kosztów prowadzonej działalności rolniczej oraz spłaty zobowiązań finansowych.
Niezrealizowanie planu restrukturyzacji jako złamanie zasad udzielenia pomocy na preferencyjnych warunkach
będzie podstawą żądania zwrotu dopłat do oprocentowania kredytu restrukturyzacyjnego i będzie skutkowało
nieudzieleniem pomocy publicznej. Program zaproponowany w nowej ustawie będzie notyfikowany Komisji
Europejskiej jako zgodny z jej wytycznymi dotyczącymi pomocy państwa na ratowanie i restrukturyzację
przedsiębiorstw niefinansowych znajdujących się w trudnej sytuacji.
Ustawa wejdzie w życie 7.2.2019 r.

Nowa ustawa o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne wprowadza innowacyjne rozwiązania mające na celu pomóc rolnikom w spłacie długów. Kluczowym elementem jest przedstawienie planu restrukturyzacyjnego, który musi być zaakceptowany przez właściwe organy. Ustawa, będąca częścią działań wspierających producentów rolnych, wejdzie w życie 7.2.2019 r.