Data wniesienia skargi na decyzję za pośrednictwem platformy ePUAP

Skarga na decyzję za pośrednictwem platformy ePUAP - opatrzona elektronicznym podpisem, wydrukowana po terminie, odrzucona przez WSA Szczecin. Orzeczenie wyjaśnia, że konieczne jest zmaterializowanie skargi poprzez wydrukowanie, co stanowi datę faktycznego wniesienia do sądu.

Tematyka: skarga, decyzja, ePUAP, podpis elektroniczny, WSA Szczecin, data wniesienia, zmaterializowanie, Prof. Gołaczyński, Prof. Polański, absurd cyfrowy, ePUAP, podpis cyfrowy, informatyzacja, Unia Europejska

Skargę złożoną w postaci elektronicznej należy uznać za wniesioną dopiero w chwili jej wydrukowania,
wówczas zapis elektroniczny uzyskuje swą zmaterializowaną formę – stwierdził Wojewódzki Sąd
Administracyjny w Szczecinie.
Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Sz., po rozpatrzeniu odwołania „H.” Sp. z o.o., uchylił decyzję organu
I instancji i określił podatniczce zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób prawnych. Decyzja ta
została doręczona „H.” Sp. z o.o. 11.12.2018 r. Skarga na decyzję została wniesiona 10.1.2019 r. o godzinie 21:25 za
pośrednictwem platformy elektronicznej ePUAP. Skarga opatrzona podpisem elektronicznym, zweryfikowanym przez
organ 11.1.2019 r., została 11.1.2019 r. o godzinie 7:55 wydrukowana przez pracownika organu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie odrzucił skargę. W uzasadnieniu wyjaśniono, że zgodnie z art. 53 § 1
ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 ze
zm.; dalej jako: PostAdmU), skargę wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia
w sprawie, zatem termin ten upłynął „H.” Sp. z o.o. w dniu 10.1.2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny
w Szczecinie stwierdził, że w aktualnym stanie prawnym w postępowaniu sądowoadministracyjnym, z uwagi na treść
art. 46 PostAdmU, nie jest dopuszczalne wniesienie do sądu pisma opatrzonego bezpiecznym podpisem
elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z 18.9.2001 r. o podpisie elektronicznym (t.j.: Dz.U. z 2013 r. poz.
262; obecnie obowiązuje ustawa z 5.9.2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej, t.j.: Dz.U. z 2019
r. poz. 162 ze zm.), w tym także za pośrednictwem organu administracji publicznej, za pomocą środków komunikacji
elektronicznej (zob. uchw. NSA z 12.5.2014 r., I OPS 10/13, wszystkie wymienione w tekście orzeczenia NSA
dostępne na: orzeczenia.nsa.gov.pl). Sąd pokreślił, że w orzecznictwie wskazuje się, iż w takiej sytuacji
najwcześniejszą datą, w której pismo nadane drogą elektroniczną może być uznane za wniesione do sądu,
jest data jego wydrukowania (zob. post. NSA z 31.3.2016 r., I OZ 268/16; post. NSA z 6.5.2015 r., I OSK 1035/15,
post. NSA z 22.10.2014 r., I OZ 884/14). W tym momencie pismo to przyjmuje cechy pisma tradycyjnego. Wykonany
wydruk należy, jako pismo wpływające do sądu, oznakować pieczęcią (tzw. prezentatą) oraz podpisem pracownika
przyjmującego pismo, ze wskazaniem sądu, daty i godziny wpływu oraz liczby załączników. Miarodajny jest zatem
rzeczywisty czas wydrukowania, gdyż wtedy zapis elektroniczny uzyskuje swą zmaterializowaną tradycyjną,
papierową formę (zob. uchw. SN z 23.5.2012 r., III CZP 9/12, www.sn.pl).
Sąd wskazał, że dzień "zmaterializowania skargi" przez pracownika organu nastąpił w 11.1.2019 r. Zatem tę
datę należy uznać za datę wniesienia skargi do sądu administracyjnego za pośrednictwem organu,
w konsekwencji stwierdzono, że skarga została złożona z uchybieniem ustawowego terminu.
Prof. dr hab. Jacek Gołaczyński:
Wydaje się, że nie można wiązać skutku procesowego, w zakresie terminu dokonania czynności procesowej
z zachowaniem sądu. Dokonanie czynności technicznej, jaką jest wydruk złożonego środka zaskarżenia wysłanego
droga elektroniczną, nie może wpływać na ocenę, kiedy strona dokonała czynności procesowej.

Prof. ALK dr hab. Przemysław Polański:
Postanowienie WSA w Szczecinie z 15.2.2019 r., I SA/Sz 132/19, jest trudnym do logicznego uzasadnienia
absurdem ery cyfrowej. To kiedy skarga została wydrukowana nie powinno mieć żadnego znaczenia prawnego,
bowiem momentem wniesienia pisma drogą elektroniczną powinna być chwila zapisania skargi na skrzynce ePUAP
sądu, a nie data wydruku tej skargi. Powinna decydować data wpływu pisma przez ePUAP, ponieważ tę datę można
precyzyjnie ustalić, a nie data wydruku, którą można dowolnie manipulować. Per analogiam, urzędnik, który
wydrukował skargę po miesiącu od jej wniesienia mógłby tak samo twierdzić, że nie dochowano terminu na
wniesienie skargi bowiem decyduje data wydruku.
Nawiasem mówiąc, jako podatnicy wyłożyliśmy ogromne pieniądze na budowę systemu ePUAP, którego celem jest
zapewnienie bezpiecznego kanału komunikacji z urzędami przy jednoczesnym zagwarantowaniu stronom
komunikacji możliwości opatrywania wnoszonych pism podpisem cyfrowym (tzw. profilem zaufanym o którym mowa
w art. 20a ust. 2 ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne)
zrównanym już od 20 lat w Unii Europejskiej z podpisem własnoręcznym (vide dyrektywa 1999/93/WE). Niestety

dopiero od 31.5.2019 r. wejdą w życie przepisy w pełni dopuszczające wnoszenie pism w formie dokumentu
elektronicznego (vide art. 46 para. 2a do 2d).

Orzeczenie jest nieprawomocne.
Postanowienie WSA w Szczecinie z 15.2.2019 r., I SA/Sz 132/19

Prof. Gołaczyński podkreśla, że momentem wniesienia skargi powinno być zapisanie jej na ePUAP. Prof. Polański krytykuje decyzję sądu, argumentując, że data wydruku nie powinna decydować o terminie skargi elektronicznej.