Zmiany w systemie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów - nowelizacja prawa oświatowego
Ustawa z 25 kwietnia 2019 r. wprowadza istotne zmiany w systemie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów. Nowelizacja ma na celu ochronę prawa do nauki poprzez określenie zadań i kompetencji nauczycieli oraz zapewnienie rozwiązań zastępczych w przypadku niewykonania obowiązków przez nich.
Tematyka: zmiany, system oceniania, klasyfikacja, promocja uczniów, egzaminy, ochrona prawa do nauki
Ustawa z 25 kwietnia 2019 r. wprowadza istotne zmiany w systemie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów. Nowelizacja ma na celu ochronę prawa do nauki poprzez określenie zadań i kompetencji nauczycieli oraz zapewnienie rozwiązań zastępczych w przypadku niewykonania obowiązków przez nich.
Głównym celem ustawy z 25.4.2019 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty i ustawy - Prawo oświatowe (Dz.U. z 2019 r., poz. 761) jest zmiana przepisów w zakresie systemu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów. • Nowelizacja wprowadza rozwiązania na wypadek, gdyby nauczyciele poszczególnych zajęć edukacyjnych, nauczyciele, którym powierzono funkcję wychowawców oddziałów szkolnych, osoby prowadzące praktyczną naukę zawodu i rady pedagogiczne z różnych przyczyn, nie wykonali należących do nich obowiązków. • Zmiany przepisów mają na celu ochronę konstytucyjnie gwarantowanego prawa do nauki. Nowelizacja wprowadza zmiany w ustawie z 7.9.1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, dalej jako OświatU) oraz ustawie z 14.12.2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, dalej jako PrOśw), których celem jest zmiana i uzupełnienie regulacji dotyczących systemu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów. W uzasadnieniu do omawianej ustawy ustawodawca podkreślił, że „dotychczasowe przepisy w szczegółowy sposób określają zadania i kompetencje, jakie w zakresie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów wykonują nauczyciele poszczególnych zajęć edukacyjnych, nauczyciele, którym powierzono funkcję wychowawców oddziałów szkolnych, osoby prowadzące praktyczną naukę zawodu i rady pedagogiczne. Nie przewidziano jednak, jak zauważył ustawodawca, żadnych rozwiązań, na wypadek gdyby którykolwiek z tych podmiotów, z różnych przyczyn, nie wykonał należących do niego obowiązków. Taka sytuacja może powodować zahamowanie procesu przechodzenia ucznia przez kolejne etapy edukacji, godząc tym samym w gwarantowane konstytucyjnie prawo do nauki”. W związku z powyższym w OświatU ustawodawca dodał art. 44zra, zgodnie z którym w przypadku gdy nauczyciel, wychowawca oddziału, osoba prowadząca praktyczną naukę zawodu lub rada pedagogiczna nie wykonują zadań i kompetencji w zakresie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów lub przeprowadzania egzaminów, zadania te będzie obowiązany zastępczo wykonać dyrektor szkoły lub wyznaczony przez niego nauczyciel. W sytuacji, gdy dyrektor szkoły lub upoważniony przez niego nauczyciel nie wykona zadań i kompetencji w zakresie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów lub przeprowadzania egzaminów, wykona je nauczyciel wyznaczony przez organ prowadzący szkołę. Na mocy dodanego do PrOśw art. 73a dyrektor szkoły będzie organem odpowiedzialnym za dokonanie klasyfikacji i promocji uczniów, w sytuacji gdy rada pedagogiczna nie podjęła uchwały w tej sprawie zgodnie z art. 70 ust. 1 pkt 2 PrOśw. W sytuacji, gdyby również dyrektor szkoły nie dokonał klasyfikacji i promocji uczniów, rozstrzygnięcie w tej sprawie podejmie nauczyciel wyznaczony przez organ prowadzący szkołę. Jeżeli dyrektor szkoły lub nauczyciel wyznaczony przez organ prowadzący szkołę, zgodnie z powyższą zasadą, będzie dokonywał klasyfikacji i promocji uczniów, dokumentację dotyczącą klasyfikacji i promocji uczniów oraz ukończenia przez nich szkoły będzie podpisywał odpowiednio dyrektor szkoły lub nauczyciel wyznaczony przez organ prowadzący szkołę. Ponadto, w sytuacji gdy zaistnieje konieczność rozstrzygania o wynikach klasyfikacji i promocji uczniów przez dyrektora szkoły lub nauczyciela wyznaczonego przez organ prowadzący szkołę, zgodnie z projektowanymi rozwiązaniami, w obecnie trwającym roku szkolnym 2018/2019 jako datę wydania świadectw szkolnych promocyjnych i świadectw ukończenia szkoły przyjmuje się datę rozstrzygnięcia przez dyrektora szkoły lub nauczyciela wyznaczonego przez organ prowadzący szkołę o wynikach klasyfikacji i promocji uczniów.
Nowe przepisy nakładają obowiązek zastępczego wykonania zadań związanych z ocenianiem, klasyfikowaniem i promowaniem uczniów na dyrektora szkoły lub nauczyciela wyznaczonego przez organ prowadzący. Zmiany mają zapobiec zahamowaniu procesu edukacji i zagwarantować prawo do nauki.